Διαβάσαμε: «Το καμένο χαρτί» του Γκράχαμ Γκρην | Εκδόσεις Πόλις

Η ιστορία διαδραματίζεται στο Βέλγικο Κονγκό τη δεκαετία του ’60. Η λέπρα θερίζει ενώ μεγάλα συμφέροντα διακυβεύονται όσο η χώρα ασφυκτιά από τις αλλεπάλληλες εξεγέρσεις για την ανεξαρτησία του κράτους. Οι απλοί πολίτες και οι πολιτικοί βρίσκονται σε συνεχόμενη «σύγκρουση». Ο Κερύ, ένας πάλαι ποτέ διακεκριμένος αρχιτέκτονας, καταφθάνει στο λεπροκομείο ενός καθολογικού μοναστηριού με σκοπό να θεραπεύσει τους λεπρούς και να φέρει εις πέρας μια ουμανιστική καθολογική ιεραποστολή.

Το μεγάλο δώρο της λογοτεχνίας ξετυλίγεται ακόμη μια φορά σιγά σιγά από έναν από τους πιο καθολικά αγαπημένους πεζογράφους. Ο Γκρην χρησιμοποιεί τη μαεστρία του, για να οδηγήσει τον αναγνώστη από το συλλογικό στο ατομικό του ασυνείδητο. Οι κοινωνικές μάχες, οι ασθένειες, οι ιεραποστολές, οι ανθρώπινες σχέσεις, είναι τα οχήματα, που οδηγούν στον κατακερματισμένο ψυχολογικό κόσμο του ήρωα. Η λέπρα αναφέρεται μόνο ως βιολογική αρρώστια αλλά κυρίως ως συναισθηματική.

Ο Κερύ, λοιπόν, δεν ενδιαφέρεται για τίποτα στην πραγματικότητα. Δεν τον απασχολούν τα επίγεια, δεν αντέχει τα ηθικά διλήμματα της εποχής, ίσως να μην τον απασχολεί ουσιαστικά ούτε η ίαση των λεπρών. Τον νοιάζει μόνο η σωτηρία της ψυχής του. Η πίστη του στον Θεό, οι έρωτές του, η ίδια του η ύπαρξη έχει καταρρεύσει προ πολλούς. Είναι σαν να τον καταπίνει ένα αόρατο και απύθμενο κενό.

Όμως, μια μέρα γνωρίζει το «καμένο χαρτί», έναν ασθενή που έχει χάσει τα άκρα του. Αυτή η γνωριμία θα συνταράξει τη ζωή του και ο περίγυρός του θα καταλήξει να τον θεωρεί άγιο, έναν μεσσία που έχει φθάσει, για να σκορπίσει χαρά και ζωή. Το ηθικό του σταδιακά αναπτερώνεται, παρόλο που προσπαθεί να πείσει τους κατοίκους ότι δεν υπερτερεί από τους υπολοίπους σε τίποτα. Οι προσδοκίες είναι πολλές, τόσο από τους θρησκευόμενους που εναποθέτουν τις ελπίδες τους στον απεσταλμένο του Θεού, όσο και από τους άθεους που προσπαθούν να «κερδίσουν» μια θέση στο πλευρό του.

Τα ανθρώπινα χαρίσματα και οι αδυναμίες έρχονται στο προσκήνιο. Όσο ο υπαρξιακός αγώνας του ήρωα συνεχίζεται, εν μέσω άλλων κοινωνικοπολιτικών αγώνων, τόσο οι απαντήσεις μοιάζουν να απομακρύνονται από την πένα του Γκράχαμ Γκρην. Ακόμη μια φορά, γράφει για να ρωτήσει, για να αναρωτηθεί και να αναζητήσει. Αυτό έχει και τη δική του σημασία. Η γραφή του μυθιστορήματος έρχεται ως ερώτηση, όπως και το υπαρξιακό ψάξιμο του Κερύ.