O ξεχωριστός κύριος Christopher King

«Ο Christopher C. King (1971) γεννήθηκε στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ, όπου και έζησε μέχρι το 2021, όταν και μετακόμισε στην Ελλάδα. Σπούδασε φιλοσοφία στο Radford University και στο Virginia Tech. Έχει επιμεληθεί, επεξεργαστεί και εκδώσει πολλές μουσικές ανθολογίες, κατά βάση προπολεμικής μουσικής. Το 2002 βραβεύτηκε με Grammy για τη δουλειά του ως μουσικού παραγωγού, ενώ στη συνέχεια έλαβε άλλες πέντε υποψηφιότητες για το ίδιο βραβείο. Γράφει τακτικά στο Paris Review και στο Oxford American».

Με αυτό το λιτό σημείωμα μας συστήνεται ο Christopher King στο βιβλίο του «Ηπειρώτικο Μοιρολόι» (2018, εκδ. ΔΩΜΑ). Ένα βιογραφικό, που σε καμία περίπτωση δεν αρκεί για να περιγράψει την πληθωρική προσωπικότητα, το χιούμορ, το μεράκι αλλά κι ένα άλλο βασικότατο χαρακτηριστικό του: την αστείρευτη αγάπη του για την Ήπειρο και τη μουσική της.

 

Όλα άρχισαν σε ένα παλαιοπωλείο της Κωνσταντινούπολης. Εκεί που -ως φανατικός συλλέκτης δίσκων γραμμοφώνου- ο Christopher King ανακάλυψε κάποιες παλιές κόπιες μιας πρωτόγνωρης, μαγικής μουσικής. Αυτό ήταν! Όπως χαρακτηριστικά γράφει στο βιβλίο: «ο ένας δίσκος μετά τον άλλο μού προκαλούσαν μια περίεργη ζάλη, με ωθούσαν σ’ έναν πλήρη ηχητικό αποπροσανατολισμό. (…) Δεν ήμουν προετοιμασμένος για κάτι τέτοιο. Ένιωθα κάτι να με παρασέρνει μα δεν έφερνα αντίσταση – δεν μπορούσα να αντισταθώ.(…) Ήταν μια αναγκαία κάθαρση. Όσο καθόμουν κι άκουγα αυτή τη μουσική, έχασα κάθε αίσθηση του χρόνου. (…) Οι δίσκοι είχαν κάτι πέρα από τον ήχο – μια άγνωστη στόχευση, μια λειτουργία».

Αποφασισμένος να μάθει από πού προέρχεται εκείνη η τόσο ζωντανή, αυθεντική μουσική που του έκλεψε την καρδιά, έφτασε στην Ήπειρο. Και την αγάπησε. Ως τόπο, ως ήχο, ως γεύση, ως ενέργεια, ως εμπειρία ζωής. Τόσο πολύ και τόσο δυνατά, που τελικά πριν λίγο καιρό εγκαταστάθηκε μόνιμα εκεί.
 

 

Δημιουργικός, ορεξάτος και πάντα ανήσυχος μουσικά, ο βραβευμένος εθνομουσικολόγος, τον τελευταίο καιρό ασχολήθηκε επισταμένα με ένα άλλο θέμα: τη ζωή και τη μουσική τριών Ελληνοεβραίων τραγουδιστριών του 20ου αιώνα. Της Ρωμανιώτισσας Αμαλίας Βάκα από τα Ιωάννινα και των σεφαραδίτισσων Ρόζας Εσκενάζυ και Στέλλας Χασκίλ από τη Θεσσαλονίκη.

Η έρευνά του, παρουσιάστηκε σε  τρεις εξαιρετικές διαλέξεις που πραγματοποιήθηκαν σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ιωάννινα με συντονίστριες τις κυρίες Μαριάννα Σκυλακάκη (Δημοσιογράφος), Αθηνά Κατσανεβάκη (Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Σχολή Καλών Τεχνών, ΑΠΘ, μέλος ΕΕΠ, Εθνομουσικολογία-Παραδοσιακό Τραγούδι) και Κατερίνα Καφεντζή (Ιστορικός, Μουσική Επιμελήτρια, Ραδιοφωνική Παραγωγός), αντίστοιχα.  

Στις εκδηλώσεις αυτές, ο Christopher King αφηγήθηκε με απολαυστικό τρόπο τις ιστορίες των τριών γυναικών σε μια εποχή που όπως τόνισε, η λαϊκή, παραδοσιακή μουσική στην Ελλάδα αποτελούσε ένα πολύχρωμο ψηφιδωτό διαφορετικών εθνικών, θρησκευτικών, γλωσσικών και γεωγραφικών καταβολών που μέχρι σήμερα παραμένει ανεπανάληπτο. Οι βραδιές διανθίστηκαν μουσικά με την ακρόαση νοσταλγικών, αυθεντικών ηχογραφήσεων τραγουδιών των τριών καλλιτέχνιδων από δίσκους 78 στροφών καθώς και ζωντανή παραδοσιακή μουσική από τους Ελένη Βράττη (ούτι),  Δημοσθένη Καραχριστοδούλου (πολίτικη λύρα) και Ευαγγελία Φλιτούρη (φωνή). 

 

 

Στον απόηχο της ενδιαφέρουσας και σπάνιας αυτής τριλογίας διαλέξεων, το deBόp επικοινώνησε με τον Christopher King θέτοντάς του 10+1 «διλήμματα». Έτσι, εν είδει σύντομου παιχνιδιού. Αν και πιστεύουμε, πως όσα και να μάθουμε γι' αυτόν, το σίγουρο είναι πως αποτελεί «μία κατηγορία μόνος του»!

10+1 «διλήμματα» προς τον Christopher King 

1. Βιρτζίνια (Η.Π.Α) ή Ήπειρος; 
    C.King: Ηπειρος.

2. Τραγούδια με στίχους ή ορχηστρική μουσική;
     C.King: Ορχηστρική μουσική.

3. Ρυθμός 9/8 (π.χ. ζεϊμπέκικο, απτάλικο, καρσιλαμάς κ.λπ.) ή 7/8 (π.χ. καλαματιανό);
     C.King: Tίποτα από τα δύο: Πωγωνίσιο.

4. “Pulp Fiction” ή “Ο καλός, ο κακός και ο άσχημος”;
    C.King:  Προτιμώ το «Οι μισητοί Οκτώ» (The Hateful Eight).  

5. Walt Whitman ή Willam Shakespeare?
    C.King:  Corman McCarthy.

6. Παιχνίδια μυαλού ή σωματικές δραστηριότητες;
    C.King:  Παιχνίδια μυαλού.

7. Μια καλύβα στο βουνό ή ένα αντίσκοινο στην ακροθαλασσιά;
    C.King: Την καλύβα στο βουνό.

8. Ζωντανή μουσική ή ακρόαση δίσκων γραμμοφώνου shellac?
    C.King:  Και τα δύο!

9. Σουβλάκι ή Μπέργκερ;
   C.King:  Κεμπάπ!

10. «Μαύρα μάτια, μαύρα φρύδια» (Μάρκος Βαμβακάρης) ή  “Pale Blue Eyes” (Velvet Underground); 
      C.King: «Μαύρα μάτια, μαύρα φρύδια».

+1) Τσίπουρο ή Τsipouro;
      C.King: Μόνο Τσίπουρο!

_____________________________________________________________________________________________

Την οργάνωση των τριών διαλέξεων ανέλαβε η Bespoke Communications ενώ πραγματοποιήθηκαν με τη στήριξη της Πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ελλάδα. Στρατηγικοί εταίροι ήταν το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος, η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, η Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών, η Ισραηλιτική Κοινότητα Ιωαννίνων και το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.