Είδαμε τη «Βληχή» του Γιώργου Λάνθιμου στην Εναλλακτική Λυρική Σκηνή

Δεν έχω αποφασίσει αν συγκαταλέγομαι στους… Lanthimos Hooligans. Αν δηλαδή ανήκω στους ορκισμένους οπαδούς του Γιώργου Λάνθιμου. Νιώθω πάντως πως όσο περνάει ο καιρός, τόσο περισσότερο τον παραδέχομαι για τον επίμονα ανήσυχο προσωπικό τρόπο με τον οποίο εκφράζεται καλλιτεχνικά.

Όσες δουλειές του έχω παρακολουθήσει με έχουν προβληματίσει. Μερικές φορές άκρως ενοχλητικά (κάτι που τελικά αποδεικνύεται πολύ ενδιαφέρον). Το σίγουρο πάντως είναι πως όλες, μου δημιούργησαν έντονα συναισθήματα και σκέψεις. 

Παραδόξως -και δεδομένου πως η ταινία είναι δύσκολη-, βγαίνοντας από την προβολή της «Βληχής» είχα μια παράξενη αίσθηση ηρεμίας. Εκείνη την ηρεμία που νιώθεις όταν έχεις αποφασίσει να αφεθείς. Να βάλεις για λίγο στην άκρη την πολυλογία του μυαλού-που-θέλει-όλα-να-τα-εξηγεί και να παρασυρθείς από αυτό που φτάνει στα μάτια, τα αυτιά, την καρδιά.

Δεν είναι εύκολο να το περιγράψω. Πώς να περιγράψεις ένα ποίημα; Σε μια δειλή απόπειρα, θα πω πως για 35’ λεπτά οι θεατές αναμετρηθήκαμε με βλέμματα, βράχια, σώματα και ψυχές. Με το άγριο τοπίο της Τήνου και το αλλόκοτο παιχνίδι ρόλων ενός ζευγαριού. Με τα ασαφή όρια μεταξύ ζωής και θανάτου, απώλειας και ύπαρξης, βίας και αθωότητας, σκότους και φωτός, πραγματικότητας και ονείρου, άσπρου και μαύρου. Με τις πρωταρχικές ανάγκες του έρωτα και της επιβίωσης. Με τη θυσία. Τελικά, με την ανθρώπινη φύση στην αρχέγονη αλήθεια της.

Δυνατά φωτογραφικά κάδρα, σκαμμένα πρόσωπα και ρυτιδασμένα χέρια, θολές fish-eye λήψεις, υπομονετικός, σταθερός ρυθμός, μια συγκλονιστική Έμα Στόουν κι ένας επιβλητικός Νταμιάν Μποννάρ, εντείνουν τη μυσταγωγική ατμόσφαιρα και το μυστήριο.

Ε και φυσικά η μουσική! Σπαρακτική, απέριττη, παιγμένη ζωντανά, «γεννιέται» και «πεθαίνει» εκεί, μέσα στην αίθουσα. Κι αυτό είναι συναρπαστικό. Γίνεται η απόλυτη φωνή της ταινίας. Δοξαριές και πλήκτρα αντανακλούν σκέψεις, κραυγές, βογγητά. Ηχοχρώματα πνευστών γίνονται ανάσες, λυγμοί, δυνατός άνεμος. Χορδές πάλλονται σε πρωτόγονο χορό και ταπεινές βληχές. Ανατριχιαστικά υπέροχη η σκηνή που ξεσπά το χορωδιακό “Komm, süßer Tod, komm sel’ge Ruh!” («Έλα γλυκέ θάνατε, έλα ευλογημένη γαλήνη») του Μπαχ. Η λύση; Η λύτρωση; 

Ακόμη δεν έχει κατασταλάξει μέσα μου η απάντηση κι αυτό μου αρέσει. Είναι πάντα μια πρόκληση και -για μένα- το θαυμάσιο ζητούμενο σε κάθε μορφή τέχνης. Πάντως η «Βληχή» με άγγιξε. Με τάραξε. Θα «δουλεύει» για καιρό μέσα μου. 

Και έμαθα και μια καινούρια λέξη.
 

[ * Βληχή (η): το βέλασμα των προβάτων
                       αρχ. το κλάμα του βρέφους ]

_________________________________________________________________________________________

Η ταινία του Γιώργου Λάνθιμου με τίτλο «Βληχή» αποτελεί τη δεύτερη ανάθεση του προγράμματος της Εναλλακτικής Λυρικής Σκηνής και του ΝΕΟΝ "The Artist on the Composer", κι έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της, συνοδεία μουσικών συνόλων, στις 6, 7 και 8 Μαΐου 2022 στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο ΚΠΙΣΝ. 

Παραγωγή, σενάριο, σκηνοθεσία: Γιώργος Λάνθιμος
Πρωταγωνιστούν: Έμμα Στόουν, Νταμιάν Μποννάρ
Μουσική: Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ / Κνουτ Νύστεντ, Τόσιο Χοσοκάβα

Τσίμπαλο: Αγγελίνα Τκάτσεβα
Μουσική διεύθυνση: Νίκος Βασιλείου
Συμμετέχουν οι μουσικοί της ΕΛΣ: Νίκος Νικόπουλος (Φλάουτο), Ντιμίτρι Σαφαριάν-Σιμονένκο (Όμποε), Άννα Δερμάνη (Άρπα), Σοφία Ταμβακοπούλου (Πιάνο), Αλέξης Θεοφυλάκτου (Βιολί), Μαρίνα Κολοβού (Βιολοντσέλο)
Με τη συμμετοχή της χορωδίας της ΕΡΤ
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος

Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε εδώ.