ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

«Γράφω σημαίνει να φωνάζω σιωπηλά» -- MITTS ή αλλιώς Δημήτρης Κολέτσης

2018-01-27 «Γράφω σημαίνει να φωνάζω σιωπηλά» -- MITTS ή αλλιώς Δημήτρης Κολέτσης

Η τέχνη του δρόμου (street art) έκανε την εμφάνισή της στην Ελλάδα από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, με μεγαλύτερη πλέον δραστηριότητα στην Αθήνα το 2011 στα πλαίσια της οικονομικής κρίσης στη χώρα μας, δίνοντας με αυτό τον τρόπο την ευκαιρία σε μια σειρά από καλλιτέχνες να εκφραστούν δημιουργώντας αλληγορικά έργα με αισθητική αξία, παρουσιάζοντας μηνύματα για να τραβήξουν την προσοχή και να δώσουν τροφή στη σκέψη.

Ο Δημήτρης Κολέτσης γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Νέα Σμύρνη κι από μικρό παιδί δεν αποχωρίζεται το χαρτί και το μολύβι. Όταν ανακάλυψε τον "μεγάλο καμβά" που είναι ο δρόμος, έγινε ένα με την πόλη και τους ανθρώπους της, χαρίζοντας χαρούμενα, χιουμοριστικά, αισιόδοξα σχέδια αλλά και μηνύματα που σου δημιουργούν άμεσα ερωτήματα.

Το βλέμμα του μαρτυράει την παιδικότητα που φυλάει με πολλή αγάπη μέσα του, η οποία απεικονίζεται στις εικαστικές συνθέσεις του δημιουργώντας έναν συναρπαστικό κόσμο που σε παρασέρνει γεμίζοντάς σε ευφορία, ελπίδα και χαρά.

Τον συνάντησα στο κέντρο της Αθήνας για να μου μιλήσει για την τέχνη του αλλά και για τον δω ζωντανά να την παρουσιάζει.

Διάλεξε το σημείο που του άρεσε στην πλατεία Καρίτση, πήρε τις κιμωλίες του και ξεκίνησε: Η "καλημέρα" του ήταν και είναι ένα χάδι στην ψυχή...

Γνωρίστε τον:

Πώς ξεκίνησες να ασχολείσαι με την "τέχνη του δρόμου" (Street Art);

Το 2014 μετά από μια ερωτική απογοήτευση έπεσα σε θλίψη. Άρχισα να ψάχνω αυτό το κάτι που θα με έβγαζε από τη θλίψη, κάτι δημιουργικό εφόσον ως γραφίστας δημιουργώ συνέχεια. Σε κάποια στιγμή βρήκα ένα κομμάτι γύψο πεταμένο και ξεκίνησα να γράφω στο δρόμο, μια που αυτό ξέρω να κάνω καλά. Είμαι καλλιγράφος, σχεδιάζω γράμματα, γραμματοσειρές. Αυτά τα κάνω σπίτι μου συνήθως για πελάτες και για φίλους. Υπάρχει συνεπώς οικειότητα με το αντικείμενο. Όλα αυτά όμως μέχρι τώρα γίνονταν σε μικρή κλίμακα, με το χέρι στο χαρτί είτε ψηφιακά στον υπολογιστή. Το αποτέλεσμα στο δρόμο μου άρεσε γιατί είχα άπλετο χώρο, ένα τεράστιο καμβά και επίσης είχα τη δυνατότητα να σχεδιάσω μεγάλα γράμματα χωρίς περιορισμούς.

Τι ήταν αυτό που έγραψες πρώτα;

Η πρώτη λέξη που έγραψα ήταν «καλλίγραφη» με καλλιγραφικά μεγάλα γράμματα. Την άλλη μέρα έκανα μια «καλημέρα».

Αποφάσισα να σχεδιάζω μια καλημέρα κάθε μέρα σε διαφορετικά σημεία της Αθήνας και με διαφορετικά γράμματα κάθε φορά. Ο κόσμος χαιρόταν που τα έβλεπε αυτά στο δρόμο και με ενθάρρυνε να συνεχίσω. Σιγά σιγά έγραφα κι άλλα μηνύματα, πάντα θετικά,

όπως «Χαμογέλα» ή "Smile" στα αγγλικά, αστεία μηνύματα, ρεφραίν από τραγούδια ή διάφορα σουρεαλιστικά μηνύματα που είναι τροφή για σκέψη. Γράφω κι εποχιακά. Θέλω τα μηνύματα να είναι όσο γίνεται πιο μικρά για να είναι ευνόητα κι ευδιάκριτα και για να μου είναι εύκολα να τα φτιάξω. Γράφω πάρα πολύ τη λέξη "αγάπη" στα ελληνικά και στα αγγλικά. Το καλημέρα είναι το σήμα κατατεθέν. Έχω γράψει φυσικά ευχές για γάμους, ερωτικά μηνύματα, στίχους κ.α.

Ποια είναι η σχέση σου με τη τέχνη;

Από μικρός όπως όλα τα παιδάκια μου άρεσε πολύ η ζωγραφική. Ζωγράφιζα με μπογιές, με ξυλομπογιές, ζωγράφιζα τις κουρτίνες της μάνας μου και τους τοίχους! Στο δημοτικό και στη συνέχεια στο γυμνάσιο είχα ένα φίλο του οποίου ο πατέρας ήταν σχεδιαστής κινουμένων σχεδίων. Μου άρεσε να χαζεύω τις δημιουργίες του, τα χρώματα που επέλεγε αλλά και την τέχνη της κίνησης. Ζήλευα πολύ, ήταν έμπνευση για εμένα και ήθελα να το μιμηθώ. Ξεκίνησα τότε κι εγώ να σχεδιάζω κόμικς μέχρι που τελείωσα το σχολείο και πήγα σε μια σχολή γραφιστικής. Τα προηγούμενα καλοκαίρια δούλευα βοηθός σε κάποιον επιγραφοποιό κι από εκεί επίσης έμαθα πολλά.

Παρατηρούσα τα γράμματα και τις γραμματοσειρές. Σιγά σιγά μπήκα σε αυτόν τον κόσμο των γραμμάτων του σχεδίου. Τότε δεν υπήρχε ακόμα το ίντερνετ. Όταν αργότερα εμφανίστηκε στις ζωή μας ομολογώ ότι έκανε θαύματα. Σχεδιάζουμε όλοι πλέον εκεί γιατί το επιβάλλει η εποχή. Όμως, τα τελευταία χρόνια έχω επιστρέψει πάλι στο χειροποίητο. Το χειροποίητο σε διαφοροποιεί . Φαίνεται ο χαρακτήρας του ατόμου. Οι παρέες μου αποτελούνται πλέον από παιδιά με κοινό όραμα. Είτε γραφίστες, είτε εικονογράφοι, σκιτσογράφοι, με τους οποίους μοιραζόμαστε τις εμπειρίες και τις ιδέες μας.

Ξεκίνησες αυτό το concept μέσα στην πόλη. Πώς το χειρίζεσαι, πώς το δουλεύεις;

Τα περισσότερα εικαστικά που φτιάχνω είναι μόνο γράμματα και το κάνω με σκοπό να ευχαριστήσω τον κόσμο και να δώσω χαρά γύρω μου. Με σταματούν και με ρωτούν τι είναι αυτό, γιατί το κάνω, μου λένε «μπράβο, συνέχισέ το» και με αυτό τον τρόπο με μαθαίνουν, μου ζητούν να γράψω κάτι για τους αγαπημένους τους και αυτή είναι η διαφήμισή μου. Από στόμα σε στόμα. Και τα υλικά μου τα βρίσκω κι αυτά στο δρόμο. Ο γύψος, η κιμωλία, είναι υλικά ανακύκλωσης. Είναι σκουπίδια που γίνονται τέχνη!

Σε ποιους απευθύνεται η τέχνη σου;

Τα μηνύματα είναι απλά, καθημερινά, κατανοητά απ'ολο τον κόσμο. Στην ουσία όμως απευθύνονται σε αυτούς που είναι έτοιμοι να τα δεχτούν.

Συναντάς αρνητικούς ανθρώπους να υποθέσω; Υπάρχουν περιστατικά να μοιραστείς μαζί μας;

Υπάρχουν κάποιες λίγες αρνητικές αντιδράσεις. Κάποιος κύριος μου είπε μια φορά: "Τι είναι αυτά, δεν θέλω να τα βλέπω από το μπαλκόνι μου, μου χαλάνε την ομορφιά του δρόμου". Κι είχα γράψει μόνο μια «καλημέρα»! Του απάντησα ευγενικά: «Να είστε καλά, ευχαριστώ» και δεν έδωσα συνέχεια.

Μια άλλη φορά κοντά στην περιοχή της Ακρόπολης είχα ζωγραφίσει κάποια σχέδια και είχα γράψει "rock ‘n’ roll music". Μια κοπελιά μού είπε «αλλοιώνει το αστικό τοπίο». Της απάντησα ότι ο δρόμος είναι δημόσιος και την χαιρέτησα ευγενικά.

Ένα βράδυ, παραμονή του Αγίου Βαλεντίνου, ετοίμαζα ένα μήνυμα που μου είχε ζητήσει μια κοπέλα για τον σύζυγο της. Σχεδίαζα λοιπόν κάποιους στίχους από ένα τραγούδι έξω από το σπίτι τους για να το δει ο άντρας της το πρωί. Εκείνη την ώρα που ζωγράφιζα, περνάει ένας κύριος ηλικιωμένος και μου λέει: «τι είναι αυτά;» Του εξήγησα λοιπόν ότι είναι ένα μήνυμα με κιμωλία λόγω του Αγίου Βαλεντίνου κι εκείνος ξέσπασε «Εμείς οι έλληνες δεν έχουμε Άγιο Βαλεντίνο, να φύγετε από δω» και άλλα τέτοια. Τον παρακάλεσα να μην φωνάζει γιατί θα χαλάσει την έκπληξη αλλά μετά από δέκα λεπτά ήρθε η αστυνομία. Τους έδωσα τα στοιχεία μου και τους εξήγησα ότι ήταν ένα μήνυμα για τον Αγ. Βαλεντίνο με κιμωλία, κι αυτοί μου συνέστησαν απλά να είμαι πιο διακριτικός. Κι άλλες φορές έχει τύχει να έρθει η αστυνομία αλλά (όπως καταλαβαίνουν κι αυτοί) χωρίς λόγο, διότι πέραν του ότι η κιμωλία είναι υλικό που εύκολα σβήνει, τα μηνύματα είναι πάντα θετικά. Ποτέ δεν γράφω κάτι υβριστικό. Ουσία είναι να ομορφύνουμε την πόλη.

Ποια είναι η θετική ανταπόκριση του κόσμου;

Σταματάει ο κόσμος, με ενθαρρύνει, μου φέρνει νερό ή σάντουιτς. Με βλέπουν στο δρόμο αρκετές ώρες, στο κρύο ή στη ζέστη. Μια φορά με πολύ κρύο, δυο κοπελιές μου είχαν αφήσει ένα τσάι για να ζεσταθώ. Μιαν άλλη φορά στην Κρήτη, έγραφα έξω από την πόρτα ενός φίλου «Καλημέρα» και το όνομά του. Πέρασε ένας γάλλος τουρίστας και μου άφησε 2 ευρώ χωρίς να έχω ζητήσει λεφτά, όμως θεώρησε ότι έπρεπε να αμειφτώ για τον κόπο μου. Πήγα μετά το βράδυ και του έγραψα "Bonjour" στο μπαλκόνι του! Μια άλλη φορά έγραφα τη λέξη «σπανακόπιτα γιαμ γιαμ». Πέρασε μια κυρία και με χαιρέτησε πολύ εγκάρδια κι αποδείχθηκε ότι ήταν η μητέρα μιας φίλης. Βέβαια είχε υποσχεθεί να μου φτιάξει ένα ταψί σπανακόπιτα που ακόμα περιμένω! (γέλια) Οι κουβέντες που ακούω είναι : «Συνέχισέ το, μας φτιάχνεις τη διάθεση και μας αρέσει». Μια μέρα είμαι στο Παγκράτι και γράφω μια καλημέρα. Περνάει ένας κύριος μεγάλης ηλικίας και μου είπε «αυτό ανήκει στους καλλιγράφους» και ήταν πολύ συγκινημένος. Άλλη φορά, δυο κυρίες μου δηλώσαν ότι θα πάνε στον Δήμαρχο της Νέας Σμύρνης να του προτείνουν να με προσλάβει για να ομορφαίνω τους δρόμους!

Εκτός Αθηνών πού αλλού έχεις αφήσει το στίγμα σου;

Όταν τύχει και βρεθώ εκτός Αθηνών θα κάνω την τέχνη μου. Για παράδειγμα ζωγραφιές μου έχουν υπάρξει στη Θεσσαλονίκη, στην Κρήτη, στο Καρλόβασι Φεστιβάλ στη Σάμο όπου ήμουν καλεσμένος, κ.α.

Ποια είναι τα συναισθήματα σου όταν βρίσκεσαι στο δρόμο έτοιμος να δημιουργήσεις;

Εκείνη την ώρα που βρίσκομαι στο δρόμο, έχω βγει με σκοπό να σχεδιάσω και είναι ένα είδος διαλογισμού. Είμαι εγώ κι ο δρόμος.

Φυσικά έχω συναίσθηση τι γίνεται γύρω μου γιατί πρέπει να έχω το νου μου στα αυτοκίνητα, στους πεζούς και στα μηχανάκια. Γίνομαι όμως ένα με την πόλη και τους ανθρώπους της, κι ενώ δεν με γνωρίζει ο κόσμος κι ούτε εγώ τους γνωρίζω, ωστόσο υπάρχει μια απόσταση ασφαλείας που όμως ταυτόχρονα σε φέρνει πιο κοντά. Έχω γνωρίσει πολύ κόσμο αναπόφευκτα, και με κάποιους είμαστε και φίλοι πια. Τον πρώτο καιρό που ζωγράφιζα ήμουν σχεδόν 24 ώρες το 24ωρο στους δρόμους. Επομένως τύχαινε να δω τους ίδιους ανθρώπους αρκετές φορές μέσα στη μέρα. Σταματούσα αυτό που έκανα για να απαντήσω στις ερωτήσεις τους, γινόταν κουβέντα και συχνά πήγαινε σε άλλα θέματα.

Έχεις άγχος για το αποτέλεσμα; Υπήρχαν φορές που δεν ήσουν ικανοποιημένος;

Έχω άγχος μόνο για τον καιρό. Όπως είπα αυτή η τέχνη είναι ένα είδος ψυχοθεραπείας. Άρα όταν πηγαίνω να ζωγραφίσω, είναι με σκοπό να αποβάλλω όποιο άγχος έχω. Πάντα είμαι ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα γιατί και λάθος να γίνει εύκολα μπορώ να το διορθώσω, ή να το καλύψω. Όμως πολλές φορές το αφήνω ως έχει γιατί είναι πιο αυθεντικό.

Θα μπορούσε να γίνει ένα επάγγελμα κι όχι μόνο χόμπι;

Για να γίνει αυτό θα πρέπει να μου αναθέτουν το λιγότερο 10 σχέδια το μήνα για να πω ότι μπορώ να ζω μια χαρά.

Φωτογραφίζεις πάντα τα έργα σου;

Ναι. Χρησιμοποιώ σκάλα αν είμαι σε κάποιο φιλικό σπίτι. Όταν βρίσκομαι στο κέντρο, στα Εξάρχεια ή στου Ψυρρή για παράδειγμα, μπαίνω στα μαγαζιά και ζητώ να ανέβω σε κάποιο μπαλκόνι ή να χρησιμοποιήσω κι εκεί σκάλα. Ο κόσμος ευτυχώς είναι πολύ φιλικός και με εξυπηρετεί πάντα.

Έχεις αγαπημένους δρόμους, σημεία στην Αθήνα;

Στα Εξάρχεια, σε κάποια σημεία δίπλα στο Ναβαρίνο, στην πλατεία Καρίτση, στου Ψυρρή όπου έχει καλή άσφαλτο, στην Νέα Σμύρνη σε πάρα πολλά σημεία, στον Πειραιά, στα Ιλίσια και στην Κυψέλη

Στο εξωτερικό έχεις ζωγραφίσει;

Όχι ακόμα. Υπάρχει μια πρόταση από μια φίλη που ζει μόνιμα τον τελευταίο χρόνο στην Νέα Υόρκη να βρεθώ εκεί για ένα μικρό διάστημα στα πλαίσια κάποιων workshops. Προς το παρόν όμως είμαστε σε αναζήτηση χορηγών.

Αυτά τα workshop αφορούν μόνο το street art;

Όχι αποκλειστικά διότι κάνω κι άλλα δημιουργικά πράγματα, όπως σφραγίδες για παράδειγμα. Κατασκευάζω σφραγίδες, πάλι από ανακυκλώσιμα υλικά. Παίρνω χρησιμοποιημένες σαμπρέλες που έχουν πεταχτεί στα σκουπίδια από βουλκανιζατέρ και συνεργεία, σχεδιάζω και φτιάχνω μήτρες για σφραγίδες. Δεν είναι τόσο επαγγελματικές, όσο εικαστικές σφραγίδες.

Τυπώνω σε μεγάλες επιφάνειες χαρτιού που δίνουν την αίσθηση του χαρακτικού χωρίς να είναι. Έχω κάνει κάποια εργαστήρια και εκθέσεις σχετικά. Μια έκθεση έλαβε χώρα εδώ στην Αθήνα κι άλλη μία στη Θεσσαλονίκη. Αυτές οι εκθέσεις έχουν γίνει με σκοπό να εκφράσω αυτά που έχω μέσα μου. Επίσης φτιάχνω αυτοσχέδιες πένες για καλλιγραφία πάλι με ανακυκλώσιμα υλικά όπως τενεκεδάκια από αναψυκτικά και μπύρες και στη συνέχεια με την "κάσια", ένα υλικό με το οποίο παλιώνουν τα έπιπλα, φτιάχνω κάτι σαν μελάνι.

Σε στεναχωρεί που ο κόσμος πλέον χρησιμοποιεί τον υπολογιστή, το κινητό και το τάμπλετ παρά το χαρτί;

Ναι πολύ. Γι αυτό τα τελευταία χρόνια έχω επιστρέψει φανατικά στο χαρτί. Ένα νέο μου project είναι οι καρτ ποστάλ. Φτιάχνω καρτ ποστάλ με ερωτικά, αισιόδοξα και θετικά μηνύματα. Κάθε απόγευμα που γυρίζει η σύντροφος μου από τη δουλειά τής αφήνω μια καρτ ποστάλ με κάποιο μήνυμα έξω από τη πόρτα του σπιτιού.

Ξαφνικά έχουν μαζευτεί 500 κάρτες! Κάποιες είναι πιο προσωπικές όπως "Καλώς ήλθες αγάπη μου" ή "σε αγαπώ πολύ", κάποιες πιο γενικές όπως για παράδειγμα: "οι φακές είναι στο τσουκάλι" "είμαι στη γιαγιά, επιστρέφω σε 5' ". Είναι πάντα γραμμένες με καλλιγραφικά γράμματα και με χρώματα πολλά. Το χρώμα μου αρέσει πολύ γιατί δημιουργεί περισσότερη ευφορία.

Πώς θα φανταζόσουν την Αθήνα; Το όραμά σου είναι να υπάρχουν παντού ζωγραφιές;

Αγαπώ πολύ το κέντρο της Αθήνας. Είναι η γειτονιά μου. Δεν μου αρέσει που είναι βρώμικη αλλά μου αρέσει που είναι "γραμμένη" ακόμα και με βρισιές. Δεν είναι αποστειρωμένη πόλη. Με τον τρόπο μου συμβάλλω στο να της δίνω κι εγώ διαφορετική όψη. Οι ζωγραφιές μου έχουν αυτό τον σκοπό.

Υπάρχουν όμως και σπίτια που είναι από μόνα τους τέχνη και δεν πρέπει να τα αγγίζουμε όπως είναι τα νεοκλασικά και τα διατηρητέα. Κάποιοι τοίχοι όμως σε προκαλούν να πας να γράψεις. Όχι σε καθαρούς τοίχους όμως, γιατί σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει αυτό που θα κάνεις να είναι άριστο για να μην "βρωμίσεις" τον τοίχο. Σε τοίχους που ήδη υπάρχουν μηνύματα και σκισμένες αφίσες, το να πας να γράψεις ένα "ήμουν κι εγώ εκεί" δεν είναι κατακριτέο.

Θα έπρεπε πάντως να μπορεί να βγει ο καθένας στους δρόμους και να κάνει την τέχνη του, να κάνει ο καθένας ό,τι ξέρει με σκοπό να ομορφαίνει η πόλη και να δίνει χαρά στους γύρω. Υπάρχουν παιδιά που ξεκίνησαν απλά γράφοντας και ζωγραφίζοντας στους τοίχους "παράνομα" ας το πούμε, και πλέον αποτελούν ομάδα, ανήκουν σε αυτό που λέγεται "οικογένεια" της τέχνης του δρόμου και συνεργάζονται μεταξύ τους , αναλαμβάνουν να διακοσμήσουν χώρους και κτήρια κι αυτό είναι πολύ όμορφο.

Ποιο είναι το μήνυμά σου στους αναγνώστες του deBóp:

Τα κακά νέα είναι ότι τίποτα δεν κρατάει για πάντα και τα καλά νέα είναι ότι επίσηςτίποτα δεν κρατάει για πάντα! Στο τέλος όλα θα πάνε καλά, γιατί αν δεν πάνε καλά, τότε δεν ήρθε το τέλος!

Να ζούμε κάθε στιγμή και να χαιρόμαστε με τα πιο μικρά πράγματα, αυτό είναι η ευτυχία.

Ο Δημήτρης Κολέτσης δίνει μεγάλη έμφαση στις ουσιαστικές πράξεις καλοσύνης οι οποίες όμως δεν είναι αποκλειστικά αλτρουιστικές ενέργειες μιας κι έχουν ευεργετικά αποτελέσματα για όσους προβαίνουν σε αυτές. Για τον ίδιο είναι πηγή γαλήνης αφού τον βοήθησε να βγει από τη θλίψη και να καταπολεμάει το άγχος της καθημερινότητας. Τα θετικά συναισθήματα είναι το μυστικό για μια καλή ψυχική υγεία. Ο Δημήτρης Κολέτσης είναι πηγή έμπνευσης και καλώς τον αποκαλούν "Δάσκαλο". Ας διδαχτούμε από εκείνον, το κέρδος είναι μεγάλο. Ευχαριστούμε Δημήτρη!