2023 ELEVSIS: Πολιτιστική Πρωτεύουσα με όραμα

Με την προοπτική του 2023 (αρχικώς το 2021), ύστερα από τη μετάθεση των ημερομηνιών που αποφάσισε η Κομισιόν λόγω της πανδημίας, η διοργανωτική ομάδα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Ελευσίνας ανακοίνωσε στη χθεσινή συνέντευξη τύπου ένα ανοιχτό, διεθνές κάλεσμα υποβολής προτάσεων.

Παρουσία της Υπουργού Πολιτισμού, του Δήμου Ελευσίνας, της Περιφέρειας Αττικής και του συνόλου των προσώπων που εμπλέκονται οργανικά στον σχεδιασμό του 2023 Elevsis, στη συνέντευξη τύπου αυτό που κυριάρχησε -πέρα των πολλών τεχνικών προβλημάτων που καθιστούσε σχεδόν αδύνατη την ταυτόχρονη παρακολούθησή της- ήταν ένας αίωλος ενθουσιασμός, αφού επί της ουσίας δεν έγινε αναφορά σε συγκεκριμένα οργανογράμματα και έργα, προσδιορίστηκαν απλώς οι στόχοι που δραστηριοποιούν την Ελευσίνα ως ένα καινούργιο μοντέλο ανάπτυξης με επίκεντρο τον πολιτισμό, ενώ οι όποιες μελέτες βρίσκονται ακόμα επί χάρτου και αρχικό σχεδιασμό.

Στο πλαίσιο αυτό το πρόγραμμα του 2023 Elevsis με τίτλο «Μυστήρια Μετάβασης» οριοθετείται σε τρεις θεματικούς άξονες: Άνθρωπος/Κοινωνία (διαγράφεται η πορεία της εξέλιξης μέσα στα χρόνια), Περιβάλλον (αναζητούνται νέοι τρόποι οικειοποίησης της πόλης με ορόσημο τη βιώσιμη ανάπτυξη) Εργασία (σύνδεση του πολιτισμού με τη βιομηχανία, την επιστήμη, την τεχνολογία, την κοινωνική καινοτομία και τον τρόπο που όλα αυτά συνδυαστικά μπορούν να επαναπροσδιορίσουν το μέλλον της πόλης).

Η ανάθεση της καλλιτεχνικής διεύθυνσης στον Μιχαήλ Μαρμαρινό δημιουργεί υψηλές προσδοκίες. Προσδιορίζοντας ένα όραμα, όπου οι παρεμβάσεις ξεπερνούν τα αυστηρά όρια της τέχνης και πυροδοτούν τους μηχανισμούς της κοινωνίας, ο σπουδαίος δημιουργός προσδιόρισε το σύνολο των δράσεων ως ένα μέσο ανάδειξης και αποκάλυψης του εν δυνάμει εαυτού της πόλης. Η Ελευσίνα παίρνει τη μορφή ενός άτυπου, ωμού μουσείου, ενός πολυχώρου, όπου ανταμώνουν ίχνη της αρχαιότητας, σύγχρονες ιστορίες μετανάστευσης, η βιομηχανική ανάπτυξη, ο συνδικαλισμός, η ανεργία, μεγάλα περιβαλλοντικά θέματα, η σχέση με τη θάλασσα. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε από τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή στη γραμματολογική ανάλυση του λογότυπου ELEVSIS, όπου το λατινικό U έχει αντικατασταθεί από το αρχαίο λατινικό V, το ανεστραμμένο ελληνικό Λ, βασισμένο σε μια πρωτόλεια εκδοχή γραφής, που παραπέμπει στη συνύπαρξη του Άνω Κόσμου με τον Κάτω, μια χαρακτηριστική συμπόρευση στο ελευσίνιο μυθολογικό παρελθόν. H επιλογή να τεθεί η χρονολογία πριν από την ονομασία τονίζει σκόπιμα την κρισιμότητα του γεγονότος.

Ενδεικτικά, σχεδιάζονται εφήμερες δράσεις στην πόλη, συμμετοχικά και site specific έργα, εναλλακτικοί τρόποι επίσκεψης τοπόσημων, προγράμματα τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης, δράσεις σύνδεσης της Ελευσίνας με τη μητρόπολη Αθήνα (οδικώς και ακτοπλοϊκώς) και έρευνες για την ανάδειξη της σύγχρονης ιστορίας της.

Η άντληση των προτάσεων θα προκύψει από τρεις δεξαμενές, από εκείνες που ήδη έχουν κατατεθεί και εγκριθεί από προηγούμενες ανοιχτές προσκλήσεις, δράσεις που σχεδιάζονται από την ομάδα της διοργάνωσης αλλά και νέες που θα προκύψουν από το ανοιχτό κάλεσμα με αφετηρία την 11η Φεβρουαρίου και λήξη το τέλος Μαρτίου. Οι τελευταίες δύνανται να αφορούν σε έναν ή περισσότερους θεματικούς άξονες και να έχουν ευρεία προσέγγιση στη μορφή τέχνης. Οι προτάσεις θα αξιολογηθούν από τη Γενική Καλλιτεχνική Διεύθυνση, βάσει των κατευθυντήριων γραμμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης και σύμφωνα με τους στρατηγικούς στόχους και τις θεματικές της διοργάνωσης.