Οι συντελεστές της παράστασης «Η Ψυχή του Βιολιού» μιλάνε στο debop

Στο χαριτωμένο χώρο του θεάτρου OLVIO, παίζεται μια σημαντική παιδική παράσταση, «Η ψυχή του βιολιού», βασισμένη στο λυρικό παραμύθι της Εύης Γεροκώστα. Πρόκειται για μια τρυφερή ιστορία που ζωντανεύει στη σκηνή με πολύ ιδιαίτερο τρόπο. Πρωτότυπη σκηνοθεσία, μαγικές σκιές, κομψή αισθητική, απλά και δυνατά σε ουσία λόγια και πολλή υπέροχη ζωντανή μουσική είναι τα στοιχεία που "μιλάνε" στους θεατές -μικρούς και μεγάλους- και τους "αγγίζουν" κατευθείαν εκεί που αξίζει: στην καρδιά!
O σκηνοθέτης και ηθοποιός Mαξιμιλιανός Γκοντορόζα, οι ηθοποιοί Ίριδα Κανδρή, Απόστολος Μαλεμπιτζής, Αντιγόνη Νικολάου, Ιάσονας Παπαματθαίου και οι μουσικοί Περικλής Τιμπλαλέξης και Δημήτρης Δασκαλόπουλος μίλησαν στο debop για την παράστασή τους.

Τι σας ώθησε να διαλέξετε το συγκεκριμένο κείμενο για να το «ανεβάσετε» θεατρικά;
Μαξιμιλιανός Γκ.: Τα έργα της συγγραφέος Εύης Γεροκώστα είναι πολύ ιδιαίτερα στον τρόπο επικοινωνίας με τον αναγνώστη. Το συγκεκριμένο κείμενο το επιλέξαμε μαζί με την παραγωγό της παράστασης Σήλια Μαυρομμάτη, γιατί μας άρεσε ότι ήταν γεμάτο εικόνες και μηνύματα. Είναι ένα κείμενο αγνό και ειλικρινές. Μιλάει για την αγάπη, τη φιλία, την κατανόηση, το σεβασμό στις επιλογές που μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος, στον τρόπο έκφρασης και επικοινωνίας του. Επίσης, ήταν ένα κείμενο το οποίο με οδηγούσε να προσθέσω τα στοιχεία σωματικού θεάτρου, θεάτρου σκιών, μουσικής και τραγουδιού, τα οποία δημιουργούν ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα.
 

Πράγματι, το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό! Η πλοκή -με ευρηματικό τρόπο- λειτουργεί σε δύο επίπεδα: στη δράση των ηθοποιών στο προσκήνιο αλλά και στα όσα διαδραματίζονται στο δεύτερο πλάνο με τα πολύ ιδιαίτερα παιχνίδια των Σκιών. Τι επιδιώκεται με αυτό;
Μαξιμιλιανός Γκ.: Σε καμία περίπτωση δεν ήθελα να ακολουθήσω την πεπατημένη, όσον αφορά στα παιδικά θεάματα. Τα παιδιά όπως τους φέρεσαι έτσι και αντιδρούν. Καταλαβαίνουν πολλά περισσότερα απ' ότι νομίζουμε εμείς. Τα δύο επίπεδα, όπως λέτε, ουσιαστικά βοηθούν στην πλοκή του έργου και στην εξέλιξή του. Οι σκιές και οι εικόνες που δημιουργούν από πίσω οι ηθοποιοί εξιτάρουν τη φαντασία του θεατή, του προσφέρουν τον «καμβά» για να «ζωγραφίσει» την ιστορία στο μυαλό του.

 

Πρόζα και Μουσική σημειώσατε Χ , ισοπαλία δηλαδή. Σε απόλυτη ισορροπία, στο έργο, οι ατάκες εναλλάσσονται με τις θαυμάσιες μελωδίες της συνθέτριας Μάτας Κούρτη και δημιουργούν μια πολύ ιδιαίτερη ατμόσφαιρα. Δεν πρόκειται για υπόκρουση αλλά για ουσιαστικό στοιχείο αφού η Μουσική στην παράστασή σας είναι –στην κυριολεξία- μια «γλώσσα επικοινωνίας». Πόσο νομίζεται πως ισχύει αυτό στην πραγματική ζωή;
Μαξιμιλιανός Γκ.: Τα πάντα στη ζωή είναι μουσική, έχουν ρυθμό. Εμείς, η αναπνοή μας, η καρδιά μας, το περπάτημά μας, η φύση γύρω μας. Χωρίς αυτή η ζωή θα ήταν μουντή, θα ήταν σκέτο άσπρο και μαύρο.
Ίρις Κ.: Νομίζω ότι όπως και στην παράσταση έτσι και στη ζωή η μουσική παίζει κυρίαρχο ρόλο. Η μουσική είναι μια κοινή γλώσσα που την καταλαβαίνουν οι άνθρωποι από όλες τις χώρες, όλων των ηλικιών και ανεξαρτήτως κοινωνικής ομάδας. Η μουσική είναι ένα κοινό σημείο όλων, που μπορεί να σου δημιουργήσει όλα τα συναισθήματα και χωρίς αυτή η ζωή μας θα ήταν άδεια.
Απόστολος Μαλ.: Εκτός από τους ανθρώπους στη ζωή των οποίων η μουσική έχει ζωτική θέση και καταλυτική σημασία, όπως συμβαίνει και στο έργο μας με το μικρό αγόρι, οι υπόλοιποι τη συναντάμε είτε τυχαία, μιας και είναι ενταγμένη στην καθημερινότητά μας, είτε την επιλέγουμε και την εντάσσουμε αναλόγως στην προσωπική μας ζωή, φτιάχνοντας και στολίζοντας τη δική μας πραγματικότητα που άλλοτε έχει χρώματα φωτεινά και άλλοτε συνοδεύεται από ρωγμές. Όπως και να έχει, τη θέλουμε σε κάθε μας ταξίδι!
Αντιγόνη Νικ.: Εννοείται πως η μουσική αποτελεί ένα μέσο έκφρασης και κατ' επέκταση μια γλώσσα επικοινωνίας. Εξ ου κι οι τόσες διαφορετικές τεχνοτροπίες που έχουν δημιουργηθεί. Οι καλλιτέχνες μέσω της μουσικής εκφράζουν με νότες τα συναισθήματα τους και περνούν τα δικά τους μηνύματα. Ο καθένας από εμάς, ανάλογα με την ψυχολογική του διάθεση, ακούει και διαφορετικό είδος μουσικής, γεγονός που καταδεικνύει ακόμη περισσότερο τη σημασία της μουσικής ως μέσο έκφρασης. Ενώ, αν κάνουμε μια χρονολογική αναδρομή θα παρατηρήσουμε το πως μεταβάλλονται οι μουσικές τάσεις ανάλογα με τα βιώματα της κάθε εποχής.
Περικλής Τιμπ.: Ισχύει απόλυτα μιας και η μουσική είναι μια κατεξοχήν "γλώσσα" επικοινωνίας μεταξύ του δημιουργού, του ερμηνευτή και του κοινού, συναισθημάτων, εννοιών και νοημάτων που πολλές φορές θα ήταν πολύ πιο δύσκολο να μεταφερθούν με τον απλό λόγο. Είναι πιο άμεση και διεισδυτική γλώσσα και μάλιστα πιο ειλικρινής, μην έχοντας να κρύψει το παραμικρό από τον ακροατή της.
 

Η παράσταση πλημμυρίζει αγάπη. Όχι όμως με γλυκανάλατο, ροζ τρόπο αλλά με τρυφερότητα, απλότητα και αλήθεια. Ένα από τα πιο δυνατά μηνύματα που πήρα είναι πως «η αγάπη, όσο θα μοιράζεται τόσο θα περισσεύει». Ποια άλλα μηνύματα θα θέλατε να έχουν πάρει φεύγοντας τόσο τα παιδιά, όσο και οι γονείς τους;
Απόστολος Μαλ.: Ακριβώς έτσι είναι και χαίρομαι που η παράσταση αυτή δε συνδιαλέγεται με την ευκολία του φανταχτερού και δεν μπερδεύει την αγάπη με την ''τέλεια'' συμβίωση της ''τέλειας'' Μπάρμπι με τον επίσης ''τέλειο'' Τζον Τζον της. Τα παιδιά, ιδανικά, θα ήθελα, με τον πιο απλό τρόπο σκέψης που έχουν, να φύγουν έτοιμα να παλέψουν και να κατακτήσουν αυτό που αγαπούν και, εάν κάποιο από εκείνα, για τον οποιοδήποτε λόγο, στο σχολείο νιώθει λίγο πιο αλλιώτικο από τα άλλα, να φύγει από την παράσταση πιο δυνατό και χαρούμενο. Από την άλλη, οι γονείς βλέποντας ότι στην υπόθεση του έργου οι συγκεκριμένοι γονείς επιτρέπουν, παρά την έντονη ανησυχία που έχουν για το γιο τους, να πραγματοποιήσει τελικά το ταξίδι εκείνο που θα του φανερώσει τη δική του φωνή, τη δική του ψυχή, να φύγουν από την παράσταση με περισσότερη γαλήνη. Γιατί κάποια στιγμή, για το δικό του καλό, το παιδί οφείλει να πετάξει. Και πρέπει να είναι εκεί, μαζί του, για να τον ωθήσουν να το κάνει.
Ιάσονας Παπ.: Το σεβασμό στη διαφορετικότητα. Το παιδί που πάει να μάθει βιολί είναι λίγο διαφορετικό από όλα τα άλλα, επικοινωνεί με νότες αντί για λέξεις. Έχει πάρει όμως τόση αγάπη από τους γονείς του αλλά και από το σχολείο όπου έκανε φίλους, που του δίνει την ώθηση και την προστασία να προχωρήσει στη ζωή δυναμικά.
Περικλής Τιμπ.: Την αποδοχή του διαφορετικού, ένα θέμα πραγματικά επίκαιρο. Μιλάμε άλλωστε, για ένα παιδί που μιλάει με νότες!

 

Τη μέρα που παρακολούθησα την παράσταση με εντυπωσίασε ένα βρέφος σε καρότσι,το οποίο αντιδρούσε με γλυκιές φωνούλες στους ήχους που άκουγε! Ποιές είναι οι αντιδράσεις που εισπράττετε από τα παιδιά; Θέλετε να μοιραστείτε κάποια στιγμή ή σχόλιο από το κοινό των παραστάσεών σας;
Μαξιμιλιανός Γκ.: Οι αντιδράσεις τους είναι πολύ όμορφες και μας χαροποιούν ιδιαίτερα. Αυτά που έχω ακούσει από τη σκηνή κατά τη διάρκεια του έργου ήταν κάποια επιφωνήματα, όπως «ουάου», «ωραίο» κ.ά.
Απόστολος Μαλ.: Προσωπικά, έχω εντυπωσιαστεί από τη γλυκιά ησυχία που επικρατεί από τα παιδιά. Και αυτό, γιατί συνηθίζεται στις παιδικές παραστάσεις τα παιδιά να είναι θορυβώδη και, εάν δεν τους αρέσει κάτι, το δηλώνουν, γιατί είναι αφοπλιστικά ειλικρινή. Σε εμάς βλέπω πως παρακολουθούν την παράσταση με πολύ ενδιαφέρον και μάλιστα, όπως είπατε και εσείς προηγουμένως, οι πολύ μικρές ηλικίες που δεν είναι σε θέση να καταλάβουν την πλοκή, μαγεύονται από τη μουσική, τα χρώματα, τις σκιές -μεγάλο ατού της παράστασης αυτής-, τα τραγούδια και πιστεύω πως το χαίρονται πολύ.
Περικλής Τιμπ.: Δε θα ξεχάσω μικρούς θαυμαστές μας που έρχονται στο τέλος της παράστασης για να βγάλουν selfie μαζί μας!
Δημήτρης Δασκ.: Στην παράσταση αυτή, οι σκηνές διαθέτουν την απαραίτητη απλότητα ώστε να αποτυπωθούν σε ένα παιδί, αλλά σε καμία περίπτωση αυτό δεν γίνεται με απλουστευτικό τρόπο. Είναι ικανές, νομίζω, να μεταδώσουν και να δημιουργήσουν συναισθήματα, αλλά και να διεγείρουν τη σκέψη ενός παιδιού. Κρίνοντας λοιπόν από τις παραστάσεις ως τώρα, θεωρώ πως η ιστορία αυτή πετυχαίνει να επικοινωνήσει με τα παιδιά.
 

Αν η Ψυχή του βιολιού είναι ένα μικρό ξυλαράκι με μεγάλη σημασία, τι θα απαντούσατε σ’ ένα παιδί στην ερώτηση «τι είναι η ψυχή του ανθρώπου»;
Απόστολος Μαλ.: Θα απαντούσα πως, όπως και η ψυχή του βιολιού -που είναι αυτό το λεπτό ξυλαράκι που βρίσκεται μέσα στο βιολί και είναι μοναδικό- έτσι μοναδική είναι και η ψυχή του κάθε ανθρώπου. Είναι η μόνη, επίσης, που του ανήκει και γι' αυτό να την προσέχει και να την φροντίζει. Και αν στη διαδρομή αποκτήσει κάποιες γρατζουνιές, μη φοβηθεί και τις κρύψει. Γιατί, αν τις φροντίσει καλά, θα γίνουν μετά τα πιο όμορφα σχέδια στο ξυλαράκι του. Να κυνηγήσει και να αγωνιστεί για το φως της.
Αντιγόνη Νικ.: Η λέξη ''ψυχή'' είναι ένας αόριστος και πολυσήμαντος όρος που ο καθένας τον ερμηνεύει με το δικό του τρόπο. Κατά την άποψη μου η ψυχή του κάθε ανθρώπου αποτελεί την ''αποθήκη'' των προσωπικών του βιωμάτων και συναισθημάτων, για αυτό είναι και τόσο μοναδική.
Περικλής Τιμπ.: Δύσκολο...
 

Πώς βιώσατε εσείς οι ίδιοι τη δημιουργική διαδικασία της παράστασης; Κι αν ο καθένας σας διάλεγε ένα μουσικό όργανο για να «χωρέσει» την ψυχή του, ποιό θα διάλεγε;
Μαξιμιλιανός Γκ.: Λόγω της διττής ιδιότητας, ως σκηνοθέτης και ως ηθοποιός στην παράσταση, βίωσα όλη τη δημιουργική διαδικασία σε όλα τα επίπεδα. Ήταν απαιτητική και απολαυστική με τις δύσκολες και τις ευχάριστες στιγμές της. Θέλω να ευχαριστήσω την παραγωγό της παράσταση Σήλια Μαυρομμάτη με την οποία ξεκινήσαμε μαζί αυτό το ταξίδι δημιουργίας, τους συντελεστές της παράστασης και όσους βοήθησαν για να γίνει πραγματικότητα αυτή η παράσταση. Θέλω να τους ευχαριστήσω για την υπομονή, την εμπιστοσύνη που μου έδειξαν, τη θετική τους στάση και την αγάπη με την οποία αγκάλιασαν το όλο εγχείρημα. Για μουσικό όργανο θα επέλεγα τη ντραμς.
Ίρις Κ.: Όλη η δημιουργία της παράστασης ήταν μια πολύ όμορφη διαδικασία μέσα από την οποία μάθαμε πολλά και μας δόθηκε η ευκαιρία να δουλέψουμε πάνω σε πράγματα για πρώτη φορά και να ανακαλύψουμε νέους κόσμους. Εγώ ας πούμε δεν είχα ξανασχοληθεί ποτέ με το στοιχείο των σκιών στο θέατρο. Επίσης μου άρεσε πολύ το γεγονός ότι αυτή η παράσταση έχει ως κυρίαρχο στοιχείο τη μουσική, την οποία αγαπώ πολύ. Αν έπρεπε να διαλέξω ένα όργανο μάλλον θα διάλεγα την κιθάρα, γιατί αν και δεν ξέρω να παίζω, έχω περάσει πολλές στιγμές σημαντικές για μένα, καλές και κακές, υπό τη συνοδεία μιας κιθάρας.
Απόστολος Μαλ.: Ευτύχησε να είμαστε, κατ' ουσία, μία ομάδα καλών παιδιών, πιστεύω, σε κάθε επίπεδο. Επίσης, ο κοινός στόχος να γίνει μία παιδική παράσταση που θα μας τιμά και θα την τιμήσουμε μέσα μας, ως μία πρόταση στο κοινό των παιδιών και των γονέων που αναζητούν το ουσιώδες, το ειλικρινές, το διαφορετικό, μας δυνάμωσε. Όσον αφορά το δικό μου μουσικό όργανο για να με "χωρέσω" μέσα, ακόμη στην αναζήτησή του βρίσκομαι. Μακάρι να τα καταφέρω και εγώ, όπως ο δικός μου ήρωας στο έργο.
Περικλής Τιμπ.: Πολύ όμορφα, χτίζοντας καθημερινά κομμάτι κομμάτι τα στοιχεία της, προτείνοντας, συζητώντας, με μεγάλο σεβασμό στους δημιουργούς: συγγραφέα και συνθέτρια και με γνώμονα μόνο το ύψιστο δυνατό επίπεδο για το κοινό μας. Για το μουσικό όργανο θα επέλεγα βεβαίως το βιολί.
Δημήτρης Δασκ.: Τη μεγαλύτερη εντύπωση μου έκανε από τις πρώτες πρόβες κιόλας, η σύνδεση της μουσικής με τις φωνές και τις κινήσεις των ηθοποιών. Είναι η στιγμή που η μουσική δίνει ήχο αλλά και άλλη μια διάσταση στην εξιστόρηση. Υπάρχει όμως μια αλληλεπίδραση γιατί και η μουσική αποκτά άλλη δυναμική μέσα από την ιστορία την οποία προσπαθούμε να μεταδώσουμε.
Τα τελευταία λόγια της παράστασης αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας «συνέχειας» της ιστορίας; Υπάρχει κάτι τέτοιο στα άμεσα σχέδιά σας;
Μαξιμιλιανός Γκ.: Όχι, προς το παρόν δε σκεφτόμαστε κάτι τέτοιο, αλλά ποτέ δεν μπορεί να ξέρει κανείς τι επιφυλάσσει το μέλλον.
 

* Η παράσταση «Η Ψυχή του Βιολιού» θα παίζεται στο θέατρο "OLVIO" μέχρι τις 30 Ιανουαρίου. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.