Ο Ερρίκος Λίτσης μιλάει στο deBόp για την «Ηλέκτρα: Μια σύγχρονη τραγωδία» | Θέατρο ΣΤΑΘΜΟΣ
2020-02-26Ο Ερρίκος Λίτσης πάντα ανατρεπτικός, πάντα από τους ηθοποιούς που αγαπάμε να βλέπουμε όπου και αν παίζει και σίγουρα ένας άνθρωπος που θέλαμε πολύ να γνωρίσουμε και να φιλοξενήσουμε στο deBόp. Με αφορμή την παράσταση «Ηλέκτρα: μια σύγχρονη τραγωδία» από την Ομάδα Sarkha, στο θέατρο Σταθμός, που κάνει πρεμιέρα 7 Μαρτίου, συναντηθήκαμε και απολαύσαμε μια συνέντευξη μαζί του.
Η παράσταση «Ηλέκτρα: μια σύγχρονη τραγωδία», η αληθινή ιστορία της αγωνίστριας της Εθνικής Αντίστασης Ηλέκτρας Αποστόλου. Στα τέλη Ιουλίου 1944, βρίσκεται πεταμένο στους δρόμους και παραδίδεται στο νεκροτομείο της Αθήνας μισοκαμένο και παραμορφωμένο απ’ τα βασανιστήρια το νεκρό κορμί μιας 32χρονης. Η άτυχη γυναίκα είναι η Ηλέκτρα Αποστόλου, αγωνίστρια της Εθνικής Αντίστασης και υπέρμαχος των γυναικείων δικαιωμάτων.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Οι ρόλοι στην παράσταση είναι σχηματικά δύο: η Άλκηστις Νικολάΐδη ενσαρκώνει την Ηλέκτρα Αποστόλου κι εγώ όλη τη βία, την εξουσία, όλους τους άντρες που πέρασαν από τη ζωή της, πρόσωπα γενικότερα που πέρασαν από τη ζωή της και εν δυνάμει –θα μπορούσε να πεις κανείς- ενσαρκώνω ως και την κόρη της σε κάποια στιγμή. Είμαι τα αρσενικά πρόσωπα του έργου αλλά και σε γενικότερο επίπεδο η βία και η εξουσία που την περικυκλώνει.
Είμαι ουσιαστικά ό,τι περικυκλώνει αυτή τη γυναίκα. Με τις ρωγμές μου. Διότι όλοι όσοι υπήρξαν στη ζωή της, που μπορεί εξ αντικειμένου να ήταν παλιάνθρωποι, κρύβουν όμως και άλλες πτυχές, που εμείς σε αυτό το θεατρικό προσπαθούμε να τις αναδείξουμε. Μας ενδιαφέρει να δούμε τον άνθρωπο στις διάφορες εκδοχές του. Τόσο τον ηρωικό άνθρωπο που είναι η Ηλέκτρα Αποστόλου, αλλά και τον ανθρωπάκο που κρύβεται πίσω από την εφήμερη δύναμη που του δίνει η εξουσία. Ο ρόλος μου είναι και του αφηγητή της ιστορίας, ένα σκηνοθετικό εύρημα του Κων/νου Μωραΐτη, και όλοι οι ρόλοι γύρω από αυτήν. Προχωράω επομένως την ιστορία και αφηγηματικά. Το κείμενο είναι πολύ δυνατό, αρκούντως ποιητικό και απόλυτα κατανοητό και λαϊκό παράλληλα.
‘Έχουμε δημιουργήσει μια πολύ ενδιαφέρουσα σχέση θεατρικά με την Άλκηστις και μας έχει κατευθύνει πολύ καλά ο Κων/νος Μωραΐτης και περιμένω με πολύ μεγάλη χαρά και αγωνία να δείξουμε στον κόσμο αυτό το έργο, μέσα από το οποίο αναδεικνύεται η προσωπικότητα της Ηλέκτρας Αποστόλου αλλά μου δίνεται κι εμένα η ευκαιρία να δείξω ένα άλλο κομμάτι υποκριτικά, μιας και είμαι σε ένα διαφορετικό ρόλο που με ιντριγκάρει.
Ο ΡΟΛΟΣ
Ο άνθρωπος που ενσαρκώνω εγώ θα φτάσει το κοινό στα όρια του να τον μισήσει και να τον λυπηθεί. Τι είδους άνθρωπος είναι αυτός που βασανίζει έναν συνάνθρωπο του; Και τότε και την εποχή Χούντας αλλά και τώρα σε διάφορα μέρη του κόσμου... Πώς ένας άνθρωπος συμπεριφέρεται με τόση βαναυσότητα σε έναν άλλο, ποιο κτήνος ξυπνάει μέσα του ώστε να χρησιμοποιήσει τέτοια βία με τα ίδια του τα χέρια;
ΗΛΕΚΤΡΑ: ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ
Το όνομα της ηρωίδας συμπωματικά παραπέμπει στην αρχαία τραγωδία αλλά πρόκειται δυστυχώς και για μια σύγχρονη τραγωδία. Πέθανε νεότατη, 32 χρονών και σφόδρα κακοποιημένη. Δεν την λένε Μαρία ή Ελένη, οπότε και συνειρμικά ταυτίζεται με την Ηλέκτρα του Σοφοκλή.
Αμέσως μετά υπήρξαν έντονες αντιδράσεις από τους συντρόφους της. Σκοτώθηκαν δωσίλογοι και τους κρεμούσαν ταμπέλες με αριθμούς, ο 1, ο 2, ο 3 κ.ο.κ. ήταν ένα σύμβολο η γυναίκα αυτή …
Εγώ «νταλαβερίζομαι» με την Αριστερά πολλά χρόνια, από τα χρόνια της εφηβείας μου, κι έτσι γνώριζα την ιστορία της Ηλέκτρας Αποστόλου, σαν μία από τις αγωνίστριες που τη σκότωσαν οι δωσίλογοι.
Η Ηλέκτρα Αποστόλου κακοποιήθηκε δύο φορές: μία σαν κομμουνίστρια και μια δεύτερη σαν γυναίκα. Πιστεύω το γεγονός ότι ήταν γυναίκα έπαιξε ρόλο στην κακοποίησή της. Υπάρχουν τρομερές φρικαλεότητες και σε βάρος ανδρών αλλά το ότι ήταν μια νέα γυναίκα έπαιξε κάποιο ρόλο, διότι σίγουρα συνειδητά ή ασυνείδητα εξασκήθηκε πάνω της και η βία του αρσενικού.
Ήταν μία πολύ σκοτεινή εποχή –ο πόλεμος κατά των Γερμανών και των Ιταλών ή όπως λέγεται σήμερα ευρέως κατά των Ναζί- που έβγαλε προδότες, μαυραγορίτες αλλά και ήρωες, έβγαλε πολλά πράγματα εκείνη η εποχή, που ακόμα και σήμερα τα κουβαλάμε. Όπως κουβαλάμε 400 χρόνια τούρκικης κατοχής. Και τα χρόνια της ναζιστικής κατοχής δεν υπήρξαν απλά, ήταν τρομερά χρόνια. Έχουν καταγραφεί στο DNA. Τηρουμένων των αναλογιών, και αυτά που συμβαίνουν στις αραβικές χώρες, οι ατέλειωτοι πόλεμοι, οι πληγές που έχουν ανοίξει εκεί, είναι πληγές που δεν θα κλείσουν…
ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΣΗΜΕΡΑ
Πάντα υπάρχουν ιστορίες ανθρώπων που η ζωή τους είναι ένα κλικ παραπάνω από τη ζωή ενός μέσου ανθρώπου και έχει ενδιαφέρον να τους δούμε μέσα από την τέχνη.
Θα ήταν ωραίο να γράφονται θεατρικά έργα και να αναπαρίστανται ιστορικές προσωπικότητες, με τα καλά τους και τα κακά τους. Υπάρχουν πολύ ενδιαφέρουσες φιγούρες, που θα είχε τεράστιο ενδιαφέρον να δραματοποιηθούν γιατί είναι καλό να γνωρίζουμε θετικά πρόσωπα, τη ζωή και τη δράση τους. Η Ηλέκτρα υπήρξε ένα θετικό πρόσωπο. Δίνει ένα παράδειγμα: ότι πρέπει να αγωνιζόμαστε για την ελευθερία μας ευρύτερα και δευτερευόντως για την ιδεολογία μας. Η Ηλέκτρα αγωνιζόταν πρωτίστως ενάντια στον κατακτητή.
ΕΝΑ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟ ΣΗΜΕΙΟ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΕΡΓΟ:
Έχει ένα σημείο μέσα στο έργο που μιλάω για το σκοτάδι, για μια αρρώστια που λέγεται σκοτάδι, που μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, από εποχή σε εποχή, από ένα αιώνα σε έναν άλλο αιώνα. Είναι ένας μικρός μονόλογος ο οποίος έχει μια εξαιρετική κορύφωση και είναι και η ρωγμή θα έλεγα του ανθρώπου αυτού που κουβαλάει την εξουσία. Μέσα στην παράσταση αυτό το σημείο με ταρακουνάει ιδιαίτερα διότι μιλάω για το σκοτάδι που σαν ρόλος είμαι εγώ ο ίδιος που το μεταφέρω.
Ευχαριστούμε πολύ τον αγαπημένο μας κο Ερρίκο Λίτση για την συνέντευξη! Θα τον απολαύσουμε για ακόμη μια φορά επί σκηνής...
Όλες οι πληροφορίες για την παράσταση βρίσκονται εδώ