Διαβάσαμε: Laura Lippman «Το ωραίο μου πτώμα» | Εκδόσεις Δώμα

Μπορεί μια γυναίκα τη δεκαετία του ‘60 στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ να παρατήσει την καθόλα τακτοποιημένη ζωή της απλώς και μόνο για να κυνηγήσει τα όνειρά της; Και ποια είναι τα όνειρα αυτά που δεν περιλαμβάνουν το σύζυγο και τον έφηβο γιο της;

Στις αρχές του 1966 η Μάντι Σουόρτς, μια 37χρονη Εβραία, εγκαταλείπει τη φαινομενικά ευτυχισμένη ζωή της. Με ελάχιστα δολάρια στην τσέπη της και το πείσμα της καταφέρνει να νοικιάσει ένα διαμέρισμα για αρχή. Όχι στο Πάικσβιλ της Βαλτιμόρης, αλλά στη Νόρθερν Πάρκγουεϋ. Απουσία εργασίας σημαίνει κι οικονομική στενότητα - «θα πρέπει να μαζεύεις κουπόνια», τη συμβουλεύει η μητέρα της, Τάττι Μόργκενστερν. Η ίδια γυναίκα θα τη βοηθήσει -ερήμην της- να βρει δουλειά.

Ένα μικρό κορίτσι, εβραϊκής καταγωγής, εξαφανίζεται. Η Τέσσι Φάιν είναι 11 ετών και ο τελευταίος άνθρωπος που την είδε ζωντανή είναι ο Στήβεν Κόργουιν, υπάλληλος του καταστήματος για τα κατοικίδια στη γειτονιά της Τέσσι. Η ανακάλυψη του πτώματος της Τέσσι Φάιν θα είναι η ευκαιρία της Μάντι -ας όψεται η Τάττι Μόργκενστερν που επέμεινε για αυτή την αναζήτηση- για να διεκδικήσει μια θέση συντάκτριας στην εφημερίδα Star. Όχι, όμως, τόσο εύκολα. Είναι γυναίκα στη Βαλτιμόρη, άλλωστε. Ετών 37. Τη δεκαετία του ’60. Δηλαδή μια μεσόκοπη, διαζευγμένη για τους άλλους άρα μηδενικές εργασιακές ευκαιρίες. Κι όμως, η επιμονή της Μάντι θα χαράξει ατραπούς που ούτε κι η ίδια φανταζόταν όταν εγκατέλειπε τη συζυγική εστία λίγο μετά τα 37α γενέθλιά της αναζητώντας λίγη ζωή. Σύντομα μετά την πρώτη υπόθεση εξαφάνισης έρχεται κι άλλη μία υπόθεση – μια νεκρή μαύρη γυναίκα στο σιντριβάνι. Ένα πτώμα που αναζητά ταυτότητα. Και τη βρίσκει, χάρη στην Μάντι. Η Κλίο Σέργουντ είναι η ωραία της λίμνης. Σερβιτόρα σε ένα αμφιβόλου φήμης μπαρ, το Φλαμίνγκο, με δύο παιδιά, που κυνηγά τα όνειρά της. Όπως κι η Μάντι.

Εκτός από τη Μάντι, την Κλίο, την Τάττι, την Τέσσι, την Τζούντιθ κι άλλα γυναικεία πρόσωπα που παρελαύνουν εντός των 400 σελίδων του βιβλίου, υπάρχουν κι οι άντρες. Ο Φέρντι, μαύρος αστυνόμος κι εραστής της Μάντι. Ο Μπόμπι Μπάουερ, δημοσιογράφος και συνεργάτης της Μάντι. Ο Μίλτον, πρώην σύζυγος της Μάντι. Ο Σεθ, ο έφηβος γιος της. Ο Ντίλλερ, υπεύθυνος αστυνομικού ρεπορτάζ στη Star. Ο Γουόλι Ράιτ, νυν παρουσιαστής και τέως συνοδός της στο χορό αποφοίητησης. Ο Άλαν Νταρστ ο πρεσβύτερος, ζωγράφος και πρώην εραστής της. Άντρες που ο καθένας καθόρισε τη Μάντι κι ως ένα βαθμό καθόρισε τις επιλογές της. Είναι κι ο Σελ Γκόρντον, ιδιοκτήτης του Φλαμίνγκο κι εργοδότης της Κλίο, ο Σπάικ, σερβιτόρος του Φλαμίνγκο και κρυφά ερωτευμένος με την Κλίο, ο Ιζικίελ Τέιλορ, ιδιοκτήτης αλυσίδας καθαριστηρίων και εραστής της Κλίο.

Το κυρίαρχο αίσθημα του βιβλίου είναι η δίψα για κάτι. Δίψα για σεξ, για δίψα για δόξα, δίψα για αγάπη, δίψα για χρήματα. Οι ήρωες όλοι συναισθηματικά αποστραγγισμένοι έχουν ανάγκη να νιώσουν, έστω κι επίπλαστα, ικανοποίηση. Και θα κάνουν τα πάντα. Τοποθετημένο χρονικό στη χαραυγή των κινημάτων του '70 «Το ωραίο μου πτώμα» είναι ένα βιβλίο για την ανάγκη της αυτοπραγμάτωσης - οι ήρωες ξεπερνούν τα κοινωνικά στερεότυπα χαράσσοντας ο καθένας τη δική του πορεία.

Η Λώρα Λίπμαν δε γράφει ένα αστυνομικό μυθιστόρημα ανεξιχνίαστων εγκλημάτων της Βαλτιμόρης του ‘60. Γράφει ένα κοινωνικό μυθιστόρημα για τις γυναίκες του σήμερα χρησιμοποιώντας ιστορίες γυναικών του χθες. Με μια βαθιά φεμινιστική άποψη σκιαγραφεί τον αγώνα μιας γυναίκας να βρει την θέση που η ίδια ονειρεύεται για τον εαυτό της. Μιλά για τις απογοητεύσεις και τις ματαιώσεις που μια γυναίκα θα βιώσει στους πολλαπλούς ρόλους που έχει (μητέρα, εργαζόμενη, φίλη, ερωμένη, νοικοκυρά, κόρη) – μιλά όμως και για την ανάγκη εκείνη της αυτοπραγμάτωσης.

Εξαιρετική η γραφή της, εξαιρετική όμως κι η μετάφραση της Κίκας Κραμβουσάνου.

Οι Εκδόσεις Δώμα αποδεικνύουν ακόμη μια φορά την ανάγκη ύπαρξής τους – το βιβλίο αυτό αποτελεί ένα από τα καλύτερα αναγνώσματα της χρονιάς κι όχι μόνο.

Laura Lippman

«Το ωραίο μου πτώμα»

Εκδόσεις Δώμα

Μετάφραση: Κίκα Κραμβουσάνου