Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Μυλωνάς για τη «Σημαία των Αθηνών» και αρκετά ακόμη

Η σημαία των Αθηνών του Ανδρέα Κεντζού είναι μια μαύρη οικογενειακή κωμωδία για τα σαθρά θεμέλια των ανθρώπινων σχέσεων που μάταια αγωνιούν να σταθούν ανάμεσα σε μυστικά, αυθαίρετες προσδοκίες και ζωτικά ψεύδη.

Το deBόp συνάντησε τον Δημήτρη Μυλωνά, ο οπόιος και έχει αναλάβει τη σκηνοθετική επιμέλεια του τολμηρού αυτού έργου που ανεβαίνει κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 19:00 στο «Από Μηχανής» Θέατρο.

 

Τι σας κέντρισε στο έργο του Ανδρέα Κεντζού και αποφασίσατε να το σκηνοθετήσετε;

Η «Σημαία των Αθηνών» είναι ένα έργο του σήμερα γραμμένο για το σήμερα. Με σύγχρονο λόγο και χαρακτήρες οικείους σε όλους κι όλες μας, κινείται έντεχνα ανάμεσα στο δράμα και τη μαύρη κωμωδία, ένα έργο του οποίου το θέμα είμαι σίγουρος ότι αφορά και μπορεί να ανοίξει έναν ενδιαφέροντα διάλογο με το κοινό που θα το παρακολουθήσει.

H υποστολή της σβάστικας από την Ακρόπολη-η πρώτη αντιστασιακή πράξη στην κατεχόμενη Αθήνα, γίνεται η αφορμή για να ειπωθεί η σύγχρονη ιστορία σας. Γιατί χρησιμοποιήσατε αυτό το πραγματικό γεγονός και ποιοι οι συμβολισμοί;

Το σημαντικό αυτό ιστορικό γεγονός έχει πολύ εύστοχα τοποθετηθεί από τον ίδιο τον συγγραφέα ως ένα «βαρίδι», μια «κληρονομιά» την οποία ακριβώς επειδή τα μέλη της οικογένειας του έργου δεν μπορούν να διαχειριστούν ώστε να γράψουν «τη δική τους ιστορία» αλλά ορίζονται υπαρξιακά απ’ αυτή, οδηγούνται σε τέλμα.  

Σήμερα γιατί καλούμαστε να πολεμήσουμε;

Μπορεί οι σημερινοί πόλεμοι, τουλάχιστον στον Δυτικό κόσμο να μην συμβαίνουν στα μέτωπα, οι μάχες όμως που πρέπει να δώσουμε, είναι ακόμα πολλές. Η συρρίκνωση των δικαιωμάτων, η οικονομική ανισότητα, η ακρίβεια, η αυθαιρεσία και η επισφάλεια στο χώρο της εργασίας, η κατάλυση του δημοσίου κράτους αλλά και η κλιματική κρίση, η άνοδος της ακροδεξιάς σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι ιδιαίτερα σοβαρά ζητήματα που οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε. Πρώτα όμως πρέπει να δώσουμε την πιο σημαντική μάχη, να επαναφέρουμε στη συνείδησή μας τη σημασία του συλλογικού αγώνα, μόνο με αυτόν τον τρόπο θα είμαστε σε θέση να δώσουμε και τις υπόλοιπες μάχες. Αν με ρωτάτε, σε μια εποχή εδραίωσης του ατομικισμού και της αντίληψης ότι «όλοι το ίδιο είναι», αυτή ίσως είναι και η πιο δύσκολη μάχη που ο σύγχρονος άνθρωπος έχει να δώσει.

Και τι έχουμε μάθει από τις ηρωικές πράξεις των προγόνων μας;

Μια μάχη, ανεξαρτήτως αν τελικά θα κερδηθεί, θα πρέπει να δοθεί ως το τέλος. Είτε αφορά σε μια συλλογική μάχη είτε σε μια προσωπική, αν δεν σταθείς αποφασισμένος/-η να ρισκάρεις ακόμα και να χάσεις την πρότερή σου συνθήκη, δεν είσαι έτοιμος να τη δώσεις. Νομίζω ότι οι ηρωικές πράξεις των προγόνων μας αυτό ακριβώς μάς έδειξαν, συντελέστηκαν δηλαδή σε μια ιστορική αλλά και προσωπική στιγμή στην οποία οι πρωταγωνιστές της είπαν: «ή όλα ή τίποτα!».

Η παράσταση μιλά για την τοξικότητα των οικογενειακών σχέσεων. Είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε σε λούπα το «αμαρτίες γονέων παιδεύουσι τέκνα»;

Η οικογένεια είναι ένας ισχυρός θεσμός ο οποίος όμως συχνά μπορεί από δεσμός να μετατραπεί σε δεσμά για τα μέλη της. Θέλει προσωπική δουλειά με τον εαυτό ώστε οι γονείς να μην προβάλουν στα παιδιά τα δικά τους λάθη, τις δικές τους «αμαρτίες», να μην τα διαμορφώσουν με γνώμονα τις δικές τους αποτυχίες και ματαιώσεις αλλά να τους επιτρέψουν με εμπιστοσύνη και στήριξη, να χαράξουν τη δική τους πορεία στη ζωή, με όποια αποτυχία ή επιτυχία αυτό συνεπάγεται.  

Στην παράσταση παρουσιάζεται και η ερωτική σχέση δύο γυναικών και η αντίδραση της οικογένειας. Έχουμε κάνει βήματα ως κοινωνία προς την αποδοχή και τη συμπερίληψη;

Σε κάποιες περιπτώσεις, σε κάποιες οικογένειες, σε κάποιες παρέες φίλων ή σε κάποιους εργασιακούς χώρους σίγουρα έχουν γίνει κάποια βήματα, αν όμως αυτά τα βήματα δεν πιστοποιηθούν με νομοθεσία από την Πολιτεία, τότε θα μιλάμε μόνο κατά περίπτωση. Είναι ζήτημα δικαιωμάτων και τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν μπορεί να είναι a la carte, αλλά να αφορούν όλους, όλες, όλ@.

Ποια η δική σας θέση σχετικά με το σχέδιο νόμου για τα ομόφυλα ζευγάρια;

Μου φαίνεται αδιανόητο που εν έτει 2024 γίνεται ακόμα αυτή η συζήτηση, πρόκειται για ένα θέμα το οποίο θα έπρεπε ήδη να έχει λυθεί και μάλιστα χωρίς κανέναν αστερίσκο, χωρίς καμία ανοχή απέναντι στα καθημερινά ομοφοβικά σχόλια που ακούμε ακόμα και μέσα στη Βουλή. Είναι ζήτημα πολιτικής βούλησης το σχέδιο νόμου για τα ομόφυλα ζευγάρια να ψηφιστεί και να εφαρμοστεί από χθες, οποιαδήποτε αναβολή, δυστυχώς ενισχύει τη μισαλλοδοξία του συντηρητικού – ακροδεξιού ακροατηρίου της κοινωνίας που δυστυχώς κρατά ακόμα γερά.

Μπορεί μέσω της τέχνης η κοινωνία μας να γίνει πιο ευαισθητοποιημένη;

Ασφαλώς. Η Τέχνη ανέκαθεν είχε τη δύναμη να συμπυκνώνει σημαντικά κοινωνικά ζητήματα και να τα μεταβολίζει σε δημιουργία. Μέσω της Τέχνης, η πληροφορία, ο διάλογος, ο προβληματισμός, η ζύμωση μπορεί να ενεργοποιηθούν αποτελεσματικά, οι αποδέκτες να μετατοπιστούν, να αφυπνιστούν ακόμα και να αντιδράσουν απέναντι στην αδικία, την ανομία, το παράλογο. Η Τέχνη όχι μόνο έχει τη δύναμη αλλά και οφείλει να λειτουργεί ως  μια εμπειρία που μπορεί να μας αλλάξει ατομικά και συλλογικά.