Ο Θείος Άqης απόλαυσε το "Χρονικό Ενός Δυσλεκτικού" στο Θέατρο 104

Μου αρέσουν πολύ τα θεατρικά έργα που δεν σε βασανίζουν, που σε κάνουν και να γελάς ή να πικρογελάς, να συγκινείσαι και να προβληματίζεσαι. Ένα τέτοιο έργο παίζεται στο Θέατρο 104 και μάλιστα για δεύτερη χρονιά. Είναι ο μονόλογος «Το χρονικό ενός δυσλεκτικού», που βασίζεται στη βραβευμένη νουβέλα του καθηγητή Γιάννη Πάσχου, με τον Δημήτρη Μαμιό στον ρόλο του δυσλεκτικού, υπό τη σκηνοθετική ματιά του Ντίνου Ψυχογιού.

Ας ξεκινήσουμε από το σκηνικό. Ο Ντίνος Ψυχογιός ήθελε να «πνίξει» τον Δημήτρη Μαμιό στα βιβλία. Η σκηνοθετική προσέγγιση πραγματοποιήθηκε εξαιρετικά από τα χέρια της Νίκης Ψυχογιού που μετέτρεψε τη σκηνή στο ισόγειο του 104 σε «σελίδες» μες το μυαλό ενός δυσλεκτικού. Αιωρούμενα «τοτέμ» βιβλίων, σαν σημαδούρες, σαν εκκρεμή, ίσως και σαν κρυψώνες.

Μια κίτρινη λάμπα (ωραίοι οι φωτισμοί γενικά!) δίνει έμφαση στις σκηνές ανάγνωσης, ένα τείχος βιβλίων που χτίζεται σιγά-σιγά κάθε φορά που ο ήρωάς μας ζορίζεται, χάρτες και εικόνες βιολογίας. Όλα αυτά γίνονται εργαλεία στα χέρια του σκηνοθέτη για να απογειώσουν την ερμηνεία του Δημήτρη Μαμιού και το ακάματο παίξιμό του (το ιδρώνει το πουκάμισο!).

Μέσα σε 70 λεπτά η νουβέλα του Πάσχου, ζωντανεύει μπροστά στα μάτια μας μέσα από την αφήγηση της σχολικής (κυρίως) ζωής του ήρωα που βίωσε από πολύ μικρός μια διαφορετικότητα ακατανόητη για τους γύρω του. Οι έννοιες της πίστης στον εαυτό μας, της φιλομάθειας, του αυτοσαρκασμού αποτυπώνονται στο έργο καθώς ο πιτσιρικάς μεγαλώνει σε ένα ορεινό χωριό της Ηπείρου κοντά στο βουνό Τόμαρος στη δεκαετία του 1960.

Το ταξίδι ξεκινάει από τα πρώτα μαθητικά χρόνια με τα πρώτα «ορνιθοσκαλίσματα» σε τετράδια. «Ορνιθοσκαλίσματα» στην κυριολεξία όμως, αφού γέμιζε ολόκληρα τετράδια με το δικό του ιδεογραφικό αλφάβητο που μόνο ο ίδιος μπορούσε να «διαβάσει».

Τα χρόνια του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου περιγράφονται από τον Δημήτρη Μαμιό με υπέροχο λόγο και κίνηση. Ένα θεατρικό «μαμούνι» που σε πείθει για όσα σου διηγείται με τις ατάκες του, τα παραληρήματά του, τα τραγούδια και όλα όσα «εφευρίσκει» πάνω στη σκηνή για να μας περάσει το μήνυμά του.

Γιος δασκάλων, με τη δυσλεξία να είναι κάτι άγνωστο, ο πρωταγωνιστής μας θα φάει ξύλο, θα επισκεφθεί γιατρούς στα Γιάννενα -που φαντάζουν μεγάλη πολιτεία στα παιδικά του μάτια- θα τσακωθεί με τον πατέρα του έχοντας πάντα την προστασία της μητέρας του. Οι σχέσεις πατέρα-γιου ιδιαιτέρως, αποτυπώνονται πολύ έντονα στη θεατρική απόδοση.

Παρόμοιες κατστάσεις βιώνει και ανάμεσα στις παρέες, με τον λόγο του και τη γραφή του να τον ταλαιπωρούν στα μαθητικά χρόνια. Η σκληράδα συμβαδίζει με ψήγματα καλοσύνης αλλά και με τις έννοιες της φιλίας και του έρωτα. Άλλωστε, μαθαίνουμε για τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα, καθώς και για την επίμονη προσπάθειά του να ξεφύγει από το άγνωστο στίγμα που κουβαλάει, να μπορέσει να γράψει και να διαβάσει.

Αν ο κόσμος των παιδιών είναι παράξενα γοητευτικός, σκεφτείτε πόσο περίεργος, άγριος και σκληρός, μα τελικά ξεχωριστός, είναι ο κόσμος ενός «διαφορετικού» παιδιού που κανείς δεν ξέρει τι του συμβαίνει! Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Γιάννης Πάσχος διαγνώστηκε επισήμως με δυσλεξία στα 45 του χρόνια! 

Τελικά, με ένα μαγικό τρόπο ο πρωταγωνιστής μας θα βρει το δρόμο του και θα «τα καταφέρει»! Μια εξέλιξη που δεν ξέρω αν έχουν όλα τα δυσλεκτικά παιδιά ωστόσο ναι, θα πρέπει να έχουν - με την κατάλληλη υποστήριξη φυσικά. Κάτι που στη σύγχρονη παιδαγωγική και σχολική ζωή κάπως έχει βελτιωθεί αφού η δυσλεξία διαγνώσκεται, αναγνωρίζεται και τα παιδιά αντιμετωπίζονται με τα δικά τους «μέτρα και σταθμά».

Κι όπως ο ήρωάς της παράστασης, προχωρούν ισότιμα στη ζωή. Κάτι που το αξίζουν. Μα, τι ωραίο έργο!

* Κάθε Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 18:15 στο Θέατρο 104, Ευμολπιδών 41