Όταν το τηλέφωνο χτυπήσει... η ποίηση θα σας μιλήσει!
2020-12-18
Μια γερή δόση αισιοδοξίας ή αλλιώς ένα ελπιδοφόρο μήνυμα μέσα στη συννεφιασμένη περίοδο. Καλών και δέκτης δύο άγνωστα μεταξύ τους πρόσωπα και συνδετικός κρίκος η ποίηση.
Η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση φέρνει στην Ελλάδα τη σύλληψη του Théâtre de la Ville και μας προ(σ)καλεί να αναμείνουμε στο ακουστικό μας. Όταν το τηλέφωνο χτυπήσει, από την άλλη άκρη… η ποίηση θα μας μιλήσει!
Λίγο πριν τις 6, η νύχτα έχει έρθει, έξω βρέχει δυνατά, παραμονές ενός ακόμα σαββατοκύριακου καραντίνας. Περιμένω με ενδιαφέρον και, είναι αλήθεια, με αγωνία το τηλεφωνικό ραντεβού. Απαντώ με το πρώτο χτύπημα. Είναι σχεδόν αλλόκοτο να ανοίγεις διάλογο με έναν άγνωστο και να εξωτερικεύεις ενδότερες σκέψεις. Ερωτήσεις και απαντήσεις που “ελευθερώνουν” συναισθήματα και ένας διάλογος που στοχεύει ακριβώς εκεί, στο να ανοίξει την πόρτα της η ψυχή, έστω και για λίγο. Κοινός παρονομαστής η ποίηση, αυτή θα κάνει δυο αγνώστους να απενοχοποιηθούν, καλύπτοντας ταυτόχρονα και την ανάγκη για επαφή με τον πολιτισμό, που πλήττεται βαριά λόγω των συνθηκών.
Είμαι ο Αργύρης και θέλω να μάθω μερικά πράγματα για σένα, ακούω από την άλλη πλευρά του ακουστικού και απαντώ χωρίς δισταγμό σε ό,τι με ρωτά. Αυτόματη οικειότητα. Τι βλέπεις από το παράθυρό σου, είναι μια από τις επόμενες κουβέντες του, για να δώσω την περιγραφή μιας μάλλον πεζής εικόνας. Ωστόσο, με την παρότρυνση του άγνωστου και ταυτόχρονα παράδοξα οικείου συνομιλητή μου, θα αναζητήσω σε αυτήν κάτι όμορφο, ποιητικό, προσπαθώντας ακόμα να δω και πιο μακριά της, όπως συμβαίνει με το βλέμμα της ψυχής. Στο επόμενο εικοσάλεπτο μιλάμε για τις δουλειές μας, για βιβλία, ταξίδια, τη διάθεσή μας, κλήθηκα να δώσω τη δική μου οπτική για την ποίηση, να την εντοπίσω στην καθημερινότητά μου, να θυμηθώ μια "ποιητική στιγμή" μου, να ονειρευτώ μια αντίστοιχη στο μέλλον. Αν υποθέσουμε ότι ο συνομιλητής μου είχε τον πρόσκαιρο ρόλο ψυχαναλυτή, τότε και η "γνωμάτευση" φαντάζει επακόλουθη. Το ποίημα του Ελύτη που διαλέγει να μου απαγγείλει στο κλείσιμο του διαλόγου (ΑΚΙΝΔΥΝΟΥ, ΕΛΠΙΔΟΦΟΡΟΥ, ΑΝΕΜΠΟΔΙΣΤΟΥ) μου μιλάει κατευθείαν, ίσως και ως μια μυστική συνταγή: στην απέραντη θάλασσα μια άδεια βάρκα πλέει, μια λύπη που δεν κοπάζει, η λειψή ομορφιά, η φανέρωση του νέου, του άγνωστου, που φαντάζει λαμπερό και ελπιδοφόρο. Κλείνοντας το τηλέφωνο νιώθω την ανάγκη για φρέσκο αέρα. Από το ανοικτό παράθυρο αυτήν τη φορά αντικρίζω φωτεινές εικόνες και περισσότερα χρώματα.
Η ανάγκη για επικοινωνία:
Ο ηθοποιός στην άλλη γραμμή του τηλεφώνου είναι ο Αργύρης Ξάφης και όπως μας αναφέρει μετά την ποιητική συνεδρία, με το project αυτό καλύπτει την προσωπική του ανάγκη να επικοινωνήσει, «θέλω να ακούσω, να μιλήσω, να απαγγείλω για κάποιον -δεν έχει σημασία για ποιον-, παρά να εκπέμψω τέχνη. Δημιουργείται αντίστροφη από την αναμενόμενη κίνηση. Αντιστρέφεται το άγχος που δημιουργεί η αδυναμία πρόσβασης στις παραστατικές τέχνες, ένα άγχος σχεδόν υπαρξιακό για μας τους καλλιτέχνες, που εκφράζεται ενίοτε με μια βεβιασμένη υπερπαραγωγικότητα. Λειτουργεί σαν μια ευκαιρία να ακούσουμε την κοινωνία, να ακούσουμε αυτούς που διψάνε για τέχνη και για αντίδωρο στον χρόνο τους τους χαρίζουμε μια διαισθητική στην πραγματικότητα και μοναδική για αυτούς απαγγελία ενός ποιήματος. Αυτό το θεωρώ πραγματικά έξυπνο και αναγκαίο για τη στιγμή, αλλά πρωτίστως για τους ανθρώπους, που δεν βλέπουν και δεν ακούν πια κάτι ζωντανό, αλλά και για μας τους καλλιτέχνες είναι σαν μια δυνατότητα πραγματικής ψυχικής τροφοδοσίας».
Για τον τρόπο που κάθε φορά επιλέγεται ένα ποίημα για απαγγελία μας εξηγεί ότι έχει δημιουργηθεί μια δεξαμενή με αρκετά ποιήματα, που έχουν μελετηθεί από τους ηθοποιούς ως προς τη θεματολογία και τις αισθήσεις τους. Ωστόσο, όσο προχωράει η διαδικασία της εξοικείωσης με τον συνομιλητή, τόσο περισσότερο προκύπτουν και εμπνεύσεις της στιγμής.
Αντιστρέφοντας τους ρόλους, αυτήν τη φορά του ζητάμε εμείς να προσδιορίσει την ποίηση και να ξεχωρίσει μια δική του "ποιητική στιγμή". Με την απάντησή του μας θυμίζει τα νοήματα του Γκαίτε «Ο Φάουστ λέει κάποια στιγμή στον Μεφιστοφελή ότι αν υπάρξει μια στιγμή τόσο ιδανική, που θα ξεστομίσω "μείνε στιγμή!" τότε η ψυχή μου είναι δική σου. Αυτή η στιγμή είναι η ποίηση για μένα. Η απόλυτη συμπύκνωση, που ωστόσο είναι αενάως κινούμενη και διαμορφούμενη, όχι ένα ακίνητο ιδανικό. “Ποιητική στιγμή" για μένα ήταν σε πρόβα, σε πολλές πρόβες, όταν βλέπεις έναν ηθοποιό να ωθεί τον εαυτό του, γνωρίζοντας την εσωτερική μάχη που πρέπει να δώσει και που πολλές φορές δεν είναι καθόλου εύκολη, να το ξανακάνει, να ξαναπεράσει δηλαδή δια πυρός και σιδήρου στην πορεία ενός ρόλου, κάτι που κανείς άλλος, παρά μόνο ένας ηθοποιός θα το έκανε για να προσεγγίσει την ομορφιά. Αυτή η μικρή αυτοθυσιαστική τελετουργία είναι ποίηση για μένα».
Πληροφορίες για το project:
Σύλληψη των Emmanuel Demarcy-Mota (διευθυντής του Τhéâtre de la Ville) και Fabrice Melquiot (συγγραφέας)
Γενικός συντονισμός: Alice Magdelenat, Julie Peigné, Loudice Gourmelon
Συντονισμός για τις ελληνικές «Ποιητικές Συνομιλίες»: Χριστίνα Λιάτα
Βοηθός παραγωγής: Ξένια Σωτήρχου
Οργάνωση παραγωγής: Theatre de la Ville (Παρίσι)
Συνδιοργάνωση & Συμπαραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, «Ποιητικές Συνομιλίες», Πρόγραμμα «Εξωστρέφεια»
Συμμετέχουν οι Έλληνες ηθοποιοί: Δημήτρης Δρόσος, Μαρία Μαγκανάρη, Αργύρης Ξάφης, Ειρήνη Πατούρα και η χορογράφος Νίνα Δίπλα
Κράτηση θέσεων:
Προς το παρόν οι διαθέσιμες ημερομηνίες έχουν εξαντληθεί. Επισκεφτείτε τακτικά το σχετικό link ΕΔΩ καθώς άμεσα αναμένεται η προσθήκη νέων (tip: σκεφτείτε το και σαν δώρο-έκπληξη, καθώς μπορείτε να κάνετε κράτηση και για κάποιον άλλο).
