Είδαμε «Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα» σε σκηνοθεσία Κ. Ντέλλα / υ(α)ποδεικνύοντας την παράδοση

Αν λάβουμε υπόψη το περιεχόμενο της λαογραφίας (τον όρο εισήγαγε στην Ελλάδα το 1884, κατ’ αντιστοιχία του ευρωπαϊκού Folklore, ο Νικόλαος Πολίτης), που καλύπτει το σύνολο των εκδηλώσεων του παραδοσιακού βίου, τα μνημεία λόγου, την κοινωνική οργάνωση, την καθημερινότητα, την επαγγελματική και τη θρησκευτική ζωή, το δίκαιο, τη λαϊκή φιλοσοφία, τη μαγειρική, την ιατρική, τις δεισιδαιμονικές συνήθειες και τη μαγεία, τη λαϊκή τέχνη, τον χορό και τη μουσική, τότε η παράσταση της Πειραματικής Σκηνής του Θεσσαλικού Θεάτρου (σε έρευνα, δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ντέλλα) Οι Γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα θεωρείται μια σημαντική και ευφάνταστη στην παρουσίασή της λαογραφική μελέτη, που εξετάζει πολλά από τα παραπάνω σε συσχετισμό με τον τόπο της Θεσσαλίας. Εκτιμώντας και το σκηνοθετικό σημείωμα φαίνεται ότι απώτερος σκοπός, αν όχι πρωταρχικός, είναι να συγκεντρωθεί μια πλούσια βάση σχετικών πληροφοριών που στη συνέχεια θα αποτελούν μέρος ενός διαρκώς εξελισσόμενου ως προς τον εμπλουτισμό του θεατρικού δρωμένου. Η διαδικασία, χωρίς να έχει διδακτικούς τόνους, αποκτά διάσταση (εκ)παιδευτική, όπως δηλαδή αρμόζει σε μια δουλειά με συνείδηση, εν προκειμένω μια δουλειά αξιώσεων.

Στην περίπτωσή μας έχουμε τρεις γριές -ερμηνευμένες από ισάριθμους νεαρούς άνδρες- που αφηγούνται με το θεσσαλικό γλωσσικό ιδίωμα ιστορίες του Κάμπου, άλλες πιο οικείες, άλλες άγνωστες ακόμα και σε ντόπιους. Για να μιλήσουμε ορθότερα δεν έχουμε να κάνουμε απλώς με μια αναδιήγηση γεγονότων του παρελθόντος ή μια συμβατική μίμηση αυτών, αλλά με το ξαναζωντάνεμα της μνήμης. Οι τρεις ηθοποιοί (Μανούσος Γεωργόπουλος, Πλάτωνας Γιώργος Περλέρος και Γιάννης Σανιδάς) δεν αναπαριστούν απλώς ό,τι ακούμε, αλλά το βιώνουν, συντονίζοντας τον λόγο με την έντονη σωματικότητα -ουσιαστική και αποτελεσματική η διδασκαλία από τη ΜαρίζαΤσίγκα-. Η ερμηνευτική τους δεινότητα, παρά τις βαριές φορεσιές μεταμόρφωσης σε ηλικιωμένες μαυροφορούσες γυναίκες, είναι αξιοθαύμαστη. Τι και αν φορούν μάσκες, το ερμηνευτικό εκτόπισμα είναι τέτοιο που μπορούμε να "διακρίνουμε" εκφράσεις κάτω από αυτές. Οι γριές επί σκηνής θυμούνται ποικίλες ιστορίες από το καθημερινό παρελθόν, δοξασίες, παραμύθια, συνταγές, τραγουδούν -κατάλληλα ατμοσφαιρική η πρωτότυπη μουσική του Αλέξανδρου Κτιστάκη-, συνομιλούν, συνθρηνούν, συνυπάρχουν τόσο με το τότε, όσο και το τώρα, γίνονται μια φωνή διαμαρτυρίας για τη γυναικεία χειραφέτηση. Άξονας αφετηρίας και νοητής σύνδεσης των ιστοριών είναι τα στάδια δημιουργίας μιας παραδοσιακής πίτας. Στο διάβα συναντάμε κείμενα του Οβίδιου, του Λουκιανού, παμπάλαιους ιατροσοφικούς κώδικες, παραδοσιακές συνταγές, δημοτικά τραγούδια, τη νεοελληνική λογοτεχνία, συνεντεύξεις πιο σύγχρονων γυναικών. Σημαντικές στιγμές κορύφωσης η ιστορία με τις μεθόδους της τεκνοποίησης, η ατελέσφορη θέληση για δουλειά και κατ’ επέκταση έξοδο από το σπίτι, η τελευταία σκηνή της εναγώνιας αναζήτησης ταυτότητας -και η θλιβερή διαπίστωση- για τη γυναικεία φύση. Μόνη «αντίσταση» στην ανδροκρατούμενη κοινωνία είναι ο μυστικός κώδικας που αναπτύσσεται ανάμεσα στις γυναίκες, μια δύναμη που υπολανθάνει, στηριζόμενη στη μαγεία, στη γνώση των βοτάνων, στη μαγειρική, σε τελετουργικά -όπως το ξεμάτιασμα- που έχουν τη δική τους ισχύ. Όλα αυτά δοσμένα σε ένα γυμνό σκηνικό, χωρίς τερτίπια και υποβοηθήματα. Δεν χρειάζεται εξάλλου κάτι περαιτέρω. Οι πρωταγωνίστριές μας είναι τόσο πληθωρικές, πλήρεις καθώς διεισδύουν στη γυναικεία υπόσταση, γεμίζουν με την έκστασή τους τη σκηνή και την ψυχή μας, προσφέροντας απλόχερα αβίαστη συγκίνηση.  

Ταυτότητα παράστασης εδώ.

* όλα τα εισιτήρια μέχρι την ολοκλήρωση των προγραμματισμένων παραστάσεων έχουν εξαντληθεί

ΝΕΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: Προστέθηκαν έκτακτες παραστάσεις για την περίοδο των γιορτών, εισιτήρια εδώ.