Ο Δημοσθένης Δαββέτας στις εκδόσεις Διόπτρα
2021-07-27
Σε δύο ιδιαίτερα κομψά τομίδια, ο καθηγητής στη φιλοσοφία της τέχνης στο IESA της Γαλλίας, ποιητής, συγγραφέας και αρθρογράφος Δημοσθένης Δαββέτας αναλύει με ενάργεια, σαφήνεια και επάρκεια την ιστορία της μοντέρνας τέχνης και της μόδας.
Η μοντέρνα τέχνη άνθησε από τα τέλη του 19ου αιώνα έως περίπου το 1970 και χαρακτηρίζεται από μια νέα προσέγγιση στις εικαστικές τέχνες. Η νεωτερικότητά της έγκειται στην προσπάθεια της να αποδομήσει ακαδημαϊκές φόρμες και συμβάσεις και να καταγράψει τις κοινωνικές, οικονομικές και πνευματικές αλλαγές.
Στο κείμενο του ο συγγραφέας διευκρινίζει τα όρια μεταξύ μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης. Ο αναγνώστης καταλαβαίνει ότι η μοντέρνα τέχνη προηγείται της σύγχρονης ενώ η δεύτερη σημαίνει απλά σημερινή.
Σημείο αφετηρίας για τη μοντέρνα τέχνη υπήρξε το Σαλόνι των Απορριφθέντων και ο πίνακας του Edourd Manet Le déjeuner sur l’ herbe. Ο γάλλος ζωγράφος αμφισβήτησε τη μέχρι τότε άποψη να απεικονίζονται ιστορικές φιγούρες και ευγενή θέματα σύμφωνα με την παραδοσιακή προοπτική και καθόρισε τα πρώτα βήματα του μοντερνισμού.
Ο Δημοσθένης Δαββέτας αναλύει τα κινήματα που αποτέλεσαν κορυφαία σημεία της δυτικής κουλτούρας. Στη Μικρή Ιστορία της Μοντέρνας Τέχνης παρελαύνουν οι σημαντικότεροι εκπρόσωποι των εικαστικών κινημάτων:από τον πρωτοπόρο του μεταϊμπρεσιονιστικού κινήματος, Paul Cezanne μέχρι τον Mark Rothko που ανήκε στο ρεύμα της αφηρημένης εξπρεσιονιστικής ζωγραφικής, από τον Pablo Picasso που καθόρισε τη διαμόρφωση και εξέλιξη της μοντέρνας τέχνης μέχρι τον Jackson Pollock που ανέπτυξε την τεχνική action painting.
Το έργο του Δημοσθένη Δαββέτα είναι ένα απολαυστικό ανάγνωσμα ενώ παράλληλα αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για τον αρχάριο να προσανατολιστεί στον χώρο της μοντέρνας τέχνης και να καταλάβει ονόματα και περιόδους.
Η μόδα εκφράζει τις τάσεις, τις συμπεριφορές και τις προτιμήσεις της κοινωνίας σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους. Ευμετάβλητη και παροδική, ο άνθρωπος την ακολουθεί είτε για ψυχολογικούς είτε για κοινωνικούς λόγους.
Στις σελίδες του έργου του Δημοσθένη Δαββέτα Μικρή Ιστορία της Μόδας ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή με τα ιερά τέρατα της γαλλικής μόδας:με την Coco Chanel που έφερε την επανάσταση στη μόδα και έκανε τις γυναίκες να κινούνται με άνεση, με την Elsa Schiaparelli που διακρίθηκε για το ανατρεπτικό της χιούμορ και εφηύρε τη ζιπ κιλότ, με τον Christian Dior που καθιέρωσε το new look, με τον Yves Saint Laurent που έντυσε τη γυναίκα με παντελόνια, ζιβάγκο, σμόκιν και άλλαξε για πάντα την εικόνα της, και με τον νεώτερο εκπρόσωπο, το enfant terrible της γαλλικής μόδας, Jean Paul Gaultier που μετέτρεψε τον κορσέ σε προκλητικό εξωτερικό ένδυμα.
Η παγκόσμια μόδα δεν αφήνει αδιάφορο τον συγγραφέα. Ο μετρ της ιταλικής μόδας Giorgio Armani και ο σχεδιαστής από το Τόκιο Yohji Yamamoto που αμφότεροι μετέδωσαν αισθησιασμό δίχως υπερβολές και τόνισαν το σώμα χωρίς συναισθηματισμούς κατέχουν σημαντική θέση στο σύνολο του έργου του.
Ο Δημοσθένης Δαβέττας εξετάζει τους παράγοντες που επηρεάζουν και δημιουργούν τη μόδα. Δεν παραλείπει να αναφερθεί στην ακτιβίστρια Vivienne Westwood της οποίας η δουλειά είναι επηρεασμένη από την πανκ κουλτούρα και απο διάφορους αρχαίους πολιτισμούς. Στον Alexander Mc Queen που μέσω του σκοτεινού του κόσμου συνέδεσε τη μόδα με την ψυχανάληση.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα η μόδα δεν είναι αποκομμένη από την κοινωνία. Τουναντίον επιδρά ευεργετικά στην εξέλιξή της. Ο Helmut Lang διέθεσε τα έσοδα από τις πωλήσεις της συλλογής του It’s All About You/It’s Not About You στο παγκόσμιο δίκτυο Incarcetion Nations Networks που υποστηρίζει, προωθεί και διαδίδει καινοτόμες προσπάθειες μεταρρύθμισης των φυλακών σε όλο τον κόσμο.
Η Μικρή Ιστορία της Μόδας κλείνει με το ερώτημα κατά πόσο η μόδα επηρεάζεται από την αγορά και αν ο ρόλος της διαφήμισης διαμορφώνει αισθητικά κριτήρια. Αυτό μένει να απαντηθεί στο μέλλον.
Ένας πολύ καλός λόγος για να επισκεφθείτε το βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Διόπτρα Books & Life στην οδό Σόλωνος 93-95.
