Διαβάσαμε: «Δείτε μας που χορεύουμε» της Leila Slimani

Στο δεύτερο μέρος της τριλογίας Η χώρα των άλλων, η Leila Slimani επανέρχεται στα αγαπημένα της θέματα ( η θέση της γυναίκας, η μητρότητα, ο ρόλος της θρησκείας και οι συνέπειες της αποικιοκρατίας), αλλά στο μυθιστόρημα Δείτε μας που χορεύουμε μέσα από τη ζωή της κόρης του Αμίν και της Ματίλντ, Αϊσά, που πραγματοποίησε το όνειρό της να φύγει από το Μαρόκο και να σπουδάσει ιατρική στο Στρασβούργο.

Η Leila Slimani συγκεράζει με μαεστρία προσωπικές ιστορίες και ιστορικά γεγονότα και επικεντρώνεται στη ζωή της Αϊσά, που προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα σε μια επαναστατημένη Γαλλία και στο αυταρχικό καθεστώς του Μαρόκου. Αν και είναι η πρώτη επιστήμονας, οικονομικά ανεξάρτητη και φιλόδοξη γυναίκα της οικογένειάς, η πολυπόθητη ελευθερία παραμένει μια χίμαιρα.

Δίπλα της βρίσκουμε το δεύτερο παιδί της οικογένειας, τον Σελίμ, πιο ελεύθερο πνεύμα, θα ακολουθήσει τους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς χίπηδες που καταφθάνουν μαζικά στην Ταγγέρη, στην Καζαμπλάνκα και στην Εσαουίρα, για να επιδοθούν στη χρήση ναρκωτικών και στον ελεύθερο έρωτα. Άπατρις συναισθηματικά και ψυχολογικά, διερωτάται πάνω στην ταυτότητά του. Κατά πόσο είναι μόνο μαροκινός και πώς οι πολιτικές και κοινωνικές αναταραχές τον απομακρύνουν σιγά σιγά από τη χώρα του.

Ο αναγνώστης παρακολουθεί την πορεία δύο νέων που προσπαθούν να βρουν τη θέση τους στον κόσμο. Ολόκληρο το μυθιστόρημα διέπεται από το ερώτημα του βλέμματος, του αόρατου και του ορατού. Οι νέοι του Μαρόκου αντιδρούν στην παντοδύναμη πατριαρχική κοινωνία. Η βασιλεία του Χασάν Β' ανατρέπει την πορεία του ελεύθερου Μαρόκου και εμποδίζει την ευφορία της ανεξαρτησίας. Η επιστροφή στον συντηρηρισμό και στην άνοδο μιας ελίτ που λυμαίνεται τον πλούτο της χώρας είναι έκδηλη από τον τίτλο. Αυτό το Δείτε μας που χορεύουμε επιβεβαιώνει τη μελαγχολική εποχή που έρχεται. Οι γιορτές της αστικής τάξης είναι ανησυχητικές, σχεδόν μακάβριες. Ο ρατσισμός και η διαφθορά κάνει τους πάντες να αναρωτιούνται ποιοι είναι και ποιοι ονειρεύονται να γίνουν. 

Οι αλλεπάλληλες περιγραφές των καταστάσεων που γνώρισε το Μαρόκο μετά την ανεξαρτησία του 1956, η βία, οι συλλήψεις και οι τρομοκρατικές ενέργειες έρχονται σε αντίθεση με την ευημερία της ανερχόμενης άρχουσας τάξης. Ενώ ο βασιλιάς εξαπολύει ένοπλες επιθέσεις εναντίον των διαδηλωτών, οι πολίτες ανακαλύπτουν το δυτικό σινεμά στις οθόνες των σπιτιών τους. Η πρόοδος δεν ολοκληρώνεται ποτέ: η νεολαία χορεύει στους ρυθμούς της ροκ μουσικής, τα αγόρια καταναλώνουν αλκοόλ, τα κορίτσια ντύνονται με την τελευταία λέξη της μόδας, αλλά η έκτρωση είναι παράνομη, η ένδεια γίνεται τουριστική ατραξιόν και η θέση της γυναίκας παραμένει αδύναμη. 

Το μυθιστόρημα της Leila Slimani (Prix Goncourt, 2016) είναι ένα κάλεσμα στη σκέψη, στη μνήμη και στην αδιάκοπη αναζήτηση της ελευθερίας.

Περιμένουμε με ανυπομονησία το τρίτο μέρος που θα ολοκληρώσει τη γαλλο-μαροκινή τριλογία! 

Leila Slimani
Δείτε μας που χορεύουμε 
Μτφρ.: Μανώλης Πιμπλής & Κλαιρ Νεβέ 
Εκδόσεις Μεταίχμιο