Είδαμε την παράσταση «Μύρτος» των 4Frontal στο θέατρο του Νέου Κόσμου

1939, oμολογημένα και ανομολόγητα πάθη μιας «αγίας» οικογένειας στη κλειστή κοινωνία της ελληνικής επαρχίας. Αυτό είναι το πλαίσιο του μυθιστορήματος «Μύρτος» του Π. Μάτεσι. Ο ομώνυμος ήρωας είναι ένα μικρό αγόρι που γεννήθηκε σε λήθαργο και παρόλο που έχει φτάσει στην ηλικία των 8 ετών δεν έχει ξυπνήσει ακόμα. Κοιμάται με το χαμόγελο στα χείλη και την παλάμη στο μάγουλο «για να προστατευτεί από τα φιλήματα», προφανώς εκείνα που θα εξελιχθούν σε προδοσία. Η οικογένεια Γαβριήλ, της ανώτερης τάξης, πρεσβεύει το καθώς πρέπει σύστημα, ενώ ο περίγυρος παραμονεύει για κάθε της μοιραία κίνηση που θα την γκρεμίσει από το βάθρο της κοινωνικής πυραμίδας. Η Περσεφόνη, μια κόρη εκ γενετής ανάπηρη, η μητέρα που προσπαθεί να κρύψει με κάθε τρόπο ό,τι δεν είναι κοινωνικά αποδεκτό, ο πατέρας που με την όποια ευκαιρία ξεστρατίζει από τη συζυγική κλίνη, ο εικοσάχρονος γιος που δεν τον αφήνουν να ενηλικιωθεί, αυτοί είναι οι κύριοι πρωταγωνιστές των σελίδων του Μάτεσι.

Το παζλ των ηρώων συμπληρώνουν ένα πανέμορφο κορίτσι, που με τη νιότη και κυρίως τα καμώματά της προ(σ)καλεί τα ένστικτα της ερωτικής απελευθέρωσης, καθώς και το υπηρετικό προσωπικό: ένα ζευγάρι που παρακολουθεί σιωπηλά τα αμαρτήματα των αφεντικών του, ένας θρήσκος ευνούχος που προσπαθεί να σκεπάσει τα εγκλήματά τους καθώς θεωρεί ότι τους χρωστά αιώνια υποχρέωση, μια υπηρέτρια που της σκοτώνουν το νόθο παιδί. Ο Μύρτος θα ξυπνήσει όταν όλα θα έχουν πάρει τον δρόμο τους, όταν η κάποια «κάθαρση» θα έχει συντελεστεί. Ίσως πάλι τα φοβερά και τρομερά συμβάντα να ήταν απλώς ένα κακό του όνειρο, τι σημασία έχει «και τα μισά να σας αποκαλύψω από τα όσα έχω δει εγώ, εσείς ούτε θα τα δείτε με τα μάτια σας, ούτε θα τα πιστέψετε, ούτε θα τα καταλάβετε και ποτέ», αναφωνεί το μικρό αγόρι, στην πρώτη του αυτή έγερση, στον επίλογο του Μάτεσι.

Παράσταση

Η ομάδα 4Frontal μετά τον Μουνή, την Οικογένεια Μπες-Βγες, την Σοφία Λασκαρίδου - μια αγάπη μεγάλη, καταπιάνεται εκ νέου με ένα λογοτεχνικό κείμενο. Με αυτή τους τη δουλειά αποδεικνύουν ότι δεν επαναπαύονται, βρίσκονται σε μια συνεχή εγρήγορση, φτάνοντας -ίσως- σε απόγειο πληρότητας. Είναι από εκείνες τις φορές που ένα λογοτέχνημα ζωντανεύει τόσο έξυπνα και παραστατικά, που η σύμπραξη μυθιστορηματικού προτύπου και σκηνικής αναπαράστασης του καταλήγει -αν όχι υπέρ της δεύτερης- σε ένα ευτυχές, γοητευτικότατο αποτέλεσμα. Οι χαρακτήρες καταγράφονται από τον δημιουργό τους σε βάθος. Αδυναμίες, επιθυμίες, πάθη, ψυχώσεις, -αιτιολογημένα αν τα ερευνήσει κανείς σε βάθος και δεδομένων εκείνης της εποχής και της κοινωνίας-, συνθέτουν έναν σκληρό αγώνα των υποκειμένων τους, για το ποιο εν τέλει θα υπερισχύσει. Οι ήρωες, θύτες και θύματα του τότε και τώρα, αυτοανακηρύσσονται αθώοι, επιζητώντας ταυτόχρονα την εκδίκηση όσων θεωρούν ότι ευθύνονται για την προσωπική τους ταπείνωση, για τις εσωτερικές τους κυρίως απώλειες. Η ψυχογράφησή τους επί σκηνής επιτυγχάνεται επαρκώς, έτσι όπως αποτυπώνεται, με φρέσκια άποψη, χωρίς εξεζητημένους νεοτερισμούς, από τους 4Frontal, που -για μια ακόμη φορά- φανερώνουν ότι ξέρουν να στέκονται στο ζητούμενο, εν προκειμένω στο μυθιστόρημα και την κατ’ ουσία μεταφορά του, εισχωρώντας σε αυτό και όχι μένοντας μόνο στην επιφάνειά του.

Με τη μελετημένη και μετρημένη σκηνοθεσία (Θανάσης Ζερίτης) να βασίζεται στον συνδυασμό αφήγησης και αναπαράστασης, με την τεχνική των πολλαπλών ρόλων, οργανώθηκε μια (ανα)παράσταση εποχής, ζωηρού ενδιαφέροντος, με συνοχή και ρυθμό. Το λιτό -σχεδόν ανύπαρκτο- σκηνικό με τα σπιτάκια μινιατούρες -το πιο «παραμυθένιο» και «αγνό» στοιχείο της δουλειάς- και τα κοστούμια (Γεωργία Μπούρδα) βοήθησαν στη ζωντανή, απέριττη μεταφορά, φέρνοντας τους θεατές του δώματος του θεάτρου του Νέου Κόσμου ευθέως αντιμέτωπους με τα τεκταινόμενα και τις συνθήκες που τα πλαισιώνουν. Ασφαλώς τα εύσημα αξίζουν κατά κύριο λόγο στην πεντάδα των Χρηστίνα Γαρμπή, Σταύρου Γιαννουλάδη, Ευαγγελίας Καρακατσάνη, Γιώργου Κισσανδράκη και Χάρη Κρεμμύδα για τις ερμηνείες τους. Συνήθως, όταν αναφερόμαστε σε θεατρικές ομάδες, ο χαρακτηρισμός ερμηνευτικής απόδοσης αφορά το σύνολο, στην περίπτωση αυτή ωστόσο έχουμε πέντε «ευδιάκριτους», εξαιρετικούς ηθοποιούς, ακριβείς -σωματικά και συναισθηματικά- στους πολλαπλούς ρόλους τους, συμπληρώνοντας ταυτόχρονα ο ένας τον άλλο, διεισδύοντας αρκούντως στους ήρωες και στο κλίμα της εποχής που καλούνται να μεταφέρουν, ενεργώντας με χημεία και συντονισμό, με κοινό πάθος και ψυχή, στοιχεία που επιφέρουν το ολοκληρωμένο, άρτιο αποτέλεσμα. Εύγε!

Τελευταίες παραστάσεις και όλες οι πληροφορίες είναι εδώ