Ο Νίκος Νίκας κι η Ρηνιώ Κυριαζή μιλούν για το «Δέρμα στις Φλόγες»

Από 25 Νοεμβρίου ανεβαίνει στο θέατρο Olvio το γνωστό και βραβευμένο έργο του Καταλανού συγγραφέα Γκιλιέμ Κλουά «Δέρμα στις φλόγες». 4 άγνωστοι συναντιούνται σε ένα ξενοδοχείο. Ζευγάρια μεταξύ τους που συνδέονται με τον πιο απροσδόκητο τρόπο. Ένα σύγχρονο έργο που θίγει ζητήματα διαχρονικά όπως ο πόλεμος, η εκμετάλλευση, η βία, υπό τη σκηνοθετική ματιά της Άσπας Τομπούλη, παρουσιάζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη. Εμείς μιλήσαμε με δύο εκ των πρωταγωνιστών, το Νίκο Νίκα και τη Ρηνιώ Κυριαζή.

Το έργο πραγματεύεται τη σκληρότητα του πολέμου και της βίας. Αν και δεν ανήκετε στη γενιά του πολέμου, σίγουρα υπήρξαν στην οικογένεια σας άνθρωποι που τον έζησαν. Πώς κατάφεραν να συμβιβαστούν με μια τέτοια φρικαλεότητα; Πώς αντιμετωπίζει κανείς τον πόλεμο;

Νίκος Νίκας:  Με χαρακτηριστική απάθεια και δεν το λέω με κυνισμό. Οι παππούδες μου έζησαν τρεις πολέμους: το μικρασιατικό, τον πρώτο και τον δεύτερο. Όταν εγώ τους γνώρισα, αυτό που διέκρινα στα μάτια τους ήταν μια απόλυτη ηρεμία στα όρια της απάθειας που προανέφερα, ίσως επειδή κατάφεραν να επιβιώσουν ίσως γιατί είδαν μπροστά τους πολλές φορές το αδιέξοδο, από την τρυφερή κιόλας ηλικία. Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να ξεχνούν τα προσωπικά τους τραύματα, για να μπορούν να προχωρούν. Η ανθρωπότητα, όμως, οφείλει να θυμάται διαρκώς, τι σημαίνει πόλεμος, από την εποχή του Πελοποννησιακού πολέμου μέχρι το ολοκαύτωμα των ναζί και αυτά που ακούμε τουριστικά από τις ειδήσεις να συμβαίνουν σε παραδιπλανές χώρες.

Ρηνιώ Κυριαζή: Θυμάμαι παιδί όταν έμαθα ότι ο παππούς μου πολέμησε το '40, πόση εντύπωση μου έκανε, πίστευα πως ο πόλεμος ήταν μόνο για τα παραμύθια ή για πολύ παλιές ιστορίες σαν παραμύθια... Δυστυχώς είμαστε πια πολύ μακριά από την εντύπωση ότι ο πόλεμος δεν μας αφορά, συμβαίνει πολύ κοντά μας και επηρεάζει της ζωές μας, ελπίζω αυτός ο παραλογισμός κάποτε να σταματήσει, αυτό που πάντα με τρομάζει είναι ότι γίνεται παντού και πάντα για το χρήμα που η αξία του ξεπερνάει οποιαδήποτε άλλη.

Στη σύγχρονη κοινωνία η βία αποτελεί κομμάτι της καθημερινότητας, παρά τον εκπολιτισμό του είδους μας. Πώς μπορεί ν' αντισταθεί κανείς στη βία;

 Ρ.Κ.: Η ανάπτυξη της τεχνολογίας δεν συνδέεται και με ανάπτυξη πολιτισμού, κάποιες φορές το αντίθετο. Λέμε συχνά πως πρέπει να ψάξουμε μέσα μας να βρούμε τις αντιστάσεις και σωστά. Όμως πόσο μπορεί να αντέξει κάποιος που τον χτυπάς ανελέητα;

Υποδύεστε έναν άντρα κάθαρμα, ο οποίος με πρόφαση τη βοήθεια που προσφέρει εκμεταλλεύεται τον ανθρώπινο πόνο. Πόσο δύσκολη ήταν η «μεταμόρφωση» αυτή;

Ν.Ν.: Ως ηθοποιός έχω συνηθίσει και ελπίζω να περνώ κάποια μηνύματα στους θεατές είτε με ευθύ τρόπο, υποδυόμενος δηλαδή θετικούς χαρακτήρες-θύματα που υποφέρουν είτε ερμηνεύοντας αρνητικούς χαρακτήρες. Στη δεύτερη περίπτωση η αξία του «καλού» περνάει με τον αντίθετο τρόπο. Μην ξεχνάμε ότι έχω παίξει πριν από 3 χρόνια τον Χίτλερ, Άρα εκ των πραγμάτων έχω βρει τις ψυχολογικές μου δικλείδες ασφαλείας για να αντιμετωπίσω τους αρνητικούς ήρωες. Δε νιώθω την ανάγκη να τους καταλάβω, ούτε να τους δικαιολογήσω - πώς θα μπορούσα άλλωστε- έχω, όμως, την αγωνία, να τους παρουσιάσω όπως πραγματικά είναι, χωρίς να ωραιοποιήσω τίποτα, για να πετύχω το θετικό αποτέλεσμα που ανέφερα παραπάνω.

Εσείς από την άλλη υποδύεστε το «θύμα» αυτής της αρρωστημένης κατάστασης. Θεωρείτε ότι ορισμένες φορές η θυματοποίηση είναι ο μόνος τρόπος για να επιβιώσουμε υπό συγκεκριμένες συνθήκες;

Ρ.Κ.: Η Ίντα, το κορίτσι που υποδύομαι, παλεύει με νύχια και με δόντια, έχει τσαγανό, έχει τη δύναμη του μαχητή και απέραντη αγάπη για τη ζωή, παρά τις φρικτές συνθήκες μέσα στις οποίες επιβιώνει δεν χάνει την ελπίδα μέχρι τελευταία στιγμή. Δεν μένει ποτέ αδρανής, πράττει με πείσμα κάθε τι που θα μπορούσε να κάνει τη ζωή της καλύτερη. Δεν είναι θύμα, σε τέτοιες συνθήκες πολέμου όμως όπου κάθε δίκιο έχει καταλυθεί, πάντα όσοι έχουνε νύχια κατασπαράσσουν όσους έχουνε φτερά.

Η εξουσία λοιπόν φαίνεται να μην έχει όρια. Ο άντρας την καταχράται στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Αλήθεια, στη σημερινή κοινωνία θεωρείτε ότι ζούμε υπό εκμετάλλευση;

Ν.Ν.: Εννοείται, μόνο που στη σημερινή κοινωνία υπάρχει μια εξέλιξη. Τώρα πια, δεν είναι μόνο οι άντρες αυτοί που διαχειρίζονται και καταχρώνται την εξουσία, αλλά και οι γυναίκες και αυτό είναι απόλυτα «φυσιολογικό», αφού ανήκουν στο ανθρώπινο είδος, αν και το γεγονός αυτό, θεωρείται πανηγυρική ανακάλυψη του 20ου αιώνα!

Όλοι οι ήρωες του έργου κρύβουν μυστικά, τα οποία έρχονται στο φως. Θεωρείτε ότι και στην πραγματικότητα καθένας μας κρύβει ένα κομμάτι του εαυτού του, το οποίο δε φανερώνει ποτέ;

Ν.Ν.: Αυτό είναι αλήθεια, δεν είναι αναγκαστικά κακό, αν αυτά που κρύβει, δε βλάπτουν το διπλανό του. Ο καθένας μας παλεύει με τους προσωπικούς του δαίμονες και αν καταφέρει να επιβληθεί στην κακή του πλευρά, προσωπικά, δεν με πειράζει καθόλου, να το κρατάει μυστικό.

Ρ.Κ.: Όλοι οι ήρωες του έργου είναι ακραία πρόσωπα σε ακραίες συνθήκες, δεν θα μπορούσαν να μην κρύβουν μυστικά. Η δική μας ζωή ελπίζω ότι δεν είναι τόσο σκοτεινή κι εύχομαι να μπορεί ο καθένας μας να ολοκληρωθεί μαζί με τους αγαπημένους του ανθρώπους χωρίς μυστικά και ψέματα.

Γιατί αποφεύγουν οι άνθρωποι να δουν και να πουν την αλήθεια; Είναι ένας τρόπος διαφυγής από τη σκληρή πραγματικότητα;

Ν.Ν.: Ο πρώτος λόγος είναι αυτός και ο δεύτερος λόγος είναι για να μην "ξεβολευτούν" από την ιδέα για τον εαυτό τους και από τον τρόπο που χρησιμοποιούν και χειρίζονται το περιβάλλον τους.

Ρ.Κ.: Πιστεύω ότι κάποιες φορές αφήνουμε το φόβο να μας ορίζει κάποτε χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Είναι κρίμα να κατευθύνει τις πράξεις μας ο φόβος. Μ αυτόν το τρόπο σίγουρα στο τέλος δεν προστατευόμαστε από τίποτα.

Επόμενα σχέδια;

Ν.Ν.: Δεν κάνω σχέδια, κάνω όνειρα, για όμορφα ταξίδια μέσα από ρόλους που δεν έχω γνωρίσει ακόμα.

Ρ.Κ.: Αυτή την εποχή σκηνοθετώ για το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά μια παράσταση που θα παίζεται σε νοσοκομεία, ιδρύματα, φυλακές. Πρόκειται για ένα ταξίδι στη νεοελληνική δραματουργία, ένα παιχνίδι στο χρόνο, σ ένα λιμάνι απ όπου φεύγει κανείς ή έρχεται με άξονα τη μουσική του Γιάννη Παπαϊωάννου. Είμαι πολύ χαρούμενη που η παράσταση αυτή ανοίγει σε ένα κοινό που δεν έχει εύκολα πρόσβαση στο θέατρο και είμαι σίγουρη πως αυτή η επικοινωνία θα ανοίξει δρόμους σε μας και σε κείνους.

Ο Νίκος Νίκας κι η Ρηνιώ Κυριαζή πρωταγωνιστούν στην παράσταση «Δέρμα στις φλόγες», που παίζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.30 στο Θέατρο Olvio (Φαλαισίας 7, Βοτανικός).