Διαβάσαμε: «Ένα παιδί μεγαλώνει στην Αθήνα (1934 - 1944)» του Νίκου Βατόπουλου| Εκδ. Μεταίχμιο
2023-01-09
Αυτό που μου συμβαίνει με τα κείμενα (είτε βιβλία είτε άρθρα) του Νίκου Βατόπουλου δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο. Έχω βιώσει ανάλογα αισθήματα σε τραγούδια και ταινίες που μοιάζουν να έχουν ξεπεταχτεί από τα τσιμέντα της Αθήνας. Πραγματικά, τα έργα του, ακόμα και η παρουσία του σε διάφορες εκπομπές και ντοκιμαντέρ, όπου τον έχω ενίοτε πετύχει, είναι σαν να τον καθιστά έναν αειθαλή φύλακα της πόλης. Είναι σαν να κρατά κρυμμένα πολλά μυστικά της πόλης, τα οποία μας χαρίζει με παραστατικότητα και ειλικρίνεια.
Αυτήν τη φορά, το αστικό και αρχιτεκτονικό του ρεπορτάζ λαμβάνει άλλη μορφή. Με μια αφορμή, γεμάτη από αναμνήσεις και συγκίνηση, συνθέτει το περιβάλλον μιας άλλης Αθήνας, μιας άλλης εποχής, μέσα από την πένα του πατέρα του. Συγκεκριμένα, δημοσιεύει τα ενδόμυχα της παιδικής ύπαρξης του πατέρα του, τα οποία κατέγραψε ως παιδάκι σε ένα ημερολόγιο, την περίοδο 1934 – 1944.
Καθοδηγούμενοι, λοιπόν, από δυο παιδικά μάτια που θέτουν ερωτήματα παρατηρώντας δυσβάσταχτα γεγονότα, περπάτησα σε μια πόλη, για την οποία έχω ακούσει κάποιες φορές. Έκανα διαδρομές στην Αθήνα, στο Κέντρο, σε σημεία δίπλα στη θάλασσα, στις όχθες του Κηφισού. Χωρίς αμφιβολία, όντας για χρόνια κάτοικος της Κυψέλης, ακολούθησα με προσήλωση τα γεγονότα στην ευρύτερη περιοχή της Πατησίων αλλά επιβεβαίωσα κιόλας την ομορφιά των χαμένων μεγαλείων της λεωφόρου και διάφορων σημείων της πόλης που αποτέλεσαν σπουδαίες αναφορές στην ιστορία της πρωτεύουσας και της χώρας γενικότερα.
Εν κατακλείδι, η καταγραφή αυτών των εικόνων θέτει αιώνια διλήμματα που άλλους τους οδηγούν στη νοσταλγία και άλλους σε ένα παρόν χωρίς γνώση της ιστορίας του. Ήταν η καθημερινότητα στην πόλη ευκολότερη παλιά και πιο ζωντανή, ακόμα και σε δυσμενείς συνθήκες; Ήταν η Αθήνα από πάντα μια πόλη που στο τέλος την υπονόμευαν οι ίδιοι οι κάτοικοί της; Εγώ θα πω πως τέτοια αναγνώσματα θα μπορούσαν να γίνουν οδηγοί για νέες χαρτογραφήσεις, προσεγγίσεις και εμπειρίες στην ατμόσφαιρα της Αθήνας και σίγουρα αποτελούν βάλσαμο κάθε φορά που μας φαίνεται κουρασμένη και παρατημένη.
