Είδαμε: "Ο Παγοπώλης έρχεται" του Ε. Ο' Νιλ σε σκηνοθεσία Α. Καραζήση / Εν αρχή ην ο -θορυβώδης- λόγος

Ο Παγοπώλης γράφτηκε το 1939, σε μια περίοδο βαθιάς κρίσης για την ανθρωπότητα, όταν ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν προ των πυλών. Οι σάλπιγγες ηχούν απειλητικά και ταράζουν την ψυχή του Ο’ Νηλ. Την ταραχή του αυτή απεικονίζει στον Παγοπώλη, ένα «επιβλητικό οικοδόμημα που ύψωσε η Γιγάντια Απελπισία», όπως το χαρακτήρισε ο John Gassner. Κατά τη συγγραφή του ο Ο' Νηλ θα επιστρέψει στη ρεαλιστική βάση των νεανικών του δημιουργιών, αφήνοντας παράμερα πιο μοντέρνες μορφές που τον είχαν γοητεύσει, τον εξπρεσσιονισμό του Αυτοκράτορα Τζόουνς, τις μάσκες του Μεγάλου Θεού Μπράουν, το φροϋδικό μοτίβο του Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα. Γυρίζει σε εκείνες τις μνήμες, που ως νεαρός ναυτικός και τυχοδιώκτης σύχναζε στα cult μπαρ των λαϊκών γειτονιών της Νέας Υόρκης, έχοντας για παρέα τον υπόκοσμο.

Στον Παγοπώλη συνυπάρχει μια μάζα από ναυαγισμένους, ψυχασθενείς, επιρρεπείς στην απαισιοδοξία. Νατουραλιστικοί χαρακτήρες, με τα κατώτερα ένστικτά τους σε πρώτο πλάνο, ξοφλημένοι, περνούν τη ζωή τους στο μπαρ-χαμαιτυπείο του Χάρι Χόουπ, που μοιάζει με κέντρο συλλογής απόκληρων. Από εκεί προσδοκούν και ονειρεύονται πως ίσως, κάπως, κάποτε, κάπου ξαναβρούν την πορεία στην κανονική ζωή και κατ’ επέκταση τη χαμένη ευτυχία τους.Τώρα, όμως, βιώνουν το «πένθος» από τη διάψευση των επιθυμιών τους, την περιθωριοποίηση από την κοινωνία. Μέσο επιβίωσής τους ο λόγος, η αδιάκοπη και πολλές φορές άσκοπη ομιλία, που παίρνει άλλοτε τη μορφή διαλόγου, ενίοτε ταυτίζεται με την εξομολόγηση ιστοριών και προσωπικών βιωμάτων - παθημάτων, ορισμένες στιγμές ανάγεται σε φιλοσοφική θεώρηση της ζωής.

Την απαραίτητη ανάγκη εξωτερίκευσης της έκφρασης, που στην ουσία αποτελεί πηγή ζωής ή ακόμα και επιβεβαίωση της ύπαρξης, συνέλαβε εύστοχα ο Ακύλας Καραζήσης (με τη σύμπραξη της μετάφρασης του Αντώνη Γαλέου), συμπυκνώνοντας το εκτενές -κυρίως σε χαρακτήρες και πληροφορίες- έργο του Ο’ Νηλ σε ένα σύνολο δύο ωρών, επιτυγχάνοντας τη λογική αλληλουχία και τη σύνδεση νοήματος. Οι νέοι ηθοποιοί, που κατά κύριο λόγο ανέλαβαν το εγχείρημα, εμφανώς προσπάθησαν με θέρμη και ζήλο να αποδώσουν τη "δυναμική", που εμπεριέχει εν προκειμένω ο λόγος. Ωστόσο, αυτό που τελικά βγαίνει προς τα έξω είναι μια "εναγώνια" προσέγγιση, που έχει μεν την πρόθεση να πείσει, ωστόσο το αποτέλεσμά της γίνεται δυσδιάκριτο, καθώς χάνεται ανάμεσα σε ξεφωνητά, σε ένα υπέρμετρο θορυβώδες κλίμα. Οι φωνές από μόνες της δεν αρκούν για να πλάσουν χαρακτήρες, να βγει το συναίσθημα, το δυσβάστακτο του παρελθόντος, η τωρινή “μαύρη” μοίρα, η ψαλιδισμένη ελπίδα για το μέλλον. Διακρίναμε και ωραίες στιγμές, ο ομαδικός χορός της άτυπης συμμορίας του bar ήταν μια από αυτές. Σε ατμόσφαιρα υψηλών τόνων οι περισσότερες ερμηνείες των νεοτέρων (Χαρά Μάτα Γιαννάτου, Κων/νος Πλεμμένος, Ελίνα Ρίζου, Gary Salomon), σαφώς πιο προσγειωμένες των εμπειρότερων (Έλενα Τοπαλίδου, Ακύλλας Καραζήσης), κινούμενες, ωστόσο, εντός γνωστών πλαισίων, χωρίς στοιχεία έκπληξης ή διαφορετικού. Ξεχωρίσαμε τη συνολική παρουσία του Γιώργου Κατσή, ίσως επειδή κινούνταν σε χαμηλότερους τόνους και έτσι μπορέσαμε να παρακολουθήσουμε την εξέλιξη του χαρακτήρα που υποδυόταν, διακρίναμε το ολοκληρωμένο πορτρέτο ενός αφ’ υψηλού καλλιτέχνη. Το δικό του ξέσπασμα λίγο πριν το φινάλε δεν είναι -σε σύγκριση με τους υπολοίπους- ένα ακόμα ξέσπασμα, αλλά εκείνο που μας ταρακουνά ουσιαστικά, αυτό που μας μένει. Στα συν της παράστασης τα ταιριαστά κοστούμια της Ιωάννας Τσάμη, το πολύ εύστοχο και λειτουργικό σκηνικό-bar του Κωνσταντίνου Σκουρλέτη.

Σύνολο: Καλών προθέσεων δουλειά, με φιλότιμη προσπάθεια, ωστόσο για να μπορέσει να φανεί το αποτέλεσμά της χρειάζεται να κινηθεί σε χαμηλότερη ένταση. Από εκεί ξεκινάει και η πορεία για τη δεκτικότητά της.

Ταυτότητα παράστασης εδώ.

Εισιτήρια εδώ.