Ο Αλέξης Αλάτσης απαντά στο deBόp για την αινιγματική Γυναίκα-Βόμβα!
2016-12-18Συναντήσαμε τον κ. Αλέξη Αλάτση στην πρεμιέρα της παράστασης «Γυναίκα-Βόμβα». Βασικός άξονας του έργου είναι η επίθεση αυτοκτονίας μιας γυναίκας. Ένας μονόλογος με διάφορα σημεία αναφοράς. Ο σκηνοθέτης της παράστασης μας μίλησε για το έργο, την συγγραφέα και αρκετά άλλα. Απολαύστε την συνέντευξη που μας έδωσε!
Το έργο «Γυναίκα βόμβα» είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα της Ιβάνα Ζάικο, της Κροάτιδας συγγραφέως, η οποία αποτελεί μία από τις σημαντικότερες νέες φωνές της θεατρικής γραφής, όχι μόνο στην πατρίδα της, αλλά σε όλο το βαλκανικό χώρο. Τι σας οδήγησε να ανεβάσετε αυτή την παράσταση; Ποια στοιχεία στο έργο σας κέντρισαν περισσότερο το ενδιαφέρον;
Η ιδιαίτερη συγγραφική φωνή της Ιβάνα Ζάικο, η φόρμα του συγκεκριμένου έργου, το ιδιαίτερο χιούμορ του, η ειλικρίνεια με την οποία διεκδικεί το δικαίωμα να ανοίγει πεδία αναζήτησης χωρίς να καταφεύγει σε ευκολίες και εύπεπτες απαντήσεις.
Η παράσταση είναι ένας θεατρικός-πολυφωνικός μονόλογος, όπου η γυναίκα ηθοποιός καλείται να υποδυθεί ταυτόχρονα πολλαπλούς ρόλους. Στην παράσταση παρατηρούμε έντονα την συμμετοχή του σώματος και την σωματοποίηση των συναισθημάτων. Πώς συνεργαστήκατε με την Μαρία Στεφανίδου για να φτάσετε στο επιθυμητό αποτέλεσμα;
Αφού ολοκληρώσαμε την ανάλυση του κειμένου και των διαφορετικών του επιπέδων και φωνών, προσεγγίσαμε τις διαφορετικές φιγούρες ξεχωριστά αναζητώντας τη σωματικότητα και τη φωνή της καθεμίας από αυτές. Η σωματοποίηση του λόγου είναι πάντα ένα ζητούμενο στη δουλειά μου και γι' αυτό ακριβώς επέλεξα να συνεργαστώ με μια ηθοποιό σαν τη Μαρία Στεφανίδου, που είχε εμπειρία πάνω στο σωματικό θέατρο, κάτι που έκανε την επικοινωνία και την συνεργασία μας πιο εύκολη.
Οι επιθέσεις αυτοκτονίας προκύπτουν είτε από πλάνη του υποψήφιου εκτελεστή, είτε από εκβιασμό και απειλή, είτε από τυφλή πίστη στην διάδοση των ιδεών με ακραίο και σκληροπυρηνικό τρόπο. Ποια είναι η άποψη σας πάνω σε αυτό;
Θεωρώ ότι η πλάνη είναι πολλαπλών επιπέδων: Η πλάνη ότι μια πράξη εκδίκησης μπορεί να επιφέρει ισορροπία. Η πλάνη ότι μια οποιαδήποτε ιδεολογία δικαιολογεί την αυτο-αναγόρευση σε κριτή, δικαστή και δήμιο του απέναντι, του άλλου. Η πλάνη ότι η θανατηφόρα βία είναι θεμιτή μέθοδος πολιτικής δράσης. Η βία όμως απλώς διαιωνίζει την ανάγνωση της Ιστορίας ως μιας μηχανής που αλέθει ανθρώπινο κρέας. Δεν είναι ποτέ στιγμιαία.
Το έργο γράφτηκε το 2004. Στην εποχή μας γινόμαστε συχνά μάρτυρες επιθέσεων που έχουν πάνω κάτω αυτή την μορφή κατάλυσης της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ζωής. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της ιδιόμορφης πρωταγωνίστριας του έργου;
Τα χαρακτηριστικά της είναι επίτηδες αόριστα, χωρίς έναν συγκεκριμένο γεωγραφικό ή πολιτισμικό προσδιορισμό, παρόλο που σίγουρα είναι κοινωνός της δυτικής κουλτούρας, δεδομένων των αναφορών της (Μόνα-Λίζα, Μουλινέξ, κλπ.). Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι ότι είναι γυναίκα και μάλλον ετεροπροσδιοριζόμενη ως προς την συγκεκριμένη πράξη, κάτι που την κάνει να κλονίζεται ως προς το νόημά της. Κι ότι απέχει πολύ λιγότερο από την ίδια τη συγγραφέα απ’ όσο εκείνη αντέχει σαν σκέψη και διαπίστωση.
Πέρα από τη φωνή της συγγραφέως, το ρόλο της γυναίκας-βόμβας, η πρωταγωνίστρια καλείται να υποδυθεί τις φαντασιώσεις μιας άλλης Μόνα-Λίζα στις οποίες συνομιλεί με ένα χορό από αγγέλους. Ποιο θεωρείται ότι είναι το νόημα αυτής της επιλογής από την πλευρά της συγγραφέως;
Η Μόνα-Λίζα είναι, όπως λέει και η Ζάικο στο κείμενό της, η μάσκα με το μυστηριώδες χαμόγελο, δηλαδή ένα γυναικείο αρχέτυπο αντρικών φαντασιώσεων και προβολών, χαρακτηριστικό του δυτικού πολιτισμού. Στο ίδιο φαντασιακό μοντέλο εντάσσεται και ο χορός των αγγέλων, συνδεδεμένος με την δυτική κουλτούρα της χριστιανικής αναγέννησης. Αυτά τα στοιχεία είναι όλα όσα η Γυναίκα-Βόμβα ταυτόχρονα μισεί και λατρεύει, αυτά που συγκροτούν την φαντασιακή σχιζοφρένειά της.
Στην παράσταση σας υπάρχει συγκίνηση, θυμός αλλά και κωμικά στοιχεία. Πώς θα χαρακτηρίζατε το έργο;
Σύγχρονο και αληθινό. Άλλου τύπου κατηγοριοποιήσεις μάλλον περιττεύουν.
Το κείμενο συμπληρώνεται με αποσπάσματα από δημοσιογραφικό υλικό, επιστημονικές έρευνες και στατιστικές. Αν δεν κάνω λάθος, στο έργο αναφέρεται πως το 1/3 των επιθέσεων αυτοκτονίας πραγματοποιούνται από γυναίκες. Τι αποκομίσατε από την έρευνα που κάνατε για το θέμα;
Όλα αυτά όμως είναι αναπόσπαστο υλικό του ίδιου του έργου. Την έρευνα την έκανε πρωτίστως η ίδια η συγγραφέας για να το γράψει. Φυσικά διάβασα κι εγώ πολλά άρθρα και μελέτες για το θέμα, αλλά δεν θεωρώ πως προσφέρουν εύκολες και σύντομες απαντήσεις σε ένα τόσο σύνθετο ερώτημα όπως αυτό της χρήσης δολοφονικής βίας από γυναίκες καμικάζι αυτοκτονίας. Επικεντρώθηκα τελικά στα ερωτήματα που θέτει το έργο ως σημείο έναρξης της συζήτησης με τους θεατές κι όχι ως συμπεράσματα.
Τελειώνοντας, για ποιους λόγους θα λέγατε σε κάποιον θεατή να παρακολουθήσει την παράστασή σας ;
Δεν θέλω να μπω στη θέση του θεατή ή να παριστάνω τον αντικειμενικό κριτή της δικής μου δουλειάς. Δεν μπορώ να διαφημίσω τη δουλειά μου ως προϊόν γιατί δεν την αντιλαμβάνομαι έτσι. Κάνω θέατρο για να συνομιλήσω με τους άλλους κι όχι για να μονολογώ. Αυτή η συνομιλία μέσω της σκηνής ελπίζω να είναι και το κίνητρο του κάθε θεατή που πηγαίνει θέατρο. Κι όχι μόνο στη δική μου παράσταση.
Η «Γυναίκα-Βόμβα» παίζεται κάθε Κυριακή στις 21:00, στο θέατρο της οδού Κεφαλληνίας/ Β Σκηνή, Κεφαλληνίας 16-18, Κυψέλη. Η παράσταση θα παίζεται μέχρι και τις 26/02. Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση εδώ.