Είδαμε «Καταποντισμός» του Β. Βηλαρά στο Εθνικό Θέατρο / Ένα βήμα εμπρός!

Ο Καταποντισμός, τρίτη και φαρμακερή για τον Βασίλη Βηλαρά, που μετά τον Λοιμό και τον Σεισμό ολοκληρώνει την τριλογία του, μιλάει για το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό και την (ομο)ερωτική επιλογή, καθώς και τα εμπόδια που δημιουργούνται από την προάσπισή τους. Οι ήρωες επισκέπτονται την gay Ελλάδα της Μεταπολίτευσης, τότε που τα πράγματα για την κοινότητα ήταν σαφώς δυσκολότερα. Αφετηρία και βασικό μέσο για την κειμενική σύνθεση της παράστασης αποτέλεσαν πραγματικές επιστολές προς το περιοδικό Αμφί (1978-1990), το πρώτο και μόνο για την εποχή έντυπο μέσο, που σε δύσκολους καιρούς στάθηκε στην queer κοινότητα, εκφράζοντας προβληματικές και διεκδικήσεις της. Έτσι λοιπόν μια ομάδα πέντε νεαρών (Dolly Vara, Kristof, Ανδρέας Teddy Λαζαράκος, Niko Rupplem και ο ίδιος ο Βασίλης Βηλαράς) αφηγείται ιστορίες από επιστολές του τότε με τρόπο παραστατικό, αρκούντως βιωματικό, προβάλλοντας το προφίλ ατόμων υπό απαγόρευση, τις εξομολογήσεις τους, τους πόθους, τους χλευασμούς, τα βασανιστήρια, την απελπισία, τη σιωπή, τη μοναξιά τους, ενίοτε -έστω και φευγαλέα- την κάποια ελπίδα τους. Η στέρηση της αγάπης, η κρυφή επιθυμία και ο καταποντισμός της, η απαξίωση, έτσι όπως παρουσιάζονται, συγκινούν και προβληματίζουν. Ζητήματα που δεν αφορούν αποκλειστικά εκείνη την αλλοτινή εποχή, αλλά έτσι όπως αβίαστα εμπλέκονται με την εξιστόρηση προσωπικών στιγμών όσων πρωταγωνιστούν, αποδεικνύεται ότι υποβόσκουν και σήμερα, δεν είναι λίγα τα πρόσφατα περιστατικά που το επιβεβαιώνουν.

Ζητούμενο της παράστασης δεν είναι να δημιουργήσει συγκινησιακή ατμόσφαιρα ανάμνησης, η εναλλαγή εξάλλου δραματικού και κωμικού τόνου είναι συνεχής, αλλά να αναδείξει μια εποχή, να δώσει τον χρωστούμενο χώρο και χρόνο σε άτομα που υπέφεραν εξαιτίας των καημών τους, να αποδώσει φόρο τιμής σε ένα έντυπο που προσέφερε πολλά στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, πασχίζοντας για τη συγκρότησή της, σε μια εποχή που τα social media ήταν άγνωστη λέξη, να αναφερθεί σε μια γενιά που λόγω του AIDS/HIV και της άγνοιας για αυτό χάθηκε, να προβληματίσει τον γενικότερο πληθυσμό για ισχύοντα κακώς κείμενα. Πολύ συγκεκριμένη λοιπόν η θεματολογία -αξίζουν εύσημα στο Εθνικό Θέατρο που ενέταξε την πρόταση στο ρεπερτόριό του, κυρίως για τον συμβολισμό της ανοιχτότητας-, που αναδείχθηκε σε μια παράσταση γρήγορων ρυθμών, φυσικής ροής, από μια ομάδα που εκπέμπει φρεσκάδα, δίνοντας τον καλύτερό της εαυτό. Είναι η συγκυρία τέτοια όπου οι ερμηνευτές δεν υποδύονται απλώς ρόλους, αλλά είναι οι ίδιοι κομμάτια τους, σε μεγάλο ή μικρότερο βαθμό κουβαλούν την αλήθεια των επιστολών που αφηγούνται, γίνονται αυτοί το περιεχόμενο. Καθότι δραματουργικά ό,τι βλέπουμε και ακούμε εξελίσσεται σε παρόμοιο μοτίβο, της ακρόασης επιστολών με περιεχόμενο έναν "δυσεπίλυτο" και τις περισσότερες φορές ατελέσφορο έρωτα, κάποιες από τις ιστορίες θα μπορούσαν να παραλειφθούν. Μια συνολικά συντομευμένη εκδοχή θα έδινε ακόμα πιο δεμένο και δεκτικό αποτέλεσμα. Τα κοστούμια ήταν αποκλειστικά εστιασμένα σε μέρος της queer κοινότητας και όχι στο σύνολό της, εδώ η "ανοιχτότητα" δεν φάνηκε να συμβαδίζει με την ποικιλία των υποκειμένων που πήγαζε από το κείμενο-επιστολές, αλλά στόχευε προφανώς περισσότερο σε ένα προκλητικό θέαμα. Ήταν, ωστόσο, φορές που οι ιστορίες απορροφούσαν τόσο, ώστε η εικόνα δεν ήταν το κυρίαρχο στοιχείο. Εντός κλίματος και ωραία φιλοτεχνημένο το σκηνικό με τις αντρικές φιγούρες.

  Σύνολο: Στοχευμένη δουλειά, θίγει ζητήματα με ενδιάθετο ενθουσιασμό και πίστη, χωρίς επιπολαιότητα. Από τις σπάνιες φορές που μια παράσταση αποδεικνύεται -εκ του αποτελέσματος- ανώτερη από τις προσδοκίες. Και αυτό είναι συνέπεια του σοβαρού, εν προκειμένω από όλες τις πλευρές, χειρισμού της.

Ταυτότητα παράστασης & Εισιτήρια:  ΕΔΩ