Διαβάσαμε: «Λαγέ Τρέξε» του Τζον Απντάικ | Εκδ. Οξύ
2022-11-22Η πρώτη μου επαφή με το έργο του Τζον Απντάϊκ ήταν συναρπαστική ! Είναι το πρώτος μέρος της τετραλογίας με κεντρικό ήρωα τον "Λαγό" ή Χάρι Άνγκστορμ. Πρόκειται για μια σειρά αναγνώσεων που ακολουθεί τον Χάρι μέχρι τον θάνατο. Στην παρθενική εμφάνιση του Χάρι, ακολουθούμε τον δρόμο ενός πάλαι ποτέ πετυχημένου μπασκετμπολίστα, εξού και το ψευδώνυμο "λαγός", που βρίσκεται πλέον σε υπαρξιακό κενό.
Το "πάλαι ποτέ" μπορεί να μοιάζει υπερβολικό και βαρύγδουπο, αλλά ταιριάζει με την ψυχολογική κατάσταση του πρωταγωνιστή και με τις κοινωνικές συνθήκες της εποχής. Ο Χάρι είναι 26 ετών, στις ΗΠΑ του 1959. Είναι πια πωλητής και το μπάσκετ είναι κάτι ξεχασμένο. Έχει παντρευτεί την Τζάνις και περιμένουν το δεύτερο παιδί τους, αλλά είναι αρκετά μεγάλος για να νιώθει ότι δεν μπορεί να ακολουθήσει την ιδιότητα του οικογενειάρχη. Το κοινωνικό γίγνεσθαι απαιτεί ευθύνη σε έναν 26άρη που φαντάζει ανολοκλήρωτος όσον αφορά την ωριμότητα, καθώς θα μπορούσε να είχε καταφέρει ακόμα περισσότερα σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο.
Όσο οι ευθύνες αυξάνονται, τόσο μια αόρατη θηλιά πνίγει τον λαιμό του Χάρι. Μόνο ελιξίριο μοιάζει το αλκοόλ. Οι καταχρήσεις έχουν γίνει πια αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας του και βοηθούν στιγμιαία να βγαίνει από τον βούρκο. Ο ήρωας μας γυρίζει παντού, μπερδεύεται, νιώθει χαμένος, αλλάζει ερωτικές σχέσεις, συμβαίνουν ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες και ψάχνει να βρει την ψυχική γαλήνη χωρίς να έχει χνάρι ενσυναίσθησης προς τη σύζυγο αλλά και τις συντρόφους του. Προσπαθεί να πετάξει από πάνω του τον στερεοτυπικό μανδύα του κλασικού Αμερικανού άνδρα, νιώθει ενοχές και συνεχίζει με το ηθικό πεσμένο και το αλκοόλ άφθονο στο αίμα του.
Σπάσιμο δεσμών, στερεότυπα και προκαταλήψεις, ψευδαισθήσεις, τοξικότητα, πολύ σεξ και πολύ ποτό, συνάμα με μια γραφή λιτή και γλαφυρή, φτιάχνουν ένα παράθυρο που μας επιτρέπει να κοιτάξουμε σε μια άλλη εποχή, που δυστυχώς δε φαίνεται να είναι και τόσο μακριά τελικά.
Ο ήρωας είναι μια κωμικοτραγική φιγούρα που σκορπίζει μίσος αλλά καταβάθος αποζητά την αγάπη. Σε αυτό το μυθιστόρημα όμως γίνεται απολύτως κατανοητό ότι η αγάπη ξεκινάει από εμάς τους ίδιους. Αγάπη για τις αποφάσεις, τα θέλω και τα σχέδια μας. Ακούγοντας τον εαυτό μας, μπορούμε να ακούσουμε και τους άλλους. Ειδάλλως, η καθημερινότητα μετατρέπεται σε ένα ανυπόφορο βαρίδι που το ρίχνουμε από δω και εκεί ενώ τα σφηνάκια δεν είναι αρκετά για να κοπάσουν την εσωτερική μας δίψα.
Τέλος, ιδιαίτερη μνεία πρέπει να δοθεί στο περιεκτικό και απέριττο επίμετρο της Σώτης Τριανταφύλλου.