Γιώργος Ευγενειάδης, Εκπαιδεύοντας ΕΥΓΕ-ευστικά!

Ο Γιώργος Ευγενειάδης μεγάλωσε στο χωριό Βυρώνεια Σερρών, απ’ όπου καταγόταν ο πατέρας του. Το χωριό αυτό βρίσκεται δίπλα στα σύνορα με τη Βουλγαρία, στην κωμόπολη του Σιδηροκάστρου, καταγωγή της μητέρας του. Κοντά στο σπίτι του ήταν ο σταθμός και από κάτω το μπακάλικο του παππού του, που είχε καταγωγή από τον Πόντο. Μπακάλικο είχε και ο άλλος παππούς του στο Σιδηρόκαστρο, ο οποίος καταγόταν από τη Μικρά Ασία, με αποτέλεσμα ο Γιώργος να μεγαλώσει όπως ο ήρωας της ταινίας "Πολίτικη Κουζίνα", μέσα στα τρόφιμα ενός παραδοσιακού παντοπωλείου, με όλα τα αρώματα, τα χρώματα και τις γεύσεις δύο αξιόλογων πολιτισμών. Το επάγγελμα του πατέρα του ως καθηγητή, του επέτρεψε να συνδυάσει την εκπαίδευση με την μαγειρική και στη συνέχεια να προσφέρει αυτό το εκπληκτικό έργο.

Στα πλαίσια της έκδοσης του πρώτου βιβλίου του, συναντήθηκα με τον Γιώργο στο σπίτι του, όπου είχα την χαρά να συζητήσω και να γνωρίσω τον άνθρωπο πίσω από τα projects "Healthy Bites" και "Special Sticks", όπως και να τον παρακολουθήσω να μαγειρεύει μια απλή συνταγή. Ακολουθήστε μας σε αυτό το γευστικό, αλλά ιδιαίτερα ευαίσθητο ταξίδι.

Όταν σε ρωτούσαν «τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις» τι απαντούσες; Ποιες οι μνήμες σου από τα παιδικά σου χρόνια;

Ο πατέρας μου, όπως και ο θείος μου, ήταν καθηγητές, με αποτέλεσμα όταν η δασκάλα με ρωτούσε τι θέλω να γίνω όταν μεγαλώσω, απαντούσα αυτόματα «καθηγητής» για να βγω από τη δύσκολη θέση να σκεφτώ κάτι άλλο. Επίσης, ο μπαμπάς μου είχε πάντα στο νου του να τοποθετηθεί πρώτα το γραφείο και η βιβλιοθήκη μέσα σε κάποιο δωμάτιο, και έπειτα το κρεβάτι. Είμαστε τρία αδέλφια και θυμάμαι ότι μας διάβαζε πολύ. Σχετικά με τις σπουδές μας μάς κατηύθυνε κατά κάποιο τρόπο, χωρίς όμως να μας το επιβάλλει. Την βιολογική μου μητέρα την έχασα όταν ήμουν δύο ετών και στη συνέχεια ο πατέρας μου ξαναπαντρεύτηκε και ζήσαμε όλοι μαζί με την "νέα" μητέρα μας. Ήμουν πολύ δεμένος με τις δυο οικογένειες και θυμάμαι πολύ έντονα ότι τρώγαμε πάντα όλοι μαζί, ακόμα και με τον παππού και τη γιαγιά. Έπρεπε να είναι όλοι καθισμένοι στο τραπέζι - τότε ξεκινούσαμε να τρώμε. Εγώ ως ανυπόμονος πάντα τσιμπολογούσα με αποτέλεσμα να με μαλώνουν! (γέλια)
Θυμάμαι, κιόλας, ότι πηγαίναμε να πάρουμε το γάλα που έπινα από μια αγελάδα.
Το ψωμί το έφτιαχνε η γιαγιά και όλα τα λαχανικά μας ήταν από τον μπαξέ της. Άρα, τρώγαμε φυσικά προϊόντα με απλές ύλες. Δεν μαγείρευα ακόμα, απλά παρατηρούσα.

Στη συνέχεια, όταν ήμουν πλέον στο Λύκειο, μετακομίσαμε στη Θεσσαλονίκη διότι όπως ισχύει ακόμα και σήμερα πρέπει να είσαι σε μια πόλη με καλύτερη εκπαίδευση, τύπου φροντιστηριακή, που θα σε προετοιμάσει για το Πανεπιστήμιο και για τις ανώτερες σπουδές.
Τα τρίτα πρώτα χρόνια ήταν πάρα πολύ δύσκολα για εμένα. Με ενοχλούσαν ακόμα και οι μικροί θόρυβοι που υπάρχουν σε μια πολυκατοικία. Είχα μάθει αλλιώς στο χωριό για δεκαπέντε χρόνια. 
Έπειτα πέρασα στοχευμένα στη σχολή Τεχνολογίας Τροφίμων, κατευθυνόμενος κατά κάποιο τρόπο από τον μπαμπά μου, ο οποίος γνώριζε ότι τα τρόφιμα είναι μια καλή επαγγελματική διέξοδος. Η τεχνολογία τροφίμων έχει να κάνει με την επιστήμη των τροφίμων και σου παρέχει όλη την επιστημονική κατάρτιση της διατροφής και της παραγωγής, όπως και του ποιοτικού ελέγχου και της δημιουργικότητας πάνω στα τρόφιμα, έτσι την κατευθύνεις και εσύ.
Η τεχνολογία τροφίμων δεν βασίζεται μόνο στο κομμάτι της βιομηχανίας. Πίσω από κάθε τρόφιμο, ακόμα και πίσω από ένα ολοκληρωμένο, επαγγελματικό πιάτο σε κάποιο εστιατόριο, κρύβεται ένας τεχνολόγος τροφίμων. Δηλαδή έχει άμεση συνάφεια με όλα τα τρόφιμα, με τη διατροφή και τη διαιτολογία. Η σχολή είχε πάρα πολλή χημεία και μαθηματικά, στα οποία ήμουν πιο αδύναμος, αλλά ήμουν δυνατός στο υπόλοιπο κομμάτι που ήταν και το πιο δημιουργικό. Το 2005 πήρα το πτυχίο μου. Το 2006 πήγα στρατό και στη συνέχεια ξεκίνησα να ψάχνω για δουλειά.

Μετά ξεκίνησε σιγά σιγά η κρίση στην Ελλάδα. Βρήκες εύκολα εργασία;

Ζορίστηκα αρκετά εκείνη την περίοδο, αλλά βρήκα εργασία. Αν και η βιομηχανική υποδομή της χώρας δεν είναι πολύ καλή σε σχέση με το εξωτερικό, κατάφερα να μπω σε μια πολύ μεγάλη γραμμή παραγωγής. Ήμουν υπεύθυνος υγιεινής και ασφάλειας τροφίμων. Έτρεχα πίσω από μια μηχανή να δω τι φταίει, πού σκαλώνει, εάν οι εργάτες τηρούν τους κανόνες ασφάλειας και υγιεινής. Μετά τον πρώτο μήνα, έφτασα στα όρια μου, γιατί δεν μου άρεσε καθόλου το ότι έπρεπε να βρίσκομαι πίσω από μια μηχανή και να κατευθύνω ανθρώπους σαν ένα μηχάνημα. Δεν ήταν καθόλου ανθρωπιστικό.
Ευτυχώς για εμένα, επειδή τότε είχα κάνει τα χαρτιά μου για συμβάσεις με το Δημόσιο, με πήραν σε μια υπηρεσία για χημικές αναλύσεις, για τον έλεγχο νέων ποικιλιών των φυτών του τότε Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και έτσι έφυγα.
Άφησα λοιπόν μια δουλειά που ίσως να μου είχε προσφέρει ένα πιο σίγουρο μέλλον, για μια δουλειά σε δημόσιο φορέα με άλλους ρυθμούς.
Μου άρεσε αρκετά αυτή η δουλειά και στη συνέχεια βρέθηκα στο Ινστιτούτο Σιτηρών, όπου έκανα ποιοτικό έλεγχο σιτηρών και αλεύρων. Αν και αυτό ήταν ενδιαφέρον, πάλι δεν μου έκανε εφόσον αφορούσε μηχανήματα και ήταν μονότονο. Εγώ ήθελα σχέση με την εκπαίδευση.
Τότε ήταν που με πήραν σ' ένα ΙΕΚ μαγειρικής να διδάξω ένα επιστημονικό μάθημα. Και μπαίνοντας σε μία τάξη, κατάλαβα ότι εκεί ανήκα.
Κάτι όμως έπρεπε να κάνω για να συνδυάσω το πτυχίο μου με το παιδαγωγικό κομμάτι. Κάνοντας ένα μεταπτυχιακό στη "διασφάλιση ποιότητας τροφίμων" και στη συνέχεια πάνω σε ανθρώπους με αναπηρία, κατάφερα να έχω τον συνδυασμό που επιθυμούσα.

Πότε ξεκίνησες να δουλεύεις με τα παιδιά με αναπηρία;

Μέχρι τότε δεν γνώριζα για την αναπηρία. H μόνη επαφή που είχα ήταν στα παιδικά μου χρόνια με ένα παιδί στην γειτονιά μας στο Σιδηρόκαστρο, το οποίο είχε κάποια νοητική υστέρηση. 
Η γιαγιά και ο παππούς μου δεν μου έλεγαν να μην κάνουμε παρέα, υπήρχε όμως πάντα ένα "αλλά" με αποτέλεσμα να ήμουν κουμπωμένος και διχασμένος και έτσι δεν έπαιζα μαζί του.
Αυτό το περιστατικό το θυμήθηκα λοιπόν όταν, στα πλαίσια της εκπαίδευσης, πήγα να κάνω άσκηση σε ένα σχολείο με παιδιά με αναπηρία. Υπήρχε μεγάλη πιθανότητα αυτό να υπόβοσκε τόσα χρόνια μέσα μου. Η επαφή μου με αυτά τα "διαφορετικά" παιδιά μού έλυσε τις απορίες και με έκανε να συνειδητοποιήσω ότι ήταν κάτι πολύ όμορφο, κάτι που είχε πολύ ενδιαφέρον, μια μεγάλη πρόκληση. Έτσι επέλεξα να ασχοληθώ με αυτά τα ιδιαίτερα παιδιά. Πολλές φορές υπάρχει κάτι μέσα μας που δεν έχει ξεκαθαριστεί και η ζωή μάς οδηγεί σε αυτό, με μαγικό τρόπο.

Αμέσως μετά με πήραν σε ένα σχολείο με παιδιά με νοητική αναπηρία στη Θεσσαλονίκη, όπου έκανα μαζί τους κηπουρική. Έτσι, ξεκίνησα με ένα γκρουπ παιδιών, από τα οποία εξέλαβα πάρα πολλή αγάπη και είχαμε εξαιρετική επικοινωνία για τρία χρόνια. 

Πώς ήταν η σχέση σου με αυτά τα παιδιά;

Φυσικά υπάρχουν δύσκολες στιγμές, διότι έχουν να κάνουν με την άμεση έκφραση θυμού ή αγάπης. Το παιδί θα εκφραστεί αυθόρμητα και δεν έχει την ικανότητα να το επικοινωνήσει σωστά. Όπως θα εκφράσει την αγάπη του, έτσι θα εκφράσει και τον θυμό του, άρα πρέπει να είσαι έτοιμος να διαχειριστείς και τα δύο εφόσον είναι και τα δύο έντονα.

Υπάρχουν κάποια περιστατικά που θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας;

Ήταν Χριστούγεννα και ήμουν σε ένα ειδικό γυμνάσιο, στο εργαστήριο της μαγειρικής με στόχο να φτιάξουμε την βασιλόπιτα μαθητών και καθηγητών. Η βασιλόπιτα των καθηγητών απαιτούσε ιδιαίτερη προσοχή γιατί θέλαμε να εντυπωσιάσει. Όντως πέτυχε και ήταν πραγματικά ευπαρουσίαστη.
Όμως τότε, ένα παιδί με αυτισμό πήγε και την τσίμπησε σε μια γωνία. Έτσι είχαμε μια τέλεια βασιλόπιτα που της έλειπε όμως ένα κομμάτι.
Σε άλλη περίπτωση θα υπήρχε αναστάτωση και θυμός, όμως εγώ μέσα από την καθημερινή μου επαφή με αυτά τα παιδιά, είχα αποκτήσει διαφορετική ματιά. Δεν χρειάζεται να είναι όλα τέλεια! Μπορεί μια βασιλόπιτα ακόμα και μ' ένα "τσίμπημα" στην άκρη να είναι μια χαρά.

Δυστυχώς έχουμε μάθει και εμείς σαν καθηγητές, όταν πάμε να διδάξουμε, ότι πρέπει να είμαστε τέλειοι και να δημιουργούμε τέλειους μαθητές. Αυτή η βασιλόπιτα ήταν πεντανόστιμη και απλά σε μια γωνία τής έλειπε κάτι.
Το να μπορείς να εστιάσεις στην ομορφιά και όχι στην ασχήμια είναι μεγάλη υπόθεση. Υπάρχει και η αντίστοιχη φωτογραφία που μας υπενθυμίζει ότι δεν χρειάζεται να είναι όλα τέλεια.

Ένα άλλο περιστατικό μου έκανε τρομερή εντύπωση. Υπάρχουν παιδιά που έχουν σοβαρό αυτισμό και που έχουν εκπαιδευτεί από τις οικογένειες τους να ξέρουν ακριβώς τι θέλουν. Έχω μια μαθήτρια, η οποία ξαφνικά μου είπε μια μέρα: «Κύριε Ευγενειάδη, μπορώ να βγω έξω για λίγο να τρέξω γιατί είμαι θυμωμένη;».
Αυτό το παιδί ήξερε πάρα πολύ καλά αυτό που χρειαζόταν. Φυσικά άνοιξα την πόρτα και την άφησα να βγει στο διάδρομο να τρέξει. Είναι εκπληκτικό να ξέρει ένα παιδί αυτό που θέλει και που χρειάζεται. Αυτές είναι οι μαγικές στιγμές, όπως ακριβώς και τα μαθήματα που παίρνω κάθε μέρα από τους μαθητές μου.

Πόσο μπορεί να σε επηρεάσει η σχέση σου με αυτά τα παιδιά;

Σχετικά με τα παιδιά με αυτισμό, τα οποία και εκδηλώνουν τα συναισθήματά τους πολύ έντονα, όταν παρουσιαστεί κάποιο αρνητικό φαινόμενο πρέπει να είσαι έτοιμος να το δεχτείς. Για παράδειγμα, όταν με ένα μαθητή έχεις χτίσει σιγά σιγά μια σχέση και έχει φτάσει σε κάποιο επίπεδο, είναι πολύ πιθανό άθελά του και μη μπορώντας να επικοινωνήσει κάτι, να πάει με μιάς αυτή τη σχέση πολλά επίπεδα κάτω. Ακόμα και να την πάει στο μηδέν.
Πρέπει λοιπόν να είσαι έτοιμος να τη δομήσεις και να τη χτίσεις πάλι από την αρχή, χωρίς να μπεις στη διαδικασία να αναρωτηθείς αν έχεις κάνει κάπου λάθος. Αυτό είναι το πιο δύσκολο κομμάτι και με ταλαιπώρησε πολύ στην αρχή. Ακόμα μπορεί να μου συμβεί, διότι αναπόφευκτα όλοι όσοι εργαζόμαστε στην ειδική εκπαίδευση έχουμε την τάση να αναρωτιόμαστε αν κάνουμε κάτι λάθος, ενώ δεν είναι ακριβώς πάντοτε έτσι.

Άρα έχεις μια ιδιαίτερη σχέση με αυτά τα παιδιά.

Ναι, έχουμε μια ιδιαίτερη σχέση, και αυτό το έχουν παρατηρήσει και κάποιοι συνάδελφοι, οι οποίοι μου λένε: «Γιώργο, φέρεσαι στα παιδιά πολύ φυσιολογικά». Αυτό συμβαίνει επειδή γίνομαι πραγματικά "ένα" μαζί τους. Βέβαια κρατάμε μια απόσταση για λόγους ασφαλείας, διότι η θέση μας είναι σύνθετη, υπάρχουν οι ψυχολόγοι και οι κοινωνικοί λειτουργοί που χειρίζονται αυτό το κομμάτι.
Παρόλα αυτά γνωρίζω και από τον πατέρα μου ότι στο παιδαγωγικό κομμάτι θα δεθείς συναισθηματικά με όλους τους μαθητές σου.
Όμως, το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα είναι τέτοιο που, επειδή δεν είσαι ποτέ μόνιμος σε κάποιο σχολείο, δεν μπορείς να παρέχεις πλήρη εκπαίδευση μέσα σε έξι χρόνια σε ένα γκρουπ μαθητών. Άρα ξεκινάμε από αυτό. Οι μαθητές δένονται μαζί σου, μετά φεύγεις, έχεις κλάματα. Στη συνέχεια μέχρι να δεθούν με τον επόμενο καθηγητή και να παράγουν έργο, έχει φύγει η μισή χρονιά. Αυτό είναι ένα γενικό φαινόμενο της ελληνικής πραγματικότητας και της εκπαίδευσης.
Εγώ έχω την τύχη ευτυχώς, να συνεργάζομαι για δεύτερη φορά με ένα σχολείο και έτσι να συνεχίζω το έργο μου. Όμως μπορώ να διοριστώ ανά πάσα στιγμή κάπου αλλού και να μην το ολοκληρώσω. Αυτό είναι θέμα του Υπουργείου. Ούτως η άλλως όμως, θα δεθείς με τους μαθητές και αυτοί μαζί σου, οπότε ίσως με κάποιο τρόπο να το κατευνάσεις λίγο προς το τέλος, προς την ολοκλήρωσή του, στ' ότι μπορείς ακόμα και να διατηρήσεις μια επαφή μαζί τους. Φυσικά πάντα στα πλαίσια του εφικτού. Για παράδειγμα υπάρχουν μαθητές που ζουν σε άλλη πόλη και μπορούμε να έχουμε μια τηλεφωνική επαφή κάπου κάπου. Η στεναχώρια όμως είναι δεδομένη για τον μαθητή, όπως και για τον καθηγητή και περισσότερο, μάλιστα, στην ειδική εκπαίδευση. Το καλύτερο είναι απλά να υπάρχει μια συνέχεια στο εκπαιδευτικό έργο για πολλά χρόνια, ώστε να μπορέσεις να βγάλεις την καλύτερη πτυχή του παιδιού σαν παιδαγωγός.

Ποια η σχέση σου με τους γονείς αυτών των ειδικών παιδιών;

Οι γονείς είναι ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο. Συνήθως η ειδική εκπαίδευση είναι συνυφασμένη με χαμηλό κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον και αυτοί οι άνθρωποι προσπαθούν από τη μια να τα βγάλουν πέρα για να ζήσουν και έχουν και ένα παιδί με αναπηρία. Αυτομάτως έχουν πολλά προβλήματα και συχνά εκφράζουν θυμό και αγανάκτηση απέναντι στο εκπαιδευτικό σύστημα και τους εκπαιδευτικούς. Δεν είναι πάντα εύκολο να διαχειρισθεί όλο αυτό μέσω του παιδαγωγού, του εκπαιδευτικού και του σχολείου. Από τη μεριά μου όμως έχω άριστη σχέση με τους γονείς από την αρχή και λαμβάνω μηνύματα που με έχουν κάνει ακόμα και να κλάψω.

Πόσα παιδιά διαχειρίζεσαι στην ειδική εκπαίδευση;

Τα πρωινά κάνω μάθημα αυτόνομης διαβίωσης και μαγειρικής. Έχω τάξεις των τεσσάρων με πέντε ατόμων. Οι συνδυασμοί γίνονται ανάλογα με τις περιπτώσεις. Γίνονται ανά δύο ώρες εργαστήρια μαγειρικής, όπου παράγουμε τρόφιμα: γλυκά και αλμυρά.

Είσαι εκπαιδευτικός και σε ΙΕΚ, σωστά;

Ναι, τα απογεύματα δουλεύω ως τεχνολόγος τροφίμων, διατροφολόγος με μάγειρες-ζαχαροπλάστες. Αυτά είναι τα επιστημονικά μαθήματα.     

Ποιες ικανότητες θεωρείς ότι πρέπει να κατέχει κάποιος για να ασχοληθεί με την ειδική εκπαίδευση;

Καταρχάς δεν θα πρέπει να το παίρνει μέσα του όλο αυτό και να κουβαλάει τα στενάχωρα αποτελέσματα. Επίσης, να έχει υπομονή και επιμονή, αλλά κυρίως να "το 'χει", αλλιώς θα τα παρατήσει. Να είσαι ανθρωπιστής και να μπορείς να καταλάβεις και να κατανοήσεις αυτή την πλευρά. Να μπορέσεις με υπομονή να βγάλεις την καλή πτυχή, η οποία είναι πραγματικά εξαίρετη.

Ας μιλήσουμε για τα projects όπως τα Special Sticks και τα Healthy Bites:

Έκανα δυο projects. Το "special sticks" έλαβε χώρα τον Απρίλιο του 2018, και είχε να κάνει με κριτσίνια σφολιάτας. Το αναλάβαμε με δυο συναδέλφους, την Αγγελική Καρατάσιου και τον Φώτη Καραγιάννη, τεχνολόγοι τροφίμων, στα πλαίσια του εκπαιδευτικού προγράμματος «Εικονική Επιχείρηση» με το ΕΕΕΕΚ Νέου Ηρακλείου όπου παράγαμε κριτσίνια σε τρεις διαφορετικές γεύσεις σε συνεργασία με δυο σχολεία τυπικής εκπαίδευσης, το 1ο ΕΠΑΛ & 6ο ΓΕΛ Ν. Ιωνίας. Εκείνοι έκαναν το marketing και εμείς την παραγωγή για ένα σχολικό project, το οποίο παρουσιάσαμε στο εμπορικό κέντρο "The Mall Athens", στην εμπορική μαθητική έκθεση στο σωματείο επιχειρηματικότητας και αποσπάσαμε το πρώτο βραβείο στα Bravo Schools. Συμμετείχαμε στο Πανελλήνιο Σχολικό Διαγωνισμό για τους 17 Παγκόσμιους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης. Ήταν μια πάρα πολύ ωραία ιδέα, η οποία έβαλε τα παιδιά στη διαδικασία παραγωγής και που ανέδειξε τις δημιουργικές ικανότητες των μαθητών με αναπηρία. Οι μαθητές ενός Δημοσίου Ειδικού Σχολείου ένωσαν τις δυνάμεις τους με μαθητές από δυο σχολεία τυπικής εκπαίδευσης για να δημιουργήσουν μια Εικονική Επιχείρηση. Βρεθήκαμε κόντρα σε όλα τα στερεότυπα και ενεργοποιήσαμε την κοινωνία μας δείχνοντας σε όλους την πραγματική αξία. Το project αυτό πήρε μεγάλη διάσταση και ασχολήθηκαν μαζί του όλα τα ΜΜΕ. Φυσικά τα παιδιά και οι γονείς το χάρηκαν πάρα πολύ.

Μπορείς να περιγράψεις την διαδικασία και το όφελος που αποκομίσατε;

Ξεκινήσαμε με έρευνα και ανάπτυξη, βρήκαμε χορηγούς, φτιάξαμε ζύμες, πειραματιστήκαμε στα μπαχαρικά που θα βάζαμε για να δημιουργήσουμε τρεις διαφορετικές γεύσεις, χρησιμοποιήσαμε τον κουρκουμά... Όλο αυτό μας οδήγησε στο να βγούμε από το πλαίσιο της τάξης και να κάνουμε πάρα πολλές επισκέψεις σε άλλους χώρους και σε άλλα σχολεία, όπως και να ανοίξουμε και τις δικές μας πόρτες, διαδικασίες που εξαιτίας της γραφειοκρατίας στερούν από τα παιδιά όλη αυτή την επαφή με διαφορετικές και καινούργιες εμπειρίες.
Για παράδειγμα επισκεφτήκαμε τη Σιβιτανίδειο Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων, το τμήμα Αρτοζαχαροπλαστικής και το Κέντρο ΑΜΕΑ Μαργαρίτα. Κάναμε δράσεις και δημιουργήσαμε συνεργασίες. Τέλος καταλήξαμε στις συνταγές. Στη συνέχεια κάθε μέρα στο εργαστήριο παράγαμε σταδιακά το προϊόν με διατροφική ετικέτα, και το προωθούσαμε στα σχολικά μπαζάρ και στους καθηγητές με αποτέλεσμα να βγάλουμε αρκετά χρήματα που μας επέτρεψαν να αγοράσουμε καλό εξοπλισμό για την κουζίνα: επαγγελματικούς ανοξείδωτους πάγκους, ψυγειοκαταψύκτη και ηλεκτρική κουζίνα.

Φέτος κάναμε δεύτερο project με τους ίδιους μαθητές και κάποιους ακόμα και δημιουργήσαμε τα "healthy bites". Αυτό είναι ένα άλλο προϊόν που έχει να κάνει με ζύμη χωρίς αλεύρι με βάση το ρεβύθι, τις νιφάδες βρώμης και φυστικοβούτυρο βρώμης. Μαζί μας, ήταν η Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής Μαρία Μουσουλή, όπως και η τεχνολόγος τροφίμων Αγγελική Καρατάσιου. Τα Healthy Bites ήταν στο ίδιο ύφος με τα Special Sticks, μόνο που αυτή τη φορά είχαμε μια πρόταση από το Κολλέγιο Αθηνών να συνεργαστεί μαζί μας. Προσωπικά σαν εκπαιδευτικός θεώρησα αυτή τη συνεργασία πλήρως πετυχημένη γιατί όταν πήγαμε στο Κολλέγιο Αθηνών, μας είπαν ότι οι μαθητές εκεί σκέφτονται πολύ ορθολογικά και τεχνοκρατικά, ενώ εμείς πήγαμε τελείως συναισθηματικά και ανθρωπιστικά. Για παράδειγμα όταν τους ρώτησα τι θα κάνουμε τα προϊόντα που θα παράγουμε, εκείνα απάντησαν "να τα πουλήσουμε". Τους είπα λοιπόν ότι ο στόχος μας δεν ήταν το κέρδος, αλλά η συνεργασία τους με τα παιδιά με αναπηρία που δουλεύουν και παράγουν προϊόν. Αυτό φυσικά το εκτίμησε πολύ η διοίκηση του Κολλεγίου Αθηνών και οι ίδιοι οι μαθητές τελικά εστίασαν σε αυτό το κομμάτι και όχι στο κέρδος.
Άρα, αυτή η συνεργασία των μαθητών του Κολλεγίου με τους μαθητές του ειδικού σχολείου τους έμαθε πολλά και όταν μεθαύριο, για παράδειγμα γίνουν επιχειρηματίες, θα κουβαλούν μέσα τους μια πιο ανθρωπιστική πλευρά την οποία θα έχουν διδαχτεί μέσα από το project. Αυτό το θεώρησα ως πλήρη επιτυχία του προγράμματος. Το project έγινε στα πλαίσια ενός διαγωνισμού που έλαβε χώρα πάλι στο "The Mall" όπου παρουσιάσαμε το προϊόν μας και περάσαμε από κριτική επιτροπή. Δυστυχώς, η κριτική επιτροπή βράβευσε καθαρά τεχνοκρατικές επιχειρήσεις. Προσωπικά, θεωρώ ότι η επιτυχία και η καινοτομία βρίσκεται σε αυτή την γραμμής παραγωγής παιδιών με αυτισμό, που μας απέδειξαν ότι είναι επαγγελματίες, που έμαθαν να κοινωνικοποιούνται και να παράγουν έργο και όχι για παράδειγμα στην προπληρωμένη κάρτα που θα έχει ένα παιδί για να ψωνίσει στο κυλικείο.    

Πώς προέκυψε η ιδέα να γράψεις ένα βιβλίο με συνταγές;

Το βιβλίο προέκυψε μέσα από τη δουλειά μου. Βρισκόμουν σε μια τάξη με χαμηλά κοινωνικό- οικονομικά στρώματα αν μπορώ να το θέσω έτσι απλά, με δύσκολα και ιδιαίτερα παιδιά που έπρεπε να μαγειρέψουν και με μηδαμινές πρώτες ύλες. Αυτό δεν είναι και ένα μέρος της ελληνικής πραγματικότητας;
Άρα προσαρμόζομαι σε αυτό το κομμάτι και προσπαθώ να παράγω έργο. Δημιουργώ λοιπόν ένα site με τους μαθητές, προβάλλω τις συνταγές για να αναδείξω με αυτό τον τρόπο το έργο −γιατί πολλές φορές μέσα από τα σχολικά sites δεν λειτουργούν αυτά− και ξεκινώ από το μηδέν δημιουργώντας συνταγές με ό,τι υλικά έχω.

Τις περισσότερες συνταγές τις έχω πάρει από τη θεία μου και τις διαμορφώνω σύμφωνα με τις ιδέες των ίδιων των μαθητών μου και των γονέων τους. Αυτό λειτούργησε πολύ καλά και έχουμε συνταγές με απλά υλικά της μεσογειακής διατροφής και σε χαμηλό κόστος. Στη συνέχεια πρότεινα στον εκδοτικό οίκο Εκδόσεις Πεδίο την δημιουργία ενός βιβλίου και δέχτηκαν. Το βιβλίο είναι σχεδόν έτοιμο και θα εκδοθεί άμεσα. Περιέχει συνταγές και πληροφορίες σχετικά με την επιστήμη τεχνολογίας τροφίμων. Είναι ένα ιδιαίτερο βιβλίο χωρίς να θέλω να αποκαλύψω περισσότερα. Σίγουρα απεικονίζει μια πραγματικότητα. Συχνά βλέπουμε συνταγές με κάποιες φωτογραφίες που δεν αντιπροσωπεύουν το τελικό αποτέλεσμα, με αναφορές σε υλικά όπως "μελάσα" και "κινόα" που δεν τα γνωρίζουμε, όπως και σε εργαλεία που δεν υπάρχουν στην κουζίνα μας. Η καθημερινότητα απαιτεί να μαγειρεύουμε στο σπίτι μας με οικονομικές πρώτες ύλες γιατί έτσι είναι οι συνθήκες και να μαγειρεύουμε απλά πράγματα χωρίς να χρειαστεί να αγοράζουμε φαγητό απ' έξω.

Γιατί να αγοράσω μια τούρτα και να μην την φτιάξω; Είναι απλό να φτιάξεις μια τούρτα και πολύ πιο υγιεινό. Άρα μέσα από αυτό το βιβλίο θέλω να βάλω τον κόσμο σε αυτή τη διαδικασία και να αναδείξω τους μαθητές μου που κατάφεραν να την υλοποιήσουν.

Είναι από τις Εκδόσεις Πεδίο και με την συμμετοχή της εξαδέλφης μου Δέσποινα Παπαχριστούδη, με την οποία και έχουμε μια ιδιαίτερη συνεργασία σαν puzzle, που θα αποτυπωθεί στο βιβλίο.

Θα ήθελες να εκδόσεις και άλλα βιβλία;

Ναι, βέβαια. Σκέφτομαι ήδη το δεύτερο βιβλίο που θα έχει να κάνει με μαγειρική, μιας και το πρώτο αφορά μόνο ζαχαροπλαστική και ίσως και ένα τρίτο, που θα περιέχει συνταγές πιο συμβατές. Γεγονός είναι ότι όλα προκύπτουν συνεχώς στο σχολείο, σε συνεργασία με τους μαθητές μου.

 Ποιο βιβλίο σε αντιπροσωπεύει;

"Το Δένδρο που Έδινε" είναι ένα εικονογραφημένο παραμύθι. Δεν λέω γιατί, για να το διαβάσετε! Το έχω πάρει από τους γονείς μου, από τον πατέρα μου ειδικά.

Θα ήθελες να έχεις ένα δικό σου χώρο;

Το έχω σκεφτεί και από τη μία πλευρά θα μου άρεσε, όμως αυτή τη στιγμή δουλεύω στο δημόσιο και προσφέρω κάτι διαφορετικό. Είχα προτάσεις για να φύγω ακόμα και στο εξωτερικό, αλλά η Ελλάδα χρειάζεται επίσης αυτή τη "διαφορετική" εκπαίδευση.

Αν ήσουν τροφή ή φαγητό τι θα ήσουν;

Θα προτιμούσα να ήμουν συνδυασμός τροφών που όποιος τον γευτεί να του δημιουργεί ευφορία με απλές καθημερινές πρώτες ύλες. Μου αρέσουν πολύ όμως η λουίζα και ο κουρκουμάς. Ο κουρκουμάς μου αρέσει για το όμορφο χρώμα του γιατί μου αρέσουν τα χρώματα και για την απλή γεύση που βγάζει και που σου μένει μετά. Μια τροφή που νιώθεις δηλαδή την επίγευση και δεν είναι επιφανειακή. Πιθανό να μου θυμίζει και το μπακάλικο του παππού μου. Όσο για τη λουίζα μου αρέσει όταν την βάζεις στο νερό και βγάζει αρώματα επειδή μου θυμίζει την γιαγιά μου και τη θεία μου.

Η στάση ζωής σου, έχει διαμορφωθεί δουλεύοντας με αυτά τα ειδικά παιδιά;

Έχω εξελιχθεί πολύ στο επαγγελματικό κομμάτι, πολλές φορές όμως φεύγοντας από το σχολείο και μπαίνοντας σε μια πραγματικότητα με τους γύρω μας, μπορώ να πω ότι δεν αισθάνομαι τόσο ωραία. Νιώθω πιο όμορφα στο σχολικό περιβάλλον χάρη σε αυτή την άμεση επικοινωνία που έχω στο σχολείο, την οποία δυστυχώς αν την πάω ‘’έξω’’ δεν μπορεί να μεταφερθεί και να γίνει πιστευτή. Οπότε εκεί υπάρχει μια σύγκρουση που ακόμα προσπαθώ να διαχειριστώ.

Έχεις άλλες δραστηριότητες;

Γυμνάζομαι και χορεύω swing και lindi hop. Μου αρέσει πολύ αυτή η μουσική και συμμετέχω συχνά σε workshops. Είναι ένας χορός που σου προκαλεί χαμόγελο, ευφορία, και επικοινωνία, όταν βέβαια δεν υπάρχει ανταγωνισμός!

Γι’ αυτό μίλησα πριν για μια σύγκρουση. Στο σχολείο, όπου βρίσκομαι, δεν υπάρχει ανταγωνισμός γιατί δεν μπορούμε να τον φτάσουμε. Υπάρχει ομαδικότητα και υγιής επικοινωνία. Όταν λοιπόν υπάρχει αυτό το κλίμα στο σχολείο και βγαίνω να κάνω μια δράση, συναντώ ανταγωνισμό και ξεκινάει η σύγκρουση. Δεν μπορείς όμως να είσαι συνέχεια μέσα στο σχολείο, η ζωή είναι έξω. Οπότε είναι σαν να υπάρχουν δυο πλανήτες. Στο σχολείο τα παιδιά εκφράζουν την αγάπη τους και τον θυμό τους απλά. Έξω δεν μπορεί ο άλλος να το δεχτεί, θα το περάσει από φίλτρα και δεν σε πιστεύει. Οπότε επιδιώκω να έχω γύρω μου λίγους ανθρώπους, οι οποίοι μπορούν να κατανοήσουν αυτή τη στεναχώριά μου.

Πως είναι η καθημερινότητά σου σχετικά με την ενημέρωση;

Ακούω μόνο ραδιόφωνο, δεν βλέπω σχεδόν καθόλου τηλεόραση.

Ποια η γνώμη σου για τα show σχετικά με τη μαγειρική στην τηλεόραση;

Είναι reality shows τα οποία δεν εκφράζουν καμία πραγματικότητα. Έχουν εστιάσει σε συγκεκριμένα επαγγέλματα και δεν μπορώ να καταλάβω τον λόγο. Για ποιο λόγο πρέπει να είναι Master ένας μάγειρας; Για παράδειγμα θεωρώ ότι το Master Chef Junior είναι ότι πιο αντιπαιδαγωγικό έχει γίνει μιας και είναι ο ανταγωνισμός πάρα πολύ αυξημένος. Βάζει τα παιδιά σε τόσο μικρές ηλικίες στην έννοια του ανταγωνισμού και με υλικά όπως για παράδειγμα ο αστακός! Είμαι υπέρ της ομαδικότητας αλλά δεν θεωρώ ότι πρέπει όλοι να γίνουμε επαγγελματίες μάγειρες μέσα στα σπίτια μας. Ας μάθουμε να μαγειρεύουμε απλά, και να τρώμε οικογενειακά κάτι που έχουμε ξεχάσει.. γιατί το φαγητό είναι επικοινωνία και όχι να τρώμε μπροστά στην τηλεόραση ή στον υπολογιστή. Ας είναι αυτά τα μοντέλα που θέλουμε να υποδείξουμε στις νέες γενιές.

Ποιο είναι το μήνυμα που θα ήθελες να αφήσεις στους αναγνώστες του deBòp;

«Μια λεμονιά δεν είναι ίδια με μια άλλη λεμονιά». Με αυτή τη φράση είχε ξεκινήσει η αφηγήτρια στην παράσταση "Τα Τείχη" του Καβάφη στην οποία είχα παραστεί στο "Μαργαρίτα".  Αυτό ισχύει. Ναι, στη φύση όλα είναι διαφορετικά. Δεν το παρατηρούμε όμως αυτό ούτε μας ενοχλεί. Γιατί το παρατηρούμε τότε στους ανθρώπους; Γιατί η διαφορετικότητα στη φύση δημιουργεί ισορροπία ενώ στους ανθρώπους όχι;  Διαφορετικότητα - κατ’ αυτή την έννοια - δεν υφίσταται και δεν θα έπρεπε να μας ενοχλεί. Άρα, αυτό έχει να κάνει με την παιδεία μας. Ας εστιάσουμε λοιπόν στην διαφορετικότητα της φύσης και ας μάθουμε από εκείνη.

Ας μας ακολουθήσει το μήνυμα του Γιώργου στην καθημερινή μας διαδρομή κι ας μάθουμε να εστιάζουμε με καλοσύνη και χωρίς κριτική σε όλα αυτά που μας φαίνονται διαφορετικά. Το πιθανότερο είναι να διδαχτούμε, να γεμίσουμε χαρά, να ανοίξουμε νέους ορίζοντες και να αλλάξουμε στάση ζωής. Αυτό είναι το λιθαράκι που μπορεί ο καθένας από εμάς να βάλει για να συμβάλλει στο να αλλάξει ο κόσμος μας προς το καλύτερο. Κάθε φορά που συναντώ ανθρώπους όπως τον  Γιώργο Ευγενειάδη, νιώθω πολύ τυχερή κι ευγνώμων για τα μαθήματα αγάπης που εξέλαβα. Ευχή μου είναι να στεκόμαστε όλοι με αγάπη σε ότι φαντάζει διαφορετικό και το μήνυμα του Γιώργου να μας πάει παραπέρα. Όπως η φύση, είμαστε όλοι μοναδικοί! Εύγε Γιώργο!

“It is not our differences that divide us. It is our inability to recognize, accept, and celebrate those differences.”
~ Audre Lorde~

O Γιώργος Ευγενειάδης είναι Τεχνολόγος Τροφίμων με μεταπτυχιακές σπουδές στην «Διασφάλιση Ποιότητας Τροφίμων» και στην «Εκπαίδευση - Κατάρτιση Ατόμων με Αναπηρία & Μαθησιακές Δυσκολίες – Ανάγκες». Τα τελευταία 5 χρόνια εργάζεται ως αναπληρωτής καθηγητής στη Δημόσια Ειδική Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, διδάσκοντας την επιστήμη των τροφίμων, χρησιμοποιώντας ως εργαλεία τη μαγειρική, τη ζαχαροπλαστική και το χαμόγελο. Παράλληλα εργάζεται ως εκπαιδευτής ενηλίκων σε διάφορα Δημόσια ΙΕΚ και στο ΙΕΚ της Σιβιτανιδείου Σχολής Τεχνών & Επαγγελμάτων. Είναι πιστοποιημένος εκπαιδευτής ενηλίκων και εκπαιδευτής ΕΦΕΤ της υγιεινής και ασφάλειας χειριστών τροφίμων. Γνωρίζει την ελληνική νοηματική γλώσσα και την γραφή Braille. 

 FB

Youtube

Κείμενο - Φωτογραφίες: Μαρία Μιχαλινού