Η Αθήνα μέσα από τα μάτια του Νιγηριανού Emmanuel Olayinka Afolayan

Η αρχή έγινε από τους γονείς μου. Ο πατέρας μου ήρθε στην Ελλάδα από τη Νιγηρία στα μέσα της δεκαετίας του 70 για σπουδές, ενώ παράλληλα δούλευε και σαν πωλητής. Τότε οι Αφρικανοί στην Ελλάδα ήταν λίγοι και γνωρίζονταν μεταξύ τους. Έχουν να το λένε τώρα που μεγάλωσαν πως ήταν από τους πρώτους. Μετέπειτα ήρθε και η μητέρα μου. Οι γονείς μου είχαν γνωριστεί στη Νιγηρία αλλά παντρεύτηκαν εδώ, σε μια εκκλησία στη Φιλελλήνων. Η Ελλάδα επιλέχτηκε λόγω διάφορων συγκυριών. Ο πατέρας μου είχε πάει πρώτα Ελβετία, Γερμανία, Τουρκία και κατέληξε Ελλάδα για να βρει την τύχη του. Τότε τα πράγματα ήταν καλά για να μείνεις  και να στήσεις σπιτικό εδώ. Ο αδερφός μου γεννήθηκε πρώτος, ύστερα εγώ το 1981 και έχω και δυο μικρότερες αδερφές. Μεγαλώσαμε στο κέντρο της Αθήνας.  Αρχικά στην πλατεία Παπαδιαμάντη, στο Παγκράτι, αλλά τα περισσότερα χρόνια ήμασταν στα Κάτω Πατήσια όπου και έχω τις πρώτες μου εμπειρίες. Ήμουν από τις γενιές που χαρήκαν την αλάνα και τις πλατείες και είμαι ευτυχής γι’ αυτό. Σπάνια έβλεπες Αφρικανάκια τότε. Στη δικιά μου περίπτωση, στο δημοτικό ήμασταν τέσσερα παιδάκια. Ο αδερφός μου, εγώ  και άλλοι δύο. Ήταν σπάνιο για την εποχή αλλά και για την περιοχή.

Πώς σε αντιμετώπιζαν τα παιδιά στο σχολείο;

Τα παιδιά στην αρχή είναι λίγο σκληρά. Ξαφνιάζονται με τη διαφορετικότητα. Το συνηθίζουν όμως και πέρα από κάποια σχόλια που άκουγα κατά καιρούς (το οποίο είναι αναπόφευκτο), κατά τα άλλα είχα πολύ καλές σχέσεις κι έχω φίλους από τότε μέχρι σήμερα. Γενικά έχω να πω ότι έχω ζήσει πολύ όμορφα παιδικά χρόνια και τα αναπολώ με μια γλυκιά νοσταλγία.

Ποια ήταν η μετέπειτα πορεία σου;

Αργότερα πέρασα στα ΤΕΙ Ηλεκτρονικών στον Πειραιά, μια σχολή που δεν με ενθουσίασε. Όντας άνθρωπος της ενέργειας και των vibes που βγάζει ο κάθε χώρος, από την αρχή τα vibes εκεί δεν ήταν καλά, τουλάχιστον όπως εγώ τα εξέλαβα. Δεν συνέχισα τη σχολή. Θα ήταν ένα μονοπάτι αιώνιου φοιτητή, το οποίο ευτυχώς δεν επέλεξα να ακολουθήσω. Παράλληλα με ενδιέφερε πολύ η μουσική. Ήδη είχε ξεκινήσει ο αδερφός μου και άρχισα κι εγώ να ασχολούμαι με το Mcing, το Raping, και άλλα διάφορα beats όπως το Hip Hop, να ψάχνομαι, να πηγαίνω σε διάφορα jam sessions,να θέλω να γνωρίζω μουσικούς, να μαθαίνω περισσότερα για τη μουσική, να έχω αυτό το "eagerness" που έχω ακόμα και τώρα, δηλαδή αυτόν τον ζήλο να θέλω να μάθω πράγματα. Επίσης ήμουν ένα άτομο με ανησυχίες και με απασχολούσε το μέλλον και το τι θα κάνω. Αποφάσισα κάποια στιγμή ότι θα μπορούσε να βγει  ένα μεροκάματο από αυτό. Υπήρξα επίσης τυχερός και εδώ και 13 χρόνια πορεύομαι είτε από τα μικρά μαγαζάκια, είτε με DJ, με μπάντες, όπως μου έτυχαν και διάφορες συνεργασίες με τον Πλιάτσικα με τους Ιμάμ Μπαϊλντί κλπ. Είναι η μουσική πορεία ενός ανθρώπου ο οποίος θέλει να είναι συνεπής σε αυτό που κάνει και αγαπά και θέλει να βγάλει προς τα έξω.

Σαν οικογένεια τηρείτε τα έθιμα της χώρας σας;

Εγώ μεγάλωσα σε μια οικογένεια μαρτύρων του Ιεχωβά. Πριν ακολουθήσουν αυτή την πορεία ανήκαμε στην Αποστολική Εκκλησία οπότε πηγαίναμε τις Κυριακές στις αντίστοιχες εκδηλώσεις, φορούσαμε τις παραδοσιακές αφρικάνικες ενδυμασίες, ακούγαμε τις συγκεκριμένες μουσικές κλπ. Θυμάμαι χαρακτηριστικά να έχουμε πάει στον Άλιμο να ακούσουμε τον αφρικάνικο καλλιτέχνη Sunny Adé. Πάντως σίγουρα τηρούμε τα έθιμα στο θέμα του φαγητού. Οι δικοί μου μαγειρεύουν την παραδοσιακή αφρικάνικη κουζίνα χωρίς όμως να παραμελούμε την ελληνική.  Η αφρικάνικη οικογένεια βασίζεται σε γερές αρχές.  Στηρίζεται στην αυστηρότητα, στην πειθαρχία και στο σεβασμό, ο οποίος επιβάλλεται με οποιονδήποτε τρόπο. Είναι κάτι δεδομένο και σίγουρα η μεταχείριση και η παιδεία μιας  Νιγηριανής οικογένειας μπορεί να ξενίζει κάποιους στην Ευρώπη. Είναι όμως μια σκληραγώγηση και μια πρόκληση που σίγουρα σε γαλουχεί και σε διαμορφώνει ως άτομο να μπορείς να σταθείς μόνος σου στην κοινωνία αργότερα  και να παλέψεις για τη ζωή σου.

Αγαπημένες  σου βόλτες στην Αθήνα ποιες είναι;

Μου αρέσει πάρα πολύ η περιοχή γύρω από την Ακρόπολη, του Ψυρρή, ο Κεραμεικός, το Θησείο, τα Πετράλωνα... πιστεύω ότι έχει μια ενέργεια και μου αρέσει να ζω στο κέντρο. Για να είμαι ειλικρινής δεν ξέρω αν θα φύγω ποτέ από το κέντρο, είμαι urban άτομο.

Έχεις κάποια δικιά σου βόλτα;

Επειδή ασχολούμαι και με τον αθλητισμό,  μου αρέσει να πηγαίνω για τρέξιμο στο πάρκο του Πλάτωνα  ή να παίζω μπάσκετ εκεί,  όπως και  στον Εθνικό κήπο και πίσω από το Καλλιμάρμαρο. Αυτές είναι οι στάνταρ βόλτες μου που έχουν να κάνουν με την άθληση.

Τι δεν σου αρέσει στην Αθήνα και θα ήθελες να αλλάξεις σε αυτή την πόλη;

Η άναρχη οικοδόμηση της πόλης χωρίς καμία αρχή και χωρίς κανένα τέλος. Ενώ ήταν ένας τόπος γεμάτο λιβάδια και με πολλά ποτάμια, τώρα έχουν χτίσει παντού, έχουν μπαζώσει τα ποτάμια, δεν υπάρχει καμία διευθέτηση για τα νεοκλασικά κτήρια ώστε να φανεί ο χαρακτήρας της πόλης. Για έναν ξένο ο χαρακτήρας της πόλης είναι η μόνο Ακρόπολη ενώ υπάρχει μια Αθήνα που έχει καλυφτεί τελείως κατά τη διάρκεια των χρόνων και που κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε να αναδειχθεί.

Μιλάς νιγηριανά;

Πολύ λίγα. Καταλαβαίνω όμως. Όταν οι γονείς μας μιλάνε στα νιγηριανά εμείς απαντάμε στα ελληνικά! Επί το πλείστον όμως μιλάμε ελληνικά στο σπίτι κι αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό μιας αφρικάνικης οικογένειας η οποία μέσω της γλώσσας έχει ενταχθεί πλήρως στην ελληνική κοινωνία.

Έχεις πάει στη Νιγηρία;

Όχι ποτέ. Θα ήθελα να πάω όμως και ίσως τα καταφέρω του χρόνου.

Ποια είναι η επαφή σου με άλλους Αφρικάνους εδώ;

Αν δω έναν Αφρικάνο στο δρόμο θα χαιρετιστούμε αλλά δεν υπάρχει κάτι άλλο τύπου: Πού 'σαι πατριώτη! (γέλια). Γενικά έχω και παρέες Αφρικανών, ειδικά παιδιά που βοηθάμε με τα live κλπ . Υπάρχουν διάφορες οργανώσεις στις οποίες έχω συμμετάσχει ή συμμετέχω όπως το Generation 2.0 https://www.facebook.com/secondgenerationgreece/ και το ΑΝΑSA cultural center http://www.anasa.org.gr. Το ένα παλεύει για τα δικαιώματα των μεταναστών και ειδικότερα αυτών της δεύτερης γενιάς και το άλλο προάγει τον αφρικάνικο πολιτισμό μέσω της τέχνης.

Με το γυναικείο φύλο πώς τα πας; Σε μια παρέα τραβάς την προσοχή λόγω της αφρικάνικης σου εμφάνισης;

Ανάλογα. Υπάρχουν κοπέλες που φαίνονται από την αρχή ότι έχουν κάποιο κόλλημα, κάποιο δισταγμό και αυτό το παρατηρώ από τη γλώσσα του σώματος. Αντίστοιχα υπάρχουν άλλες που είναι πολύ διαχυτικές. Γενικά εγώ δεν είμαι ιδιαίτερα εξωστρεφής, είμαι πιο ντροπαλός και χρειάζομαι τον χρόνο μου.

Όταν έρθει η ώρα θα έφτιαχνες οικογένεια με Αφρικανή ή με Ελληνίδα;

Μέχρι στιγμής οι σχέσεις που είχα ήταν με Ελληνίδες και πιστεύω ότι όταν κάνω οικογένεια, με Ελληνίδα θα είναι.

Σου έχουν τύχει δύσκολα περιστατικά τόσα χρόνια λόγω της αφρικάνικης καταγωγής σου;

Πολλά φυσικά. Ήταν μια εποχή που δεν είχα χαρτιά καθόλου. Δεν υπήρχε νομοθεσία για παιδιά μεταναστών που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα. Πάλευα για να είμαι σε καθεστώς κανονικού μετανάστη και να φανταστείς έβγαλα ταυτότητα πριν ενάμιση χρόνο. Ήμουν μόνο με άδεια παραμονής η οποία έληγε τακτικά. Δεν μπορούσα να βγω έξω από τη χώρα. Ακόμα και σε κρατητήριο έχω βρεθεί. Με τη Χ.Α. σίγουρα τα πράγματα δεν είναι ευχάριστα. Πριν ένα χρόνο θυμάμαι που ήθελα να διασχίσω μια πλατεία, ήταν ένας παππούς που δεν με άφηνε να περάσω και μου είπε να πάω από άλλο δρόμο γιατί από εκεί περνάνε μόνο Έλληνες!

Έχεις κάποιο αστείο περιστατικό να μοιραστείς μαζί μας;

Όταν με βλέπουν και στη συνέχεια με ακούν να μιλάω ελληνικά ξαφνιάζονται. Δεν μπορούν να επεξεργαστούν αυτό το πράγμα. Θυμάμαι συγκεκριμένα πριν κάποια χρόνια, είμαι με τη φίλη μου και ετοιμαζόμαστε να παραγγείλουμε κάπου. Με ρωτάει η σερβιτόρα λοιπόν τι θα πάρω και απαντώ: ένα χυμό. Με κοιτάει και λέει: what?  Επαναλαμβάνω λοιπόν: ένα χυμό πορτοκάλι! Οπότε γυρίζει στη φίλη μου και τη ρωτάει: «τι λέει;» ! Είναι φανταστικό αυτό! Δεν ακούει, απλά βλέπει την όψη μου και τα ελληνικά που της λέω τής ακούγονται σαν ξένα.

Την ζωή σου την ονειρεύεσαι στην Ελλάδα;

Φυσικά, εδώ είναι η βάση μου. Βέβαια επειδή ασχολούμαι με τη μουσική θα ήθελα να ανοίξω τους ορίζοντες μου και να ταξιδέψω όσο μπορώ. Ήδη το έχω κάνει αρκετά στο εξωτερικό με τους Ιμάμ Μπαϊλντί και είναι κάτι που μου αρέσει πολύ, όμως θεωρώ ότι εδώ είναι η ζωή μου.

Σημαίνει κάτι το ονομά σου;

Το Olayinka σημαίνει όλα γύρω μου είναι ευλογημένα.

Πώς σε αντιμετωπίζουν οι Έλληνες σχετικά με τη μουσική και τους στίχους σου, οι οποίοι παρεμπιπτόντως είναι πολύ ιδιαίτεροι;

Υπάρχει ένα κοινό που με ακολουθεί, μην φανταστείς κάτι τρελό. Γενικά υπάρχει σεβασμός για τη δουλειά μου. Έχω θίξει θέματα σχετικά με το μεταναστευτικό ως παιδί μεταναστών,  και γενικά οι στίχοι μου έχουν ένα πολιτικό χαρακτήρα που ξεπροβάλει μέσα από προσωπικές παρατηρήσεις. Υπάρχουν πολλά πράγματα που θα ήθελα να εμβαθύνω  και που έχουν να κάνουν με τον άνθρωπο και την ψυχή του, τις φάσεις που περνάει κ.α. Θέλω η μουσική μου να αντικατοπτρίζει όλες τις φάσεις και τις πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης. Να μην εστιάζει μόνο στην αγάπη ή στην ερωτική απογοήτευση. Θέλω να υπάρχει μια σφαιρική εικόνα και να μπορώ να είμαι γόνιμος μέχρι το τέλος. Να έχω πάντα κάτι να προτείνω και οι στίχοι μου να με ανανεώνουν το  οποίο δεν είναι εύκολο να γίνει χωρίς να χρειαστεί να μπαίνεις σε στεγανά και σε πλαίσια, όπως και σε ένα τρόπο έκφρασης. Γι αυτό θέλω να μελετάω συνέχεια ώστε να εφοδιάζω τον ψυχισμό μου με νέα πράγματα.

Ποιο  είναι το μήνυμα που θα ήθελες να αφήσεις στους αναγνώστες του deBόp;

Να είναι ξάγρυπνοι. Να έχουν τα μάτια τους ανοιχτά και να αντιλαμβάνονται ό,τι γίνεται γύρω τους γιατί  χρειάζεται προσπάθεια να απλώσεις το χέρι σου και τη ματιά σου λίγο παραπέρα...

Κείμενο - Φωτογραφίες: Μαρία Μιχαλινού