Διαβάσαμε τον «Ταξιδιώτη» του U. A. Boschwitz | Εκδ. Κλειδάριθμος

Στις 9 Νοεμβρίου του 1938, ηγέτες των ναζιστών εξαπέλυσαν μια σειρά πογκρόμ κατά του εβραϊκου πληθυσμού στη Γερμανία. Το γεγονός αυτό ονομάστηκε Kristallnacht (Η Νύχτα των Κρυστάλλων) εξαιτίας των θρυμματισμένων γυαλιών που κάλυψαν τους δρόμους μετά τον βανδαλισμό και την καταστροφή εβραϊκών επιχειρήσεων, συναγωγών και σπιτιών.

Αυτή η ημερομηνία σηματοδότησε την απαρχή των μαζικών φυλακίσεων Εβραίων από το ναζιστικό καθεστώς με μοναδική αιτιολογία την εθνική τους ταυτότητα. Η Νύχτα των Κρυστάλλων ήταν η πρώτη ένδειξη για τη μαζική έξοδο των Εβραίων από τη Γερμανία τους επόμενους μήνες.

Ο ’Οτο Ζίλμπερμαν, ο ήρωας του μυθιστορήματος «Ο ταξιδιώτης» του Ulrich Alexander Boschwitz, είναι ένας από αυτούς. Εβραίος επιχειρηματίας, διακεκριμένο μέλος της κοινωνίας και πρώην μαχητής του Μεγάλου Πολέμου, βλέπει τη ζωή του να ανατρέπεται. Χάνει το σπίτι και την επιχείρησή του εξαιτίας του μίσους των Ναζί. Η γυναίκα του καταφεύγει στην οικογένειά της για να είναι ασφαλής. Ο γιος του ζει αυτοεξόριστος στο εξωτερικό. Μόνος και μετέωρος, έχοντας πλήρη συνείδηση ότι το γερμανικό έθνος χτίζεται πλέον με το αίμα των Εβραίων, θα προσπαθήσει να συναντήσει το γιο του στο Παρίσι.

Η προσπάθειά του να περάσει τα σύνορα της χώρας όσο είναι ακόμη καιρός θα  πέσει στο κενό. Τρομοκρατημένος από την ανηλεή καταδίωξη των Εβραίων, θα αναζητήσει καταφύγιο στα τρένα. Θα αρχίσει να περιπλανιέται άσκοπα στη Γερμανία, κινδυνεύοντας ανά πάσα στιγμή να τον καταδώσουν ή να τον συλλάβουν.

Στις ατέρμονες διαδρομές με το τρένο ο ήρωας γίνεται μάρτυρας της εποχής του. Συνομιλεί με τους συνεπιβάτες του, παρατηρεί τις αντιδράσεις τους, αφουγκράζεται τις προθέσεις τους. Η εχθρότητα και η βία είναι διάχυτες. Ο Ότο Ζίλμπερμαν αισθάνεται ότι είναι ξανά στρατιώτης και του έχουν κηρύξει πόλεμο οι εχθροί.

Παγιδευμένος και κυνηγημένος, επιδίδεται σε έναν ξέφρενο αγώνα για να ξεφύγει. Αντιστέκεται στο σύστημα που τον καταδιώκει και προσπαθεί να τον πείσει ότι για τους Εβραίους η ζωή απαγορεύεται.

Από τρένο σε τρένο, από σταθμό σε σταθμό, εξαντλείται.Ο φόβος τον κυριεύει. Δεν μπορεί από πουθενά να αντλήσει πίστη. Τίποτα δεν τον στηρίζει ώστε να συνεχίσει την πορεία του. Πλέον, δεν τρέχει μόνο για να ξεφύγει, τρέχει για να μην τον προλάβει η απελπισία.

Το μυθιστόρημα  του Ulrich Alexander Boschwitz αφηγείται την περιπέτεια ενός διωκόμενου Εβραίου. Ο πρόωρα χαμένος συγγραφέας, σε ηλικία μόλις  είκοσι επτά ετών, γράφει ένα συγκλονιστικό κείμενο, το οποίο θα μπορούσε να είναι το αφήγημα της «μοναδική μοίρας» χιλιάδων Εβραίων.

«Ο ταξιδιώτης» είναι ένα πολύτιμο λογοτεχνικό ντοκουμέντο που εκδόθηκε πρώτη φορά το 1939 και αποτελεί την πρώτη καταγεγραμμένη σε μυθιστόρημα μαρτυρία για τη Νύχτα των Κρυστάλλων. Ένας φόρος τιμής στο μαζικό πογκρόμ που αποτέλεσε το πρώτο βήμα για την συστηματική δίωξη και μαζική δολοφονία των Εβραίων σε όλη την Ευρώπη.

Ulrich Alexander Boschwitz
Ο ταξιδιώτης
Μτφρ Μαρία Αγγελίδου
Εκδόσεις Κλειδάριθμος