Ο Θείος Άρης έβγαλε διαβατήριο για τα «Ανεξάρτητα Κράτη» στο Θέατρο Χώρα

Αν θέλετε ένα γεμάτο έργο,  χορταστικό σαν τραπέζι Χριστουγέννων και εφιαλτικό σαν τραπέζι Χριστουγέννων αλλά με συγγενείς, τότε τα «Ανεξάρτητα Κράτη» είναι το πλέον κατάλληλο.

Χορταστικό γιατί οι 8 ηθοποιοί δίνουν πραγματικό ρεσιτάλ στη σκηνή του Θεάτρου Χώρα. Εφιαλτικό γιατί καταγράφει και περιγράφει μια σκοτεινή υπόθεση, ξεχασμένη από το ευρύ κοινό όπως τα περισσότερα δεινά σε αυτή τη χώρα.

Την Υπόθεση Τσιρώνη, τη θυμάμαι αμυδρά από προσωπική ενασχόληση με τα πρώτα μεταπολιτευτικά χρόνια. Το αφήγημα ήταν ότι ένας «τρελός» γιατρός ταμπουρώθηκε στο σπίτι του μέχρι που αυτοκτόνησε μήνες μετά. Το πιο εντυπωσιακό ήταν ότι είχε κηρύξει το σπίτι του σε «ανεξάρτητο κράτος». Το έργο μας ταξιδεύει πίσω στο χρόνο, στο καλοκαίρι του 1978 μέχρι και τα Χριστούγεννα του ίδιου έτους. Ήδη από τον Δεκέμβριο του 1977 και έπειτα από καταδίωξη της αστυνομίας, ο γιατρός Βασίλης Τσιρώνης κλείνεται στο διαμέρισμά του στο Φάληρο μαζί με την οικογένειά του, αρνείται να παραδοθεί και ύστερα από τετράμηνη πολιορκία το κηρύσσει «ανεξάρτητο κράτος». Στις 11 Ιουλίου 1978, γύρω στις τέσσερις τα ξημερώματα, στα γραφεία γνωστής εφημερίδας φτάνει η είδηση του θανάτου του γιατρού μετά από εντολή του υπουργείου Δημόσιας Τάξης Μπάλκου για επέμβαση και τερματισμό της πολιορκίας. 

Αυτοκτονία ή δολοφονία; «Άσε τον τρελό στην τρέλα του» ή αυτά τα πράγματα είναι επικίνδυνα για τη Δημόσια Τάξη; «Υπάρχει Κράτος;» αναρωτιόταν η πανίσχυρη εφημερίδα «Το Βήμα» του Οργανισμού Λαμπράκη. Και το Κράτος-υποθέτουμε ότι-απάντησε 4 μέρες μετά…

Γινόμαστε μάρτυρες της ζωής των δημοσιογράφων του Οργανισμού (ένας ήταν ο Οργανισμός), ακολουθώντας τη φανταστική ιστορία της Μαρίας Θεοφίλου-Πέτροβιτς, μιας νεαρής δημοσιογράφου, η οποία γοητευμένη από την περίπτωση του γιατρού αποφασίζει να εισχωρήσει στην υπόθεση και να μάθει την αλήθεια σχετικά με τις συνθήκες του θανάτου του. Ήταν αυτοκτονία, όπως ισχυρίστηκε η αστυνομία, ή κρατική δολοφονία;

Ας ξεκινήσω λίγο ανάποδα. Το σκηνικό, τα φώτα και η μουσική συμπρωταγωνιστούν με τους 8 ηθοποιούς. Η Νατάσσα Παπαστεργίου έχει κάνει τρομερή δουλειά στη σκηνή, όπως και ο Βασίλης Κλωτσοτήρας στα φώτα και ο Κώστας Νικολόπουλος στην πρωτότυπη μουσική. 

Τα γραφεία της εφημερίδας είναι τόσο ‘70s όσο και τα «Κύθηρα» του Μητροπάνου, η Μεταπολίτευση και τα παντελόνια-καμπάνα. Σε αυτή τη σκηνή των γραφείων, κάποια στιγμή, ένα θα λειτουργήσει ως… «ανεξάρτητο κράτος» όπως το σπίτι του Τσιρώνη. 

Το κείμενο του Αντώνη Τσιοτσιόπουλου και του Γιώργου Παλούμπη είναι μεστό, απολαυστικό στις εναλλαγές των διαλόγων και κρατάει σε εγρήγορση τους θεατές. Τηλέφωνα που χτυπούν, ο κύριος Χρήστος, ο Υπουργός, ο Αρχηγός της Αστυνομίας. Παραγγελίες για καφέ, βαρύ αυθεντικό παλιομοδίτικο λεκτικό, και όχι μόνο, «πέσιμο» στη «μικρή» ιδεολόγο Μαρία, συζητήσεις για χαρτάκι, ζώδια και γκόμενες. 

Ουσιαστικά, οι δύο συνεργάτες δεν έφτιαξαν ένα καταγγελτικό βαρύ έργο, αλλά έστησαν όλο τον μικρόκοσμο των late ‘70s και των γραφείων της εφημερίδας μέσα από τους διαλόγους τους. Ο Γιώργος Παλούμπης σκηνοθετικά μου αρέσει οπότε δεν είμαι αμερόληπτος. Από τον «Εθνικό Ελληνορώσων», στον «Κωλόκαιρο», τα «Αξύριστα Πηγούνια» και τα «170 Τετραγωνικά» παίζει όμορφα με τους ηθοποιούς του και στο συγκεκριμένο έργο ανακάτεψε λίγο την τράπουλα των «συνήθων υπόπτων» Αλεξίου-Δημόπουλου-Παπαδημητράτου-Σταμουλακάτου-Τσιοτσιόπουλου. Είναι όμως υπέροχη αυτή η αρχική πεντάδα που παίζει καιρό μαζί. 

Μαζί τους οι εξαιρετικές Βασιλική Διαλυνά, Άλκηστις Ζιρώ και Ελεάνα Καυκαλά. Η Ζιρώ έχοντας τον κεντρικό ρόλο της «Μαρίας» κυριαρχεί στα αριστερά της σκηνής, στο γραφείο της, στο γραφείο του διευθυντή, στο κουζινάκι. Είναι άψογη στο ρόλο της ιδεολόγου δημοσιογράφου, υψώνει τη φωνή όταν πρέπει, κλιμακώνει όμορφα το παίξιμό της. Η Βασιλική Διαλυνά θαρρείς και βγήκε από ελληνική ταινία της εποχής είναι απολαυστική και συγκινητική ως εργαζόμενη αλλά και… σύζυγος του Στάθη Σταμουλακάτου. Η Ελεάνα Καυκαλά στο ρόλο της φωτογράφου της εφημερίδας υποστηρίζει απόλυτα την παράσταση.

Ένα σχόλιο για το θέμα του φύλου στο έργο. Το ζήτημα της πατριαρχίας και της χειραφέτησης της γυναίκας αποτυπώνεται μοναδικά και με ιδιαίτερη ευφυία από τον Παλούμπη και τον Τσιοτσιόπουλο. Σχόλια, χειρονομίες, γλώσσα του σώματος και βία. Όλα τριγύρω αλλάζουνε και όλα τα ίδια μένουν!

Τέλος, για τους άνδρες ηθοποιούς ειλικρινά θα αδικήσω κάποιον αν αρχίσω να γράφω. Θα σταθώ στη φοβερή φιγούρα (καμπαρντίνα, μαλλί, ύφος) του αστυνομικού συντάκτη που ερμηνεύει ο Αντώνης Τσιοτσιόπουλος, στον «απίστευτο» διευθυντή Θάνο Αλεξίου με τις ατάκες του, στον Στέλιο Δημόπουλο, μαζεμένο συντάκτη του καλλιτεχνικού χώρου, που δεν διστάζει να μεταμορφωθεί σε βίαιο τέρας όπως μόνο ο Δημόπουλος ξέρει, στον τρομακτικό Στάθη Σταμουλακάτο που εξελίσσει έργο με το έργο τον επί σκηνής θυμό και την ειρωνεία του και τέλος στον απίστευτα «γλοιώδη» για τις ανάγκες της παράστασης Μάκη Παπαδημητράτο που έπαιζε εκπληκτικά με το σώμα του.

Όπως καταλάβατε, το έργο το αγάπησα, τόσο για τη θεματική που αγγίζει με έξυπνο και ευρηματικό τρόπο, όσο και για τις ερμηνείες των ηθοποιών και το σκηνικό. Θεωρώ ότι θα είναι από τις καλύτερες παραστάσεις της σεζόν.

Πληροφορίες Παράστασης θα βρείτε πατώντας εδώ