O ψεύτης παππούς

Ο δικός μου παππούς σίγουρα δεν ήταν ψεύτης. Ούτε ηθοποιός ήταν, ούτε είχε ταξιδέψει έξω από την Ελλάδα. Μια φορά είχε πάει μόνο στην Αθήνα, και μετρούσε τις ώρες για να γυρίσει πίσω στο νησί. Μα πόσο ταίριαζε η καλοσύνη και η ευρηματικότητα του με τον παππού του Αντώνη, του μικρού ήρωα του βιβλίου που κρατάω στα χέρια μου…

 Το ανακάλυψα στην τελευταία μου επίσκεψη στον πολυχώρο των εκδόσεων Μεταίχμιο και ήξερα από την πρώτη στιγμή πως η Άλκη Ζέη έχει τον τρόπο να με μαγέψει ξανά και να με συγκινήσει. Και έτσι και έγινε. Γιατί «Ο Ψεύτης Παππούς», είναι ένα βιβλίο για κάθε ηλικία, που ήρθε να μας θυμίσει τις «μαγικές» ικανότητες κάθε παππού, ήρθε να μας θυμίσει τη σοφία τους, την σπανιότητά και τη μοναδικότητα των παράξενων αυτών πλασμάτων, που πάντα είχαν να μας πουν τις πιο όμορφες και απίστευτες ιστορίες. Τόσο απίστευτες, που δεν ήταν λίγες οι φορές που νομίζαμε ότι μπορεί να μας έλεγαν ψέματα ή να ήταν λίγο παραπάνω υπερβολικοί…

Και αν ο παππούς του Αντώνη είχε τόσες πολλές γνώσεις και είχε διαβάσει όλους αυτούς τους μεγάλους συγγραφείς, ο δικός μου μπορούσε μόνο να διαβάζει τα αστέρια και να μαντεύει τον καιρό. Γιατί ένας αγρότης ήταν ο δικός μου ο παππούς, που πάλευε με τη φύση, την φρόντισε εκείνος, τον θύμωνε εκείνη, μα τελικά αγαπιόντουσαν ξανά και γινόντουσαν αχώριστοί.

Ο δικός μου ο παππούς ήταν ένας πατέρας πέντε κοριτσιών, που τις πάντρεψε όλες, και τώρα, έχει εννέα εγγόνια και πέντε δισέγγονα.  Τα μόνα γράμματα που ήξερε ήταν το Γ και Α, τα αρχικά του δηλαδή, για να τα σκαλίζει πάνω στις ξύλινες μορφές που έδινε στους κορμούς από τα δέντρα που έβρισκε στη διαδρομή από τα χωράφια για το σπίτι του.

Εκεί τον θυμόμαστε όλοι, έξω από την εξώπορτα τα καλοκαιρία και στο κήπο, να σκαλίζει μορφές, να δίνει ζωή στα παραπεταμένα κούτσουρα, και το χειμώνα, δίπλα στη σόμπα, να φτιάχνει μικρές ξύλινες κασέλες για να βάζουν τα κορίτσια του  τους πολύτιμούς  θησαυρούς τους.

Γρηγόρης το όνομα του δικού μου παππού, Μάριος το όνομα του παππού του Αντώνη. Ξεχωριστοί και δύο, η αλήθεια είναι ότι τον ζήλεψα τον Αντώνη, όπως ζήλεψα  και τη ζωή του παππού του, όπως ακριβώς ζηλεύω κάθε φορά την γραφή της Ζέη. Πιάνω ένα βιβλίο της στα χέρια μου και ταξιδεύω στα πιο όμορφα χρόνια της ζωής μου. Είναι η γυναίκα που αξίζει να διαβαστεί από κάθε Έλληνα, είναι η συγγραφέας που πρέπει να μπει σε κάθε σπίτι, είναι -για εμένα- μια τεράστια  παράγραφος μιας Ελλάδας που δεν πρέπει να ξεχαστεί ποτέ.

Όπως τώρα, που ήρθα στον κήπο του παππού και κάθομαι στα ίδια σημεία που σκάλιζε τους κορμούς του, γυρνώντας στα χρόνια τα παιδικά, τα δύσκολα μα τόσο ξεχωριστά, τόσο ζεστά τόσο ανθρώπινα.

Ο παππούς του Αντώνη ταξίδευε στη Γαλλία, και ο δικός μου, ταξίδευε στις θάλασσες που ονειρευόταν σκαλίζοντας τα μικρά του καράβια και τις μακρομαλλούσσες γοργόνες του.

Κοιτάζω τις γλάστρες, που γέρασαν και αυτές, και τον θυμάμαι να τις ποτίζει ακούραστος, ψηλός, αδύνατος, ευγενικός σαν ασκητής.

Θυμάμαι που μαζευόμασταν όλα τα εγγόνια στα πόδια του, εκεί, γύρω από το ξύλινο του καρεκλάκι, και ακούγαμε τις δικές του ιστορίες για φαντάσματα και παράξενα πλάσματα της φύσης. Ποτέ δεν σκέφτηκα ότι μπορεί να ήταν ψέματα. Ακόμα και τώρα που μεγάλωσα, δεν τολμώ να το σκεφτώ. Στο κάτω κάτω, παππούδες είναι, ό,τι θέλουν μπορούν να λένε. Ποιος να αμφισβητήσει έναν άνθρωπο που έζησε σχεδόν έναν αιώνα;

Όταν ο παππούς «έφυγε», ο κήπος έπαψε να είναι τόσο λαμπερός. Το ίδιο και ο δρόμος έξω από την εξώπορτα. Οι ξύλινες γλάστρες που είχε σκαλίσει πάνω στο πεζούλι του κήπου άρχισαν να χάνουν τη μορφή τους, τις αλλοίωσε ο χρόνος και η βροχή. Χορτάρια παντού και γερασμένοι τοίχοι. Ο παππούς δεν είναι πια εδώ να μας πει για τις αταξίες που έκανε με τον αδελφό του. Εννέα αδέλφια ήταν και έχει μείνει μόνο ένα. Μα δεν είναι ο παππούς μας.

Για αυτό και εγώ γράφω τις δικές μου ιστορίες, για αυτό και διαβάζω τις ιστορίες όσων μπορούν να με ταξιδέψουν και να με κάνουν καλύτερο άνθρωπο. Σας τις ιστορίες της Άλκης Ζέη, σαν τις ιστορίες του ψεύτη παππού.

Έτσι και αλλιώς, δεν έχει πλέον σημασία. Έτσι και αλλιώς μεγάλωσα. Έτσι και αλλιώς ο παππούς δεν είναι εδώ. Ούτε ο δικός μου, ούτε του Αντώνη.

Ευτυχώς όμως ακόμα πιστεύω στα παραμύθια και, αληθινές ή ψεύτικες, οι ιστορίες του παππού μας παραμένουν οι καλύτερες που ακούσαμε ποτέ…

«Ο Ψεύτης παππούς» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο (Ιπποκράτους 118), τις οποίες και ευχαριστούμε για την παραχώρηση του βιβλίου και την πάντα ευγενική και ομαλή συνεργασία.