Μάρθα Φριντζήλα: « Ένας καλλιτέχνης πρέπει να παλεύει οπουδήποτε κι αν βρίσκεται».

Η Μάρθα Φριντζήλα διαγράφει εδώ και πολλά χρόνια μια αξιοπρόσεκτη και ιδιαίτερα σημαντική πορεία στα θεατρικά- και εν γένει καλλιτεχνικά- δρώμενα της χώρας. Από το 2000, η σκηνοθέτις και ηθοποιός, μαζί με τον Βασίλη Μαντζούκη, συνθέτη και σκηνογράφο, έχουν ιδρύσει το θίασο «Δρόμο με δέντρα». Πλέον, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, έχουν δημιουργήσει το Αττικό Σχολείο Αρχαίου Δράματος και με αφορμή το δεκαήμερο αυτό (1-10 Ιουλίου, παλιό Ελαιουργείο Ελευσίνας) -προς μεγάλη μας χαρά και τιμή- μιλήσαμε μαζί της για το θεσμό αυτό.

 

Πείτε μας λίγα λόγια για το χώρο Baumstrasse.

Μ. Φ.: Το Baumstrasse διανύει τον πέμπτο χρόνο λειτουργίας. Είναι το πρώτο «παιδί» του  «Κρατήρα», όπου μας φιλοξενούσε μέχρι το 2010, κι από τον οποίο αναγκαστήκαμε να μετακομίσουμε για λόγους στατικότητας του κτηρίου. Ο Βασίλης Μαντζούκης ανακάλυψε αυτόν εδώ το χώρο που ήταν εργαστήριο βαφής δερμάτων μέχρι το 1990, ο οποίος και έγινε η νέα έδρα της ομάδας «Δρόμος με δέντρα». 

Στο χώρο όμως δεν γίνονται μόνο παρουσιάσεις της δουλειάς σας. Είναι ένας διευρυμένος, πειραματικός χώρος.

Μ. Φ.: Δεν θέλουμε ένα χώρο απλά για να παρουσιάζουμε τη δουλειά μας, αλλά ένα χώρο να την προετοιμάζουμε και να εκπαιδευόμαστε πάνω στη δουλειά μας. Το Baumstrasse ξεκίνησε ως χώρος εκπαίδευσης σε όλα τα είδη των παραστατικών τεχνών το 2011.

Πως ξεκίνησε η ιδέα του Αττικού Σχολείου Αρχαίου Δράματος;

Μ. Φ.: Η εργασία μας επικεντρώνεται στο αρχαίο δράμα και στο παλιό θέατρο από την ίδρυση της ομάδας. Το 2012 αποφασίσαμε να ιδρύσουμε το Αττικό σχολείο αρχαίου δράματος, ένα σχολείο για την έρευνα και την πρακτική στο αρχαίο δράμα. 

Πως πάρθηκε αυτή η απόφαση;

Μ. Φ.: Από τη στιγμή που αποφασίσαμε να ζήσουμε σε αυτή τη χώρα -διότι ευκαιρίες και λόγοι υπήρξαν, όπως σε πολύ κόσμο, για να φύγουμε-, η γλώσσα που μιλάμε και το υπέροχο σκηνικό αυτής της χώρας μας οδήγησαν στο να μείνουμε και να δημιουργήσουμε εδώ. Ένας καλλιτέχνης πρέπει να παλεύει οπουδήποτε κι αν βρίσκεται. Σε αυτή τη γωνιά της γης γεννηθήκαμε και σε αυτήν τη γωνιά θα παλέψουμε, ειδικά τώρα που το χρειάζεται τόσο πολύ. Η χώρα μας χρειάζεται να εκπαιδευτεί, να ψυχαγωγηθεί, να αγαπήσει την ποίηση, να ξανά αγαπήσει το θέατρο.

Ποια η ανταπόκριση σε αυτό το καινοτόμο εγχείρημα λοιπόν;

Μ. Φ.:  Την πρώτη χρονιά η ανταπόκριση υπήρξε ενθαρρυντική -φέτος είναι η τρίτη χρονιά- και είναι πολύ συγκινητικό το γεγονός ότι, παρόλο που ο αριθμός των συμμετεχόντων σπουδαστών είναι ορισμένος (μάξιμουμ 50 άτομα), ο αριθμός των εθελοντών έχει αυξηθεί και επίσης οι δάσκαλοι και οι καλλιτέχνες που ήρθαν την πρώτη φορά, εξακολουθούν να συμμετέχουν κάθε χρόνο και να στηρίζουν το θεσμό.

Το Αττικό Σχολείο απευθύνεται σε όλους;

Μ. Φ.: Ναι. Δεν απευθύνεται μόνο σε ηθοποιούς, επαγγελματίες ή μη, αλλά σε όποιον θέλει να συμμετάσχει σε ένα εντατικό δεκαήμερο άσκησης και εκπαίδευσης. Ο μόνος περιορισμός είναι να είναι άνω των 18. 

Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα;

Μ.Φ.: Φέτος έχουμε μαθήματα από τις 10 το πρωί έως τις 9 το βράδυ και από κει και μετά θα υπάρχουν συναυλίες, παραστάσεις, προβολές, διαλέξεις, συζητήσεις, ξεναγήσεις, ακροάσεις… Τα πάντα!

Κι όλα αυτά στην Ελευσίνα. Γιατί εκεί;

Μ. Φ.: Δεν είναι καθόλου τυχαία η επιλογή του χώρου. Το σημαντικότερο είναι ότι εκεί γεννήθηκα και την αγαπώ πάρα πολύ, εκεί ξεκίνησα να κάνω θέατρο, οι άνθρωποι του δήμου μας αγκάλιασαν και μας υποστήριξαν σε τέτοιο βαθμό, που δεν πιστεύω πως θα μπορούσε να συμβεί σε άλλο δήμο. Ο δήμος Ελευσίνας έχει αποδείξει ότι επενδύει επιμόνως στον πολιτισμό με τις δράσεις του. Μας παραχωρούν το παλαιό Ελαιουργείο, ένα συγκρότημα κτηρίων μνημείο της πρόσφατης βιομηχανικής ιστορίας του τόπου με ένα υπέροχο θέατρο. Θα χαρακτήριζα το Αττικό Σχολείο Αρχαίου Δράματος ένα ιδιότυπο αστικό camping. Όσοι θέλουν φιλοξενούνται στο χώρο και αναλαμβάνουν τη φροντίδα του.

Και θα ανεβάσετε τέλος Αυγούστου και παράσταση εκεί;

Μ. Φ.:  Όλες οι παραστάσεις που θα ανέβουν εκεί το δεκαήμερο 1-10 Ιουλίου είναι πειραματικές, αλλά ο θεσμός του Αττικού Σχολείου στηρίζει και την επίσημη παράσταση της ομάδας, την εναρκτήρια του φεστιβάλ των Αισχυλείων (28/8), που φέτος είναι «Οι Πέρσες» του Αισχύλου. Είναι ένα ποίημα για τους ηττημένους. Το θεωρώ μεγαλειώδες ως σύλληψη, το να δείχνεις δηλαδή μέσα από το θρήνο του αντιπάλου σου πως ο πόλεμος έχει μόνο θύματα. Ο Αισχύλος αγγίζει την αγιότητα με αυτό το έργο. Ο ίδιος συμμετείχε σ' αυτόν τον πόλεμο, σ' αυτόν τον πόλεμο σκοτώθηκε ο αδερφός του, και εφτά χρόνια μετά την λήξη του γράφει για αυτόν, ώστε να μη χαθεί ανώνυμος ο εχθρός του. Αφιερώνει έναν με δυο στίχους για κάθε Πέρση αξιωματούχο, για τη μάχη, το στρατό, για την γενναιότητα του αντιπάλου του.

Πως προσεγγίζετε λοιπόν το έργο ως σκηνοθέτιδα;

Μ. Φ.: Εφ' όσον το έργο ανεβαίνει σε μετάφραση στα νέα ελληνικά, κάθε προσέγγιση δεν μπορεί παρά να είναι πειραματική.

Δεν προσπαθούμε να αναβιώσουμε τον τρόπο που παιζόταν το αρχαίο δράμα γιατί πρωτίστως δεν τον γνωρίζουμε. Σημασία έχει το κείμενο, η ποιητική του δύναμη και ζητούμενό μου είναι το πώς θα επικοινωνήσει μέσω της παράστασης με το σημερινό κοινό. Ανεβαίνει σε μετάφραση της αδερφής μου, Νικολέττας Φριντζήλα. Επειδή συνηθίζω να ακολουθώ τις επιταγές του έργου τοις μετρητοίς, κι εφόσον ο Αισχύλος μιλά για χορό γερόντων, φέτος συνεργάζομαι με μεγάλη χαρά και τιμή με ηθοποιούς άνω των 65 ετών και με το Σπίτι του ηθοποιού. Βέβαια οι ηθοποιοί δεν γερνούν ποτέ… Συνεχώς τους λέω στην πρόβα «Κύριοι σας παρακαλώ προσπαθήστε να φαίνεστε γέροι». Η ενέργεια, το πείσμα, η αγάπη και η παιδικότητά τους, τους κάνουν αγέραστους.

Είμαστε σε διαδικασία πρόβας, πάει καλά και ευχόμαστε η συγκίνηση που νοιώθουμε να παρασύρει και το κοινό που θα έρθει στην παράσταση.

Έπειτα από όλα αυτά τα ενδιαφέροντα που μας ανέλυσε η κα Μάρθα Φριντζήλα σίγουρα η περιέργειά μας αυξήθηκε... Θα επισκεφθούμε το χώρο και παρακολουθήσουμε από κοντά αυτό το δεκαήμερο εργαστήρι. Μπορείτε να δείτε το πρόγραμμα, τους συντελεστές αλλά και τον τρόπο που μπορείτε να κάνετε αιτήσεις συμμετοχής στους παρακάτω συνδέσμους. Μάρθα ευχαριστούμε πολύ!!!

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΕΔΩ: 

Baumstrasse

 ΑΤΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΡΧΑΙΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ (πρόγραμμα, συντελεστές, αιτήσεις συμμετοχής)

 

PHOTO CREDITS: Η φωτογραφία του Αργύρη Μπακιρτζή είναι του Ορφέα Εμιρζά.
                              Η φωτογραφία της Μάρθας Φριντζήλα είναι του Mike Rafail από το Tides and Floors.