Είδαμε και προτείνουμε: «Ο Θείος Βάνιας» σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Καταλειφού στο ΔΗΘΕΠΕΙ
2024-11-22«Ο θείος Βάνιας» του Άντον Τσέχωφ. Κανονικά εδώ θα έπρεπε να μπαίνει μία τελεία, γνωρίζοντας αυτόματα ότι μιλάμε για ένα από τα σπουδαιότερα και πιο εμβληματικά έργα του παγκόσμιου θεάτρου και ασφαλώς για το αριστούργημα του ίδιου του συγγραφέα. Όταν όμως τον τίτλο του έργου ακολουθεί η πληροφορία ότι σκηνοθεσία και πρωταγωνιστικό ρόλο αναλαμβάνει ο Δημήτρης Καταλειφός, εκεί η συνθήκη γίνεται ακραία ενδιαφέρουσα.
Ξεκινήσαμε από το κέντρο της Αθήνας για το αγαπημένο στολίδι του Πειραιά, το Δημοτικό του θέατρο, με τη μπλε γραμμή (3) του μετρό. Κάπως έτσι ξεκινάει και το ταξίδι μας μέσα στην αίθουσα του θεάτρου! Και αμέσως η σύνδεση του έργου με το τώρα γίνεται απτή και άμεση.Αυλαία και πάμε λοιπόν!
Η υπόθεση του έργου -που ο Τσέχωφ χαρακτηρίζει «σκηνές από τη ζωή στο χωριό σε τέσσερις πράξεις»- διαδραματίζεται σε μια αγροτική έπαυλη στη Ρωσία και εξετάζει τις ζωές ανθρώπων που νιώθουν παγιδευμένοι σε μια κατάσταση ματαιότητας και απογοήτευσης.
Η ιστορία επικεντρώνεται στον Θείο Βάνια, ο οποίος έχει αφιερώσει τη ζωή του στη διαχείριση του κτήματος της οικογένειας για λογαριασμό του κουνιάδου του, του συνταξιούχου πλέον καθηγητή Σερεμπριάκωφ. Όταν ο Σερεμπριάκωφ, μαζί με τη νεαρή και όμορφη σύζυγό του Γιελένα, έρχεται να ζήσει στο κτήμα, η παρουσία του προκαλεί ταραχή. Ο Βάνιας, απογοητευμένος από τη ζωή του και την ανούσια αφοσίωσή του στον καθηγητή, συνειδητοποιεί ότι έχει σπαταλήσει τα χρόνια του σε μάταιες προσπάθειες.
Παράλληλα, ο γιατρός Αστρώβ, που συχνά επισκέπτεται το κτήμα, γοητεύεται από την Γιελένα, ενώ η Σόνια, κόρη του καθηγητή από τον πρώτο του γάμο, είναι ερωτευμένη με τον Αστρώβ. Ωστόσο, οι έρωτες αυτοί είναι χωρίς ανταπόκριση, προκαλώντας συναισθηματική σύγχυση και θλίψη στους χαρακτήρες.
Το έργο αντικατοπτρίζει την αίσθηση της απογοήτευσης, της ανεκπλήρωτης αγάπης και της αναζήτησης του νοήματος της ζωής, που παραμένουν διαχρονικά θέματα με σημασία ακόμα και σήμερα.
Ο Δημήτρης Καταλειφός ξεδίπλωσε την ιστορία του Θείου Βάνια μέσα στο ζεστό, ξύλινο, μίνιμαλ και όμορφο σκηνικό που έχει δημιουργήσει η Μικαέλα Λιακατά. Η προσέγγιση του έργου είναι βαθιά εσωτερική κι ανθρώπινη, με έμφαση στην ανάδειξη του κειμένου από ένα θίασο σπουδαίων ηθοποιών, που εκπληρώνουν ένας προς έναν τον ρόλο τους στο ακέραιο. Όλοι οι χαρακτήρες του έργου είναι δυστυχισμένοι, ζώντας σε μια συνθήκη που τους καταπιέζει: από την εργασία που κάνουν για να ζήσουν ως το να μην μπορούν να εκπληρώσουν τον έρωτα και τις βαθύτερες επιθυμίες τους. Όσο πιο κοντά έρχονται μεταξύ τους τόσο περισσότερο διαφαίνονται οι διαφορές των χαρακτήρων αλλά και η ματαίωση του να αντιλαμβάνονται τη συντριβή όσων ήξεραν ο ένας για τον άλλο. Οι ερωτικές σχέσεις που αναπτύσσονται καθορίζουν οριστικά και τη μοίρα των ηρώων αλλά και την τελική έκβαση του έργου.
Ο Δημ. Καταλειφός είναι ένας εξαιρετικός Θείος Βάνιας, απολαυστικός όταν γίνεται ακατάπαυστα πολυλογάς, ακροβατώντας μοναδικά ανάμεσα στην κατάρρευση και στο γκρoτέσκο χιούμορ του χαρακτήρα. Δίπλα του ο Παναγιώτης Μπουγιούρης ως ο γιατρός Άστρωφ που επισκέπτεται συχνά το κτήμα, πίνει λίγο παραπάνω την αγαπημένη του βότκα, ονειρεύεται έναν κόσμο εκατό χρόνια μπροστά και προσπαθεί το αποτύπωμά του στον πλανήτη να είναι θετικό για τις επόμενες γενιές, γοητεύεται έντονα από την όμορφη Ελένα (Τζένη Θεωνά) δίνει στο ρόλο τη ζωντάνια που πρέπει, με έντονο το κωμικό στοιχείο, τη διάχυτη απογοήτευση που βιώνει ένας άνθρωπος που βλέπει μπροστά και οραματίζεται, εγκλωβισμένος σε ένα τόπο και μια ζωή πολύ μακριά από αυτό που έχει στο μυαλό του ως ιδεατό. Η Τζένη Θεωνά ενσαρκώνει γλυκά και με ειλικρίνεια την Ελένα που είναι παντρεμένη με τον Σερεμπριακώφ, τον οποίο υποδύεται εξαιρετικά ο Βαγγέλης Ρόκος, αποτελεί ένα μυστήριο για τους άνδρες γύρω της και άμα τη εμφανίσει του ζυεγαριού αλλάζουν και όλες οι ισορροπίες του έργου. Κι αυτό επειδή ο Σερεμπριακώφ, με τον δύστροπο χαρακτήρα του, αποτελεί μια απογοήτευση κι ένα βάσανο για όλους: τη γυναίκα του, τον Θείο Βάνια και την κόρη του Σόνια (Αμαλία Νίνου).
Όλοι οι πρωταγωνιστές αποδίδουν μεστά και με σαφήνεια το βάθος και τον πολυεπίπεδο χαρακτήρα του τσεχωφικού σύμπαντος, μέσα σε ένα πλαίσιο υψηλών ερμηνειών. Αυτό κάνει σύμμαχο τον θεατή σε όλη τη διάρκεια του έργου, που φεύγει από το θέατρο βαθιά συγκινημένος και προβληματισμένος. Η λειτουργία της θεατρικής πράξης επιτυγχάνει απόλυτα το στόχο της. Εξαιρετικά είναι και τα σημεία σύνδεσης-πινελιές της παράστασης με το σήμερα, το τώρα, το κοινωνικό γίγνεσθαι, με ευθείες αναφορές στην τρέχουσα πραγματικότητα.
Όλες οι λεπτομέρειες της παράστασης εδώ.