15 λεπτά με τον... ΜΟΤΣΑΡΤ

 -Παιδιά, να σας συστήσω κάποιον. Από εδώ, ο Μότσαρτ!
Για την ακρίβεια, το Μότσαρτ είναι το επίθετο ε;  Το μικρό του όνομα ήταν Βόλφγκανγκ, το μεσαίο Αμαντέους και το χαϊδευτικό του «Βόλφερλ».  Ας προτιμήσουμε να τον αναφέρουμε ως Μότσαρτ λοιπόν.  Ευκολότερο. Δε νομίζετε;

Ποιός ήταν;
Ο Μότσαρτ ήταν μουσικός.  Έπαιζε και έγραφε μουσική. Θεωρείται,  μάλιστα,  ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες όλων των εποχών.  Έζησε πριν 250 χρόνια περίπου. Γεννήθηκε το 1756  στο Σάλτσμπουργκ, ένα μικρό χωριό της Αυστρίας.
Η εποχή του ήταν πολύ διαφορετική από τη σημερινή.  Από τον τρόπο ζωής μέχρι τη... μόδα και τα χτενίσματα (για ρίξτε μια ματιά στη φωτογραφία!).  Δεν υπήρχαν ηλεκτρονικοί υπολογιστές,  τραγούδια και μουσικές σε αρχεία,  ούτε καν σε cd!  Η μουσική ακουγόταν μόνο σε συναυλίες ή  γιορτές,  παιγμένη από τους ίδιους τους μουσικούς  «ζωντανά»  και  γραφόταν  στο χέρι σε μουσικά  κείμενα που λέγονται παρτιτούρες.

Παιδί-θαύμα

Όλα τα παιδιά είναι «θαύματα», βέβαια, αλλά όταν μιλάμε για τον Μότσαρτ, αναφερόμαστε στο μουσικό του ταλέντο. Ο πατέρας του ο Λέοπολντ, βιολιστής και δάσκαλος  μουσικής  ο ίδιος, από πολύ νωρίς αναγνώρισε πως ο γιος του ήταν εξαιρετικός. Όταν ξεκίνησε να διδάσκει μουσική στη μεγαλύτερη κόρη του τη Μαρία-Άννα (με το χαϊδευτικό Νανέρλ), ο  τρίχρονος Βόλφγκανγκ παρακολουθούσε με τεράστιο ενδιαφέρον!
Ένα χρόνο αργότερα, ο μικρός Μότσαρτ  έπαιζε τσέμπαλο με θαυμάσιο τρόπο και ιδιαίτερη ευαισθησία. Ήταν πέντε χρονών όταν εμπνεύστηκε τις πρώτες του μελωδίες,  Μια μέρα,έπιασε στα χέρια του ένα βιολί κι άρχισε να παίζει χωρίς κανένας  να του έχει δείξει πώς!
Ο Λέοπολντ  πήρε τα δυο παιδιά του και πήγαν στη Βιέννη, την πρωτεύουσα της Αυστρίας. Εκεί, παρουσίασε τους μικρούς μουσικούς στην Αυλή του παλατιού.  Όλοι ενθουσιάστηκαν κι ο αυτοκράτορας εντυπωσιάστηκε πολύ.  «Είσαι ένας μικρός μάγος»,  είπε στο αγόρι.
Οι τρεις  τους συνέχισαν να ταξιδεύουν στην Κεντρική Ευρώπη και να κάνουν συναυλίες στα ανάκτορα των βασιλιάδων. Ο κόσμος αντιμετώπιζε με μεγάλο θαυμασμό και ενθουσιασμό τον νεαρό Μότσαρτ.  Στο ταξίδι τους στην Ιταλία, ο μικρός είδε για πρώτη φορά όπερα.  Δώδεκα χρονών είχε ήδη γράψει την πρώτη δική του!

Μεγαλώνοντας

Τα χρόνια πέρασαν κι ο Μότσαρτ καθιερώθηκε ως εξαιρετικός  τσεμπαλίστας και συνθέτης. Κέρδιζε χρήματα δίνοντας συναυλίες και μαθήματα μουσικής.Ήταν 26 χρονών όταν γνώρισε την Κονστάνς  Βέμπερ που ήταν τραγουδίστρια. Αγαπήθηκαν και παντρεύτηκαν. Ζούσαν φτωχικά αλλά ευτυχισμένα. Λέγεται πως όταν κρύωναν, συνήθιζαν να χορεύουν μέσα στο σπίτι τους για να ζεσταθούν. Έκαναν 6 παιδιά από τα οποία επέζησαν τα 2. Έγιναν κι αυτά μουσικοί.
Δε σταμάτησε ποτέ να γράφει μουσική. Οι συνθέσεις του ήταν για πιάνο, βιολί, ορχήστρα,  αλλά και μικρότερα μουσικά σύνολα, καθώς και για χορωδία. Ο Μότσαρτ δεν ήταν πάντα χαρούμενος. Η ζωή του δεν ήταν πάντα εύκολη. Η μουσική του όμως είναι πολύ ευχάριστη  και αισιόδοξη χωρίς να λείπουν βέβαια και οι πιο σοβαρές και συγκινητικές συνθέσεις.
O Μότσαρτ αρρώστησε βαριά όταν ήταν 35 χρονών. Ύστερα από λίγο καιρό πέθανε.  Άφησε όμως πίσω του πάνω από 600 μουσικά έργα:  συμφωνίες,  όπερες,  εκκλησιαστική μουσική,  αλλά και μικρότερα μουσικά κομμάτια όπως η πανέμορφη «Μικρή Νυχτερινή Μουσική». Κάποια από αυτά θεωρούνται κορυφαία αριστουργήματα της κλασικής μουσικής.


Έχουμε μήπως άγνωστες λέξεις;

*Παρτιτούρα: Μία ή περισσότερες σελίδες που εμφανίζονται σε μουσική γραφή, οι νότες και ο τρόπος παιξίματος ενός μουσικού κομματιού.
*Τσέμπαλο (ή αρπίχορδο): παλιό είδος μουσικού όργανου με πλήκτρα που υπήρχε πριν την εμφάνιση του πιάνου.
*Όπερα: Μουσική σύνθεση που παρουσιάζεται με τη μορφή θεατρικού έργου.
*Συμφωνία: Μουσική σύνθεση γραμμένη για να παιχτεί από ορχήστρα.

Και τώρα ΜΟΥΣΙΚΗ!
Εντάξει.Τα είπαμε για τον Μότσαρτ. Τώρα ήρθε η ώρα να μας τα πει κι ο ίδιος μέσα από τη μουσική του. Ακόμη κι αν δεν έχετε συνηθίσει να ακούτε κλασική μουσική θα διαπιστώσετε πως είναι πολύ πιο εύκολο κι ενδιαφέρον απ'όσο νομίζετε ίσως.

*Ας ξεκινήσουμε ακούγοντας το βασικό θέμα του πρώτου μέρους της «Μικρής Νυχτερινής Μουσικής» παιγμένο από...ποτήρια εδώ:

*Για δοκιμάστε τώρα να ακούστε ολόκληρο το πρώτο μέρος σε αυτό το βιντεάκι με χρωματιστές μελωδικές γραμμές.Μπορείτε να ξεχωρίσετε το μουσικό θέμα που έπαιζαν τα ποτήρια;

*Κι αν σας άρεσε αυτό που ακούσατε, μπορείτε να πάρετε χαρτιά και χρώματα και να ζωγραφίσετε μελωδικές γραμμές και σχήματα όπως εσείς τα ακούτε και τα αισθάνεστε ή να χορέψετε ή ακόμη και να χαλαρώσετε απλά, ακούγοντας ολόκληρη τη «Μικρή Νυχτερινή Μουσική» εδώ:
 

Καλή διασκέδαση!