Μια συζήτηση με την κεραμίστρια Eleonore Trenado - Finetis και το νέο της project MON COIN STUDIO
2020-09-11Το MON COIN STUDIO, στην καρδιά του ιστορικού κέντρου της Αθήνας, στο Μοναστηράκι, δημιουργήθηκε από την κεραμίστρια Eleonore Trenado - Finetis, για να στεγάζει τις δημιουργίες σύγχρονων Ελλήνων κεραμιστών αλλά και εκθέσεις με καλλιτεχνικό περιεχόμενο.
Όραμά της, να καθιερωθεί ως ένας χώρος ευέλικτος, ζωντανός, ανοικτός, που θα συστήσει τη σύγχρονη ελληνική κεραμική τόσο στους Έλληνες όσο και στους ξένους επισκέπτες της χώρας μας.
Απολαύστε μαζί μας, τη συζήτηση που είχαμε μαζί της, λίγες μόλις ημέρες πριν τα εγκαίνια της έκθεσης ANCIENT VIBES IN CONTEMPORARY CERAMICS.
Μιλήστε λίγο για το χώρο που θα γίνει η έκθεση. Το MON COIN Studio, έχει ένα αδερφάκι στο Κουκάκι. Πως επιδιώκετε να συστήσετε την σύγχρονη κεραμική τέχνη στο κοινό;
Είχα σκοπό να ξεκινήσω εργαστήριο κεραμικής σ’ ένα χώρο που είχα βρει στο Κουκάκι αλλά αντ’ αυτού, βρέθηκα να στήνω ένα μικρό κατάστημα με δημιουργίες Ελλήνων κεραμιστών καλλιτεχνών. Έχω πάθος για την ελληνική κεραμική, και ήθελα να πουλάω και να υποστηρίζω τις δημιουργίες που μου αρέσουν, κυρίως χρηστικά αντικείμενα φτιαγμένα από καλλιτέχνες. Αυτό το προσωρινό ceramics-store (με λίγα σουβενίρ, αξεσουάρ, κοσμήματα, όλα από Έλληνες δημιουργούς) πήρε μπροστά και αντί να το μετατρέψω σε εργαστήριο όταν ήρθε η ώρα, το κράτησα κατάστημα, που προτείνει design ή crafts σουβενίρ.
Όμως, υπήρχε ανάγκη να βρω έναν πιο κεντρικό και πιο μεγάλο χώρο όπου θα μπορούσα να φτιάχνω τα δικά μου κεραμικά, και παράλληλα να εξακολουθώ να πουλάω τα κεραμικά Ελλήνων σύγχρονων κεραμιστών. Επειδή αυτός ο χώρος θα απευθύνονταν στους Έλληνες αλλά κυρίως στους ξένους επισκέπτες, επέλεξα ένα σημείο στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, στο Μοναστηράκι. Νομίζω ότι η παραδοσιακή Ελληνική κεραμική είναι γνωστή ανά τον κόσμο αλλά η σύγχρονη έχει μείνει λίγο πίσω
Είστε κι εσείς κεραμίστρια, μιλήστε μας για την προσωπική σας σχέση με την κεραμική. Πως ασχοληθήκατε με το μέσο;
Θυμάμαι ότι το πρώτο μου σπίτι στην Αθήνα, στο Λυκαβηττό, υπήρξε εργαστήριο μιας Ελληνίδας κεραμίστριας και ότι όταν μπήκα για να μείνω, αισθάνθηκα ότι ήθελα να κάνω ό,τι έκανε κι εκείνη. Από τότε (έχουν περάσει 20 χρόνια), έχω κρατήσει ένα μισοτελειωμένο γλυπτό που βρήκα εκεί (και προφανώς δεν ήθελε να πάρει μαζί της) και το κουβαλάω σε κάθε μετακόμιση. Αυτή η ζήλεια, που δεν ήταν κακιά, αυτή η βαθιά επιθυμία να κάνω ό,τι έκανε, με οδήγησε να αλλάξω κατεύθυνση στη ζωή μου. Είχα σπουδάσει στη Νομική, αλλά στην Ελλάδα θα γύρναγα στην παλιά μου αγάπη, την Τέχνη.
Μέχρι τότε, η επαγγελματική μου ζωή δε με γέμιζε και έτσι αποφάσισα κάποια στιγμή να παρακολουθήσω μαθήματα χειροποίητου κοσμήματος, που σιγά σιγά, μετά από κάποια χρόνια, με οδήγησαν σε ένα σεμινάριο κεραμικού κοσμήματος. Η γνωριμία με τον πηλό ήταν όπως όταν πραγματικά ερωτεύεσαι και λες : that’s it!Με το πιο απλό υλικό, μπορούσα να πλάθω ό,τι αντικείμενο και ό,τι σχήμα ήθελα : από μια πέτρα έως ένα τεράστιο γλυπτό ή πιατέλα. Και όχι μόνο αυτό, αλλά μπορούσα να τα χρωματίσω και να ζωγραφίσω επάνω. Ο πηλός είναι το μόνο υλικό το οποίο μπορεί να δουλευτεί χωρίς εργαλείο αλλά μόνο με τα χέρια. Δεν υπάρχει άλλο τέτοιο υλικό.
Επίσης πολλές φορές έχω αισθανθεί και σκεφτεί ότι αυτό το υλικό που μπορούμε να πλάθουμε με τα χέρια, κρατάει την ενέργεια του δημιουργού του. Ένα χειροποίητο μπολ είναι σχεδόν ζωντανό. Λες και ο πηλός έχει μνήμη και κρατάει τα συναισθήματα.
Πείτε μας κάποια πράγματα για την ομαδική έκθεση ANCIENT VIBES IN CONTEMPORARY CERAMICS που θα παρουσιάσετε από τις 17 – 30 Σεπτεμβρίου στο MON COIN Studio.
Έχουμε προσκαλέσει 35 Έλληνες κεραμίστες να εκθέσουν δημιουργίες τους εμπνευσμένες από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Το θέμα είναι αρκετά κοινό και ευρύ, ώστε να μπορέσουμε να δείξουμε σε μία πρώτη έκθεση την ποικιλία των έργων και των στυλ στη σύγχρονη ελληνική κεραμική. Όταν μιλάμε για αρχαίο πολιτισμό, κάποιοι σκέφτονται την κλασική Αρχαία Ελλάδα, κάποιοι τον μινωικό πολιτισμό, την κυκλαδική τέχνη ή κάποιοι ακόμα κάποιες πρωτόγονες κοινότητες...
Το κριτήριο επιλογής των καλλιτεχνών ήταν η δουλειά τους γενικότερα ή κάποια συγκεκριμένα αντικείμενα που είδαμε και θεωρούμε ότι ταιριάζουν με το θέμα και με την αισθητική μου και προσφέρουν κάτι στον ομαδικό διάλογο. Με κάποιους ήδη συνεργάζομαι μερικά χρόνια. Ξέρω τη δουλειά τους, είναι κεραμίστες και έχουν μία αισθητική που αντιστοιχεί στη δίκια μου.
Με άλλους καλλιτέχνες, οι οποίοι μπορεί να είναι κεραμιστές ή εικαστικοί που δουλεύουν τον πηλό, ήρθα σε επαφή μαζι τους ή ήρθαν αυτοί σε επαφή μαζί μου με βάση κάποια ήδη υπάρχοντα έργα τα οποία συναντούν το θέμα της έκθεσης. Η επιλογή του καλλιτέχνη σε αυτή την περίπτωση έχει γίνει με βάση το έργο το ίδιο. Παράδειγμα είναι ο Γιώργος Τρίχας, η DIANE ALEXANDRE, ο WOOZY, ο COXX κλπ.
Επίσης, πρέπει να σημειώσω ότι ενώ σκεφτόμουν το θέμα εδώ και καιρό, η αφορμή για να το προγραμματίσω τόσο σύντομα ήταν η γνωριμία πριν την καραντίνα με την Γεωργία και την Μιχαέλα (JASPER HANDMADE CERAMICS), οι οποίες είναι αρχαιολόγοι και ασχολούνται με την κεραμική στη δουλειά τους σαν έρευνα αλλά και σαν παράλληλη δραστηριότητα για καλλιτεχνική έκφραση.
Με την έκθεση αυτή, επιθυμία μου είναι ο κόσμος που θα έρθει να εκπλήσσεται, να ευχαριστιέται με αυτό που βλέπει. Για τους Έλληνες να πάρουν σε μια επίσκεψη γεύση της ελληνικής δημιουργίας και για τους ξένους να θαυμάσουν τους καλλιτέχνες που δημιουργούν σε αυτή τη χώρα σήμερα. Ναι, μεν έχει τεράστια κληρονομιά ιστορική και καλλιτεχνική η Ελλάδα, αλλά και στη σημερινή περίοδο υπάρχουν πολλοί ταλαντούχοι δημιουργοί και τους αξίζει να γίνουν ευρύτερα γνωστοί. Θα ήθελα να βοηθήσω και εγώ πάνω σε αυτό γιατί πιστεύω ότι έτσι πρέπει.
Όλο και περισσότεροι καλλιτέχνες άλλων μέσων, «σπάνε τον κανόνα», και έχουν βρει στην σύγχρονη κεραμική ένα μέσο που τους επιτρέπει να πειραματίζονται. Πώς βλέπετε αυτή την τάση;
Αυτό το βλέπω και εγώ. Επίσης ασχολούνται οι γραφίστες, οι αρχιτέκτονες... Είναι για μένα πολύ καλό να γυρίζει ο κόσμος - και οι δημιουργοί και το κοινό - σε αυτό το υπέροχο υλικό. Όπως είπα πριν, ο πηλός έχει ιδιότητες που δεν έχει κανένα άλλο υλικό και για αυτό το χρησιμοποιούμε παραδοσιακά στη γλυπτική.
Πως μπορεί η τεχνολογία να επηρεάσει την πρακτική των καλλιτεχνών, σε ένα πεδίο που ταυτόχρονα είναι art αλλά και craft;
Η τεχνολογία αποτελεί ένα εργαλείο μεταξύ άλλων εργαλείων. Και ο τροχός είναι εργαλείο. Εάν πάρουμε για παράδειγμα το 3D printing, μπορεί το αρχικό σχέδιο του δημιουργού να είναι στο computer αλλά για να γίνει κεραμικό θα πρέπει να φτιάξει ένα καλούπι γύψινο το οποίο μετά θα είναι η βάση της δουλειάς του. Στο χυτό αντικείμενο θα κάνει επεμβάσεις ώστε να το φέρει στο αποτέλεσμα που επιθυμεί εκείνος. Το πλεονέκτημα της τεχνολογίας είναι ότι δίνει μεγαλύτερες δυνατότητες προκειμένου να φτάσει ο καθένας στην εκτέλεση της αρχικής του ιδέας.
Εσείς που βάζετε τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην υψηλή τέχνη και τα καθημερινά, χρηστικά αντικείμενα;
Η συζήτηση περί τέχνης είναι μεγάλη και αλλάζει κατά τη διάρκεια των αιώνων. Τι είναι η τέχνη και τι είναι η χειροτεχνία; Υπάρχουν τα απλά χρηστικά, που ο μόνος σκοπός είναι η χρήση ακόμα και με αρμονία στην φόρμα, αλλά υπάρχουν και τα χρηστικά που είναι έργα τέχνης. Εδώ συναντιούνται η χειροτεχνία και η τέχνη για μένα. Και εδώ επίσης συναντιούνται οι κεραμίστες και οι εικαστικοί που δουλεύουν τον πηλό. Είναι για μένα όλοι τους καλλιτέχνες απλά η αρχική τους εκπαίδευση, η αφετηρία τους είναι διαφορετική και συνήθως ο κεραμίστας ασχολείται μόνο με την κεραμική ενώ ο εικαστικός μπορεί να συνεχίζει παράλληλα άλλη δραστηριότητα π.χ. φωτογραφία, ζωγραφική κλπ.
Όλα εξαρτώνται από το τι θέλει να εκφράσει ο δημιουργός μέσα στα έργα του. Και αυτό στην κεραμική είναι άμεσο γιατί το κεραμικό αντικείμενο εκφράζεται από μόνο του. Μου συμβαίνει πολλές φορές να πιάσω ή να βλέπω ένα αντικείμενο και να ανατριχιάζω.
Ένας από τους σκοπούς του Mon Coin Studio, το οποίο λειτουργεί σε καθημερινή βάση σαν πωλητήριο, είναι να προτείνει χρηστικά αντικείμενα φτιαγμένα από καλλιτέχνες. Τα αντικείμενα που προτείνουμε δεν είναι μόνο functional αλλά και υψηλής αισθητικής, είναι κυρίως ελληνικά κεραμικά αλλά και design ή crafts αντικείμενα.
Υπάρχουν συγκεκριμένα ή κοινά χαρακτηριστικά που ξεχωρίζετε στις δημιουργίες Ελλήνων Κεραμιστών;
Αυτό που ξεχωρίζω στην ελληνική κεραμική και μου αρέσει πολύ είναι ότι εκφράζει τα συναισθήματα πολύ ελεύθερα. Η κεραμική των Ελλήνων είναι ποιητική πολλές φορές και spiritual.
Όταν βλέπω όλους τους δημιουργούς μαζί, υπάρχει μια μεγάλη γκάμα έργων. Ίσως κάποιοι να είναι πιο έμπειροι ή πιο κοντά στο σχέδιο. Άλλοι δουλεύουν περισσότερο τη φόρμα, άλλοι την διακόσμηση, αλλά σχεδόν όλοι τους έχουν μέσα στη δουλειά τους μια αναφορά στις τέχνες, στην πολιτιστική κληρονομιά της χώρας.
Είναι μια ευαίσθητη κεραμική τέχνη η οποία έχει άμεση επαφή με τη γη. Είναι αυθόρμητη και αυθεντική.