Ιερή Ινδία, εννιά ζωές, εννιά ιστορίες.
2017-02-21H Ινδία ίσως να μην ήταν ποτέ στα άμεσα σχέδια μου ως ταξιδιωτικός προορισμός. Κάθε φορά που η ιδέα έπεφτε στο τραπέζι, πάντα είχα την τάση να πηγαίνω κατευθείαν στη δεύτερη επιλογή. Όταν όμως τελικά το ταξίδι φάνηκε να είναι συνδυασμός αναψυχής, δουλειάς και λογοτεχνικών επαφών, τότε αποδείχτηκε ότι μερικά πράγματα, αργά ή γρήγορα, είναι γραπτό να συμβούν.
Και κάπως έτσι συνέβη και αυτό το ταξίδι. Κάπως έτσι βρίσκομαι αυτήν τη στιγμή κάτω από το περίτεχνα ζωγραφισμένο ξύλινο κιόσκι του ξενοδοχείου μας γράφοντας αυτό το κείμενο, που ξεκινά εδώ, μα ξέρω πως θα ολοκληρωθεί στην Αθήνα, κάτω από το λιτό ταβάνι του μικρού μου διαμερίσματος.
Όπως κάθε φορά, έτσι και τώρα, μαζί μου ταξίδεψαν πολλά βιβλία. Κάποια για να διαβαστούν, κάποια για να φωτογραφηθούν για το λογαριασμό μου στο Instagram, κάποια για να μου μάθουν κάτι περισσότερο για τον αργό, μυστικιστικό και έντονα θρησκευτικό τρόπο ζωής της Ινδίας.
«Η Ιερή Ινδία» τελικά, από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο, ήταν εκείνο το βιβλίο που μου κράτησε συντροφιά σε κάθε εκδρομή, σε κάθε ιερό τόπο, σε κάθε ιστορία που μου εμπιστεύτηκαν οι καινούριοι ντόπιοι φίλοι μου.
Οι πρώτες πληροφορίες αφορούσαν τη σημασία κάθε ζωντανού πλάσματος στην Ινδία. Οι αγελάδες κυκλοφορούν ελεύθερες στους δρόμους, το ίδιο και τα σκυλιά, το ίδιο και οι μαϊμούδες. Οι πρώτες θεωρούνται ιερές, μιας και στο πρόσωπο τους οι Ινδοί βλέπουν συγκεντρωμένες όλες μαζί τις θεότητες τους. Για αυτό και πολλοί ινδοί δεν τρώνε κρέας. Όταν ζήτησα να μου το εξηγήσουν, το παράδειγμα ήταν πολύ σαφές «μπορείς να φανταστείς μια μητέρα να τρώει το παιδί της; Το ίδιο δύσκολο είναι και για εμάς να φάμε έναν Θεό μας…».
Από τις πρώτες κιόλας σελίδες της «Ιερής Ινδίας» κατάλαβα τη σημασία κάθε ζωντανού οργανισμού για τους Ινδούς. Η πρώτη ιστορία του βιβλίου, η ιστορία της Μοναχής, κατέληξε τελικά να είναι και η πιο αγαπημένη μου. Ίσως γιατί εξηγούσε στο έπακρο το σεβασμό που οφείλουμε σε κάθε πλάσμα γύρω μας, μικρό ή μεγάλο, δυνατό ή αδύναμο. Η μοναχή της ιστορίας περπατούσε και κρατούσε πάντα στα χέρια της μια βεντάλια από φτερά παγονιού. Έτσι, μπορούσε να κάνει αέρα σε κάθε σκαλοπάτι που ανηφόριζε, ώστε να απομακρυνθεί κάθε μικρός οργανισμός που θα μπορούσε να σκοτωθεί από απροσεξία της.
Ο σεβασμός στη ζωή του άλλου στο μέγιστο βαθμό! Πόσο υπέροχη σκέψη πραγματικά…
Θυμάμαι μικρός είχα την ίδια ανησυχία. Φοβόμουν μήπως πατούσα κατά λάθος κάποιο μυρμήγκι στις μεγάλες μου βόλτες ως παιδί στο νησί.
Φυσικά δεν πρέσβευα τότε τις ίδιες αρετές όπως η μοναχή της ιστορίας που με εντυπωσίασε, αλλά ως μεγάλος τώρα, καταλαβαίνω πόσο τρυφερή είναι η ψυχή μας σε αυτή την ηλικία και πόσο σκληρή μπορεί να γίνει καθώς μεγαλώνουμε…
Διαβάζοντας τις συναρπαστικές ιστορίες του Ουίλιαμ Ντάλριμπλ, σε αυτό το απολαυστικό βιβλίο -μάθημα ζωής- συνειδητοποίησα πόσο κακομαθημένοι μπορούμε να υπάρξουμε, πόσο υλιστές, ματαιόδοξοι, αχόρταγοι και τυφλοί, μπροστά στο μεγαλείο ανθρώπων σπουδαίων, που άφησαν τα πάντα πίσω τους για να βρουν τη γαλήνη μέσα στην απλότητα και την αποστροφή σε κάθε τι περιττό και άχρηστο για την ψυχή τους.
«Η Ιερή Ινδία», θα μπορούσε να είναι ένας διαφορετικός ταξιδιωτικός οδηγός μιας χώρας που αξίζει να ανακαλύψεις τις αξίες της. Πολύ παραπάνω όμως, αυτό το βιβλίο, είναι ένα βιβλίο που χρειάζεται να διαβάσει ο κάθε ένας από εμάς που νιώθει ότι έχει βαλτώσει ανάμεσα στα «πρέπει» και στα περιττά «θέλω» της ανήσυχης ζωής του. Ένα βιβλίο που μου θύμισε όλα εκείνα τα σπουδαία που κόντευα να ξεχάσω, ένα βιβλίο που με έβαλε ξανά στη διαδικασία να σκεφτώ. Και αυτό, είναι η μεγαλύτερη επιτυχία για ένα βιβλίο. Να σε βάλει να σκεφτείς και να αναθεωρήσεις…
Ένα από τα καλά του να βρίσκεσαι σε επαγγελματικό ταξίδι, είναι τα οφέλη του να μην επιβαρύνεσαι οικονομικά κάποιες μικρές πολυτέλειες. Έτσι λοιπόν, με ένα αυτοκίνητο και έναν οδηγό στην διάθεση μου, μπορούσα να διανύω χιλιόμετρα, συντροφιά με τα βιβλία και τη φωτογραφική μου μηχανή, ανακαλύπτοντας όμορφα κάστρα, εντυπωσιακά παλάτια, γραφικά χωριά, υφάσματα, κοσμήματα, ξυλόγλυπτα, ανθρώπους, συνήθειες.
Κάπως έτσι έφτασα και ως εδώ, στα υπέροχα κάστρα Nahargat Fort και Amer Fort. Κάτω από τον φωτεινό ήλιο, ήρεμος, γαλήνιος, συντροφιά με το βιβλίο μου, μπόρεσα να προχωρήσω στη δεύτερη ιστορία του βιβλίου, μετά στη τρίτη, στην τέταρτη, έως και την τελευταία, έχοντας για θέα όμορφα χτίσματα, περίτεχνους θόλους, ονειρικές εσωτερικές αυλές.
Καθισμένος στα ψηλά, κοιτούσα τους περαστικούς, μετά επέστρεφα ξανά στις σελίδες μου, προσπαθούσα να συνδυάσω οπτικά όσα διάβαζα με όσα απολάμβαναν τα μάτια μου.
Ένας μαγικός πολιτισμός ξεδιπλωνόταν μπροστά μου, μια αυτοκρατορία χρωμάτων, μεγαλείου, πλούτου, φινέτσας, πολυτέλειας. Και όμως, όλα χάθηκαν στο βωμό της εκμετάλλευσης από τους κατακτητές, στο βωμό του χρήματος, της ματαιοδοξίας, της απληστίας.
Ακριβώς όπως γίνεται πάντα σε όλες τις αντίστοιχες περιπτώσεις της ιστορίας. Ο «δυνατός» και «ανώτερος» έρχεται πάντα να υποδουλώσει τον αθώο, τον ανυποψίαστο, τον «κατώτερο».
Αυτός ο λαός όμως, ακόμα και αν έχασε τη λάμψη του, το μεγαλείο και την αρχική ταυτότητά του, συνεχίζει να δίνει μαθήματα σεβασμού, αξιοπρέπειας, ισότητας, ολιγάρκειας, υπομονής και πίστης.
Ανάμεσα σε όμορφα παλάτια μέσα στο νερό, ανάμεσα σε μαγικούς κήπους και πανέμορφα κτίσματα, βρίσκεται το μεγαλείο ενός λαού που ακόμα πιστεύει σε κάτι, που ακόμα αντιστέκεται στο δικό μας, έξυπνο και «προχωρημένο» δυτικό τρόπο ζωής…
Σε μία από τις τελευταίες μου βόλτες στην πόλη, επισκέφτηκα το μαρμάρινο σύμπλεγμα μαυσωλείων των βασιλέων της Τζαιπούρ. Μέσα σε μία απόλυτα σιωπηλή κατάσταση, μικροί ναοί ήταν ανάμεσα μας να μας θυμίζουν τη ματαιότητα αυτού του κόσμου, την προσωρινότητα των πάντων, την αβεβαιότητα της στιγμής. Εκεί, ανάμεσα σε αυτή την ηρεμία και την κατάνυξη, ήταν που συνέβη και η πιο αστεία σκηνή όλου του ταξιδιού.
Εντυπωσιασμένος από τις παιχνιδιάρικες φιγούρες των μαϊμούδων, που μια έκαναν τραμπάλα στα κλαδιά των δέντρων, μια ξεψείριζαν η μία την πλάτη της άλλης, άρχισα να τις πλησιάζω με σκοπό να τις φωτογραφίσω από κοντά. Στην ερώτηση μου προς την παρέα, αν αυτό είναι ασφαλές, με διαβεβαίωσαν ότι ήταν σαν να έχω να κάνω με απλές γάτες. Πλησίασα και εγώ ακόμα πιο κοντά, μέχρι που μία από τις μαϊμούδες, βλέποντας πως δεν είχα σκοπό να την ταΐσω, όρμησε κατά πάνω μου δείχνοντας μου στον αέρα τα απειλητικά της δόντια. Άρχισα να τρέχω, η φασαρία ενεργοποίησε και τις υπόλοιπες της παρέας, και όλες μαζί, άρχισαν να μας τραβούν τα ρούχα τη στιγμή που εμείς ζούσαμε σε μια έκσταση από γέλια, τρόμο και κορυφωμένη αδρεναλίνη... Νομίζω αυτή η εμπειρία θα αργήσει πολύ να φύγει από τη μνήμη μου, μιας και ήταν το περιστατικό που δεν σταμάτησε να μας κάνει να γελάμε σαν παιδιά μέχρι και το τέλος του ταξιδιού.
Ενός τέλους, που έφτασε και αυτό ακριβώς πάνω στη στιγμή που είχαμε αρχίσει να κάνουμε περισσότερους φίλους, να εξοικειωνόμαστε με την πόλη και να διψάμε να μάθουμε ακόμα περισσότερα για αυτήν τη μοναδική χώρα.
Με την «Ιερή Ινδία» στα χέρια μου, πίσω στην Αθήνα, αρνούμαι να τη βάλω στη βιβλιοθήκη, αρνούμαι να αφήσω το άρωμα της να φύγει από το μυαλό μου.
Σε αυτό το βιβλίο θαύμασα αρετές που είχα χρόνια να συναντήσω, για αυτό και θέλω να επιστρέφω ξανά και ξανά στις σελίδες του, για να μου θυμίζει όσο πιο συχνά, τους πολλούς, διαφορετικούς και ουσιαστικούς λόγους του ερχομού μας σε αυτήν τη ζωή.
Είκοσι μόνο μέρες στην Ινδία, και συντροφιά με αυτό το βιβλίο και τις αληθινές του ιστορίες, νιώθω πως η ζωή μου, και κυρίως ο τρόπος σκέψης μου, άλλαξε κατά πολύ. Φαντάζομαι πόσο περισσότερο άλλαξε η ζωή του συγγραφέα του, που αν και βρετανός, βρήκε εδώ το δικό του καταφύγιο και σήμερα, εκτός από πολυβραβευμένος, είναι και ο διευθυντής του Φεστιβάλ Λογοτεχνίας τη Τζαιπούρ, του μεγαλυτέρου στον κόσμο, που είχα την τιμή να παρακολουθήσω και συμμετάσχω κατά την παραμονή μου εκεί.
Για αυτόν, και για πολλούς άλλους λόγους, αυτό το βιβλίο έχει μεγάλη σημασία για εμένα, για έναν όμως μοναδικό λόγο το προτείνω σε εσάς. Για να θυμηθείτε ξανά τις δικές αξίες, για να αναθεωρήσετε τις προτεραιότητες σας, για να καταλάβετε τη δύναμη της πίστης σε κάτι, τη δύναμη της πίστης σε κάθε τι που σας ξεπερνά και σας φαίνεται ακατόρθωτο.
Καλή ανάγνωση.
Η «Ιερή Ινδία» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο (Ιπποκράτους 118, Τηλ. 211 3003500) τις οποίες και ευχαριστώ για την παραχώρηση του βιβλίου και το υπέροχο ταξίδι μέσα στις σελίδες του.