Ο Θείος Άρης διαπίστωσε ότι «Πάντα υπάρχει το αύριο»

Είναι αυτή η μαγική στιγμή γυρω στις 9 το βράδυ που η ταινία ξεκινάει και δεν έχει καλά καλά βραδιάσει. Θερινό σινεμά, καμιά μπύρα, ο κόσμος χαλαρός, η παρέα σου καλή, η ζέστη μόνιμα πάνω από την πόλη.

Ασπρόμαυρο το φιλμ, φόρος τιμής σε ένα σινεμά που πέρασε και άφησε εποχή. Η Πάολα Κορτελέζι σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί σε μια από τις καλύτερες ιταλικές ταινίες των τελευταίων χρόνων, το «Πάντα υπάρχει το αύριο» ή «C’è ancora domani».

Μαζί της ο «σύζυγος» Ιβάνο που υποδύεται έξοχα ο Βαλέριο Μασταντρέα, που έπαιζε και στο «Τέλειοι ξένοι», η Ρομάνα Ματζιόρα Βεργκάνο στο ρόλο της κόρης και η Εμανουέλα Φανέλι ως καλή φίλη.

Πριν σας πω τι έχουμε εδώ, να σημειώσω ότι ανάμεσα στις ευρωπαϊκές ταινίες, οι ιταλικές είναι αυτές που θεωρώ πιο «κοντά» μου. Δεν είναι τα «ούνα φάτσα, ούνα ράτσα» και λοιπά, αλλά κάτι απροσδιόριστα οικείο. Νομίζω ότι αν δείτε την ταινία θα βρείτε πολλές ομοιότητες. Για να το χαλαρώσω και λίγο, ο απόλυτος, προσωπικός, κινηματογραφικός μου τρόμος με πιάνει όταν διαβάσω για γαλλική ταινία που έκοψε 10 εκατομμύρια εισιτήρια. Με τις ιταλικές,πέφτω διάνα!

Έτσι, στην περίπτωση του «Πάντα υπάρχει το αύριο» δεν φοβήθηκα ότι είναι εισπρακτική επιτυχία, ούτε την μια και μόνη κακή κριτική που διάβασα σε γνωστό μέσο και ξεπερνάει τη γραφικότητα.

Έφτασα στην 5η παράγραφο για να σας πω απλά «δείτε το». Θείος είμαι και πολυλογώ. Βρισκόμαστε κάπου μετά το τέλος του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου και ενώ με ένα έξυπνο εύρημα γνωρίζουμε τις ημέρες και το μήνα, τη χρονιά θα την μάθουμε στο τέλος και υπάρχει λόγος...

Η αιώνια πόλη, η Ρώμη, προσπαθεί να συνέλθει. Όλη η Ιταλία προσπαθεί να συνέλθει από τα 20 χρόνια φασιστικής διακυβέρνησης και μιας πικρής ήττας στον πόλεμο.  Η πρωταγωνίστριά μας, η Ντέλια, προσπαθεί να τα βγάλει πέρα σε ένα υπόγειο σε μια εργατική γειτονιά της πόλης. Οι δύο γιοί της συμπεριφέρονται σαν αγρίμια, ενώ η κόρη πρέπει να δουλεύει γιατί «κορίτσι-πράμα»... σιγά μην πάει και σχολείο στα 17. Ένας πεθερός κατάκοιτος που μόνο απαιτεί και καθοδηγεί τον γιο του, τον κακοποιητικό Ιβάνο, πόσο να δείρει την Ντέλια ώστε να μην ενοχλείται ο ίδιος. Ο ίδιος ο Ιβάνο, συγκεντρώνει όλα τα θλιβερά χαρακτηριστικά των δήθεν αρσενικών. Απαιτεί φαγητό, ποτό, τα τυχερά του τα βράδια, το χαρτάκι του, σηκώνει και χέρι όποτε «χρειάζεται».

Στο έργο θα δούμε την καθημερινότητα της Ντέλια, τις διαφορετικές δουλειές που κάνει για να φέρει ένα κάποιο εισόδημα. Μανταρίσματα, επιδιορθώσεις ομπρελών, ενέσεις σε ασθενείς. Σε αυτή την ίδια, μονότονη καθημερινότητα, η Κορτελέζι συναντά συγκεκριμένες φιγούρες που θα επηρεάσουν τη δραματουργία. 

 

Τα πράγματα, όμως, περιπλέκονται στο σπίτι. Ένα γράμμα στο όνομά της καταφτάνει, η φτώχεια δεν ξεπερνιέται, η κόρη φέρνει τον γαμπρό και τα πεθερικά στο σπίτι, ενώ η ίδια βιώνει καθημερινά βία σε κάθε μορφή.

Σε αυτές τις σκηνές, δεν ακούμε και δεν βλέπουμε τίποτα, ή πιο σωστά βλέπουμε ένα τραγικό μιούζικαλ να περνάει από μπροστά μας. Η πανταχού παρούσα γειτονιά, εδώ είναι απούσα. Μόνο αποκούμπι μια φίλη που έχει πάγκο στη λαϊκή αγορά και ένας Αμερικανός στρατιώτης.

Η Ντέλια αποφασίζει και καταστρώνει ένα σχέδιο. Το γράμμα που έλαβε στο όνομά της την έχει ταράξει. Η κόρη της -που την βλέπει να παίρνει έναν σύζυγο, ίδιο με τον βίαιο πατέρα της- την βάζει σε σκέψεις. Η ιστορία εξελλίσεται με αρκετές δόσεις χιούμορ μέχρι το απροσδόκητο τέλος.

Ακόμα και οι «αφελείς» και προφανείς σκηνές που θα δείτε, υπηρετούν τον φόρο τιμής που αποτίει η Κορτελέζι στον ιταλικό νεορεαλισμό. Από τις πιο όμορφες σκηνές, αυτές που οι φίλες καπνίζουν ένα τσιγάρο. Άλλωστε, το κάπνισμα θεωρήθηκε μέσο χειραφέτησης κάποτε... Επίσης, αγάπησα τις σκηνές που θυμίζουν το «Τρέξε Λόλα, Τρέξε»!

Με έξυπνες δόσεις φεμινισμού, με θανατηφόρες ατάκες για τη θέση της γυναίκας όπως ήταν αντιληπτή, με θετικό πρόσημο για τις γυναίκες που αγωνίστηκαν για την χειραφέτησή τους, με πολλά μηνύματα για έναν κόσμο που πίστεψε στη δημοκρατία και στη συμμετοχή σε αυτή...

Όσο για το τέλος, υπάρχει αγωνία, υπάρχει ο απο μηχανής θεός, υπάρχει πάντα η ελπίδα και το όραμα για κάτι μεγαλύτερο από εμάς.

Και Πάντα υπάρχει το αύριο.

 

Στους κινηματογράφους από τις 11 Ιουλίου σε διανομή της Weirdwave.

Σκηνοθεσία: Πάολα Κορτελέζι. Σενάριο: Φούριο Αντρεότι, Τζούλια Καλέντα, Πάολα Κορτελέζι. Ηθοποιοί: Πάολα Κορτελέζι, Βαλέριο Μασταντρέα,