Διαβάσαμε και προτείνουμε: Cesare Pavese, «Το φεγγάρι και οι φωτιές» | Εκδ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
2021-03-21Ο Cesare Pavese είναι μια ιδιαίτερα όμορφη περίπτωση συγγραφέα, με ενδιαφέρουσα ιστορία και υπόβαθρο. Στα χέρια μας κρατάμε το τελευταίο του μυθιστόρημα «Το φεγγάρι και οι φωτιές», που πρώτη φορά εκδόθηκε τον Απρίλιο του 1950, λίγους μήνες πριν ο συγγραφέας αυτοκτονήσει.
Στον Pavese συναντούμε διαρκώς μια μάχη: ανάμεσα στο πραγματικό και στο ιδεατό, στο παρόν και στο παρελθόν, στον εαυτό και στον κόσμο. Ο πρωταγωνιστής, το Χέλι, φεύγει να ζήσει στην Αμερική και μετά από πολλά χρόνια παραμονής εκεί, με την Απελευθέρωση, επιστρέφει στο χωριό του, ή όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε, και από κει ξεκινά η ιστορία μας.
Μια αφήγηση που μας μεταφέρει στην Αμερική του περασμένου αιώνα, σε συνθήκες και συγκυρίες που δεν περιγράφονται συχνά σε λογοτεχνικά έργα με αυτόν τρόπο. Ένας μετανάστης στην Αμερική: πως ζει, πως ερωτεύεται, πως αντιλαμβάνεται ο ίδιος τον τόπο αυτό. Ένας ντόπιος πίσω στο χωριό του μετά από καιρό: τι είναι ίδιο, τι άλλαξε, μπορεί να ζήσει εκεί έπειτα από χρόνια φυγής, κατάγεται εν τέλει από το μέρος στο οποίο επέστρεψε;
Ένα καταπληκτικό μυθιστόρημα με πάντα ταξικό πρόσημο, ένα ταξίδι του πρωταγωνιστή με το φίλο του Νούτο σε αφενός μια κρίσιμη καμπή της ιστορίας (ο αγώνας των παρτιζάνων, η αντιφασιστική συνομωσία αλλά και η Απελευθέρωση) και αφετέρου σε μια βουτιά στον εαυτό και στον κόσμο. «Το φεγγάρι και οι φωτιές» είναι τόσο κοντά στην ηδονή και στο θάνατο, στην υποδούλωση και στην ελευθέρωση, στο ρεαλισμό και στην ποίηση που σε παρασύρει να ταξιδέψεις μαζί του στο παρελθόν και στο παρόν.
Αντί επιλόγου θα κλείσω με ένα καταπλητικό ποίημα του Cesare Pavese, «Ο θάνατος θα 'ρθει»:
Ο θάνατος θά 'ρθει και θα 'χει τα μάτια σου —
αυτός ο θάνατος που μας συντροφεύει
απ' το πρωί ως το βράδυ, άγρυπνος,
κρυφός, σαν μια παλιά τύψη
ή μια παράλογη συνήθεια. Τα μάτια σου
θα ναι μια άδεια λέξη,
κραυγή που έσβησε, σιωπή.
Έτσι τα βλέπεις κάθε πρωινό
όταν μονάχη σκύβεις
στον καθρέφτη. Ω αγαπημένη ελπίδα,
αυτή τη μέρα θα μάθουμε κι εμείς
πως είσαι η ζωή κι είσαι το τίποτα.
Για όλους ο θάνατος έχει ένα βλέμμα.
Ο θάνατος θά 'ρθει και θα 'χει τα μάτια σου.
Θα 'ναι σαν ν' αφήνεις μια συνήθεια,
σαν ν' αντικρίζεις μέσα στον καθρέφτη
να αναδύεται ένα πρόσωπο νεκρό,
σαν ν' ακούς ένα κλεισμένο στόμα.
Θα κατεβούμε στην άβυσσο βουβοί.
Cesare Pavese, «Το φεγγάρι και οι φωτιές»
Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
Πληροφορίες για το βιβλίο εδώ