Διαβάσαμε: «Η απόδειξη της αθωότητάς μου» του Τζόναθαν Κόου | Εκδόσεις Πόλις

Είναι γνωστό τοις πάσι ότι ο Τζόναθαν Κόου σκαρώνει λογοτεχνήματά με κοινωνικο – πολιτικές προέκτασες που εφάπτονται του παρόντος. Αφορμώμενος από επίκαιρα γνωρίσματα, στήνει κάθε φορά το δικό του μικροσκόπιο μέσα από το οποίο προσφέρει στους συνοδοιπόρους του, τους αναγνώστες δηλαδή, μια ματιά πάνω στα κακώς κείμενα της χώρας του αλλά και του παγκόσμιου χάρτη. Άλλοτε με περισσότερο σαρκασμό και καυστικότητα και άλλοτε με περίσσιο χιούμορ, ωστόσο πάντα με ουσιαστική ανθρωπιστική διάσταση, που αντιμετωπίζει τα πάθη, τα επιτεύγματα και την κωμικοτραγικότητα των ανθρώπων με τρυφερότητα και ενσυναίσθηση, μια τόσο πια διαδεδομένη λέξη, που ενίοτε διαφαίνεται λες και οι χρήστες της θεωρούν δεδομένη τη σημασία της.

Έτσι και εδώ, στο νέο του μυθιστόρημα με τίτλο «Η απόδειξη της αθωότητάς του» ο καλλιτεχνικός λόγος του Κόου είναι καίριος, ουμανιστικός και ταυτόχρονα εποικοδομητικά επικριτικός, πλήρως εναρμονισμένος με τις μεταβλητές της εποχής που διαδέχονται η μία την άλλη και προστάζουν για νέα περιβάλλοντα πριν ακόμη αφομοιωθούν τα προηγούμενα. Ο Βρετανός συγγραφέας, που είναι ιδιαίτερα αγαπητός στην Ελλάδα και μάλιστα σύντομα θα παρευρεθεί στην Αθήνα, για την παρουσίαση του βιβλίου του, χωρίς να αποστασιοποιείται από τις ιδέες και τις αξίες του, αλλά παράλληλα με πρωτοφανή διαλλακτικότητα και διάθεση αποδοχής προς το διαφορετικό από εκείνον, έχει συγγράψει ένα «κοινωνικό» βιβλίο με υφή αστυνομική, ακαδημαϊκή και αυτομυθοπλαστική.

Η δολοφονία ενός δημοσιογράφου στέκεται το εφαλτήριο για την ιστορία του Κόου.

Τι κοινό μπορεί να έχει ένας δημοσιογράφος που επιθυμεί διαρκώς και διακαώς να στηλιτεύει την άνοδο της ακροδεξιάς και του συντηρητισμού με μία νέα κοπέλα που έχει πρόσφατα τελειώσει τις σπουδές της, εργάζεται σε μια συμβατική δουλειά και ενώ θέλει να γράψει ένα βιβλίο που να μιλάει για το σήμερα, την ίδια στιγμή αναζητά ένα ανάλογο βιβλίο για να την εμπνεύσει; Μήπως τελικά η επιθετική και μηχανική επίκριση, από όπου και αν προέρχεται, έχει τα ίδια αδιάβρωτα και μολυσματικά χαρακτηριστικά;

Πάντως, χωρίς αμφιβολία, είναι προφανές ότι ο συγγραφέας τείνει ένα χέρι συνδιαλλαγής με το συντηρητικό κομμάτι της κοινωνίας, ώστε να θίξει τη μισαλλοδοξία των ανθρώπων και τη διάθεση να «ντύνονται» με «ετικέτες» τα πάντα. Για παράδειγμα, όπως δήλωσε πρόσφατα σε συνέντευξη, οι γονείς του ήταν άνθρωποι που προέρχονταν από τον δεξιό χώρο αλλά αυτό δεν τους έκανε ποτέ αυτόματα «κακούς». Ο συγγραφέας είναι συμπονετικός προς όλα τα πλάσματα, αφού όλα είναι καμωμένα από ετερόκλητα βιώματα και όλα αποζητούν την ταυτότητά τους.

Μεταφέροντας τον πυρήνα της αφήγησης από πρόσωπο σε πρόσωπο και από τόπο σε τόπο, αναδεικνύει τη διηγηματική του ικανότητα χωρίς υπεροψία και χωρίς προκαλεί σύγχυση με τις εναλλαγές του. Τολμάει να μιλήσει για τον κόσμο που συνέχεια αλλάζει και φαίνεται πως οι πολιτικές δυνάμεις είναι «ανίκανες» να τον ακολουθήσουν, ακόμη και αυτές, στις οποίες βρίσκεται φιλικά προσκείμενος. Καταρρίπτει τον δογματισμό και τον κατακερματισμό προβάλλοντας ένα αίτημα ενωτικό και δημοκρατικό, στο οποίο οφείλουν κάποτε όλες οι συνιστώσες να ανταποκριθούν. Μήπως τελικά όλοι οι κρίκοι της αλυσίδας βάλλονται μέσα από παρόμοιες επιδιώξεις και παθογένειες; Ένα είναι σίγουρο. Ο συγγραφέας έχει πιάσει τον παλμό της εποχής τόσο πετυχημένα, που όση αυτοπεποίθηση και αν έχει, είναι ικανός να αμφισβητήσει ακόμη και τον ίδιο του τον εαυτό, καθώς τα πάντα αλλάζουν στιγμιαία.