Ο πρέσβης της Νοτίου Αφρικής μας μιλά εν όψει του 14ου Αφρικανικού Φεστιβάλ

Στα πλαίσια του Αφρικάνικου Φεστιβάλ Γαστρονομίας και Λαϊκής Τέχνης που διεξάγεται κάθε χρονιά τον Μάιο στην Αθήνα, η ΑΕ ο Πρέσβης της Δημοκρατίας της Νοτίου Αφρικής κ. S. R. Makgetla, με δέχτηκε με χαρά για να με εισάγει στη φιλοσοφία του Φεστιβάλ, απαντώντας σε όλες μου τις ερωτήσεις.

Πώς ξεκίνησε η ιδέα του Αφρικάνικου Φεστιβάλ στη Αθήνα;

Το 2001, πρέσβης της Νότιας Αφρικής στην Αθήνα ήταν η ΑΕ ο κος J. Momberg. Σε μια συνάντηση που είχε λοιπόν με τους Αφρικανούς πρέσβεις που βρίσκονταν τότε στην Αθήνα, γεννήθηκε η ιδέα του Αφρικάνικου Φεστιβάλ. Η επιθυμία όλων ήταν να δημιουργήσουν κάτι μοναδικό, κάτι που θα αναδείκνυε τις διαφορετικές πολιτιστικές τάσεις αυτής της ηπείρου. Ήθελαν να φέρουν την Αφρική στην Ελλάδα! Έτσι ο κόσμος θα μπορούσε να γνωρίσει όλα τα καλά αυτής της ηπείρου. Η εικόνα που συνήθως προβάλλεται για την Αφρική είναι αυτή μιας περιοχής που απαρτίζεται από πολέμους, αρρώστιες και διχασμό. Όμως σε αυτή την ήπειρο υπάρχουν πολλές ομορφιές, χορός και μουσική, γευστική κουζίνα και χειροτεχνίες. Το μήνυμα που ήθελαν να περάσουν μαζικά οι Αφρικάνοι πρέσβεις, ήταν: «Είμαστε Αφρικάνοι, κομμάτι της ανθρωπότητας, και θέλουμε να σας παρουσιάσουμε και να γνωρίσετε τον τρόπο ζωής μας. » Έτσι, λοιπόν, ξεκίνησε αυτή η ιδέα.

Πόσες χώρες συμμετέχουν σε αυτό το Φεστιβάλ; Πού διεξάγεται;

Στο πρώτο Αφρικάνικο Φεστιβάλ το 2001, συμμετείχαν μόνο 11 χώρες, 9 πρεσβείες και 2 επίτιμα προξενεία. Αναζητούσαμε έναν χώρο που θα φιλοξενούσε το Φεστιβάλ και τότε ο πρέσβης κ. J. Momberg, πρότεινε να γίνει στον χώρο της πρεσβευτικής του κατοικίας,  μιας και διαθέτει έναν μεγάλο και υπέροχο κήπο. Συμφώνησαν, κι έτσι από το πρώτο κιόλας Φεστιβάλ η επιτυχία ήταν μεγάλη! Έκτοτε επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο τον Μάη. Οι χώρες που συμμετέχουν είναι όλες οι Αφρικάνικες Πρεσβείες στην Αθήνα όπως και τα Επίτιμα Προξενεία. Όπως είπα, ξεκινήσαμε με 11 χώρες και πέρισυ φτάσαμε τις 22. Φέτος προστέθηκε άλλη μία. Επομένως 23 χώρες θα βρίσκονται συγκεντρωμένες στη σχολή Μωραΐτη στις 23 και 24 Μαΐου. Επιλέχτηκε άλλος χώρος φέτος λόγω της μεγάλης προσέλευσης, αλλά αν δεν μείνουμε ικανοποιημένοι του χρόνου μπορούμε να επιστρέψουμε στον γνώριμο χώρο μας.

Γιατί επιλέχθηκε ο Μάιος;

Ο μήνας Μάιος επιλέχτηκε για δυο λόγους: είναι ο μήνας της άνοιξης που φλερτάρει με το καλοκαίρι και επίσης στις 25 Μαΐου είναι η Παγκόσμια Ημέρα της Αφρικής. Επομένως μας δίνεται η ευκαιρία να γιορτάζουμε μαζί με τους ανθρώπους της Ελλάδας και πιο συγκεκριμένα της Αθήνας, τα μουσικά μας έθιμα, τα διάφορα εδέσματά μας και όλες τις πολιτιστικές μας δραστηριότητες. Με τα χρόνια προσθέσαμε και μια επίδειξη μόδας ώστε να γνωρίσει ο κόσμος και τις παραδοσιακές μας ενδυμασίες. Είναι μια πολύ σημαντική γιορτή στο ημερολόγιο του καθενός μας. Να φανταστείτε, αυτό το Σάββατοκύριακο βρισκόμουν στο σπίτι μου και χαλάρωνα όταν άρχισαν και χτύπαγαν το κουδούνι ο ένας μετά τον άλλον! Ο κόσμος αναρωτιόταν τι έγινε φέτος με το Φεστιβάλ, αφού κάθε χρόνο διεξάγεται το δεύτερο σαββατοκύριακο του Μαΐου. Το περιμένουν όλοι με ανυπομονησία και δεν θέλουν να το χάσουν. Επίσης, στην πρεσβεία, το τηλέφωνο χτυπούσε συνέχεια για τον ίδιο λόγο. Είναι μια εκδήλωση που είναι πλέον πολύ δημοφιλής στο ελληνικό κοινό. Υπάρχει εδώ και 14 χρόνια και ο κόσμος το απολαμβάνει. Η ιδέα μπορεί να ξεκίνησε από την Νότια Αφρική, όμως εντάχθηκαν όλες οι αφρικάνικες πρεσβείες της Αθήνας για να υλοποιήσουμε το Αφρικάνικο project. Δουλεύοντας όλοι μαζί ενωμένοι το μήνυμα που περνάμε είναι πιο δυνατό, πιο δυναμικό και όλοι μπορούν να απολαύσουν τον Αφρικάνικο πολιτισμό από τον Βορρά μέχρι τον Νότο σα να βρίσκονται εκεί!

Πώς διαμορφώνεται ο χώρος για την εκδήλωση;

Κάθε χώρα έχει την δική της τέντα. Το όνομα της χώρας αναγράφεται από πάνω.  Ο κόσμος μπορεί να ρίξει μια ματιά σε αυτά που η κάθε χώρα παρουσιάζει, να δοκιμάσει τα εδέσματα, να αγοράσει κάποιο αντικείμενο λαϊκής τέχνης, να απολαύσει ένα τοπικό ρόφημα ή να προβάρει μια παραδοσιακή ενδυμασία. Μεγάλες ομπρέλες και τραπέζια στήνονται για να φιλοξενούν τον κόσμο. Είναι μια πολύχρωμη εκδήλωση, γεμάτη αρώματα και μυρωδιές. Είμαστε χαρούμενοι που το Φεστιβάλ έχει γίνει θεσμός και σημείο συνάντησης της Αφρικής με την Ελλάδα, σε μια ατμόσφαιρα γεμάτη μουσική και χορό.

Τι προετοιμασία απαιτείται;

Απαιτείται μεγάλη προετοιμασία. Kάθε χώρα χρειάζεται να προετοιμαστεί καταλλήλως για την εκδήλωση, και μιλάμε για 23 χώρες φέτος. Πρέπει να γνωρίζουμε ακριβώς τι θα παρουσιάσουμε. Μια συντονισμένη επιτροπή φροντίζει για να γίνουν όλα σωστά και στον κατάλληλο χρόνο. Τις περισσότερες φορές χρειάζεται προετοιμασία 6 έως 8 μήνών πριν το Φεστιβάλ. Εξετάζουμε όλα τα θέματα που ενδέχεται να παρουσιαστούν και κάθε ομάδα αναλαμβάνει το δικό της κομμάτι.

Για παράδειγμα, επιμένουμε να ετοιμάζει κάθε χώρα τα παραδοσιακά της εδέσματα και ό,τι αντιστοιχεί στην καθεμία. Δίνοντας σημασία στην υγιεινή, φροντίζουμε να έχουμε πάντα φρέσκα προϊόντα και σωστά μαγειρεμένα. Υπάρχουν πιάτα που μαγειρεύονται επιτόπου, όπως τα ψητά και τα είδη BBQ.

Το άλλο κομμάτι της προετοιμασίας έχει να κάνει με τον στολισμό, τις χορογραφίες, τις παρουσιάσεις και φυσικά τη μουσική. Όλα συζητούνται κατά την διάρκεια των συναντήσεων μας και υπάρχει μεγάλος ενθουσιασμός και ζήλος. Κάθε χρόνο θέλουμε να ανεβάσουμε τον πήχυ πιο ψηλά, να γίνουμε ακόμα καλύτεροι! Είμαστε ενωμένοι σε ένα κοινό σκοπό.

Ένα άλλο σημαντικό μέρος της προετοιμασίας είναι το θέμα της ασφάλειας. Ο αριθμός των επισκεπτών μεγαλώνει κάθε χρόνο και επιβάλλεται να είμαστε πολύ προσεκτικοί. Πέρυσι μετρήσαμε περίπου 8.500 άτομα που περάσαν από την είσοδο. Σε περίπτωση που γίνει κάποια λάθος κίνηση δεν θέλουμε να δημιουργηθεί πανικός. Επομένως φροντίζουμε να διατηρείται ηρεμία και ησυχία μέχρι να αποχωρήσει κι ο τελευταίος από το Φεστιβάλ. Μέχρι σήμερα δεν έχει συμβεί κανένα δυσάρεστο περιστατικό κι ευχόμαστε να συνεχίσουμε έτσι.

Δεν λείπουν τα προβλήματα στην ήπειρό μας, όμως πάντα προσπαθούμε να τα αντιμετωπίζουμε και να τα λύνουμε με τον καλύτερο τρόπο. Πιστεύω γνωρίζετε ότι η Νότιος Αφρική έζησε δυσάρεστα γεγονότα στο παρελθόν σχετικά με την ξενοφοβία, κάτι που είναι τελείως αντίθετο με το σύνταγμά μας. Το σύνταγμά μας λέει ότι κάθε άτομο που βρίσκεται μέσα στα σύνορά μας είναι άξιο σεβασμού. Αυτό πρεσβεύουμε.

Αξίζει να αναφερθεί επίσης, ότι όλα τα έσοδα πηγαίνουν σε φιλανθρωπικούς σκοπούς. Φέτος, κατά την επίσημη έναρξη των εκδηλώσεών μας, θα δωρίσουμε τα περσινά μας έσοδα σε 3 φιλανθρωπικούς οργανισμούς: «Ελληνική Εταιρεία Μαστολογίας», «Μαργαρίτα» και «PRAKSIS». Αυτή την διαδικασία ακολουθούμε κάθε χρονιά κι έτσι ενημερώνεται ο κόσμος για τις δωρεές. Υπάρχουν πολλοί φιλανθρωπικοί οργανισμοί και κατά την διάρκεια των συναντήσεων που έχουμε για την προετοιμασία του Φεστιβάλ, αποφασίζουμε όλοι μαζί που θα δοθούν τα έσοδα της προηγούμενης χρονιάς.

Ποιο πιστεύετε ότι θα είναι το μέλλον αυτού του Φεστιβάλ;

Δεν γνωρίζω πολλά σχετικά με το μέλλον αυτού του Φεστιβάλ, όμως λαμβάνοντας υπόψη την αφοσίωση και δέσμευση των Αφρικανών Πρέσβεων να οργανώνουν τέτοιου τύπου εκδηλώσεις, λογικά θα συνεχιστεί στην ίδια μορφή. Ίσως να προστεθούν κάποια άλλα μουσικά σχήματα, όπως είχε συμβεί στο παρελθόν. Τότε έβαλα στο πρόγραμμα μια τραγουδίστρια η οποία άρεσε πολύ και είχε μεγάλη επιτυχία. Επίσης, θα μπορούσαμε να προβάλλουμε σχετικές ταινίες στο τέλος των εκδηλώσεων. Έχω επίσης εισαγάγει το Αφρικάνικο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ το οποίο αγαπήθηκε πολύ. Φέτος το Φεβρουάριο έλαβε χώρα το 4ο Φεστιβάλ.

Κάτι άλλο επίσης που δεν γνωρίζει πολύς κόσμος είναι ότι φέρνω κάθε χρόνο περίπου 30 νέους Νοτιαφρικάνους για να συμμετάσχουν στο Διεθνή Αγώνα Κρίκετ που διεξάγεται κάθε Απρίλη στην Κέρκυρα. Φέτος η ομάδα μας κέρδισε και το έπαθλο!

Πώς έχει γίνει δεκτό στην χώρα μας το Αφρικάνικο Φεστιβάλ;

Το Αφρικάνικο Φεστιβάλ έχει αγκαλιαστεί στην Αθήνα αυτά τα 13 χρόνια. Έχουμε πολλούς επισκέπτες και τις δύο μέρες του Φεστιβάλ. Είναι πολλοί μάλιστα που έρχονται από πολύ νωρίς. Κάθονται όλη την ημέρα κάτω από τις ομπρέλες απολαμβάνοντας το φαγητό και τη μουσική μας! Το αίσθημα της συντροφικότητας είναι πολύ έντονο κι αυτό το κάνει ακόμα πιο όμορφο. Έχει αγαπηθεί από όλους γιατί διεξάγεται με πολύ ειρηνικό τρόπο. Πιστεύω πως εκτιμώντας τον πολιτισμό άλλων χωρών, ανοίγεις τους δικούς σου ορίζοντες. Προσωπικά, έζησα στην εξορία 27 χρόνια. Ταξίδεψα πολύ. Πριν ακολουθήσω το διπλωματικό σώμα ασχολήθηκα με τον κινηματογράφο. Έχω δουλέψει 4 χρόνια στο Χόλυγουντ ως κινηματογραφιστής σε γνωστές ταινίες. Τώρα είμαι εδώ, η ζωή συνεχίζεται και πιστεύω ότι η επικοινωνία και η διπλωματία πάνε μαζί.

Ποιο είναι το μήνυμά σας στους Έλληνες και στους αναγνώστες του deBóp;

Η Ελλάδα είναι πολύ τυχερή που φιλοξενεί αυτό το Φεστιβάλ κάθε χρόνο. Ευχόμαστε στον ελληνικό λαό δύναμη και ανθεκτικότητα για να ξεπεράσει γρήγορα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Έχουμε επίγνωση για το πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα, αλλά θέλουμε να ξέρετε ότι στην Αφρική έχετε φίλους που σας συμπαραστέκονται. Στην Νότια Αφρική έχουμε πολλούς Έλληνες, περίπου 50.000. Είναι ισχυρά και εργατικά άτομα. Το μεγαλύτερο όνομα της Ελληνικής Διασποράς είναι αυτό του Γιώργου Μπίζου. Υπήρξε δικηγόρος και στενός φίλος του Νέλσον Μαντέλα. Έχουμε εκτιμήσει απεριόριστα την βοήθεια που μας προσέφερε η Ελληνική Κοινότητα σε διάφορα επίπεδα, όπως για παράδειγμα στα πανεπιστήμια, στην οργάνωση της νεολαίας και του αθλητισμού και δεν ξεχνάμε και τη στήριξη που μας δόθηκε στη μάχη κατά του Apartheid. Το Apartheid ήταν ένα έγκλημα ενάντια στην ανθρωπότητα. Οι Έλληνες μας στάθηκαν πολύ όταν άλλοι λαοί θεώρησαν ότι δεν άξιζε. Γι' αυτό κι εμείς θα στηρίζουμε πάντα τον ελληνικό λαό και θα μοιραζόμαστε ό,τι έχουμε με την Ελληνική Κοινότητα.

Σας προσκαλώ λοιπόν όλους στο Φεστιβάλ. Ελάτε να δείτε τι συμβαίνει αυτές τις δυο ημέρες. Ελάτε να γνωρίσετε τις διαφορετικές  πολιτιστικές δραστηριότητες της ηπείρου μας, ελάτε να ζήσετε την δυνατή ενέργεια που υπάρχει σε αυτές τις εκδηλώσεις ανοίγοντας τους ορίζοντες σας. Ελάτε να δοκιμάσετε την κουζίνα μας, να ακούσετε τη μουσική μας και φεύγοντας, να κρατήσετε μέσα σας κάτι παντοτινά δικό σας!  

 

Το Φεστιβάλ θα είναι ανοιχτό:
Σάββατο, 23 Μαΐου: από τις 11:00 έως τις 22:00 και Κυριακή, 24 Μαΐου: από τις 11:00 έως τις 17:00.  Σχολή Μωραίτη- Αγίου Δημητρίου & Παπαναστασίου, Ψυχικό.
Μάθετε όλες τις πληροφορίες εδώ: http://www.debop.gr/events/14o-festival-afrikanikis-gastronomias-kai-laikis-texnis

Μετάφραση από τα αγγλικά: Μαρία Μιχαλινού

Κείμενο - Φωτογραφίες: Μαρία Μιχαλινού