Σταύρος Μαρκόνης | Μιλήσαμε με τον πολλά υποσχόμενο συνθέτη που ήδη μεγαλουργεί εκτός Ελλάδας

 Στον Σταύρο Μαρκόνη έχει ανατεθεί η πρωτότυπη σύνθεση μουσικής για τη νέα ελληνική σειρά μυθοπλασίας σε παραγωγή COSMOTE TV, «42°C», τη σκηνοθεσία της οποίας υπογράφει ο διακεκριμένος Γιώργος Παπαβασιλείου. Ο ταλαντούχος Έλληνας συνθέτης που έχει γράψει τα τελευταία χρόνια μουσική για εντυπωσιακές, ιδιαίτερης καλλιτεχνικής αξίας και προσεγμένες στη λεπτομέρεια ευρωπαϊκές σειρές – και όχι μόνο – βρίσκεται στην Ελλάδα για τη σειρά, με δημιουργό τη Ναταλί Δούκα, που έκανε τηλεοπτική πρεμιέρα αποκλειστικά στην COSMOTE TV, στις 14 Μαΐου. 
Ο νεαρός καλλιτέχνης διαγράφει μια αξιοσημείωτη πορεία στο εξωτερικό, έχοντας, μάλιστα, ήδη, στο ενεργητικό του μία σημαντικότατη διάκριση, το πρώτο βραβείο στην κατηγορία Καλύτερης Πρωτότυπης Σύνθεσης των Buma Awards, που απέσπασε για τη  μουσική του στην ολλανδική τηλεοπτική σειρά «Ik Weet Wie Je Bent». Από το 2009, έχει συνεργαστεί με σημαντικές παραγωγές, έχοντας φωτίσει μουσικά κινηματογραφικές ταινίες, σειρές, ντοκιμαντέρ, θεατρικά έργα και performances, εντός και εκτός Ευρώπης (Ελλάδα, Ολλανδία, Γερμανία, Αυστραλία).

- Πώς αυτοπροσδιορίζεται ο Σταύρος Μαρκόνης;

Συνθέτης μουσικής (κυρίως για ταινίες και σειρές αλλά και για θέατρο), ενώ παράλληλα είμαι τραγουδιστής των Playgrounded.

- Πού βρίσκεσαι αυτήν τη στιγμή;

Τα τελευταία χρόνια μοιράζω τον χρόνο μου σε Αθήνα και Ρότερνταμ αλλά ο τελευταίος χρόνος της πανδημίας με βρήκε στην Αθήνα.

- Πώς βλέπεις την επόμενη μέρα μετά την πανδημία; Πιστεύεις ότι το τέλος αυτής της ιστορίας θα έρθει άμεσα;

Όσον αφορά το θέμα της υγείας πιστεύω ότι τα πράγματα θα πηγαίνουν όλο και καλύτερα. Επιλέγω να εμπιστεύομαι την επιστήμη. Στον αντίποδα πάλι, δεν εμπιστεύομαι καθόλου τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κατ' επέκταση και της Ελλάδας. Το ότι βλέπουμε τον τελευταίο χρόνο σε μια τόσο κρίσιμη κατάσταση, διάθεση εκμετάλλευσής της, ξεδιάντροπο χειρισμό των ΜΜΕ, εξευτελισμό του εκπαιδευτικού, υγειονομικού και πολιτισμικού τομέα και άκρατη καταστολή είναι τουλάχιστον απελπιστικό. Το τέλος της πανδημίας δεν πιστεύω ότι είναι το τέλος της ιστορίας αλλά μια αρχή που προσωπικά με τρομάζει για το τι έπεται κι αν δεν παλέψουμε για αυτό φοβάμαι πως θα ζήσουμε πολύ άσχημες καταστάσεις.

- Πώς πήρες την απόφαση να φύγεις από την Ελλάδα;

Μεγάλο ρόλο έπαιξε το γεγονός πως τους 3 μήνες που βρέθηκα στο Πανεπιστήμιο του York στην Αγγλία, μέσω της πλατφόρμας Erasmus, ένιωσα να παίρνω περισσότερα ερεθίσματα με πολύ καλύτερες συνθήκες απ' όσο 4 χρόνια στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Αυτό, σε συνδυασμό με το ότι το αντικείμενο με το οποίο ήθελα να ασχοληθώ δεν υπήρχε καν στον εκπαιδευτικό τομέα της Ελλάδας, με έκανε να στραφώ προς τα έξω.

- Πες μας λίγα λόγια για τη μουσική που έχεις ετοιμάσει για την ελληνική σειρά «42°C» και τη συνεργασία σου με τον Γιώργο Παπαβασιλείου.

Με τον Γιώργο μιλήσαμε μόλις είχα διαβάσει τα σενάρια και είχα δει το πρώτο rough cut του πρώτου επεισοδίου. Σε γενικές γραμμές η ατμόσφαιρα που νιώσαμε πως θέλαμε να δημιουργήσουμε είναι αυτή του ψυχολογικού και συνάμα δραματικού θρίλερ σε μια ξεκάθαρα ελληνική πραγματικότητα.

Ο τρόπος που μου αρέσει να προσεγγίζω μουσικά ένα τέτοιο project είτε είναι ταινία, σειρά, ή θεατρικό έργο, είναι συλλέγοντας όλα τα εξω-μουσικά στοιχεία που μπορώ, όπως το σενάριο, η τοποθεσία, τα χρώματα, ήχοι από γυρίσματα, συναισθηματικό κέντρο κάθε χαρακτήρα κλπ. Στη συνέχεια δημιουργώ μια παλέτα εργαλείων με τα οποία θα αρχίσω να παίζω μέχρι να νιώσω ότι βρίσκω τον ήχο και την ατμόσφαιρα της ιστορίας, ο οποίος πρέπει ταυτόχρονα να μπορεί να είναι λειτουργικός με την αφηγηματική μας πρόθεση. Με αφορμή λοιπόν την τοποθεσία γυρισμάτων της σειράς που έγιναν στην Κέρκυρα, κι έχοντας ζήσει τέσσερα χρόνια εκεί ως φοιτητής, ένιωσα αμέσως την επιθυμία να χρησιμοποιήσω ήχους της μουσικής παράδοσης του τόπου οι οποίοι αμέσως μου έδεσαν με τις εικόνες που πρωτοείδα. Έτσι μέρος της ενορχηστρωτικής παλέτας ήταν τα χάλκινα πνευστά, το μαντολίνο και τα έγχορδα. Έντονη είναι επίσης η χρήση του υδρόφωνου καθώς μ' άρεσε η ιδέα της χρήσης του νερού μιας που είναι έντονο στοιχείο της σειράς. Η ιστορία μας ταξιδεύει παράλληλα σε διαφορετικούς χρόνους από τις ζωές των χαρακτήρων μας κυρίως όμως στα παιδικά και εφηβικά μας καλοκαίρια, κι έτσι την παλέτα μου συμπλήρωσαν ηλεκτρονικοί ήχοι οι οποίοι παραπέμπουν σε 90's αισθητική και μερικά κρουστά παιδικά παιχνίδια. Όλα αυτά τα όργανα είναι ενορχηστρωμένα και επεξεργασμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να εξυπηρετούν παράλληλα τις ανάγκες του είδους (ψυχολογικό θρίλερ). Μην περιμένετε λοιπόν να ακούσετε έναν επτανησιακό χορό εκτελεσμένο από μια φιλαρμονική μπάντα της Κέρκυρας. Στα αυτιά μου είναι πιο κοντά στο πως θα διασκεύαζαν το Twin Peaks του Angelo Badalamenti, ο Clint Mansell με τον Alexandre Desplat, (χωρίς φυσικά να υπονοείται οποιαδήποτε σύγκριση του έργου μου με το έργο αυτών των τριών τεραστίων συνθετών).

- Είναι εύκολο να βιοποριστεί κανείς από τη μουσική;

Δεν είναι εύκολο, όπως δεν είναι εύκολο να βιοποριστεί κανείς γενικότερα. Η μεγαλύτερη δυσκολία όμως βρίσκεται στις ηθικές, αισθητικές και πρακτικές εκπτώσεις που καλείται να κάνει κάποιος προκειμένου να βιοποριστεί από τη μουσική. Κρίνοντας από τον περίγυρό μου, (προ πανδημίας) μπορώ να πω ότι τα πράγματα για όσους δούλευαν με λίγο ή πολύ περισσότερο σεβασμό απέναντι στην ευθύνη που έφερε ο ρόλος τους, βαίναν από καλώς έως πολύ καλώς. Οπότε το δείγμα που είχα ήταν αισιόδοξο, χωρίς να σημαίνει βέβαια ότι το δείγμα μου ήταν αντιπροσωπευτικό. Το τι θα συμβεί στην πορεία είναι αβέβαιο και είναι στο χέρι μας ως κοινωνία να οργανωθούμε και να βελτιωθούμε με καθαρό βλέμμα, διορθωτική διάθεση και αποφασιστικότητα.

- Γράφεις μουσική για τηλεόραση, χοροθέατρο, θέατρο, κινηματογράφο και βίντεο παιχνίδια. Τι ξεχωρίζεις περισσότερο;

Δεν μπορώ να πω ότι ξεχωρίζω κάποιο περισσότερο. Η τηλεόραση έχει περισσότερο χώρο για ανάπτυξη υλικού, ο κινηματογράφος περισσότερο χρόνο για έμφαση σε λεπτομέρειες και το (χορο)θέατρο την ομορφιά και τη δυναμική του “ζωντανού” τόσο κατά την προετοιμασία όσο και κατά την παρουσίαση.

- Υπάρχουν φορές που αισθάνεσαι κορεσμό από τη συνεχή ενασχόλησή σου με τη μουσική;

Νομίζω πως αυτός είναι και ο λόγος που έχω επιλέξει το συγκεκριμένο κλάδο της μουσικής σε συνδυασμό με παραστατικές τέχνες. Κάθε ταινία, σειρά ή παράσταση είναι ένα νέο πλαίσιο τόσο νοηματικά όσο και στυλιστικά το οποίο θα μου δείξει διαφορετικούς δρόμους και αυτό είναι κάτι το οποίο διατηρεί φρέσκια τη δημιουργικότητά και το ενδιαφέρον μου. Παράλληλα προσπαθώ να παίρνω τις αποστάσεις μου από τη μουσική όποτε νιώθω την ανάγκη και να είμαι δημιουργικός με την κατασκευή της διαδικασίας που θα ακολουθήσω κάθε φορά για τη σύνθεση της εκάστοτε μουσικής. Παρόλα αυτά, η περίοδος της δουλειάς είναι συνήθως πολύ σκληρή τόσο πρακτικά (ασφυκτικά deadlines) όσο και ψυχικά καθώς βρίσκουν πάντα χώρο και τρυπώνουν οι προσωπικές ανασφάλειες και προβληματισμοί σχετικά με τις επιλογές και τον τρόπο εφαρμογής τους.

- Τι είναι αυτό που οδηγεί τους ανθρώπους στην τέχνη;

Νομίζω η ανάγκη για πιο ειλικρινή επικοινωνία και συναισθηματική εξερεύνηση. Αν λάβουμε δε υπόψιν και τη σύνδεση παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος που επιτυγχάνει, μοιάζουν να είναι οι ίδιοι λόγοι που οδηγούν τους ανθρώπους και στον έρωτα και το σεξ.

- Ποια είναι τα άμεσά σου σχέδια;

Μόλις πέρασα ένα πάρα πολύ έντονο και κουραστικό 8μηνο τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Ολοκληρώνω τις διαδικασίες για την κυκλοφορία των soundtrack albums από τις σειρές που δούλεψα τους τελευταίους μήνες (42 Βαθμοί, Swanenburg) και στη συνέχεια χρειάζομαι ένα διάλειμμα ώστε να είμαι ψυχικά έτοιμος για μια επόμενη εξίσου δημιουργική χρονιά.

- Τι θα συμβούλευες κάποιον που θέλει να ασχοληθεί με τη μουσική;

Επειδή φαντάζομαι το εννοείς επαγγελματικά, καλό θα ήταν να μην “ασχοληθεί” με τη μουσική. Όπως καλό θα ήταν κι ένας γιατρός να μην “ασχοληθεί” με την ιατρική. Και δεν μιλάω περί ακαδημαϊκής κατάρτισης. Κάθε τέχνη έχει ζωτική σημασία για την κοινωνία και αυτός που την παράγει φέρει μεγάλη ευθύνη απέναντι στο υποψήφιο κοινό του. Η μουσική είναι μέσο έκφρασης και κατ' επέκταση επικοινωνίας και επιρροής. Καλύτερα να ασχολείσαι με το τι είναι αυτό που θες να επικοινωνήσεις. Δε χρειάζεσαι συμβουλές. Χρειάζεσαι έμπνευση. Κι αυτή δε βρίσκεται στη μουσική κατά την ταπεινή μου γνώμη.