Πόσο fidèle είναι ο Φιντέλ;

Στα 29 του χρόνια πήρε μία απόφαση: να γίνει ηθοποιός. Έμεινε πιστός σε αυτή και κυρίως στην υπόσχεση που έδωσε στον εαυτό του ήδη από τον πρώτο μήνα στη δραματική σχολή. Μεγάλο ρόλο στην απόφαση αυτή έπαιξε και ο δάσκαλός του Περικλής Μουστάκης και η ομάδα Άσκηση. Στη συνέχεια, συνεργάστηκε
με την ομάδα Blitz, της οποίας εξακολουθεί να είναι ένας από τους κοντινότερους συνεργάτες, αλλά
και με άλλες ομάδες. Αυτή την περίοδο ο Φιντέλ Ταλαμπούκας βρίσκεται, κάθε Δευτέρα και Τρίτη,
στο Θέατρο του Νέου Κόσμου στην παράσταση «Η τραγική ιστορία του Άμλετ, πρίγκιπα της Δανίας»
του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, σε σκηνοθεσία Παναγιώτη Κατσώλη και υποδύεται τη Γερτρούδη.

Συναντηθήκαμε για να ανακαλύψουμε και οι δύο ποια είναι η σχέση του με όλα όσα σημαίνει το όνομά του και αφού κερδίσαμε ο ένας την εμπιστοσύνη του άλλου, περάσαμε στην... πίστη.

#yournameisyourhalfchance

Θα ξεκινήσω εγώ μια φράση και εσύ θα τη συνεχίσεις. Θα μου πεις δηλαδή το «Πιστεύω» σου.
«Πιστεύω εις... »
...τη δουλειά, δεν ξέρω άμα κολλάει (το παρακάτω), πιστεύω στην πίστη, στον έρωτα και στη ζωή. Θέλω να ζήσω πάρα πολύ, πολλά χρόνια, να γεράσω. Πιστεύω ότι όσο πιο πολλά χρόνια ζήσεις τόσο πιο πολλές ευκαιρίες έχεις να λάβεις ωραίες στιγμές. Αν πεθάνεις νέος, μειώνονται οι ευκαιρίες σου. Έτσι κι αλλιώς, λίγες είναι οι ωραίες στιγμές. Μπορει να τύχει στα 98 σου κάτι ωραίο. Να δεις μια λίμνη, ένα λουλούδι, ένα εγγόνι να ‘ρθει να σου πει κάτι ή να δεις ακόμα και τα δισέγγονά σου.

Είπες ότι πιστεύεις στην πίστη. Ποια είναι η πίστη στην οποία πιστεύεις;
Θεωρώ ότι πρέπει να πιστεύεις σε κάτι, να έχεις ένα όνειρο. Ό,τι κάνεις, να πιστεύεις σε αυτό. Θεωρείται γενικά ότι η πίστη είναι κάτι δογματικό, ένα κόλλημα που σου βάζει παρωπίδες
και δεν βλέπεις παραπέρα. Αυτό όμως το κόλλημα, αυτή η εμμονή με τα πράγματα είναι που δίνει μια ευκαιρία για να ανοίξει ο κόσμος παραπέρα. Δηλαδή, όλοι αυτοί οι άνθρωποι στην τέχνη είχαν μια πίστη σε αυτό που κάνανε. Προσπαθούσαν, πίστευαν εμμονικά σε αυτό το πράγμα και ανοίχτηκε ένας κόσμος. Εάν τα πάντα είναι «έλα μωρέ δε βαριέσαι, ωραίο είναι το θέατρο, ωραία είναι
η ζωγραφική ή ωραία είναι η λογιστική αλλά σιγά μωρέ δεν τρέχει και τίποτα», αυτό δημιουργεί
ένα πράγμα το οποίο είναι επίφαση συνέχεια. Δεν μπαίνεις βαθιά μέσα σε κάτι. Απλά περιφέρεσαι γύρω από όλα και δεν ζεις. Ακόμα και στον έρωτα δηλαδή, που για εμένα για τα πάντα το κλειδί είναι ο έρωτας. Στον έρωτα πρέπει να πιστεύεις στον άλλον, να αφοσιώνεσαι στον άλλον κι ας χάσεις. Γιατί υπάρχει περίπτωση να κερδίσεις πολύ πιο πολλά. Γι’ αυτό λέω ότι πιστεύω στην πίστη.
Η πίστη δημιουργεί συνθήκες να δεις κάτι άλλο μέσα σε αυτή τη ζωή.

Aναρωτιόμουν αν η πίστη έχει κάποια σχέση με τη στοχοπροσήλωση ή αν η πίστη είναι αφέλεια.
Είναι και τα δύο. Ειναι πάρα πολύ ωραίο αυτό που είπες. Το ένα δεν αναιρεί το άλλο. Πρέπει να υπάρχει μία αφέλεια και μία αθωότητα στα πράγματα. Ότι πας αθώα σε αυτά. Προσηλώνεσαι, υπάρχει μία στοχοπροσήλωση. Πας κάπου, αλλά πάντα με έναν αθώο τρόπο. Στον αντίποδα,
δεν μπορώ να επικοινωνήσω με την πονηριά. Αν υπάρχει δηλαδή η μία και η άλλη πλευρά,
η πονηριά δεν μπορεί να σε οδηγήσει πουθενά. Δεν πρόκειται να κατακτήσει τίποτα ένας άνθρωπος με πονηριά. Συνήθως, η αθωότητα συνδυάζεται με μία βλακεία αλλά «Μακάριοι οι πτωχοί
τω πνεύματι», πραγματικά. Ας είμαστε και λίγο βλάκες, δεν πειράζει. Καλό κάνει. Με τη βλακεία
δεν εννοώ «χτύπα με αφέντη», εννοώ μια προσήλωση και μια πίστη και μια αθωότητα σε αυτό που πας να κάνεις. Πολεμάς τις αμφισβητήσεις που έρχονται και προσπαθείς να πας κάπου.

«Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι» σε άκουσα να λες... Στον Θεό πιστεύεις; Σε ποιον θεό πιστεύεις;
Αν πιστεύεις.
Όχι, δεν πιστεύω στον Θεό. Εκτιμώ όμως τους ανθρώπους που πιστεύουν πραγματικά.
Εγώ πιστεύω στη ζωή και στον άνθρωπο. Μάλλον. Αλλά πραγματικά εκτιμώ αυτούς που πιστεύουν και με νευριάζουν κι αυτοί που κοροϊδεύουν και απορρίπτουν τόσο εύκολα τις θρησκείες.
Μου φαίνεται λίγο κουτό να απορρίπτεις κάτι το οποίο έχει μια ιστορία... Δε μιλάω για μια συγκεκριμένη πίστη. Μιλάω γενικά. Ο άνθρωπος σχεδόν από τότε που ξεκίνησε πιστεύει σε κάτι. Έχει μια πίστη σε ένα μεταφυσικό, σε ένα άλλο. Πιστεύω ότι είναι πολύ εύκολο να το απορρίπτεις αυτό τόσο εύκολα, να το πετάς. Στο λέω εγώ που πραγματικά δεν πιστεύω στον Θεό, αλλά αυτό
το πράγμα, αυτή η σοφία έχει πίσω της αρκετές χιλιάδες χρόνια. Δε θέλω να το απορρίψω τόσο εύκολα. Θέλω να εμπλακώ πιο πολύ μαζί του.

Ας περάσουμε τώρα στον «Άμλετ». Υποδύεσαι τη Γερτρούδη. Κάποιες αναλύσεις του έργου αναφέρουν πως υπάρχει πιθανότητα να είχε δεσμό με τον Κλαύδιο ήδη από όταν ζούσε ο πατέρας Άμλετ. Ωστόσο, ο Σαίξπηρ δεν υπαινίσσεται κάτι τέτοιο. Εσύ πόσο πιστή θεωρείς ότι ήταν η Γερτρούδη; Στον πατέρα Άμλετ αλλά
και στον Κλαύδιο.
Δεν μπορώ να το δω έτσι. Δε με συμφέρει. Μερικές φορές διαλέγεις και δρόμους που σε συμφέρουν υποκριτικά. Δεν ξέρω αν αυτό που διαλέγω βγαίνει, το θέμα είναι τι προσπαθείς. Θεωρώ ότι, γενικότερα, μετά από έναν θάνατο ενός πολύ αγαπημένου προσώπου, έχουμε την ανάγκη να νικήσουμε το θάνατο με έναν έρωτα. Γι’ αυτό πολλές φορές πεθαίνει ένας έρωτας και έρχεται «καπάκι» ένας άλλος. Έχεις ανάγκη να ζήσεις αυτό το πράγμα. Δε σημαίνει αυτό ότι τον προηγούμενο δεν τον αγάπησες. Πιστεύω πραγματικά ότι η Γερτρούδη αγαπούσε τον Άμλετ
και ερωτεύτηκε μετά τον Κλαύδιο γιατί... ήταν πια η εξουσία; Ερωτεύτηκε την εξουσία; Ερωτεύτηκε τον ίδιο τον Κλαύδιο; Δεν ξέρω. Όμως αγαπάει βαθιά τον Κλαύδιο.

Η Γερτρούδη πίστευε σε κάτι;
Στον έρωτα. Είναι ένας άνθρωπος που αγαπάει πολύ, πάρα πολύ. Αγαπάει και τον Άμλετ το γιο,
πάρα πολύ, και τον Κλαύδιο. Η Γερτρούδη είναι φοβερά πιστή. Έχει αυτό που είπαμε προηγουμένως για τη στοχοπροσήλωση και την προσήλωση. Αυτό που κάποιες στιγμές δε βλέπεις τίποτα άλλο, φοράς παρωπίδες. Ακόμα και μετά τη σκηνή με τον Άμλετ όπου ο Άμλετ υπαινίσσεται ότι ο Κλαύδιος θα σκοτώσει κ.λπ., προσπαθεί να απεμπλακεί από αυτό και να μείνει προσηλωμένη σε έναν έρωτα. Δεν απορρίπτει τον Άμλετ, άλλά μένει εκεί. Μέχρι το τέλος που πίνει το ποτό,
που ακόμα δεν μπορώ να καταλάβω αν το πίνει επίτηδες ή καταλάθος. Πραγματικά. Ίσως και να μη θέλω να το καταλάβω.

Φιντέλ, γιατί «Φιντέλ»;
Γιατί ο πατέρας μου ήταν κομμουνιστής και ήθελε να με βγάλει Φιντέλ από τον Φιντέλ Κάστρο.

Και ο Φιντέλ τι πιστεύει για τον Φιντέλ;
Θαυμάζω την πίστη του! Χθες, προχθές διάβαζα κάτι. Η διαπραγμάτευση είχε ξεκινήσει λίγο πιο πριν από αυτό που ξέρουμε. Είχε πάει φυλακή, είχε δικαστεί και είχε πει «Δεν πειράζει, θα με δικαιώσει η ιστορία». Μετά από λίγο τον αφήσαν, πήγε στην Αμερική και οργάνωσε τη δεύτερη επανάσταση, ας πούμε, και πέτυχε. Άρα, αυτός ο άνθρωπος είχε μία πίστη. Καταρχήν, ήταν ελάχιστα άτομα,
δε θυμάμαι τώρα πόσα ακριβώς ήταν. Όμως πίστευε πραγματικά πως αυτό που κάνει είναι
το σωστό και κάπως πρέπει να αντισταθεί σε αυτό που υπάρχει, να παίξει τη ζωή του γι’ αυτό. Έτσι γίνονται τα πράγματα. Έτσι αλλάζει η ιστορία, με κάποιους ανθρώπους που πιστεψαν σε κάτι. Για κάποιο λόγο. Και το έκανε ο Φιντέλ. Και αυτό το θαυμάζω. Καταλαβαίνω ότι έχει μια έπαρση. Δε βγάζεις εύκολα επτά ώρες λόγο, όπως έκανε ο Φιντέλ πάντα, αλλά στο κάτω-κάτω δικαιολογείται να έχει μια έπαρση. Η επανάσταση πέτυχε και μέχρι τώρα ισχύει. Είναι απίστευτο αυτό που κάνανε
οι άνθρωποι. Αυτό σημαίνει ότι και ο κόσμος εκεί έχει πιστέψει σε κάτι. Καταλαβαίνω ότι υπήρχαν αρκετά προβλήματα αλλά δε γίνεται και να μην υπάρχουν και να είναι όλα καλά. Εγώ δε θα ήθελα
να ζω τώρα εκεί. Περίεργο πράγμα αυτό που το λέω αλλά σίγουρα περνάμε πιο καλά εδώ,
στον καπιταλισμό. Έχω πιο μεγάλη ελευθερία και ως καλλιτέχνης. Αυτό μάλλον είναι δικό μου θέμα. Ο καπιταλισμός σου προσφέρει τα πράγματα απλόχερα. Από την άλλη μεριά, όμως, είναι
ένα περίεργο παιχνίδι, έχει και ανθρώπους οι οποίοι δεν μπορούν να έχουν τίποτα.

Αν ένας καλλιτέχνης ζει σε καπιταλιστικό σύστημα, είναι πιο εύκολο να υπάρχει ως καλλιτέχνης;
Δεν ξέρω. Υπάρχουν και τα δύο. Δηλαδή, από κάποια στιγμή και μετά ο καλλιτέχνης είναι καλύτερα να ζει σε καπιταλιστικό σύστημα. Άποψη δικιά μου. Αλλά, θα σου πω για τον Ταρκόφσκι. Δε νομίζω ότι θα γινόταν ο Ταρκόφσκι που ξέρουμε αν δεν ξεκινούσε από ένα σοσιαλιστικό καθεστώς. Αλλά από κάποια στιγμή και μετά όλο αυτό τον έπνιξε και γι’ αυτό έφυγε και έκανε ταινίες αλλού.
Είναι κάπως περίεργο το πράγμα.

Με άλλα λόγια λες ότι είναι ωραίο να σε ζει, από ένα σημείο κι έπειτα, το καπιταλιστικό σύστημα για να μπορείς να συνεχίσεις να ανθίζεις; Γιατί αλλιώς μετά από αυτό το σημείο, δεν μπορείς να πας παραπέρα;
Μπράβο, ναι. Από όταν έχεις ξεπεράσει ένα level. Η τέχνη χρειάζεται κάποιες στιγμές ένα πνίξιμο, μάλλον, για να μπορέσει να εκραγεί και να αντισταθεί στις αρχές. Τώρα βέβαια η εποχή που ζούμε είναι μπερδεμένη και μπάσταρδη. Δεν ξέρεις πού να αντισταθείς και τι να πεις.