Ο "Σύγχρονος Πρωτογονισμός" του Gabriel Grama

"Σύγχρονος Πρωτογονισμός" (Contemporary Primitivism), ένας τίτλος με δύο λέξεις εξ΄ ορισμού αντίθετες. Πρόκειται για τον τίτλο της έκθεσης του Ρουμάνου καλλιτέχνη Gabriel Grama, η οποία θα ανοίξει τις πόρτες τις στις 21 Απριλίου 2015 στο Πολιτιστικό Κέντρο "Μελίνα", σε επιμέλεια της ιστορικού τέχνης Ήρας Παπαποστόλου. Μία έκθεση με πρωτόγονες μορφές σε σύγχρονη απόδοση.

Ο Gabriel Grama θυμάται τις παραδόσεις της Ρουμανίας και της Ελλάδας, επηρεάζεται από τις παγανιστικές λατρείες, τους χορούς και τις παραδοσιακές μάσκες τους, συνδυάζει την λαϊκή τέχνη της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής και με τα έργα του μιλάει για τα οικουμενικά σύμβολα της ζωής και της γονιμότητας, όπως αυτά ενυπάρχουν στον σύγχρονο κόσμο.

Λίγες μέρες πριν τα εγκαίνια της έκθεσης ο Gabriel Grama  μας μίλησε για τα έργα του και πως η ζωή του στην Ελλάδα έχει επηρεάσει την τέχνη του.

Ερ. Ο τίτλος της έκθεσης αποτελείται από δύο λέξεις αντίθετες μεταξύ τους, κάτι που προκαλεί το ενδιαφέρον και εξάπτει την φαντασία. Εξηγήστε μας γιατί "Σύγχρονος Πρωτογονισμός";
Είναι όντως αντίθετες οι λέξεις στο πρώτο άκουσμα. Μου αρέσει όμως να βλέπω τα πράγματα πίσω από τη βιτρίνα, πίσω από την τεχνολογία και όλες τις ανέσεις που έχει αποκτήσει ο άνθρωπος τα τελευταία 100 χρόνια. Ουσιαστικά είμαστε τόσο απλοί και έχουμε τα ίδια ένστικτα όπως οι πρωτόγονοι άνθρωποι. Έχω αναλύσει αυτή την ιδέα και την εκφράζω στα έργα μου. Σε συνεργασία με την ιστορικό τέχνης, Ήρα Παπαποστόλου, ανέπτυξα το συνδυασμό του σύγχρονου με το πρωτόγνωρο. Το 1984 το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη, με έργα καλλιτεχνών όπως ο Πικάσο, ο Μπρανκούζι, ο Τζιακομέτι, ο Μοντιλιάνι είχε αναλύσει την πρωτόγονη τέχνη και την έκανε να εμφανίζεται πιο σύχρονη.

Στην εμφάνισή τους τα έργα μου έχουν επιρροές από την βαλκανική τέχνη και κυρίως από την ρουμανική, καθώς έχω μεγαλώσει στη Βόρεια Ρουμανία. Εκεί, όπως και στην Ελλάδα, τηρούν σήμερα κάποια παγανιστικά έθιμα τα Χριστούγεννα ή κατά την περίοδο του Καρναβαλιού. Είναι λοιπόν παράλληλη η εικόνα με τη σκέψη μου και τις αναμνήσεις μου.

Ερ.: Η ενασχόλησή σας με την αγιογραφία έχει επηρεάσει αυτή την δουλειά;
Έχει επηρεάσει το τεχνικό κομμάτι και κυρίως την γραμμικότητα σε συνδυασμό με τις σπουδές μου στη γλυπτική. Το γλυπτικό σχέδιο με την γραμμικότητα της αγιογραφίας έχει βγάλει αυτό το αποτέλεσμα.

Ερ.: Είστε ζωγράφος, ασχολείστε με την αγιογραφία και την τοιχογραφία αλλά ένα μεγάλο κεφάλαιο για εσάς είναι αυτό της γλυπτικής. Με ποιο είδος ασχολείστε σήμερα περισσότερο, την ζωγραφική ή την γλυπτική;
Τα τελευταία χρόνια και με τα δύο. Θα έλεγα 50-50. Φυσικά η γλυπτική είναι η πρώτη μου τέχνη. Πολλοί λένε ότι είναι και η πιο δύσκολη. Μου αρέσει να κάνω καινούργια πράγματα και να συνδυάζω όλα αυτά που έχω μάθει. Μου αρέσει επίσης, πάρα πολύ να ζωγραφίζω τα γλυπτά μου. Δεν τα ζωγραφίζω σαν ζωγράφος, ούτε κάνω τα γλυπτά σαν γλύπτης. Είμαι κάπου στο ενδιάμεσο.

Την τοιχογραφία την αγαπάω. Είμαι τυχερός που σπούδασα γλυπτική γιατί σε αυτό το είδος πάντα κάνεις μνημειακά πράγματα (μνημειακή γλυπτική) και ένα βασικό σημείο της γλυπτικής είναι το σκίτσο. Η τοιχογραφία απαιτεί μεγάλα σε όγκο σχέδια και είχα πάντα μια ευκολία στο να σχεδιάσω. Γι' αυτό πιστεύω με τράβηξε. Δεν μου φαίνεται δύσκολη η τοιχογραφία και πιστέυω όταν κάτι σου άρέσει, το καταφέρνεις!

Ερ.: Είστε ένας νέος άνθρωπος και καλλιτέχνης που εχει επιλέξει να ζει τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα. Γιατί;
Αγαπούσα πάρα πολύ την Ελλάδα ως φοιτητής, είχα κάποιους οικογενειακούς δεσμούς και γι' αυτό όταν τελείωσα τις σπουδές μου ήρθα εδώ. Είμαι άνθρωπος που μου αρέσει να είμαι σταθερός σε ένα σημείο και να δίνω τα πάντα και μάλλον έτσι αποφάσισα να μείνω, παρά την κρίση. Δεν μου αρέσουν οι απότομες αλλαγές. Είχα ευκαιρίες να πάω αλλού ή πίσω στη Ρουμανία αλλά δεν το έκανα. Ένας λόγος είναι ότι εργάζομαι στην Ελλάδα στο χώρο της εκπαίδευσης και αυτό είναι μία σταθερά για μένα. Μου αρέσει να ζω στην Ελλάδα και  να ταξιδεύω σε άλλες χώρες για εκθέσεις.

Ερ.: Πρόσφατα συμμετείχατε σε ένα διεθνές συμπόσιο γλυπτικής στην Ινδία, εκπροσωπώντας την Ελλάδα και τη Ρουμανία. Πως ήταν για σας η εμπειρία αυτή;
Το συμπόσιο διοργάνωσε ένας χώρος τέχνης που έχει έδρα τη Σουηδία. Με γνωρίζουν αρκετά χρόνια ως καλλιτέχνη, έχουν δει τη δουλειά μου και κατά καιρούς με καλούν σε διάφορα μέρη του κόσμου. Αυτή τη φορά βρέθηκα στην Ινδία, σε συνεργασία με το Πολιτιστικό Ινστιτούτο της Ρουμανίας. Εκεί ήθελα να εκπροσωπήσω και τις δύο χώρες, δηλαδή και την Ελλάδα, καθώς είμαι μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών της Ελλάδος και δουλεύω και στην ελληνική εκπαίδευση. Πέρα απ΄ όλα τα άλλα νιώθω Έλληνας!

Ερ. Σας εμπνέει η Ελλάδα;
Θα σας απαντήσω και θα καταλάβετε ότι πάντα αγαπούσα την Ελλάδα. Όταν ήμουν φοιτητής στο τελευταίο έτος και ετοιμαζόμουν για την πτυχιακή μου εργασία, δημιούργησα ένα άγαλμα με το όνομα "Αθηνά". Πάντα έπαιρνα ιδέες από τον πολιτισμό της Ελλάδας. Και τώρα που ζω εδώ, αυτή η χώρα μου έχει δώσει πάρα πολλά πράγματα, συναισθηματικά και επαγγελματικά.

Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Τρίτη 21 Απριλίου, στις 19:30 στο Πολιτιστικό Κέντρο "Μελίνα", Ηρακλειδών 66 & Θεσσαλονίκης στο Θησείο.

Βιογραφικό
Ο Gabriel Grama ξεκίνησε τις καλλιτεχνικές σπουδές του σε ηλικία 13 ετών κάνοντας για 4 χρόνια μαθήματα γλυπτικής και σχεδίου στο Καλλιτεχνικό Λύκειο "Victor Brauner" στην Πιάτρα Νεάμτς, στη Ρουμανία. Συνέχισε με γλυπτική στο Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών "George Enescu" στο Ιάσιο για άλλα 5 χρόνια, με καθηγητή τον Ilie Bostan. Τα τελευταία 15 χρόνια ζει και εργάζεται στην Αθήνα ως καλλιτέχνης και καθηγητής εικαστικών. Από το 2008 είναι μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας. Έχει κάνει 4 ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές καθώς και σε τρία Διεθνή Συμπόσια Γλυπτικής, όπου φιλοτέχνησε μνημειακά έργα σε πέτρα. Επίσης, εχει λάβει μέρος σε δύο Διεθνή Συμπόσια Ζωγραφικής στην Ρουμανία και την Ινδία . Εκτός από τη γλυπτική και τη ζωγραφική, έχει ασχοληθεί με την Αγιογραφία και την τοιχογραφία.