Είδαμε: «Lulu», σε σκηνοθεσία Γ. Χουβαρδά, μια αυθεντική femme fatale

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΚΑΡ. ΚΑΡΑΜΠΕΤΗ ΣΤΟ deBόp

Αισθησιασμός που φτάνει στον αμοραλισμό, λόγος χωρίς φραγμούς, σεξουαλικές φαντασιώσεις, ελεύθερος έρωτας, με άλλα λόγια γνήσιος νατουραλισμός και έκφραση των κατώτερων ενστίκτων, αυτά είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της γραφής του Φρανκ Βέντεκιντ, στοιχεία για να τον χαρακτήρισουν ως πρόδρομο του Θεάτρου του Παραλόγου και γνήσιο οπαδό του εξπρεσιονισμού. Στο αρχικό του δημιούργημα «Ξύπνημα της άνοιξης» (1891), απελευθερωμένος από προσχήματα, καταπιάνεται με τις ερωτικές ανησυχίες και αναζητήσεις της εφηβικής ηλικίας, προαναγγέλλοντας ταυτόχρονα ψυχαναλυτικές προσεγγίσεις που εφάρμοσε ο Σ. Φρόυντ. Το «Lulu» (1913) -προέκυψε από τη συνένωση των έργων «Πνεύμα της Γης» (1895) και «Κουτί της Πανδώρας» (1903)-, μια "τραγωδία τεράτων" όπως τη χαρακτηρίσε ο ίδιος ο δημιουργός, προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων όταν πρωτοκυκλοφόρησε στις αρχές του εικοστού αιώνα, καθώς άφηνε ακάλυπτα τα σκοτεινά ένστικτα της αστικής τάξης, που παρέμεναν καλά κρατημένα στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση. Στις σελίδες του σκιαγραφείται το πορτρέτο μιας διαβολικής γυναίκας με πολλά πρόσωπα, αθώας και ένοχης μαζί, αντικείμενο πόθου για άντρες και γυναίκες, που διέπεται από ακόρεστη επιθυμία για έρωτα, αποτελειώνοντας ταυτόχρονα χωρίς δισταγμό τους διαδοχικούς της συντρόφους, μέσα σε ένα συνονθύλευμα (συν)αισθηματικής αναρχίας που μοιάζει με τσίρκο. Η Λούλου είναι εκείνη που επιβάλλει τους δικούς της “νόμους”, θα ταιριάξει τον έρωτα με τον θάνατο, τη γαλήνη με τη συντριβή, τον Παράδεισο με την Κόλαση. Το πιθανότερο είναι ότι δεν έχουμε να κάνουμε με ένα συγκεκριμένο πρόσωπο, αλλά με την ενσάρκωση της σεξουαλικότητας, τον απελευθερωμένο έρωτα, την αρχέγονη λαγνεία, ευθείες “απειλές” για τον καθωσπρεπισμό της αστικής κοινωνίας.

Η παράσταση

Ο Γιάννης Χουβαρδάς έμεινε αφοσιωμένος στο κείμενο του Βέντεκιντ, προσπάθησε και πέτυχε με μοντέρνα οπτική και σημερινούς όρους να το αποδώσει πειστικά επί σκηνής (με τη συνδρομή της "ζωντανής" και ρέουσας μετάφρασης του Γ. Δεπάστα), αναδεικνύοντας την καθαυτή του αξία: το τολμηρό περιεχόμενο, τον “ανοικτό”, μη οριοθετημένο συμβολισμό της βασικής ηρωίδας, την ιδιαίτερη γραφή με τα εν τάχει περάσματα από το τραγικό στο κωμικό και αντίθετα, αφήνοντας στην άκρη διδακτισμούς και συγχρονισμούς -ενδεχομένως- ατυχείς. Η αισθητική τσίρκου, όχι αποκλειστικά μόνο στο εικαστικό μέρος -πέρα από τα ταιριαστά κοστούμια της Ιωάννας Τσάμη, το σκηνικό (Εύα Μανιδάκη) συντίθεται από μια δοκό, ένα μονόζυγο, ένα στρώμα, κρίκους, μια αιωρούμενη κούνια, κρεμάστρες με φανταχτερά κοστούμια- χαρακτηρίζει πολλές σκηνές που μοιάζουν με νούμερα από τον χώρο αυτό, συνδυάζοντας και ισορροπώντας χιούμορ, ακρότητες, αγωνία, ένταση. Στην έναρξη μάλιστα καθίσταται ξεκάθαρη η ταύτιση αυτή καθώς ένας θηριοδαμαστής παρουσιάζει τα πρόσωπα στο κοινό και τη σύγκρουση ανάμεσα στο “φαίνεσθαι” και το “είναι” τους, τα ένστικτα από τη μια, την κοινωνική τους θέση με τις συμβάσεις της από την άλλη. Με την εντύπωση ενός μακρόσυρτου -νοητού- πρώτου μέρους, που εστιάζει κατά κύριο λόγο στη λάμψη του πλούτου, εξελισσόμενου σε έναν σκηνικό χώρο αρκετά εκτενή και εμφανώς "άδειο", αργούμε να μπούμε στο κλίμα και αισθανόμαστε μια “έλλειψη”, σταδιακά όμως όλα βρίσκουν τον ρυθμό τους, περνάμε στα (πιο) ουσιώδη, οι χαρακτήρες και ο ψυχισμός τους αναδεικνύονται και έρχονται σε πρώτο πλάνο, με αποτέλεσμα στο δεύτερο μέρος όλα στο δρώμενο να γίνονται πιο "εξελίξιμα", κατ' επέκταση ενδιαφέροντα, να συμπορευόμαστε για να διαπιστώσουμε σε ποια άκρα μπορεί να φτάσει αυτή η μοιραία γυναίκα. Τη Λούλου, που παρασύρει, ενεργοποιεί επιθυμίες και αισθήσεις, ζωντανεύει με τρόπο αρκούντως ικανοποιητικό, χωρίς υπερβολική έκφανση, αλλά προσιδιάζοντας περισσότερο σε ένα αθώο, ως αφελές, πρόσωπο, του οποίου το πεπρωμένο έχει ορίσει να ενεργήσει έτσι, η Άλκηστις Πουλοπούλου, που στέκεται στο ύψος των περιστάσεων, με συνείδηση για την "πρόκληση" αυτή. Η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη (διαβάστε τη συνέντευξη με την Κ. Καραμπέτη εδώ), σε έναν κόντρα ρόλο από τους συνήθεις (της), ως κόμισσα Γκέσβιτς που ποθεί τη Λούλου, αποδίδει υποδειγματικά την αμείωτη, διακριτική ωστόσο -απαγορευμένη για την εποχή- επιθυμία που φλέγει την ηρωίδα και την οδηγεί εν γνώσει της στην αυτοκαταστροφή, καθιστώντας την ένα πρόσωπο μοναχικό και τραγικό, που αν και «ακρωτηριασμένο», κατά συνέπεια εκτός ερωτικού βελινεκούς Λούλου, "ελπίζει", έχει ανθρώπινη ψυχή και βιώνει μια αγάπη τόσο ισχυρή που εκτείνεται πέρα από τη σαρκική, είναι έτοιμη να κάνει τα πάντα για εκείνη, να γίνει έστω έρμαιό της. Εξαιρετικό και όλο το υπόλοιπο cast (Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Γιώργος Μπινιάρης, Άκης Σακελλαρίου, Αλέκος Συσσοβίτης, Nίκος Χατζόπουλος, Χάρης Φραγκούλης), με δουλεμένες και ακριβείς ερμηνείες, έχοντας συναίσθηση ρόλων και εσωτερικής αλήθειας που πηγάζει από αυτούς. Εντός κλίματος και η διακριτική μουσική του Θοδωρή Οικονόμου, ιδιαίτερα αισθαντική στο κλείσιμο της παράστασης.

Σύνολο: Λεπτομερής, μοντέρνα σκηνοθετική προσέγγιση σε ένα κείμενο - ορόσημο της θεατρικής εργογραφίας, με άρτιες ερμηνείες, ολοκληρωμένο, καλαίσθητο αποτέλεσμα. Η σύντμηση της διάρκειας και το ανέβασμα σε έναν σκηνικό χώρο πιο μαζεμένο πιθανόν θα λειτουργούσαν θετικά.

Πληροφορίες για την παράσταση

Διασκευή-Σκηνοθεσία: Γιάννης Χουβαρδάς

Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας

Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη

Κοστούμια: Ιωάνννα Τσάμη

Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου

Κίνηση: Σταυρούλα Σιάμου

Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος

Βοηθός σκηνοθέτη: Ειρήνη Φαναριώτη

Β’ Βοηθός σκηνοθέτη: Ιωάννα Πιταούλη

Βοηθός σκηνογράφου: Φιλάνθη Μπουγάτσου

Βοηθός ενδυματολόγου: Ήρα Καραγκούνη

Φωτογραφίες: Άλεξ Κατ

Video: Παντελής Μάκκας

Παίζουν (με αλφαβητική σειρά): Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Γιώργος Μπινιάρης, Άλκηστις Πουλοπούλου, Άκης Σακελλαρίου, Αλέκος Συσσοβίτης, Χάρης Φραγκούλης, Νίκος Χατζόπουλος

ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Performing arts & entertainment

Όλες οι πληφοροφίες για την παράσταση εδώ.