Είδαμε: TOP GIRLS σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου, από τα top της σεζόν!

Η εφημερίδα “The Guardian” έχει χαρακτηρίσει το Τop girls ως το καλύτερο βρετανικό έργο όλων των εποχών που γράφτηκε από γυναίκα συγγραφέα. Η πολυβραβευμένη Caryl Churchill (βραβείο Obie -και- για το Top Girls το 1982) σε αυτό της το κείμενο αφήνει κατά ένα μέρος τον αμιγή ρεαλισμό και δημιουργεί -στην εναρκτήρια σκηνή- ένα υπερρεαλιστικό σύμπαν με ηρωίδες από διάφορους χώρους και χρόνους της ιστορίας, προσπαθώντας σύμφωνα με την ίδια να αποτυπώσει τη διαχρονική απώλεια της ανθρωπιάς των γυναικών, προκειμένου να αποκτήσουν δύναμη σε ένα περιβάλλον που κυριαρχείται από άντρες. Κύρια πρωταγωνίστρια είναι η Μαρλήν, μια γυναίκα που έχει αφήσει στην άκρη την οποιασδήποτε μορφής οικογενειακή ζωή, για να ακολουθήσει δρόμο καριέρας, γεγονός που καταφέρνει, αφού γίνεται διευθύντρια στο γραφείο της και αποφασίζει να το γιορτάσει με ένα ιδιότυπο δείπνο: σε ένα ακριβό εστιατόριο του Λονδίνου είναι καλεσμένες εξέχουσες προσωπικότητες εκτός χωροχρονικών πλαισίων. Στην επόμενή του φάση το κείμενο επαναπροσδιορίζει τη σχέση του με τη σύγχρονη πραγματικότητα και επιστρέφει σε αυτή, αρχικά με εικόνες από το εργασιακό περιβάλλον της Μαρλήν, μια εταιρεία ευρέσεως εργασίας όπου πελάτισσες είναι κυρίως γυναίκες οι οποίες θέλουν να αλλάξουν τη ζωή τους, να αναλάβουν τα ηνία, όπως προστάζουν εξάλλου και οι επιταγές της εποχής (το έργο ασφαλώς βρίσκεται σε απευθείας σύνδεση με το ιστορικό γεγονός της ανάληψης της εξουσίας από τη “σιδηρά κυρία” Μάργκαρετ Θάτσερ, της πρώτης γυναίκας αρχηγού κόμματος και πρωθυπουργού στη Βρετανία, που εν προκειμένω φαίνεται να αποτελεί το πρότυπο της Μαρλήν). Στο επιλογικό κομμάτι το πισωγύρισμα του χρόνου μας μεταφέρει ένα έτος νωρίτερα, στην επίσκεψη, μετά από απουσία ετών, της Μαρλήν στο πατρικό της, όπου θα συναντήσει την αδερφή της, θα έρθει ωστόσο αντιμέτωπη και με το δικό της παρελθόν, από το οποίο προσπάθησε να ξεφύγει, οι αλήθειες του όμως δεν άλλαξαν και ήρθε η ώρα να (ξανα)βγουν στη φόρα.

Παράσταση

Ένα κείμενο με χαρακτήρα φεμινιστικό και πολιτικό, μιας άλλης -αν και πρόσφατης- εποχής, μπορεί να φανεί ξεπερασμένο, καθώς οι γυναίκες, εν συγκρίσει με το παρελθόν, έχουν βρει σε πολλούς τομείς την (συν)ηγετική θέση που τους αρμόζει. Από την άλλη, καθώς το έργο δεν προϋποθέτει κάποια ιδιαίτερη δράση υπάρχει ανοικτό το ενδεχόμενο της σκηνικής μονοτονίας. Κατ' επέκταση για να μπορέσει να σταθεί με αξιώσεις στο θεατρικό και -δη σημερινό- γίγνεσθαι θα πρέπει να διαθέτει στοιχεία που το προκρίνουν, πράγμα που εν προκειμένω συμβαίνει, με μεγάλη μάλιστα επιτυχία. Κατά πρώτον έχουμε την περίπτωση μιας ευφυούς σκηνοθεσίας (Θωμάς Μοσχόπουλος) που με ευαίσθητη διάθεση, πότε με τόνο πιο κωμικό και πότε πιο δραματικό, προσεγγίζει την έννοια της χειραφέτησης εν γένει και διαχρονικά, καθώς και το τίμημα που απαιτείται για να (ξε)φύγει κανείς -αφορμή εδώ αποτελούν οι γυναίκες- από αυτήν, αναλαμβάνοντας ρόλους, όχι μόνο σε επίπεδο προσωπικό αλλά και ευρύτερα κοινωνικό. Με άλλα λόγια έχουμε να κάνουμε με τη διεκδίκηση της συμμετοχής στην “εξουσία”, με την ευρύτερη σημασία του όρου, χωρίς ομαδοποιήσεις και περιορισμούς. Η σκηνοθετική γραμμή, με γοργό ρυθμό, κινήθηκε εντός αυτών των πλαισίων και με πιστή στη βάση της, το κείμενο της Τσέρτσιλ, παρουσίασε τρεις διαφορετικές πράξεις, όλες, παρά το ανόμοιο και ετερόχρονο των ηρωίδων τους, με τρόπο ρεαλιστικό και συνάμα μοντέρνο, τοποθετημένες σε σύγχρονες συνθήκες: ένα δείπνο σε μοδάτο εστιατόριο -αν και με αλλοπρόσαλλους συνδαιτυμόνες-, στιγμιότυπα σε ένα σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον -θα μπορούσαν να αποδοθούν και πιο συμπυκνωμένα, αν συγκρίνουμε μάλιστα με την προηγούμενη πράξη που διακρινόταν από λεκτική εγρήγορση-, το συναπάντημα δύο αδερφών στην τελευταία σκηνή, που παρά την ένταση του κλίματος καταλήγει σε αυτοσυνειδησία και σφραγίζεται με τρυφερότητα.

Δεύτερο, αλλά εξίσου σημαντικό, είναι το γεγονός ότι το εγχείρημα πλαισιώνεται από έναν επταμελή, γυναικείο -αποκλειστικά- θίασο, διαφορετικών γενεών, που αποδίδει το σύνολο των ποικίλων σε κάθε πράξη ρόλων. Όπως ήδη ειπώθηκε το έργο δεν εμπεριέχει ιδιαίτερη σκηνική δράση, άρα αυτό που έχει σημασία στην περίπτωση είναι το πώς θα αποδοθούν τα λεγόμενα -περισσότερο ίσως και από το περιεχόμενό τους-, αν οι ερμηνείες θα καταφέρουν να ξεπεράσουν τον κίνδυνο μιας στατικής κατάληξης. Και εδώ έχουμε ένα μεγάλο επίτευγμα καθώς οι Μαρία Καβογιάννη, Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Βίκυ Βολιώτη, Αλεξία Καλτσίκη, Ευδοκία Ρουμελιώτη, Ειρήνη Μακρή, Άλκηστις Πολυχρόνη, με ερμηνευτική μαεστρία, δένοντας ταυτόχρονα αρμονικά, απομακρύνουν νωρίς από ένα τέτοιο ενδεχόμενο, κρατώντας ζωηρό το ενδιαφέρον σε όλη τη διάρκεια και παρά τα έτερα μέρη. Αν σταθούμε επιμέρους διακρίνουμε την άνεση της έμπειρης Μαρίας Καβογιάννη να εναλλάσσεται στους χαρακτήρες, τη σπουδαία Αλεξία Καλτσίκη σε έναν ασυνήθιστο για εκείνη ρόλο, να κινείται πειστικά ανάμεσα στη δυναμική γυναίκα και στην ευαίσθητη, φοβισμένη μορφή που βγάζει στο τέλος το σιδηρούν προσωπείο, την  Αλεξάνδρα Αϊδίνη για την αριστοτεχνική -κυρίως εκφραστική και κινησιολογική- μεταμόρφωσή της ως παλλακίδα του 13ου αιώνα. Η Βίκυ Βολιώτη θα έπειθε περισσότερο με μεγαλύτερη δυναμική ως ηγέτιδα Πάπισσα Ιωάννα, ενδιαφέρουσα και εντός πλαισίων η παρουσία της Ευδοκίας Ρουμελιώτη, ικανοποιητικές και σύμφωνες με τη σκηνοθετική γραμμή και το δέσιμο της ομάδας ήταν οι νεότερες Ειρήνη Μακρή και Άλκηστις Πολυχρόνη. Απολύτως επιτυχή κρίνονται τα κοστούμια -ιδιαίτερα της πρώτης πράξης- (Κλαιρ Μπρέισγουελ) και το minimal, αρκούντως ωστόσο λειτουργικό για την εκάστοτε περίπτωση, σκηνικό (Ευαγγελία Θεριανού).   

Σύνολο: Μια παράσταση που η σκηνοθετική της προσέγγιση αποδεικνύει ουσιαστική μελέτη και ενασχόληση με το κείμενο, αναδεικνύει με χιούμορ, ευαισθησία και ταυτόχρονα με έμμεση κριτική ματιά και νηφαλιότητα, χωρίς περιττές εξάρσεις ή απλουστεύσεις, ένα θέμα στην επιφανειακή του οπτική ξεπερασμένο στη σημερινή εποχή, που προεκτείνεται όμως πέρα από το πρώτο πλάνο του. Το εγχείρημα υποστηρίζεται από ερμηνείες αξιώσεων, συναισθήματα εναλλάσσονται και εν τέλει δίνεται αφορμή για σκέψεις βαθύτερες, ίσως και πιο προσωπικές, που αφορούν τον συσχετισμό -ή μη- επιτυχίας και ευτυχίας. Από τα δυνατά χαρτιά της φετινής σεζόν.

Πληροφορίες για την παράσταση θα βρείτε εδω