Είδαμε την παράσταση «Ιστορίες από το Δάσος της Βιέννης»
2019-03-29Έξι χρόνια πριν τον θάνατό του, σε ηλικία 31 χρονών, ο Έντεν φον Χόρβατ συγγράφει τις «Ιστορίες από το Δάσος της Βιέννης», κείμενο προφητικό για την επερχόμενη παντοκρατορία του Χίτλερ και τον συνακόλουθο, νέο παγκόσμιο πόλεμο. Ήρωες του μια παρέα «απαίδευτων» μικροαστών που περνούν τη συμβατική τους ζωή, χωρίς να ελπίζουν σε κάτι περαιτέρω. Ο τίτλος πρωτοχρησιμοποιήθηκε για το ομώνυμο βαλς του Γιόχαν Στράους, που μαζί με άλλα σημαντικά του (ακούγονται σε ζωντανή εκτέλεση στην παράσταση), αποτελούν τη γέφυρα των ηρώων του κειμένου με ένα ενδοξότερο παρελθόν, που, αν και δεν το έχουν βιώσει, το φαντάζονται ανώτερο, δίνοντας μια ακόμη ένδειξη της μίζερης ζωής τους.
Υπόθεση: Σε μια λαϊκή γειτονιά, η Μαριάννε είναι μια συνηθισμένη γυναίκα που κάνει την επανάστασή της, καθώς επιχειρεί να σπάσει τα δεσμά μιας προκαθορισμένης, συμβατικής ζωής. Διαλύει τον αρραβώνα που της έχει επιβάλει ο πατέρας της και ακολουθεί τον Άλφρεντ, έναν τυχοδιώκτη που ζει από τα τυχερά παιχνίδια του ιπποδρόμου. Τελικά, όμως, μετά από ατυχείς περιπέτειες, θα επιστρέψει εκεί από όπου έφυγε, στον ταπεινό κρεοπώλη Όσκαρ, θα αποδεχτεί τη μοίρα της και θα συμβιβαστεί πλήρως μαζί της.
Παράσταση: Αναμενόμενη και πολύπαθη πριν καν το ανέβασμά της (συνεχείς αναβολές και αποχώρηση εν τέλει του Νίκου Μαστοράκη που είχε ανακοινωθεί αρχικώς ότι θα την σκηνοθετήσει), έφτασε ενώπιον του κοινού. Πρώτα εύσημα για τη μετάφραση του Γιώργου Δεπάστα που με ευρηματικό τρόπο ενέταξε στοιχεία της λαϊκής γλώσσας για να αποδώσει εκείνη των απλών και απαίδευτων ηρώων του -απαιτητικού γλωσσικά- Χόρβατ. Ομοίως η σκηνική πρόταση της Χριστίνας Κάλμπαρη με τους ξύλινους πάγκους και τα τραπέζια που αναπροσαρμόζονται ανάλογα με την περίσταση. Προχωρώντας τώρα στα πρωτεύοντα: η σκηνοθεσία της Μαριάννας Κάλμπαρη, με τη σύμπραξη του θιάσου, στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και με το παραπάνω αν λάβουμε μάλιστα υπόψη την περιπέτεια που προηγήθηκε. Με λιτή αλλά ουσιαστική γραμμή, που ισορροπεί ανάμεσα στο χιούμορ και τη σκληρότητα, άφησε να «μιλήσει» το ίδιο το κείμενο του Χόρβατ, καταφέρνοντας να φωτίσει με ισότιμο τρόπο τα μύχια της ψυχής των ταπεινών ηρώων του -χωρίς να υπερτονίσει ή να παραγκωνίσει κάποιον-, με στιγμιότυπα από την καθημερινή τους ζωή, δίνοντας πινελιές από τον χαρακτήρα τους και τον κοινό παρανομαστή της αποδοχής της μοίρας, επιτρέποντας ακόμα να εντοπίσει κανείς πολλά κοινά στοιχεία που -δυστυχώς- διάγουν και τη σύγχρονη εποχή.
Σε ένα κείμενο με βαρείς συμβολισμούς αποδόθηκαν εύστοχα και κωμικά στοιχεία του, δίνοντας το αποτέλεσμα μιας γήινης -ίσως πιο εύστοχα προσγειωμένης- προσέγγισης, επιτρέποντας το άνοιγμα και την πρό(σ)κληση σε ένα ευρύ κοινό. Ο δεκαεξαμελής θίασος καταγράφει ψυχή και σώματι τα πορτρέτα των καθημερινών αυτών ανθρώπων που πασχίζουν με τον τρόπο τους -εδώ στο πλαίσιο μιας εκδρομής στις όχθες του Δούναβη- να ξεφύγουν από τη συνήθεια, που ωστόσο όμως έχει τόσο πολύ κυριαρχήσει με αποτέλεσμα κάθε «προσπάθεια» να είναι χωρίς ελπίδα, μοιάζει να έχει προκαθορισμένο, άδοξο τέλος. Και εκεί εντοπίζεται η πηγή του κακού: η απάθεια για όσα συμβαίνουν γύρω τους και ακουμπούν ακόμα και τους ίδιους (οικονομικές ανισότητες, επιβολή και αποδοχή άνευ όρων του ισχυρού) αποδεικνύεται ανώτερη ακόμα και από ψήγματα ηθικών αρχών, στρώνοντας έτσι με ροδοπέταλα τον δρόμο για το ολοκληρωτικό καθεστώς που ακολούθησε καθώς και για τα μελλούμενα, που αν το καλοσκεφτεί κανείς υποστηρίζονται από παρόμοιο κοινό με την «παρέα» του Χόρβατ: άνθρωποι ημιμαθείς, με χαλαρή ηθική συνείδηση και απάθεια. Η Κωνσταντίνα Τάκαλου, η Σμαράγδα Σμυρναίου, ο Νίκος Χατζόπουλος, η Ιωάννα Μαυρέα, ο Νίκος Αλεξίου, ο Θόδωρος Γράμψας, ο Νίκος Χανακούλας, η Κατερίνα Λυπηρίδου, ο Δημήτρης Δεγαΐτης και ο Βασίλης Μαγουλιώτης έκαναν σημαντική δουλειά, τόσο ατομικά, όσο και ομαδικά, φέροντας την κύρια ευθύνη για το ολοκληρωμένο αποτέλεσμα, καθώς όπως φάνηκε το απόσταγμα της ενδιαφέρουσας και φιλότιμης αυτής παράστασης αφορούσε τις ερμηνείες.
Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση θα βρείτε εδώ.