Ο Γιός του Σαούλ

Γιατί κάποιος να κάνει [άλλη] μια ταινία για το Ολοκαύτωμα;
Γιατί κάποιος να θέλει να δει [άλλη] μια ταινία για το Ολοκαύτωμα;

Και στις δύο ερωτήσεις η απάντηση μπορεί να είναι η Μνήμη. Αλλά στην περίπτωση της πρώτης μεγάλου μήκους ταινίας του Ούγγρου σκηνοθέτη László Nemes, που κέρδισε το μεγάλο βραβείο στο Φεστιβάλ των Καννών και τις εντυπώσεις κοινού και κριτικών και μαζί την υποψηφιότητα για ξενόγλωσσο Όσκαρ από την Ουγγαρία, η απάντηση μπορεί να μην είναι μονάχα μία. Ο Γιός του Σαούλ δεν είναι μια ακόμα ταινία για το Ολοκαύτωμα. Δεν είναι μια ταινία για αυτά που ξέρουμε, μια ταινία για αυτά που έχουμε δει. Είναι μια νέα ταινία για ένα θέμα παλιό. Για τον άνθρωπο που στέκεται όρθιος εν μέσω μιας ολοκληρωτικής καταστροφής. Πραγματικής και ηθικής.

Ο Σαούλ, που τον υποδύεται ο εκκωφαντικός Giza Rοhrig, είναι ένας από τους επιλεγμένους κρατούμενους, τους ονομαζόμενους capo. Εβραίοι που αναγκάζονται να δουλεύουν για τους Ναζί στα στρατόπεδα εξολόθρευσης, συγκεκριμένα στα κρεματόρια. Οδηγεί ανθρώπους στο θάνατο, ξεπλένει τα υπολείμματα τους από τους θαλάμους, φτυαρίζει τις στάχτες τους στα ποτάμια, περιμένοντας να έρθει η σειρά του να οδηγηθεί και ο ίδιος στον θάνατο. Μια μέρα ο Σαούλ βλέπει το σώμα ενός νεκρού παιδιού που πιστεύει πως είναι γιός του και αναλαμβάνει –κόντρα σε όλα- να θάψει το σώμα όπως αρμόζει. Σε ολόκληρη την ταινία η κάμερα είναι επικεντρωμένη επάνω στον Σαούλ,  τον ακολουθεί, τον συνοδεύει, τον συντροφεύει σε ένα μαρτυρικό ταξίδι, υπονοώντας και όχι δείχνοντας όλες τις φάσεις της φριχτής διαδικασίας των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Σαν άλλη Αντιγόνη, ο Σαούλ ψάχνει να βρει εμμονικά έναν τρόπο ψυχικής επιβίωσης, έναν τρόπο απέναντι στον θάνατο που έχει ήδη επέλθει, έναν τρόπο απέναντι στην εξουσία που έχει ήδη κυριαρχήσει, έναν τρόπο απέναντι στην απόλυτη κατάπτωση του ανθρώπινου είδους που όταν δεν του μένει τίποτε άλλο, πρέπει τουλάχιστον να μπορέσει να θάψει τους νεκρούς του όπως αρμόζει.

Ο Γιος του Σαούλ δεν είναι άλλη μια ταινία που μιλάει για το Ολοκαύτωμα. Είναι μια σπουδαία ταινία, δύσκολη αλλά και επίκαιρη, κινηματογραφημένη ασφυκτικά, στο κέντρο μιας Ευρώπης που γονατίζει από νέες πληγές και που αν δεν βρει τρόπο να θάψει τις παλιές της πληγές δεν θα μπορέσει τελικά να πάει πολύ μακριά ακόμα.

Βραβεία:
Υποψήφιοτητα για ΟΣΚΑΡ Ξένης Ταινίας
Cannes Official Competition 2015, Grand Prix
Διεθνές Βραβείο Κριτικών (FIPRESCI), Cannes 2015
Bραβείο Francois Chalais, Cannes 2015
Βραβείο Vulcain για καλύτερο ήχο, Cannes 2015