Η Μαργαρίτα Τρίκκα με αφορμή την παράσταση χορού Offspring μιλά στο deBόp

Η Μαργαρίτα Τρίκκα είναι απόφοιτος της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού «Ραλλού Μάνου» και του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Ε.Κ.Π.Α.. Έχει παρακολουθήσει πολλά σεμινάρια σε Ελλάδα κι εξωτερικό αλλά και το εργαστήριο υποκριτικής/ αυτοσχεδιασμού της Ελένης Σκότη / ομάδα ΝΑΜΑ. Έχει συμμετάσχει ως performer ή/και δημιουργός σε διάφορα φεστιβάλ, ενώ το 2017 ιδρύει την ομάδα Prolet OCD dance co.. Όλα αυτά τα χρόνια διδάσκει σύγχρονο χορό και αυτοσχεδιασμό. Τέλος έχει υπάρξει ραδιοφωνική παραγωγός και συχνά παίζει μουσική ως dj σε μπαρ της Αθήνας. Ήρθε η ώρα να τη γνωρίσουμε λίγο καλύτερα με αφορμή τη νέα της χορογραφία με τίτλο Offspring.

Offspring ή αλλιώς απόγονος…Πώς προέκυψε ο τίτλος αυτός;

Αρχικά, ξεκίνησε σαν ένα λεξιλογικό παιχνίδι των συντελεστών σε ένα brainstorming.  Είναι ένας συνδυασμός του Spring Awakenings και του Rite of Spring  - τα 2 βασικά έργα – αφετηρία για την παράσταση μας – και παράλληλα μια μνεία στην αγαπημένη μπάντα της εφηβείας μας τους The Offspring. Στην πραγματικότητα όμως συμπυκνώνει για μας όλο το υπαρξιακό ζήτημα της εφηβείας (μας): Το να έχεις την επίγνωση ότι είσαι ο/η απόγονος κάποιων – το παιδί τους, το καμάρι τους, η συνέχεια τους, ενίοτε το κτήμα τους - είναι ένα βαρύ φορτίο για να επωμιστεί ένα παιδί που ετοιμάζεται να ανοίξει τα φτερά του. Παράλληλα αυτό το φορτίο είναι και η κληρονομιά σου, η αφετηρία σου, ο βατήρας, τα εφόδια σου, μπορεί να σε ανακουφίσει και να σου δώσει δύναμη. Αυτή η αντίφαση είναι που δημιουργεί μια τραγικότητα στους έφηβους ανθρώπους σχεδόν με την αριστοτελική έννοια.

Η παράσταση χορού που χορογραφειτε είναι το αποτέλεσμα σύνθεσης δύο ιδιαίτερων κειμένων, στο επίκεντρο των οποίων βρίσκονται νέοι πρωταγωνιστές. Γιατί τα επιλέξατε;

Το Ξύπνημα της Άνοιξης δεν το επέλεξα ακριβώς. Βρέθηκε μπροστά μου χάρη στο σκηνοθέτη Κώστα Παπακωνσταντίνου που μου πρότεινε να αναλάβω την κίνηση στο ανέβασμα που έκανε το 2023. Εμβαθύναμε σε αυτό και το αγάπησα για τη σκληρή οπτική μα και τρυφερή ματιά του συγγραφέα. Αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για να μιλήσω για την εφηβεία με τη γλώσσα του χορού. Η Ιεροτελεστία της Άνοιξης του Ιγκόρ Στραβίνσκι είναι ένα εμβληματικό μουσικό έργο που το επέλεξα ως δραματουργικό καταλύτη. Ένα αισθητικά βίαιο έργο τέχνης που έσπασε τα μουσικά και χορογραφικά (Βάσλαβ Νιζίνσκι) ταμπού της εποχής του δημιουργώντας μια εξεγερσιακή για εκείνη την εποχή ιεροτελεστία επί σκηνής. Πλέον είναι ένα έργο πλήρως ενσωματωμένο στο πρόγραμμα κάθε ορχήστρας του πλανήτη και κοινώς αποδεκτό αριστούργημα.  Εμπνεύστηκα μία χορευτική συνομιλία αυτών των δύο έργων επί σκηνής ως μία συζήτηση γύρω από τα πυρηνικά ζητήματα της εφηβείας.

Η νεότητα συνδέεται με την αμφισβήτηση και την επανάσταση;

Είναι σχεδόν σύμφυτες.Σε αυτή την επανάσταση έγκειται και η βία της ενηλικίωσης. Το ερώτημα είναι αν, αυτό το φυσικό, σχεδόν, φαινόμενο είναι αυτή τη στιγμή σε άνθιση. Όχι θα πω. Ίσως πρέπει να αναρωτηθούμε πώς καναλάρεται αυτή έμφυτη και γόνιμη τάση της νεότητας για επανάσταση (όποιας υφής). Αν αφήνονται τα παιδιά σε αυτή ή αν η κοινωνία έχει βρει τους μηχανισμούς να «ηρεμεί» τα παιδιά, να τα πειθαρχεί. Στους πρωτόγονους πολιτισμούς η τελετές μύησης ήταν τελετές για την είσοδο των εφήβων στην ενήλικη κοινότητα ως χρήσιμα και παραγωγικά μέλη. Ήταν πολυήμερες βίαιες τελετές περιείχαν απομόνωση από την κοινότητα, ασκήσεις επιβίωσης και εκμάθηση όλων των τελετουργικών της κοινότητας. Και φυσικά, εκστατικούς χορούς.

\Αν και γραμμένο στα τέλη του 19ου αιώνα, το έργο του Βέντεκιντ πραγματευεται το διαχρονικό ζήτημα της σεξουαλικής απελευθέρωσης. Θεωρείτε ότι οι σημερινοί έφηβοι έχουν ανάγκη να διεκδικήσουν τη σεξουαλική απελευθέρωση ή θεωρείται πλέον δεδομένη;

Για μένα, δε θεωρείται καθόλου δεδομένη. Ούτε τα παιδιά νιώθουν ό,τι είναι κάτι δεδομένο όταν υπάρχει η δολοφονία Γιακουμάκη ή του Ζακ ή όλες αυτές οι γυναικοκτονίες ή η 12χρονη από τον Κολωνό. Το Ξύπνημα της Άνοιξης δεν πραγματεύεται τη σεξουαλική απελευθέρωση ως δικαίωμα όπως το κίνημα των Χίπις το ’69 λ.χ. αλλά κυρίως το ζήτημα της ελευθερίας της γνώσης πάνω στα σεξουαλικά ζητήματα – μια γνώση για την ίδια τη φύση όμως «απαγορευμένη». Δε μπορώ εγώ - μια ενήλικας -  να πω εξ ονόματός τους τι έχουν ανάγκη να διεκδικήσουν αλλά αν κάτι θεωρώ ότι θα βοηθήσει πολύ προς την κατεύθυνση της απελευθέρωσης των εφήβων, είναι η ελευθερία να μιλάνε για πράγματα φυσικά, όπως ο αυνανισμός, ο οργασμός, η ερωτική έλξη και να μη νιώθουν ενοχή. Εκεί βρίσκεται ο κόμπος. Ένας κόμπος άλυτος εδώ και αιώνες που η θρησκεία, η πατριαρχία και θα τολμήσω να πω και ο καπιταλισμός σφίγγουν παρόλες τις προσπάθειες να λυθεί.  Το σεξ υπάρχει αισθητικοποιημένο (με κιτς όρους συχνά) διάχυτα στην τηλεόραση, τα social και το  δημόσιο χώρο και λειτουργεί περισσότερο σαν ψυχαναγκασμός παρά απελευθερωτικά.

Τι χρήζει διεκδίκησης στη σημερινή εποχή για τους εφήβους;

Οι ελεύθεροι δημόσιοι χώροι στις γειτονιές

Ο ελεύθερος χρόνος για τη χαρά της ζωής

Η ελεύθερη έκφραση της ταυτότητάς τους

Η συλλογικοποίηση ενάντια στην απομόνωση

Η δημόσια δωρεάν Παιδεία

Η δημόσια δωρεάν Υγεία

Το δικαίωμα στην Στέγαση και στην Εργασία

Η ενηλικίωση αποτελεί μια βίαιη πράξη που σηματοδοτείται με το τέλος της εφηβείας. Τι μαθήματα πήρατε εσείς από αυτή τη μετάβαση; Τι θα λέγατε στον έφηβο εαυτό σας;

Είναι πολύ σκληρό πράγμα αυτή η μετάβαση. Σπάει μια φούσκα στην οποία είσαι μέσα και ξαφνικά είσαι εκτεθειμένη στην ενήλικη ζωή με γυμνό δέρμα και με ελάχιστα εφόδια, αν είσαι τυχερή και έχεις πάρει κάποια από την οικογένεια και το σχολείο. Η φύση έχει προνοήσει ευτυχώς και η άγνοια κινδύνου σε κάνει να μην κλειστείς στο σπίτι σου τρομαγμένη αλλά να βγεις εκεί έξω να παλέψεις. Όμως υπάρχουν πολλά παιδιά με ιδιαίτερα ευαίσθητες κεραίες που δυσκολεύονται να αντέξουν τις ταχύτητες, την τοξικότητα και το στρες που παράγουν οι πόλεις μας και θέλουν ένα χέρι να πάνε παρέα πιο πέρα. Στον έφηβο εαυτό μου θα έλεγα μάλλον «είναι οκ να έχεις αδυναμίες, δεν είσαι ρομπότ»

Τι σημαίνει για εσάς άνοιξη;

Βαθιά ανάσα και επαν-εκκίνηση

Η παράσταση απευθύνεται κυρίως σε εφήβους, πόσο εύκολο κοινό είναι αυτό και πώς προσεγγίζεται σκηνοθετικά;

Δε θεωρώ πως οι έφηβοι είναι κάποιο ειδικό κοινό στην πραγματικότητα. Άνετα μπορούν να παρακολουθήσουν και μια παράσταση ενηλίκων, όπως και ταινίες, βιβλία και λοιπά έργα τέχνης. Σίγουρα αλλάζουν τα εργαλεία πρόσληψης που εκ των πράγματων είναι ακόμα λίγα και αυτό σίγουρα λαμβάνεται υπόψιν από τη σκηνοθεσία. Το στοίχημα είναι να μην κάνεις εκπτώσεις αισθητικά και καλλιτεχνικά αλλά να βρεις το σωστό κώδικα που θα διαπεράσει την εφηβική καχυποψία και θα κάμψει τη (δίκαιη) αμφισβήτηση τους. Αυτό που πιστεύω πως είναι σε έλλειψη, είναι οι θεματικές που αφορούν στην ίδια την εφηβική ηλικία και τις διάφορες πτυχές της. Και εκεί έγκειται η δυσκολία για μία ενήλικη δημιουργό: να ερευνήσει αυτή την περίοδο της ζωής ενός ανθρώπου και τα πεδία συγκρούσεων εντός της με το  να συνδεθεί με το δικό της εφηβικό βίωμα, ώστε να μη μιλήσει εξ ονόματος τους αλλά να μοιραστεί κάτι προσωπικό μαζί τους.

Ποια είναι τα επόμενα σχέδια σας;

Έρχεται η επόμενη συνεργασία μου με τον Κώστα Παπακωνσταντίνου και την ομάδα Πτωχαλαζόνες για τους Κάλπηδες του Σ. Μυριβήλη στο θέατρο Μπέλλος, την άνοιξη. Επίσης έρχεται ένα διεθνές ερευνητικό Residency project για μουσικούς, χορευτές και κινηματογραφιστές στην Τήνο. Περισσότερες λεπτομέρειες σύντομα!

 

 

 

 

Ευχαριστούμε πολύ τη Μαργαρίτα Τρίκκα για το χρόνο της και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία στα επόμενα, ανακοινώσιμα και μη, σχέδια της!

 

 

Όλες οι λεπτομέρειες για την παράσταση βρίσκονται εδώ