Είδαμε: «Τριαντάφυλλο στο στήθος» του Τ. Ουιλιάμς σε σκηνοθεσία Γ. Τσουρή / Κατακόκκινο μα κάπως μαραμένο
2024-11-10Το πάλαι ποτέ ένδοξο σινεμά ΠΤΙ ΠΑΛΑΙ, πλήρως ανακαινισμένο, επανασυστήνεται ως θέατρο, στοχεύοντας να διαγράψει μια νέα σημαντική πορεία στην εγχώρια σκηνή. Πρώτη παράσταση ένα έργο ορόσημο του Τενεσί Ουίλιαμς, το Τριαντάφυλλο στο στήθος, όχι συχνά παρουσιαζόμενο επί σκηνής. Κείμενο συγκριτικά λιγότερο λυρικό από τα υπόλοιπά του, πιο προσωπικό, με έντονα κωμικά στοιχεία, στοχεύει να ξορκίσει πολλά από τα προβλήματα της αμερικάνικης κοινωνίας του τότε, την επέλαση του μακαρθισμού, την προσπάθεια των μικροαστών για κοινωνική άνοδο, τις ψυχολογικές νευρώσεις, τις προσκολλήσεις στην πλασματική ηθική. Πατώντας στα καλούπια της ηθογραφίας εκτείνεται σε κωμικοτραγικό ψυχογράφημα καθημερινών χαρακτήρων της εποχής. Το έργο, τοποθετημένο χρονικά στη δεκαετία του 50, θέτει ως επίκεντρο την ζωή της Σεραφίνα, μιας Ιταλοαμερικανίδας χήρας, με ορκισμένη πίστη στη μνήμη του νεκρού συζύγου της. Ένας άγνωστος άντρας, ο Αλβάρο, εμφανίζεται ξαφνικα στην ζωή της και σταδιακά θα την οδηγήσει σε αναθεώρηση των πιστεύω της, γεγονός που επιτείνεται από την αποκάλυψη ότι ο σύζυγός της την απατούσε. Πολλές νύξεις για τον οικογενειακό βίο του συγγραφέα -ψυχωτική αδερφή-, αλλά και την προσωπική του ζωή -πολύχρονη σχέση με έναν Ιταλό μετανάστη, οδηγό φορτηγού, όπως ο Αλβάρο στην ιστορία, τον οποίο συνάντησε τυχαία στη Σικελία και έκτοτε γίνεται εκείνος που εξισορροπούσε τις καταθλιπτικές του κρίσεις- είναι φανερές. Το κείμενο συντάχθηκε κατά τη διάρκεια της σχέσης του με τον Ιταλό σύντροφό του, την πλέον ευτυχισμένη της ζωής του, για αυτό πολλά είναι τα χαρούμενα στιγμιότυπα εντός του. Ο ίδιος ο συγγραφέας ανέφερε ότι αγγίζει την κωμωδία.
Με αυτήν -και μόνο- την οπτική, την αστεΐζουσα, ο Γιωργής Τσουρής οργάνωσε την σκηνοθετική του πρόταση. Εγχείρημα ενδιαφέρον, αφού παρεκκλίνει από τον κανόνα των κειμένων του Ουίλιαμς. Ωστόσο, ο λυρισμός, το βάθος, το συναίσθημα, που υπολανθάνουν στο σύνολο αυτών έμειναν στο περιθώριο. Έτσι έχουμε την περίπτωση ενός απλού love story, με μια -αναμενόμενη- ευτυχή κατάληξη. Μια επιφανειακή προσέγγιση, με τα κωμικά στοιχεία όχι απλώς να υπερτερούν, αλλά να αποτελούν το αποκλειστικό δραματουργικό στοιχείο του ποικιλόμορφου κόσμου του Ουίλιαμς, στοχεύοντας πιθανόν σε ένα μαζικό δεκτικό αποτέλεσμα. Το πρωταγωνιστικό δίδυμο λειτούργησε πιστά σε αυτήν την ιδέα. Η Μαρία Καβογιάννη στον ρόλο της Σεραφίνα, μιας γυναίκας που ακροβατεί ανάμεσα στον πόνο και την επιθυμία, το πρέπον και το μη, που αναστατώνεται από το ξαφνικό σκίρτημα αλλά ταυτόχρονα διστάζει, ήταν στην ουσία χωρίς διακυμάνσεις, με επίπεδη κωμική ροπή, που δεν αναδείκνυε τον εμβληματικό ρόλο της πάσχουσας χήρας γυναίκας. Στο ίδιο μήκος και ο χαρακτήρας του Αλβάρο, του γοητευτικού, καλοσυνάτου άντρα κατά τον Ουίλιαμς, που αποδόθηκε από τον Μάκη Παπαδημητρίου ως κουτοπόνηρος και ατσούμπαλος νεαρός. Δύσκολα μπορούμε να πειστούμε με μόνο μέσο τη σωρεία κωμικών στιγμών για την τυχαία συνάντηση, τον κεραυνοβόλο, αρχικώς μονομερή, έρωτα, στα συναισθήματα που αναπτύσσονται σταδιακά σε αμφότερους και τελικά ότι τα στερεότυπα νικιούνται και έχουμε το χαρμόσυνο τέλος. Οι δυο καλοί ηθοποιοί κλήθηκαν να ανταποκριθούν σε ρόλους που παρέπεμπαν περισσότερο σε φαρσοκωμωδία, παρά σε συναισθηματικούς χαρακτήρες με κωμικές αποχρώσεις. Λίγο-πολύ κινήθηκαν εντός γνωστών τους πλαισίων, χωρίς υψηλές απαιτήσεις, δεν ανέδειξαν το εύρος, τόσο το ερμηνευτικό που οι ίδιοι διαθέτουν, όσο και το δραματικό του κειμένου. Παρόμοια, χωρίς εκπλήξεις, κινήθηκαν και οι υπόλοιποι ηθοποιοί. Συμπαθές το σκηνικό (Σάκης Μπιρμπίλης), δωμάτιο-εργαστήριο ραπτικής ενός μεσοαστικού σπιτιού, με μεγάλα παράθυρα, όπου κατά καιρούς διακρίνουμε απέξω τους να διέρχονται ήρωες του έργου, χωρίς να προκύπτει κάποια νοηματική σύνδεση ή εννοιολογικός συμβολισμός.
Σύνολο: Μια τίμια παράσταση για να περάσει ευχάριστα το ευρύ κοινό. Προτερήματά της η ζωντάνια της και η παρουσίασή της με όρους του σήμερα. Δραματουργικά, ωστόσο, δεν εμβαθύνει στον λεπτεπίλεπτο, “μυρωδάτο” κόσμο του Ουίλιαμς. Τον αντικρίζει με δισταγμό και τελικά από απόσταση.
Ταυτότητα της παράστασης & εισιτήρια: ΕΔΩ