Sclavunos, Carlens, Friedberger, The Callas & Illegal Operation ------------------- Οι μουσικοί του NMSWP concert μιλούν στο deBόp!
2019-05-09Με αφορμή την έκθεση Stefanos Rokos, Nick Cave & the Bad Seeds, No More Shall We Part, 14 paintings 17 years later, μια μεγάλη παρέα μουσικών θα μαζευτεί να παρουσιάσει την δική της προσέγγιση στον δίσκο.
Έτσι, την Πέμπτη 9 Μαΐου, στο αίθριο του Μουσείου Μπενάκη, θα ακούσουμε live ολόκληρο το No More Shall We Part από τους Jim Sclavunos (Nick Cave & the Bad Seeds, Sonic Youth, The Cramps, The Vanity Set κ.ά.), Eleanor Friedberger (The Fiery Furnaces), Stef Kamil Carlens (dEUS, Zita Swoon), Illegal Operation και The Callas!
Βρεθήκαμε στην ευχάριστη θέση να μας απαντήσουν σε διάφορες ερωτήσεις αναφορικά με το εγχείρημα του Στέφανου Ρόκου, τη μουσική, τις τέχνες, τη σύνθεση και πολλά ακόμη!
Επίσης τους βάλαμε όλους να κάνουν από μία ερώτηση στον Στέφανο...
Διαβάστε παρακάτω όλη τη συζήτησή μας!
-----
Jim Sclavunos
Ο καθένας μας, ακούγοντας ένα τραγούδι φαντάζεται διαφορετικές εικόνες και νιώθει διαφορετικά συναισθήματα. Υπό αυτή την έννοια ο κάθε πίνακας της έκθεσης παρουσιάζει μία νέα πραγματικότητα για εμάς.
Πώς αυτή η μεταφορά στον καμβά λειτουργεί μουσικά; Όταν θα ξαναπαίξετε τα κομμάτια θα υπάρχει επιρροή από τους πίνακες και τη δυναμική τους στις live versions και στις επανεκτελέσεις τους; Θα έχει επηρεαστεί η –όχι πια μονόδρομη- σχέση μουσικής -> παραγωγής εικόνας;
Δεν μπορώ να μιλήσω για τους υπόλοιπους μουσικούς που συμμετέχουν στο live. Εγώ όμως έχω μία τελείως προσωπική σύνδεση με τα τραγούδια του δίσκου μιας και έλαβα μέρος στην αρχική του ηχογράφηση ως μέλος των The Bad Seeds μαζί με τον Nick Cave. Ως εκ τούτου, η αίσθηση που έχω για το υλικό αυτό είναι μόνιμα χρωματισμένη από την πρωταρχική μου εμπειρία και την ιστορία με τα τραγούδια και το συγκρότημα - αυτή η εμπειρία και η ιστορία ξεπερνούν σε μεγάλο βαθμό τα πάντα...
Έτσι η απάντηση είναι όχι - οι πίνακες δεν θα επηρεάσουν τα προσωπικά μου συναισθήματα για τα τραγούδια ή την προσέγγισή μου στη μουσική.
Τα τραγούδια ήταν μαζί μου εδώ και πάρα πολλά χρόνια και είμαι βαθειά συνδεδεμένος μαζί τους, ώστε οι πίνακες να ασκήσουν κάποια επιρροή σε αυτά.
Λειτουργούν για εμένα περισσότερο σαν covers: είναι πολύ ενδιαφέρον να ακούς ή να παρακολουθείς την ερμηνεία κάποιου άλλου και να ανακαλύπτεις πως αυτός αντιλαμβάνεται τα κομμάτια, αλλά δεν «μεταμορφώνεται» η βαθύτερη σχέση μου μαζί τους.
Σε καμία περίπτωση βέβαια αυτό δεν κάνει τους πίνακες λιγότερο συναρπαστικούς για εμένα. Η δουλειά του Στέφανου είναι εξαιρετική από μόνη της, ως συλλογή έργων τέχνης, αλλά όχι ως συμπλήρωμα της μουσικής.
Για εμένα, οι πίνακες και τα τραγούδια υπάρχουν ως τελείως ξεχωριστές οντότητες και χαίρομαι για αυτό.
Κάθε έργο τέχνης το αντιλαμβάνομαι ως ξεχωριστό, ολοκληρωμένο και αυτοδικαιολογημένο έργο, ανεξάρτητα από το τι επηρέασε τη δημιουργία του.
Κι έτσι, νομίζω πως το σύνολο της δουλειάς του Στέφανου αντηχεί με έναν έμμεσο και συνάμα απροσδόκητο τρόπο τα νοήματα των τραγουδιών που την ενέπνευσαν.
Γνωρίζουμε πως λειτουργήσατε καταλυτικά για το project της έκθεσης. Θα θέλαμε να μοιραστείτε μαζί μας ένα περιστατικό από όλα αυτά τα χρόνια που έχει χαραχτεί στη μνήμη σας.
Θυμάμαι την πρώτη φορά που ο Nick Cave επισκέφθηκε το στούντιο του Στέφανου και είδε τα έργα - ήταν μία πολύ γλυκιά συνάντηση.
Είμαι βέβαιος πως ο Nick δεν ήξερε τι να περιμένει κι είμαι επίσης βέβαιος πως ο Στέφανος ήταν αρκετά νευρικός για την αντίδραση του Nick.
Μαζί με την σύζυγό μου, Sarah Lowe, ήμασταν εκεί για να φωτογραφίσουμε αυτές τις αρχικές αντιδράσεις και την αλληλεπίδρασή τους και να προσπαθήσουμε να «σπάσουμε» την αμηχανία.
΄Οπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, όλα πήγαν μια χαρά!
Και οι δύο ήταν αρχικά αρκετά επιφυλακτικοί, αλλά καθώς οι πίνακες αποκαλύπτονταν, γινόντουσαν ολοένα και πιο χαλαροί. Στο τέλος έμοιαζαν και οι δύο να ακτινοβολούν!
Θα μπορούσαν κατά τη γνώμη σας να συνδυαστούν οι τέχνη της μουσικής με αυτήν της ζωγραφικής σε ένα project με ταυτόχρονη διαδικασία σύνθεσης – νότα και χρώμα/σχέδιο μαζί σαν ένα σώμα και όχι το ένα σαν επακόλουθο του άλλου;
Στην περίπτωση των έργων του Στέφανου, αυτό προφανώς και δεν έγινε, παρόλα αυτά δεν βλέπω κανέναν λόγο για να μην είναι δυνατόν τα γίνει αυτή η ταυτόχρονη διαδικασία σύνθεσης.
Οι καλλιτέχνες του Fluxus group έκαναν κάτι παρόμοιο νομίζω άλλωστε.
Είναι πάντως μία πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση και σκέφτομαι, τώρα που το λέτε, πως θα ήθελα πολύ να τη δοκιμάσω!
-------------
Ο Jim Sclavunos ρωτά τον Στέφανο Ρόκο
Έχεις ποτέ κάνει έναν εντελώς αφηρημένο πίνακα;
Δηλαδή, έναν πίνακας που δεν έχει απολύτως κανένα ευδιάκριτο «εικονιστικό» στοιχείο σε ολόκληρο τον καμβά;
Γενικά σημαίνει κάτι για εσένα η έννοια του αφηρημένου στην ζωγραφική;
Πριν από περίπου πέντε χρόνια ξεκίνησα να δουλεύω ένα έργο για την ενότητα «Η εποχή του ηλεκτρισμού», την οποία παρουσίασα στην ατομική μου έκθεση τον Φεβρουάριο του 2016 στην Αθήνα. Για το συγκεκριμένο έργο είχα αποφασίσει να δοκιμάσω να δημιουργήσω για πρώτη φορά μία τελείως αφηρημένη σύνθεση χωρίς κανένα ρεαλιστικό στοιχείο, χωρίς ανθρώπινη παρουσία, χωρίς καμία υπόνοια, έστω, του ανθρώπου ή της φύσης. Ήθελα να είναι το μόνο έργο ανάμεσα στα περίπου 20 ανθρωποκεντρικά -όπως σχεδόν πάντα συμβαίνει με τη ζωγραφική μου- έργα της έκθεσης που να είναι δουλεμένο με αυτόν τον τρόπο. Είχα σχεδόν ολοκληρώσει την σύνθεση, όταν άρχισα να βάζω σιγά σιγά σε μερικά διακριτικά σημεία κάτι σχήματα που θύμιζαν κλαράκια και φύλλα, ώσπου σχηματίστηκαν πια σαφώς μερικά λεπτά κλαδιά δέντρου. Στη συνέχεια, στο κάτω μέρος του έργου, όπου είχα αφήσει έναν σκληρό γεωμετρικό κενό χώρο, άρχισα να ζωγραφίζω σε σειρά ανθρώπινα πορτρέτα από το μυαλό μου σαν να ήταν σημαντικές ιστορικές προσωπικότητες ή κάτι τέτοιο -ενώ δεν ήταν. Προβληματίστηκα πολύ και θύμωσα που δεν κατάφερα να πετύχω τον αρχικό μου στόχο, να μην υπάρχει καθόλου έμψυχο στοιχείο στο έργο μου, γι’ αυτό και το ονόμασα «Μηχανές», για να αφαιρέσω δηλαδή με αυτόν τον τρόπο τη ζωή από την τελική εικόνα που ζωγράφισα. Η απάντηση λοιπόν στην ερώτησή σου, Jim, είναι ότι όχι, δεν τα έχω καταφέρει ακόμα. Μπορεί να είναι μια αδυναμία μου, την οποία ίσως κάποια στιγμή να προσπαθήσω να αντιμετωπίσω με μεγαλύτερη επιτυχία και χωρίς «κόλπα» με τους τίτλους. Από την άλλη -και έτσι απαντάω και στη δεύτερη ερώτησή σου- από πολύ μικρός βλέπω συνεχώς σχήματα και αναφορές στη φύση και στον άνθρωπο σε τελείως κενούς χώρους και αφηρημένες συνθέσεις σε όλες τις μορφές τέχνης. Στις τεράστιες συμπαγείς χρωματικές επιφάνειες στα έργα του Rothko τα οποία λατρεύω και έχουν επηρεάσει τη ζωγραφική μου, στις μπερδεμένες συνθέσεις του Pollock, στους εικοσάλεπτους αφηρημένους μουσικούς θορύβους σε κομμάτια των Sonic Youth. Πάντα βλέπω μια τέτοια αφετηρία και στο πιο αφηρημένο έργο. Επομένως, μια αληθινή επιτυχία για τη ζωγραφική μου όσον αφορά το συγκεκριμένο ζήτημα θα ήταν κάποια στιγμή η αφετηρία μου να γίνει τόσο πολύ αφηρημένη, ώστε το ρεαλιστικό στοιχείο να εξαφανιστεί όπως ακριβώς εξαφανίστηκαν τα νούφαρα από τα δέκα μέτρων έργα του Μονέ στα τελευταία χρόνια της ζωής του.
-------------
Stef Kamil Carlens
Ο Cave είναι αρκετά εικονοπλαστικός τόσο με τους στίχους όσο και με τη μουσική του. Έχει, πιστεύετε, τα στοιχεία για να γίνει μια παράσταση performance; Αν ναι ποιος δίσκος του θα ήταν για εσάς ο ιδανικός;
Λατρεύω το «Kicking Against The Pricks», επομένως μάλλον θα διάλεγα αυτόν!
O Nick Cave ερμηνεύει με έναν υπέροχο τρόπο αυτές τις παλιές μελωδίες, σαν να πετάει μια άγκυρα στο παρελθόν!
Από τα τραγούδια του δίσκου, ποιο είναι το αγαπημένο σας; Ποιο σας αντιπροσωπεύει με κάποιον τρόπο;
Το αγαπημένο μου τραγούδι είναι το «We Came Along This Road»... Πάντα «πέφτω θύμα» της βαθιάς μελαγχολίας της μελωδίας του...
Love Letter… πιστεύετε πως γράφονται σήμερα ερωτικά γράμματα; Εσείς έχετε γράψει; Ποια θεωρείτε πως είναι τα συστατικά ενός «ιδανικού» ερωτικού γράμματος;
Είμαι σίγουρος πως γράφονται ερωτικά γράμματα σήμερα. Ίσως να μην είναι όσο απολογητικά θα έπρεπε! Ο καθένας θα πρέπει να επιστρατεύσει τη σοφία του και να τη συνδυάσει με την επιθυμία που νιώθει για τον άλλον για να έρθει κοντά σε αυτό που θεωρώ εγώ ιδανικό ερωτικό γράμμα...
-------------
Ο Stef Kamil Carlens ρωτά τον Στέφανο Ρόκο
Αγαπημένε μου φίλε, το ξέρεις πως σε αγαπώ και εσένα και τη δουλειά σου. Αλλά δεν υπάρχει κανένας τρόπος κάποιος να εκτιμήσει και να απολαύσει την τέχνη με άδειο στομάχι... έτσι... Τι μαγειρεύεις; Πεινάω!!!
Για βραδινό θα έχουμε χωριάτικη σαλάτα, χόρτα, ντολμαδάκια, φάβα, κολοκυθάκια τηγανητά, πατάτες, ντοματοκεφτέδες, τυροκαυτερή, τζατζίκι, μελιτζανοσαλάτα, ταραμοσαλάτα, γίγαντες, μπιφτεκάκια, σουβλάκι κοτόπουλο, κοντοσούβλι, αρνάκι, προβατίνα, σαρδέλες, κουτσομούρες, γαύρο μαρινάτο, αθερίνα, γαρίδες, τσιπούρα, μπακαλιάρο σκορδαλιά, λαβράκι και καλαμαράκια, και για επιδόρπιο το αγαπημένο σου σαγανάκι.
-------------
Eleanor Friedberger
Αν έχω διαβάσει σωστά, όταν ήσασταν μικρή παίρνατε μέρος στη χορωδία της ελληνικής εκκλησίας.
Το God is in the House, πόσο σας αντιπροσωπεύει;
Είναι απλά ένα βίωμα ή αντλείτε κάποια δύναμη από εκεί;
Η γιαγιά μου διηύθυνε την χορωδία. Δεν ήμουν ποτέ ουσιαστικά μέλος της, αλλά περνούσα πολύ χρόνο στην εκκλησία όταν ήμουν μικρή. Καθόμουν μαζί της, άκουγα και σκεφτόμουν.
Μιας και οι λειτουργίες ήταν στα ελληνικά κι έτσι δεν καταλάβαινα πολλά, ήταν για εμένα μία περισσότερο διαλογιστική εμπειρία κι ένας καλός τρόπος να εξασκήσω την υπομονή μου.
Για αυτόν ακριβώς τον λόγο νιώθω πως αντλώ δύναμη από αυτή μου την εμπειρία - δεν έχει να κάνει με τη θρησκεία, αλλά με την ατμόσφαιρα που καλλιεργείτο εκεί και το γεγονός πως έβλεπα τη γιαγιά μου σε έναν τόσο δυναμικό ρόλο.
Ταξιδεύοντας συχνά μεταξύ Αθήνας και Νέας Υόρκης που νιώθετε πιο κοντά στον δικό σας Θεό;
Στην Αθήνα. Η Νέα Υόρκη είναι απλά ένας τόπος όπου δουλεύω. Στην Αθήνα βρίσκω έμπνευση στο φως της και στην ομορφιά της, στην γλώσσα και στα τοπία.
Ποιον δίσκο σας θα θέλατε να δείτε ζωγραφισμένο και γιατί;
Νομίζω πως θα διάλεγα το «Rebound» επειδή τα συναισθήματα και οι εικόνες που έχω δημιουργήσει για αυτόν είναι ακόμη φρέσκα στο μυαλό μου. Νιώθω πως τα τραγούδια του θα δημιουργούσαν πολύ όμορφες ζωγραφιές.
-------------
Η Eleanor Friedberger ρωτά τον Στέφανο Ρόκο
Έπλυνες την πετσέτα μου;
Εννοείται πως όχι, είναι στο σπίτι μου και σε περιμένει.
-------------
The Callas
Εκτός από τη μουσική, ασχολείστε με τα εικαστικά, τις εκδόσεις και τον κινηματογράφο. Θα πιαστούμε από το τελευταίο κάνοντας έκκληση στη δημιουργικότητά σας και στην έμπνευση της στιγμής… Αν το No More Shall We Part ήταν ταινία, κάντε μας μία περίληψη του σεναρίου της.
Μάλλον θα ήταν μια μελαγχολική, ρομαντική, ερωτική ιστορία. Κάπως abstract στην δομή, αποποσπασματική... θραύσματα και αναμνήσεις. Ένα experimental blues - μια γλυκόπικρη ιστορία με διφορούμενο τέλος.
Ποια θεωρείτε ότι είναι η «ιδανική» τεχνη για να πει την ιστορία ενός δίσκου, παρακάμπτοντας την μουσική αυτή καθαυτή;
Νομίζουμε πως στην τέχνη δεν υπάρχουν «ιδανικά» πράγματα.
Η δική μας τέχνη μοιάζει με συνεχείς αποτυχημένες προσπάθειες για να κατακτήσουμε κάτι «ιδανικό».
Είναι στο χέρι του κάθε καλλιτέχνη ποιο μέσο θα επιλέξει για να εκφράσει έναν δίσκο.
-------------
Οι The Callas ρωτούν τον Στέφανο Ρόκο
Ποια είναι η πρώτη «συνεργασία» με τον αδερφό σου, Δημήτρη (Kormoranos) που θυμάσαι;
Η πρώτη συνεργασία με τον Δημήτρη ήταν, νομίζω, στην παιδική μας ηλικία -εγώ πρέπει να ήμουν 8-10 ετών και ο Δημήτρης 3 χρόνια μικρότερος- όταν, στο δωμάτιο του κολλητού μας φίλου Χρόνη οργανώσαμε οι τρεις μας μια έκθεση ζωγραφικής με έργα που φτιάξαμε άλλα ο καθένας μόνος του και άλλα και οι τρεις μαζί, και τα πουλούσαμε στους γονείς, στους συγγενείς μας και στους φίλους τους. Η πρώτη ενήλικη συνεργασία μας ήταν η αυτοσχέδια διοργάνωση της συναυλίας των Βέλγων Zita Swoon στο Αν τον Ιανουάριο του 2000 με τη βοήθεια και την εμπειρία του Τάσου Μενεμενόγλου, μία από τις αγαπημένες μου συναυλίες μέχρι σήμερα.
-------------
Illegal Operation
Τα τραγούδια του Cave είναι αρκετά βιωματικά - ειδικά σε αυτόν τον δίσκο. Γενικά γράφετε κομμάτια από προσωπικά βιώματα, από ιστορίες ή είναι απλά μια ιδέα που παίρνει μορφή;
Τίποτα δεν είναι απλά μια ιδέα που παίρνει μορφή. Όλα πηγάζουν από τα όσα ζει και σκέφτεται ο καθένας μας στην καθημερινότητά του και ψάχνουμε την κοινή συνισταμένη. Αυτή που θα μας ενώσει μεταξύ μας, αλλά και με όσους μας ακούν.
Ελληνική δισκογραφία. Η μουσική και οι στίχοι παράγουν εικόνες. Ποιον δίσκο θα διαλέγατε με κριτήριο αυτή του την παραστατικότητα από την ελληνική δισκογραφία; Ποιο εγχώριο συγκρότημα ή καλλιτέχνης είναι ο αγαπημένος σας αφηγητής;
Ένα παράδειγμα που όλοι γνωρίζουν είναι ο Διονύσης Σαββόπουλος, ειδικά στο Φορτηγό.
Από εκεί και πέρα οι Yell ‘O’ Yell είναι μια μπάντα που άνοιξε δρόμους και πήγε την ελληνική ξενόγλωσση σκηνή ένα βήμα παραπέρα ενσωματώνοντας και στοιχεία από άλλες τέχνες (ζωγραφική, λογοτεχνία κλπ). Αγαπημένος δισκος το Hell ‘O’ Hell.
-------------
Οι Illegal Operation ρωτούν τον Στέφανο Ρόκο
Στεφανε, θα κάνουμε παρέα ένα live jam;
Εννοείται! Είμαι φοβερός μουσικός και τραγουδάω υπέροχα!
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Περισσότερα για το live concert NMSWP εδώ.
Περισσότερα για την έκθεση NMSWP εδώ και εδώ.
Διαβάστε τη συζήτηση που είχαμε με τον Στέφανο Ρόκο εδώ.
Παρακολουθήστε την πορεία του έργου του Στέφανου Ρόκου μέσα από την ιστοσελίδα του, το facebook page του και το instagram.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ευχαριστούμε θερμά τους μουσικούς και τον Στέφανο για την συνέντευξη,