Ο Ορέστης Τάτσης και οι «Εξόριστοι εις τας Αθήνας» στο deBόp!

Ο Ορέστης Τάτσης, ένας σκηνοθέτης που ξέρει πολύ καλά να μας ταξιδεύει μέσα από τις παραστάσεις του, μας μίλησε με λιτό και περιεκτικό τρόπο για την τελευταία του σκηνοθετική απόπειρα «Εξόριστοι εις τας Αθήνας». Η παράσταση παρουσιάστηκε στην πρώτη της μορφή στο Υπόγειο του Θέατρου Τέχνης τον Ιούνιο του 2017, στο πλαίσιο του ElaiΩnas Festival.  Καθώς η παράσταση είναι απολαυστική, δεν χάσαμε την ευκαιρία να τον γνωρίσουμε λίγο παραπάνω και να του κάνουμε κάποιες πιο προσωπικές ερωτήσεις. 

«Εξόριστοι εις τας Αθήνας»: Μίλησε μας λίγο για το έργο.

Βασισμένη στο μυθιστόρημα του Αρκάδιου Λευκού «Κρίσις», η παράσταση αποτυπώνει με σαρκαστικό και κωμικό τρόπο το υπαρξιακό και βιοποριστικό αδιέξοδο ενός ζευγαριού. Ένας άνδρας και μια γυναικά αφηγούνται τη ζωή στην Αθήνα, σε μια γνώριμη εποχή όπου οι μισθοί θύμιζαν περισσότερο φιλοδώρημα και οι συζυγικές σχέσεις πεδίο μάχης. Αποτυπώνοντας την κοινωνική πραγματικότητα του Μεσοπολέμου, το έργο φωτίζει με αναπάντεχα κυνικό τρόπο τη δική μας εποχή.

Ποια είναι τα στοιχεία που μπορούν να κάνουν κάποιον να αισθάνεται ξαφνικά εξόριστος σε μια προηγούμενη φαινομενικά γνωστή του κατάσταση.

Όταν είσαι μανιώδης καπνιστής αλλά δε μπορείς να αγοράσεις τσιγάρα νιώθεις εξόριστος. Βλέπεις τους ανθρώπους να καπνίζουν και θέλεις αλλά δε μπορείς. Αυτό είναι μία σύγχρονη εξορία. Υπάρχουν άνθρωποι που ξεριζώνονται από τον τόπο τους και βιώνουν την εξορία αλλά υπάρχουν και εντόπιοι εξόριστοι.

«Απ’ τ’ αγαθά σου, ανθρωπότητα, που τόσο είχα ποθήσει, δε ζητώ πια τίποτα. Δεν έχω ανάγκη πια από τίποτα δικό σου! Σαν ένα αγρίμι θα ζήσω, όσο μου μένει...» Ένα μικρό απόσπασμα από το μυθιστόρημα του Αρκάδιου Λευκού. Πώς αντιλαμβάνεσαι αυτά τα λόγια;
 

Αυτά τα λόγια θα μπορούσαν να είναι η απάντηση στην προηγούμενη ερώτηση. Όταν η ανθρωπότητα επαληθεύει την ύπαρξή της μέσα από τα αγαθά τότε «δε ζητώ τίποτα πια».

«Κρίση»: Μια λέξη που έχει εγκατασταθεί για τα καλά στο λεξιλόγιο μας. Στις καθημερινές μας συζητήσεις, στην ίδια μας την πραγματικότητα. Πώς εκδηλώνεται η κρίση στην καθημερινή σου πραγματικότητα;

Αυτό που λένε οικονομία, αυτό που λέμε κρίση είναι μία ανθρώπινη κατασκευή. Δεν είναι φυσικό ή μεταφυσικό φαινόμενο. Προσωπικά το βιώνω όπως το βιώνουν όλοι οι άνθρωποι της δουλειάς. Κάποτε εργαζόμασταν για 30 ευρώ την ημέρα και τώρα για 10 χωρίς να έχουν αλλάξει οι απαιτήσεις (ενοίκια, ρεύμα, νερό κλπ).

Η παράσταση «Εξόριστοι εις τας Αθήνας» είναι βασισμένη στο μυθιστόρημα του Αρκάδιου Λευκού «Κρίσις». Ο Αρκάδιος Λευκός, τοποθετείται χρονικά στον χώρο της πεζογραφίας της γενιάς του ’30 και το σύνολο του έργου του κινείται θεματικά γύρω από τη ζωή περιθωριακών ανθρώπινων τύπων με στοιχεία κοινωνικού προβληματισμού. Πώς συνδέεται η παράσταση που θα δούμε στο Rabbithole με το μυθιστόρημα του Αρκάδιου Λευκού, όντας γραμμένο το 1934;

Ο Αρκάδιος Λευκός είναι βαθιά επηρεασμένος και γέννημα της «αλογάριαστης γενιάς» του 1920. Ο Ζάρκος, ο Παρωρίτης, ο Βλάχος, ο Πικρός μιλούν και γράφουν για μια Ελλάδα που η γενιά του ’30 αποσιώπησε. Έτσι και εμείς με τη σειρά μας φτιάξαμε μία παράσταση για την Αθήνα που δε δείχνουν τα τηλεοπτικά σήριαλ.

Στην παράσταση σας, αποτυπώνεται με σαρκαστικό και κωμικό τρόπο το υπαρξιακό και βιοποριστικό αδιέξοδο ενός ζευγαριού. Όλα αυτά κατά την διάρκεια του Μεσοπολέμου. Τι διαφορές ή ομοιότητες παρατηρείς στο σήμερα;

Η πραγματική απορία είναι αν είμαστε σε Μεσοπόλεμο ή όχι. «Η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά σαν τραγωδία και τη δεύτερη σαν φάρσα» έγραψε ο Καρλ Μαρξ. Εμείς στην πολλαπλή αυτή επανάληψη θυμίζουμε κλόουν. Αυτή είναι η πικρή συνειδητοποίηση της εποχής μας.

Τι πιστεύεις ότι θα ήταν αυτό που θα μπορούσε να δώσει λύση στα ομολογουμένως αντικειμενικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε ως ανθρωπότητα;

Οι άνθρωποι. Μόνο αν συνειδητοποιήσουμε τη δύναμη που έχουμε δεν θα περιμένουμε πια λύσεις από τον ουρανό ή από τους «ειδικούς» αλλά θα αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα ως έχει.
 

Μίλησέ μας για τα μελλοντικά σου σχέδια και πλάνα.

Αν ο Θεός υπήρχε, εδώ θα γέλαγε. Είναι πραγματικά δύσκολο να μιλάς για τα μελλοντικά σου σχέδια. Ελπίζω ότι αυτή η παράσταση θα ταξιδέψει και εκτός Αθήνας. Περιμένω την έκδοση του τρίτου τεύχους του περιοδικού «Το Έρμα» το οποίο ετοιμάζουμε και την παράσταση χορού «Βορεάδες» της Πωλίνας Κρεμαστά που προγραμματίζουμε για το Μάιο στο θέατρο «Πόρτα».

Ευχαριστούμε πολύ τον Ορέστη Τάτση για τη διάθεση και το χρόνο του.