Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου 2020: ένα φιλόδοξο πρόγραμμα, με το βλέμμα στραμμένο στην ελπίδα... και τα SOS!
2020-03-30
Με αποφασιστικότητα και παρρησία, μέσω διαδικτυακής σύνδεσης, η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, Κατερίνα Ευαγγελάτου, από σεβασμό στην ομάδα του Φεστιβάλ και τους καλλιτέχνες που εργάστηκαν για αυτό, έδωσε πριν λίγο στη δημοσιότητα το φετινό πρόγραμμα, στην αρχική του σύλληψη, με την ευχή της πραγματοποίησής του, σε μια προσπάθεια που γίνεται να σταθεί όρθιος (και) ο διεθνής αυτός θεσμός, με τις λιγότερες απώλειες.
«Πέρασαν σχεδόν τρεις εβδομάδες από το κλείσιμο των θεάτρων και όλων των χώρων πολιτισμού και, μέρα με τη μέρα, αντιλαμβανόμαστε όλο και περισσότερο πόσο αναγκαία είναι η επαφή με τη ζωντανή Τέχνη στη ζωή μας. Τα θέατρα είναι εστίες, είναι χώροι στοχασμού, ψυχαγωγίας, είναι οίκοι στους οποίους προσερχόμαστε ομαδικά, κοινό και καλλιτέχνες, προσδοκώντας κάτι που η αληθινή ζωή δεν μπορεί να μας προσφέρει. Σκέφτεται κανείς πώς θα είναι άραγε η κοινωνία μας μετά από αυτή την κρίση και πόσο πολύτιμη θα είναι η καλλιτεχνική της αντανάκλαση μέσα από την οξυδέρκεια και την ευαισθησία των δημιουργών. Η παρουσία ενός διεθνούς Φεστιβάλ θα είναι, περισσότερο από ποτέ, ανάγκη μας αλλά και υποχρέωσή μας. Το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου είναι ένα διεθνές γεγονός που αγκαλιάζεται με ενθουσιασμό από κοινό και καλλιτέχνες εδώ και 65 χρόνια» ανέφερε χαρακτηριστικά στην έναρξη της παρουσίασης η κυρία Ευαγγελάτου, για να συμπληρώσει αργότερα με αισιόδοξο τόνο «οι συνεργάτες μου και εγώ αντιλαμβανόμαστε πως το Φεστιβάλ φέτος δεν θα μπορέσει να υλοποιηθεί ακριβώς όπως το σχεδιάζαμε τόσον καιρό. Έχουμε, όμως, την ανάγκη να στείλουμε ένα μήνυμα ελπίδας: Είμαστε εδώ και εργαζόμαστε ακατάπαυστα για να επανασχεδιάσουμε το Φεστιβάλ, με τις μικρότερες δυνατές απώλειες. Ευελπιστούμε ότι θα καταφέρουμε να το υλοποιήσουμε με ασφάλεια για όλους, μόλις οι συνθήκες το επιτρέψουν»,
αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο διαφορετικών ημερομηνιών για την πραγματοποίηση της διοργάνωσης, για αυτό εξάλλου δεν ανακοινώθηκε και συγκεκριμένο ημερολογιακό πρόγραμμα.
Σε σχεδόν 70 εκδηλώσεις εμπλέκονται περίπου 1400 καλλιτέχνες από περισσότερες από 30 χώρες. Ο πλουραλισμός είναι εμφανής: πρεμιέρες -θεατρικές, μουσικές, χορευτικές- παραστάσεις με σημαντικούς Έλληνες και ξένους σκηνοθέτες, συναυλίες με σπουδαίους μουσικούς, όπερα και μουσικό θέατρο, άνοιγμα στην ερευνητική προσέγγιση και τις σύγχρονες αναγνώσεις, περφόρμανς, εικαστικά, συζητήσεις, κινηματογράφος, αναζήτηση σε νέα είδη και δραματουργικές φόρμες, στα οποία δίνεται χώρος και χρόνος έκφρασης, λοιπές πρωτότυπες δράσεις, πάρτι, ερευνητικές πλατφόρμες, δράσεις για παιδιά. Δίνοντας το στίγμα του Φεστιβάλ η κυρία Ευαγγελάτου ανέφερε «βασικό μέλημα ήταν η επέκταση του φεστιβαλικού ίχνους και η εμβάθυνση σε αυτό: Επέκταση στα είδη Τέχνης και διεύρυνση του κοινού στο οποίο απευθυνόμαστε. Εμβάθυνση της εμπλοκής του κοινού μας στη φεστιβαλική εμπειρία συνολικά. Ακόμα, έναν σημαντικό άξονα αποτελεί για εμάς η έκπληξη, οι απρόσμενες συναντήσεις, το γκρέμισμα της αντίληψης ότι κάποια είδη δεν είναι φεστιβαλικά ή δεν ταιριάζουν σε συγκεκριμένους χώρους».
Νέες ιδέες
Στα ιδιαίτερα του θεάτρου εντάσσεται η ενότητα «Για πρώτη φορά στην Ελλάδα», που αφορά την παρθενική εμφάνιση ξένων δημιουργών, το ερευνητικό διακαλλιτεχνικό πρόγραμμα «Πάροδος», στα πλαίσια της φιλοσοφίας του Λυκείου της Επιδαύρου, που θα διεξάγεται στην Αθήνα και τη Μικρή Επίδαυρο και θα στοχεύει στην ανανεωτική προσέγγιση της τραγωδίας. Πρωτοτυπίες αφορούν οι ενότητες «Πρόλογος» και «Έξοδος», που θα λάβουν χώρα στην Πειραιώς 260, όπου θεατρολόγοι και ειδικοί του χορού θα αναλαμβάνουν την εισαγωγή στο δρώμενο που θα ακολουθεί και αντιστοίχως θα έπεται συζήτηση με τους δημιουργούς μετά το πέρας του. Στο πλαίσιο αυτό ο υπαίθριος χώρος της Πειραιώς -μετονομάζεται σε Πλατεία- διαμορφώνεται σε οργανωμένη εστία συνάντησης των θεατών.
Η Μικρή Επίδαυρος αφιερώνεται αποκλειστικά στη μουσική και το μουσικό θέατρο. Μουσική πνοή και στην Πειραιώς 260 με θεματικές που αφορούν τoν ηλεκτρονικό -club- ήχο, το hip hop και τη street κουλτούρα, με στόχο το άνοιγμα του Φεστιβάλ σε ένα ευρύτερο κοινό.
Προγραμματίζοντας με βάρκα την ελπίδα:
Παρά την αβεβαιότητα των γενικών συνθηκών, προσδοκώντας την υλοποίηση του φιλόδοξου προγράμματος, εντοπίσαμε μερικές παραγωγές που ξεχωρίζουν, ας πιστέψουμε λοιπόν σε ένα ελπιδοφόρο καλοκαίρι:
Στην Επίδαυρο, στη δεύτερη του εμφάνιση στον χώρο, ο Άρης Μπινιάρης επιστρέφει, προκειμένου να αποδείξει αν με τον Προμηθέα Δεσμώτη και τη συνδρομή της ιδιότυπης μουσικής θα επαναλάβει τον προ τριετίας θρίαμβο των Περσών. Με το εν λόγω ιστορικό δράμα αναμένεται να ασχοληθεί φέτος ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Δημήτρης Λιγνάδης, έχοντας στο πλευρό του και τη Λυδία Κονιόρδου. Στον ίδιο χώρο θα σημειωθεί η πρώτη απόπειρα του Γιάννη Κακλέα να προσεγγίσει το αρχαίο δράμα, σκηνοθετώντας τον Ορέστη του Ευριπίδη. Στις πιο αναμενόμενες δουλειές του Φεστιβάλ εντάσσεται και το εγχείρημα του Μιχαήλ Μαρμαρινού να παρουσιάσει το σατυρικό δράμα του Σοφοκλή Ιχνευταί, που σώζεται αποσπασματικά. Ο Τσέζαρις Γκραουζίνις επανακάμπτει με τον Φιλοκτήτη και τον Γιώργο Κιμούλη στον ομώνυμο ρόλο. Άνοιγμα και σε νεότερους σκηνοθέτες με τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο να εντρυφεί για πρώτη φορά στην αρχαία δραματουργία, αρχής γενομένης από την αριστοφανική κωμωδία Λυσιστράτη. Τέλος, συναντάμε τον Γιώργο Νανούρη σε ένα μεγάλο σκηνοθετικό ντεμπούτο με την προσέγγιση της τραγωδίας του Ευριπίδη Ιφιγένεια η εν Ταύροις, όπου ανάμεσα σε εκλεκτούς συντελεστές εντοπίσαμε και το όνομα της Χαρούλας Αλεξίου.
Στη Μικρή Επίδαυρο ξεχωρίζουν οι συναυλίες των Αλκίνοου Ιωαννίδη και Σαβίνας Γιαννάτου και το δρώμενο στη παραλία της Παλιάς Επιδαύρου των Αλέξανδρου Ευκλείδη και Φίλιππου Τσαλαχούρη για την ανακάλυψη της χαμένης πολιτείας.
Στην Πειραιώς 260, τον κατεξοχήν φεστιβαλικό χώρο της θεατρικής και χορευτικής δράσης, με ενδιαφέρον αναμένεται η επιστροφή του Τόμας Οστεμάγιερ και της βερολινέζικης Σαουμπίνε με την Ιστορία της βίας, μια παράσταση που συζητήθηκε έντονα, όπου έχει παρουσιαστεί. Επιστροφή και για τον Πολωνό σκηνοθέτη Κριστόφ Βαρλικόφσκι, που στην Οδύσσεια του θα εξιστορήσει την επιστροφή μιας γυναίκας στην πατρίδα στην εποχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά τη συγκλονιστική Απομίμηση ζωής προ διετίας ήρθε η ώρα να ξαναδούμε τον Κορνέλ Μούντρουτσο, που αυτή τη φορά θα εξιστορήσει τη δραματική ζωή μιας γυναίκας στη σύγχρονη Πολωνία. Ακολούθως, οι Rimini Protokoli θα μας "επανασυστήσουν" την κεντρική Πλατεία Θεάτρου. Παρούσα και φέτος η αγαπημένη χορογράφος του ελληνικού κοινού Μαγκί Μαρέν. Από τις κορυφαίες στιγμές αναμένεται να είναι και η παρουσία της Ισλανδής Χίλντουρ Γκουδναντόττιρ (Όσκαρ Μουσικής για το Τζόκερ), που θα εκτελέσει ζωντανά τη μουσική του Chernobyl (τιμημένη με Grammy), κατά αντιστοιχία της ηχογράφησής του σε εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο της Λιθουανίας. Στον ίδιο χώρο θα συγκεντρωθούν και οι εγχώριες δυνάμεις: ο Νίκος Καραθάνος, χτίζοντας το Κουκλόσπιτο του Ίψεν, υπηρετώντας πρωτίστως την αίσθηση της ακοής, θα μετατρέψει τη θεατρική αίθουσα σε ραδιοφωνικό στούντιο, ο Έκτορας Λυγίζος θα δοκιμαστεί στην ιταλική κωμωδία, ανεβάζοντας το μολιερικό Σχολείο των γυναικών (έχοντας στη διάθεσή του την έμμετρη μετάφραση της Χρύσας Προκοπάκη), ο Πρόδρομος Τσινικόρης, συνεχίζοντας την ενασχόλησή του με το θέατρο ντοκουμέντο, φαντάζεται τη συνέχεια του τσεχοφικού Βυσσινόκηπου στη σύγχρονη εποχή, ενώ ο Βασίλης Παπαβασιλείου με τον Αμφιτρύωνα του Πλαύτου θα προσεγγίσει με τον δικό του τρόπο τον μύθο του Αμφιτρύωνα και της Αλκμήνης, στοχεύοντας στη χαρά του καθαρού θεάτρου. Άξια επισήμανσης είναι και η δουλειά του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, που στα πλαίσια των δράσεων για παιδιά θα σκηνοθετήσει την Ιστορία του γάτου που έμαθε σε ένα γλάρο να πετάει, μια παράσταση με διαπολιτισμική χροιά, η οποία με τον τρόπο της αναδεικνύει το πρόβλημα του κοινωνικού αποκλεισμού, όπως αυτό προκύπτει κυρίως από τη διαφορετική προέλευση.
Στο Ηρώδειο η τζαζ έχει φέτος την τιμητική της (ο μέγιστος Γουίντον Μαρσάλι, το κουαρτέτο των Ρέντμαν-Μελντάου-Μακ Μπράιντ - Μπλέιν), ενώ δε θα απουσιάζουν η σύγχρονη -ελληνική ως επί το πλείστον και με παρουσιάσεις νέων δουλειών (Μόνικα, Γιάννης Αγγέλακας)- και η κλασική μουσική (με εξαιρετικό ενδιαφέρον αναμένονται οι C de la B, προκειμένου να μας απογειώσουν με τις μελωδίες του Βάγκνερ και του Βέρντι ή και πιο «παραδοσιακές» εκδοχές, όπως η Revolutionnaire et Romantique, που φιλοδοξεί στα πλαίσια του τριαντάχρονου εορτασμού της να εκτελέσει το σύνολο των συναυλιών του Μπετόβεν), καθώς και η όπερα (Ριγολέττος -σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου- και Τόσκα από την Εθνική Λυρική Σκηνή).
Ας ατενίσουμε, λοιπόν, με αισιόδοξη διάθεση το επερχόμενο καλοκαίρι!
