Spotted by the Locals :: κατανόησε τι σημαίνει να ταξιδεύεις ως local traveller!

«Τουρίστας σημαίνει το να θέλεις να βρεις αυτό που περιμένεις -- τίποτα λιγότερο ή περισσότερο· ταξιδιώτης, αντίθετα, σημαίνει να είσαι πρόθυμος να εκπλαγείς και να αφήσεις τον τόπο να σε παρασύρει με φυσικότητα όπου εκείνος θέλει -- και σίγουρα όχι εκεί που φανταζόσουν».

Γνωρίζετε την έννοια του “local travel”; Σημαίνει το να εξερευνάς έναν νέο τόπο ακολουθώντας την ζωή των ντόπιων και των κατοίκων, όχι ένα τουριστικό πρόγραμμα με κορυφαίες επιλογές και με 5 αστέρια σε κάθε ιστοσελίδα κριτικών το οποίο ταυτόχρονα φαντάζει αποκομμένο ή άσχετο με την καθημερινότητα του. Σημαίνει την δίψα για μυστικά κατατόπια που θα χρειαζόσουν έναν φίλο ή συγγενή που μένει στην πόλη πολλά χρόνια για να τα μάθει ώστε να στα δείξει. Σημαίνει το να θέλεις να δεις και να ζήσεις μέρη τα οποία δεν έχουν προετοιμαστεί ή και κατασκευαστεί αποκλειστικά για να σε υποδεχτούν και να σε δελεάσουν.

Τώρα πλέον που ο mainstream τουρισμός έχει φτάσει σε εκρηκτικά, πρωτόγνωρα, πολλές φορές δυσβάσταχτα επίπεδα, το να ταξιδεύεις και να μην πηγαίνεις στα ίδια πολυπαιγμένα αξιοθέατα αλλά να εξερευνάς χώρους και να ανακαλύπτεις εμπειρίες οι οποίες για κάποιους τουρίστες ίσως να μην μετράνε καν για αξιοθέατα, είναι ο ορισμός ενός νέου είδους κατανόησης του τι σημαίνει ταξίδι. Είναι απαραίτητη μια κάποια ευαισθησία για να μπορείς να βρεις ενδιαφέρων, ακόμα και συναρπαστικό, έναν χώρο που για κάποιον άλλον άνθρωπο, με τελείως διαφορετικές καταβολές και ιστορίες, έναν ντόπιο, είναι μέρος της καθημερινότητας του.

Αυτή τη νέα αντιμετώπιση είχαν στο μυαλό τους οι Sanne και Bart το 2008 όταν ίδρυσαν το Spotted by Locals, μια πλατφόρμα η οποία έχει ως στόχο να ξεφύγει από τα στενά πλαίσια του έντυπου ταξιδιωτικού οδηγού όπως τον γνωρίζαμε κάποτε, δηλαδή μιας καταγραφής ενός εξωτερικού επισκέπτη με τίποτα να μην εγγυάται ότι οι τα μέρη τα οποία αναφέρει θα είναι ακόμα εκεί λίγους μήνες ή χρόνια μετά την έκδοση του οδηγού. Οι Sanne και Bart αναρωτήθηκαν: «γιατί ένας ταξιδιωτικός οδηγός να μην είναι γραμμένος από τους ίδιους του ντόπιους;» Οι ντόπιοι ξέρουν καλύτερα ποια είναι τα μέρη που πραγματικά αξίζει κανείς να επισκεφτεί για να βιώσει έναν τόπο ο οποίος δεν έχει βάλει υποχρεωτικά τα καλά του για να εντυπωσιάσει και να ικανοποιήσει τις όποιες ρεαλιστικές ή εξωπραγματικές προσδοκίες και φαντασιώσεις έχει κανείς από εκείνον, αλλά είναι μέρος της πραγματικής ζωής, με τις κρυφές ομορφιές αλλά και τα ενδιαφέροντα “κουσούρια” τα οποία δεν θα είχαν θέση σε μια καρτ ποστάλ, έναν ταξιδιωτικό οδηγό ή σε μία διαφήμιση του εκάστοτε εθνικού οργανισμού τουρισμού.

Το ζευγάρι από την Ολλανδία, με τις καλοπληρωμένες δουλειές, το κουκλίστικο διαμέρισμα στο Άμστερνταμ και όλη τη ζωή μπροστά τους, συνειδητοποίησαν ότι η κατα τ’ άλλα ονειρική τους ζωή δεν ήταν αυτό που ονειρεύονταν από τους εαυτούς τους -- ήθελαν να είναι ταξιδιώτες της ζωής τους, όχι τουρίστες μιας ύπαρξης η οποία θα τους έδινε αυτό που περίμεναν (τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο). Αποφάσισαν να κάνουν την ιδέα τους πραγματικότητα και να φέρουν μια αλλαγή στον κόσμο. Παράτησαν τις δουλειές τους, πούλησαν τα υπάρχοντα τους και ξεχύθηκαν στην Ευρώπη με ένα Opel Astra προς ανεύρεση ντόπιων που θα ενδιαφέρονταν να γράψουν για τα αγαπημένα τους μέρη. Στην πορεία, εκατομμύριοι διάβασαν τους οδηγούς τους και κατέβασαν τα app τους, και η βιομηχανία του τουρισμού δεν ήταν ποτέ η ίδια. Σήμερα το local travel θεωρείται αυτονόητο, αλλά δεν ήταν πάντα έτσι. Η Sanne κι ο Bart δημιούργησαν ένα νέο ρεύμα, μια νέα τάση.

Δέκα χρόνια μετά, το Spotted by Locals αριθμεί 71 πόλεις στο δίκτυο του, μοιρασμένες σε Ευρώπη, Βόρεια Αμερική και Μέση Ανατολή, και πάνω από 425 “Spotters”, ντόπιους δηλαδή οι οποίοι γράφουν για τα αγαπημένα τους σημεία στην πόλη. Από κρυμμένα, παρακμιακά εστιατόρια με απίστευτο φαγητό και ατμόσφαιρα, μπαράκια με τέλειο μοχίτο και πετυχημένα λάιβ, σημεία με φαντασμαγορική θέα που συχνάζουν με την παρέα τους, ακόμα και ένα δέντρο στον δρόμο ή ένα παγκάκι τα οποία για κάποιο λόγο έχουν ιδιαίτερη συναισθηματική ή συμβολική αξία για εκείνους… σχεδόν τα πάντα μπορούν να γίνουν θέμα για τον Spotter που θέλει να μοιραστεί τα μυστικά της πόλης του και πιστεύει ότι θα άξιζαν να γίνουν πιο ευρέως γνωστά.

Αυτό που κάνει το Spotted by Locals ξεχωριστό είναι ότι οι προτάσεις των ντόπιων είναι πάντα ενημερωμένες (έτσι όταν ένα μπαρ ή εστιατόριο παραγίνει γνωστό ή τουριστικό αφαιρείται από τους οδηγούς), έχουν μια προσωπική ιστορία πίσω τους, είναι γραμμένες από αυθεντικούς ντόπιους (ναι, υπάρχουν και αυτά τα ευτράπελα…) -- και μάλιστα οι Sanne κι ο Bart ταξιδεύουν τον μισό χρόνο για να τους επισκέπτονται όλους και να τσεκάρουν τα άρθρα τους -- και οι προτάσεις δεν είναι γραμμένες με κάποιον απώτερο οικονομικό ή άλλο προσωπικά επωφελές κίνητρο από τους συντάκτες, όπως συμβαίνει με πολλές κριτικές οι οποίες εύκολα μπορούν να βρεθούν στο διαδίκτυο, αλλά με γνώμονα την καθαρή αγάπη των ντόπιων για την πόλη τους.

Η Sanne κι o Bart πιστεύουν ότι αυτού του είδους η περιπλάνηση, το ταξίδι που δεν δίνει βαρύτητα στα κλασικά αξιοθέατα αλλά αντίθετα στην εξερεύνηση ενός προορισμού μέσα από τα μάτια των ντόπιων μπορεί να αποδομήσει τα στερεότυπα, να διαλύσει την ξενοφοβία (γιατί οι άνθρωποι φοβόμαστε αυτό που δεν μπορούμε να φανταστούμε ως ανθρώπινο, σαν όμοιο ή παρόμοιο με κάποιον τρόπο με εμάς), και να προωθήσει αποτελεσματικά την διαπολιτισμική επικοινωνία. Ταυτόχρονα, μοιράζει την τουριστική κίνηση και τα έσοδα της σε γειτονιές οι οποίες δεν είναι τόσο πολυσύχναστες από ταξιδιώτες, εξισορροπώντας με αυτόν τον τρόπο τα οικονομικά οφέλη που φέρνει ο τουρισμός σε μια πόλη και μια κοινωνία με τα ολοένα αυξανόμενα αρνητικά της υπερβολικής του συγκέντρωσης σε σχετικά περιορισμένες περιοχές -- βλέπε AirBnB. Για παράδειγμα, πόσοι τουρίστες έρχονται στη Νέα Σμύρνη, στην Αθήνα; Κι όμως: το Spotted by Locals της Αθήνας έχει 10 “spots” εκεί. Είναι μια καλή ευκαιρία για τους φιλοπερίεργους ταξιδιώτες να ανακαλύψουν μια γειτονιά που δεν φιγουράρει ψηλά στα τουριστικά must.

Σήμερα, το ζευγάρι από την Ολλανδία περνάει το μισό του χρόνο μεταξύ Άμστερνταμ και του διαμερίσματος τους στα Πετράλωνα (έχουν ερωτευτεί την Αθήνα και την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια!) και τον άλλο μισό χρόνο ανά τον κόσμο, γνωρίζοντας Spotters από κοντά. Πρόσφατα προστέθηκαν στις πόλεις του δικτύου του Spotted by Locals η Ποντγκόριτσα, η Πρίστινα, η Τιφλίδα και η Υερεβάν, και λάνσαραν την νέα, φανταχτερή έκδοση του app τους για iOS και Android.

Νούμερο ένα στόχος αυτή τη στιγμή για τον Bart και τη Sanne είναι η αποβολή των προκαταλήψεων που έχει ο Δυτικός κόσμος για τις «επικίνδυνες» χώρες, επεκτείνοντας το δίκτυο τους στη Μέση Ανατολή. Ταυτόχρονα, προετοιμάζουν το 4ο Spotters Weekend, συνάντηση των συγγραφέων το οποίο θα γίνει στην Ολλανδία τον Νοέμβριο και στο οποίο θα συμμετάσχουν 92 Spotters από 48 πολείς.