Μαρία Σιβύλλα Μεριάν, φυσιοδίφης και επιστημονική εικονογράφος.

Η Μαρία Σιβύλλα Μεριάν (2 Απριλίου 1647 - 13 Ιανουαρίου 1717) ήταν Γερμανίδα φυσιοδίφης και επιστημονική εικονογράφος.

Μια από τους πρώτους ευρωπαίους φυσιοδίφες που έκαναν επιτόπια, άμεση παρατήρηση των εντόμων αλλά και µία εξαιρετική καλλιτέχνης-ζωγράφος, χαράκτρια και εκδότρια. Η Σιβύλλα μαθήτευσε δίπλα από τον Γιάκομπ Μαρέλ, ζωγράφο της νεκρής φύσης. Είχε αρχίσει να συλλέγει έντομα κατά την εφηβεία της και από τα 13 μεγάλωνε μεταξοσκώληκες.

Ο πατέρας της Μαρία Σιβύλλα Μεριάν, ήταν γνωστός  για τα χαρακτικά του, με απεικονησεις απο αστικά τοπία και φύση, επίσης και για επιστημονικά βιβλία και εικονογραφημένες εκδόσεις .Η μητέρα της ξαναπαντρεύτηκε το 1651 τον Ολλανδό ζωγράφο Γιάκοµπ Μάρρελ (1614-1681) ο οποίος ζωγράφιζε νεκρές φύσεις, κατασκεύαζε χάλκινους εγχάρακτους δίσκους και ήταν έµπορος έργων τέχνης. Δίπλα στον πατριό της η Μαρία Σιβύλλα Μεριάν διδάχτηκε την τεχνική υδατογραφίας, της χαλκογραφίας και ανέπτυξε τις ικανοτητές της στο σχέδιο.

Η Μαρία Σιβύλλα Μεριάν  µελετούσε συλλογἐς ζωγραφικής και βιβλία από τη βιβλιοθήκη του πατέρα της και του πατριού της. Από μίκρη ηλικία έδειχνε ιδαίτερο ενδιαφεέρον για τα αγρία φυτά και τα έντομα. Η ασχολία της αυτή φαινόταν περίεργη για την εποχή εκείνη. 

 Η πρώτη έκδοση της δουλείας της ήταν με πρωτοτυπα έργα της και ήταν δύο τόμοι για τις κάμπιες το 1675-9 ο δεύτερος τόμοσ εκδόθηκε το 1683. Κάθε τόμος περιείχε 50 χαρακτικά και περιέγραφε τον κύκλο της ζωής των καμπιών. 

Το ταξίδι της στο Σουρινάµ (1699-1701) συντέλεσε στην ανακάλυψη πολλών αγνώστων ειδών φυτών (στα οποία έδωσε την επιστημονική τους ονομσία) και ζώων, ενώ η ταξινόµηση που έκανε στις πεταλούδες και τα ζωύφια ισχύει ακόµη σήµερα. Οι ζωγραφικές απεικονίσεις φυτών, εντόµων, αµφιβίων και ερπετών που φιλοτέχνησε θεωρούνται αριστουργηµατικές µέχρι σήµερα και θαυµάζονται σε συλλογές σε όλη τη γη.

Παρατηρούσε τις κάµπιες των κήπων, τις µετέφερε στο εργαστήριο όπου τις έτρεφε µε κατάλληλα φύλλα φυτών, κατέγραφε τη συµπεριφορά τους και ζωγράφιζε τα διάφορα στάδια της ανάπτυξής τους. Ανέφερε τις ποικίλες λεπτοµέρειες της µεταµόρφωσης και απεικόνιζε τα φυτά µε τα οποία τρέφονταν. Σε αυτά τα σχέδια βασίζεται το πρώτο βιβλίο της µε τίτλο Βιβλίο των Λουλουδιών (Blumenbuch), το οποίο περιείχε λεπτοµερείς εικόνες φυτών και το οποίο εκδόθηκε το 1675. Επίσης ζωγράφιζε σε περγαµηνή και λινό καµβά, κεντούσε, έκανε χαρακτικά και δίδασκε µία οµάδα γυναικών.

 

Το σημαντικότερο έργο της, H Μεταμόρφωση των Εντόµων του Σουρινάµ (Insectorum Surinamensium Metamorphosis) (1705), συγκαταλέγεται ανάμεσα στα αρτιότερα βιβλία φυσικής ιστορίας όλων των εποχών και της απέφερε διεθνή φήµη μεταξύ των φυσιοδιφών και των συλλεκτών έργων τέχνης. Το συγκεκριμένο βιβλίο έχει επηρεάσει ένα εύρος φυσιοδιφών εικονογράφων λόγω των προσεκτικών παρατηρήσεων της και την τεκμηρίωση της μεταμόρφωσης της πεταλούδας. Ήταν µία καλαίσθητη, πλούσια σε εικονογράφηση έκδοση, από 60 πλάκες, η οποία τυπώθηκε σε διαφάνειες στα λατινικά και τα ολλανδικά. Με αυτή Απέκτησε διεθνή φήµη µεταξύ των φυσιοδιφών και συλλεκτών έργων τέχνης. Πράγµατι, θεωρείται ως ένα από τα καλύτερα βιβλία φυσικής ιστορίας, που έχει εκδοθεί. Είναι σαφές με απλό ύφος γραφής και οι πέντε εκδόσεις του περιείχαν αυθεντικά έργα.

 

Το πλέον πολύτιµο τµήµα του έργου, συλλογές και υδατογραφίες, αγοράστηκε από τον αυτοκράτορα της Ρωσίας και σήµερα ανήκει στην Ακαδημία Επιστηµών της Αγίας Πετρούπολης. Δύο άλλες συλλογές βρίσκονται στο Λονδίνο και συγκεκριμένα στη βασιλική βιβλιοθήκη του κάστρου του Ουίνδσορ και το Βρετανικό Μουσείο. H βιολόγος Κέι Έθεριτζ (Kay Etheridge), σε άρθρο που δηµοσιεύθηκε το 2011, έγραψε: «η Μαρία Σιβύλλα Μεριάν µπορεί να θεωρηθεί η πρώτη περιβαλλοντολόγος παγκοσµίως, καθώς κατέγραψε αλληλεπιδράσεις ανάµεσα στα διάφορα είδη, σκιαγραφώντας αυτό που σήµερα ονοµάζουµε τροφική αλυσίδα».

 

 

Αυτή λοιπόν ήταν η Μαρία Σιβύλλα Μεριάν, μια γυναίκα του 17ου αιώνα που κατάφερε να μας εμπνεύσει με την αγάπη της για τη φύση, τον ενδιαφέρον της για τα έντομα  και την ικανότητα της στη χαρακτική και τη ζωγραφική. Σε μια δύσκολη περίοδο για τις γυναίκες η Μεριάν δεν περιορίστηκε, κατάφερε να κάνει όλα όσα αγαπούσε και η φήμη της είναι γνωστή πλέον στα πέρατα του κόσμου. Μας άφησε μια σπουδαία κληρονομία και μια τεκμηριωμένη μελέτη.