Διαβάσαμε: «Χλωμά συντριβάνια της Φωκίωνος Νέγρη» του Στ. Τσιτσόπουλου | Εκδόσεις Οξύ

Διαβάζεται καλύτερα ακούγοντας το φρέσκο κομμάτι του Παύλου Παυλίδη, το οποίο και εμπνεύστηκε στα στενά της Κυψέλης. 

Πολυδιάστατο, ρομαντικό, ωμό, φιλήδονο, σπαρταριστό, είναι μερικοί χαρακτηρισμοί που συμβολίζουν δικαίως την περιπετειώδη πλοκή αυτού του αφηγήματος. Ομολογουμένως, δυσκολεύτηκα να πιστέψω ότι ο συγγραφέας δεν είναι βέρος Κυψελιώτης ή έστω ένας άνθρωπος που έχει μείνει για τουλάχιστον κάποιες δεκαετίες στην ευρύτερη περιοχή της Κυψέλης. Φαίνεται λες και ο συγγραφέας έχει «φάει με το κουτάλι» τα στενά της συνοικίας. 

Πρόκειται για έναν ατμοσφαιρικό ύμνο στην Κυψέλη, για ντοκουμέντο τόπων και συναντήσεων. Ο Στέφανος Τσιτσόπουλος χαρίζει την ποιητική γεωγραφία της περιοχής και συνδυάζει άψογα το απολλώνιο με το διονυσιακό στοιχείο. Στοιχεία που αντιπροσωπεύουν κατάλληλα την ιστορία της περιοχής, που έχει υπάρξει κομβικό Αθηναϊκό σημείο πολιτισμού και γραμμάτων, ψυχαγωγίας και διασκέδασης, από τη δεκαετία του '60 έως και σήμερα.

Πρωταγωνιστές είναι ένα πρώην ζευγάρι. Μια γυναίκα, που μετά από χρόνια παραμονή της στο εξωτερικό λόγω σπουδών στην ψυχιατρική, επιστρέφει στην Κυψέλη, ενώ ένας άντρας δημοσιογράφος μετακομίζει από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα για επαγγελματικούς λόγους. Άξιος αναφοράς είναι επίσης ο ρόλος του αείμνηστου Νίκου Τριανταφυλλίδη, ενός ανθρώπου που βίωσε με πάθος τόσο την αγάπη του για τον πολιτισμό και τις τέχνες όσο και την παραμονή του στην περιοχή. 

Παράλληλα, όμως, με την πολιτιστική διαδρομή της Αθήνας, συνυπάρχει και η πολιτιστική διαδρομή στον χάρτη της Θεσσαλονίκης. Καθοδηγούμενος από τον νόστο για την πατρίδα, ο πρωταγωνιστής αναφέρεται συχνά σε τόπους και συναντήσεις της συμπρωτεύουσας, που άλλοτε μοιάζουν και άλλοτε υπερτερούν της Αθήνας. 

Έχοντας μεγαλώσει σε αυτήν την περιοχή, μπορώ να πω ότι της αξίζει ένα τέτοιο μυθιστόρημα. Χάθηκα στις παιδικές αναμνήσεις και τις ιστορίες που έχω ακούσει από τους μεγαλυτέρους. Ξεναγήθηκα τόσο τον ουτοπικό χάρτη μιας άλλης γειτονιάς αλλά και τον κυνισμό μιας περιοχής που έχει υποφέρει και έχει πληγωθεί από το πολύ τσιμέντο. Πόσες ζυμώσεις έχουν λάβει μέρος στις γκρίζες στέγες; Το Au Revoir, η Quinta, το Select, το Suzie Q, το It's a Βίλατζ, ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο Παύλος Σιδηρόπουλος, o Eric Clapton, ο Γιώργος Λάνθιμος, οι Keep Shelly in Athens, η μαϊμού  και ο κροκόδειλος, το άγαλμα του σκύλου που στέκεται αγέρωχο, είναι κάποια από τα πολλά γοητευτικά χωρία του μυθιστορήματος. 

Αυτό το βιβλίο εξυμνεί τον έρωτα, τη φιλία, τη νοσταλγία, την προγονολατρία, την ποίηση, τη λογοτεχνία, τη μουσική, το σινεμά, το θέατρο, τους βρώμικους δρόμους, τις παλιές πολυκατοικίες, το άγνωστο, την περιπέτεια, την αστική ζωή, την αστικοποίηση, τη διστακτικότητα, τον ενθουσιασμό, την πολυπολιτισμικότητα, 

Και όπως λέει ο Νίκος Τριανταφυλλίδης στο βιβλίο :

«Εδώ κρύβεται το μέλλον του παρελθόντος μας και το παρελθόν του μέλλοντός μας. Μη νομίζεις πως δεν παρατηρώ κι εγώ την υπανάπτυξη της περιοχής, αυτή τη χλεμπονώδη Νέκυια, τη γεμάτη κολασμένες αντιφάσεις, καταρρεύσεις και αστοχίες, πολυπολιτισμικά πειράματα και ανακατέματα των φυλών. Σαν συνειδητά χρόνιος ψιμυθιολόγος του αντεργκράουντ, ωστόσο, έμαθα, κάνοντας έρωτα με την Κυψέλη των υπογείων, να τεκνοποιώ ιδέες που μετά την κύηση θα φέρουν στο φως τα παιδιά ενός καλύτερου αυριανού κόσμου. Εσύ βλέπεις την Πατησίων γεμάτο κίνδυνο και νοσηρές σκιές. Εγώ τη συναισθάνομαι ως έναν αινιγματικά πανερωτικότατο τόπο». 

«Χλωμά συντριβάνια της Φωκίωνος Νέγρη»

Στέφανος Τσιτσόπουλος

Εκδόσεις ΟΞΥ